تعطیلی ناقص خودروسازان
تعطیلات تابستانی خودروسازان بزرگ کشور در حالی از امروز آغاز می شود که مانند نوروز، در این تعطیلات نیز خطوط تکمیل کاری محصولات ناقص آنها فعال خواهد بود.
ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو همواره در تابستان بین یک تا دو هفته تعطیل می شوند و در حالت عادی، به بازسازی خطوط تولید و انجام تعمیرات موردنیاز میپردازند. این در حالی است که طی دوران تحریم، شرایط کاری خودروسازان در تعطیلات تابستانی تغییر کرده و آنها به ناچار باید تکلیفی اضافی را انجام دهند. این تکلیف اضافه، تکمیل خودروهای ناقص است که هم در تابستان گذشته و هم تعطیلات نوروز امسال بر گردن خودروسازان افتاد.
خودروهای ناقص محصولاتی هستند که به دلیل کمبود یا نبود مقطعی برخی قطعات، امکان تجاری سازی ندارند و از خطوط تولید به پارکینگ های خودروسازان منتقل می شوند تا پس از تامین قطعه، عملیات تکمیل کاری روی آنها صورت گیرد. پدیده خودروهای ناقص معمولا در دوران تحریم رخ می دهد و در هر دو تحریم خودروسازی طی دهه ۹۰ گریبان این صنعت را گرفت.
تولید خودروهای ناقص از یکسو با حساسیت وزارت صنعت، معدن و تجارت به آمار در ارتباط است و از سوی دیگر نیز به موضوع نیروی انسانی خودروسازان مربوط میشود. در دوران تحریم به دلیل کمبود قطعات، تولید افت میکند، بنابراین اگر قرار بر تولید فقط خودروهای کامل باشد، درصد افت تولید بسیار شدید خواهد بود و وزارت صمت نسبت به این موضوع حساس است. از همین رو به خودروسازان تاکید می شود تا جایی که امکان دارد ولو به قیمت تولید محصولات ناقص، آمار را بالا ببرند. از آن سو اما خودروسازان در حالت عادی تولید نیز با نیروی مازاد مواجهند و اگر قرار باشد در دوران تحریم فقط محصولات کامل تولید کنند، بخش قابل توجهی از این نیروها عملا بیکار خواهند شد.
طی سه سالی که از تحریم می گذرد، معمولا بخش قابل توجهی از تولیدات خودروسازان را محصولات ناقص تشکیل داده و در مقاطعی آمار موجودی آنها در پارکینگ خودروسازان از ۲۰۰ هزار دستگاه هم گذشته است. گفته می شود مشکل اصلی خودروهای ناقص، کمبود قطعات الکترونیکی است، قطعاتی که فعلا امکان ساخت داخل آنها وجود ندارد و تامین شان کاملا به خارج از کشور وابسته است.
اتفاقا طی دو سه ماه گذشته معضل جهانی کمبود تراشه، گریبان خودروسازان ایرانی را هم گرفت و سبب شد ضمن افزایش تولید محصولات ناقص، تکمیل کاری آنها نیز روندی کند به خود بگیرد.هرچه هست، در تعطیلات تابستانی امسال خودروسازان نیز تکمیل کاری محصولات ناقص در دستور کار قرار گرفته و این البته در حالی است که گویا تعطیلی بانک ها و گمرک در روزهای شنبه و یکشنبه سبب شده برنامه ریزی آنها دستخوش تغییر شود. به عنوان مثال، یکی از خودروسازان بزرگ کشور بنا داشته در تعطیلات این هفته نزدیک به ۶۰ هزار دستگاه محصول ناقص را تکمیل و تجاریسازی کند، اما به دلیل تعطیلی بانک ها و گمرکات، برنامه خود را به ۲۰ هزار دستگاه تقلیل داده است.