بازار سرمایه در بستر الکترونیکی
روز سهشنبه همزمان با افتتاح ساختمان جدید سازمان بورس و اوراق بهادار از «پنجره واحد خدمات بازار سرمایه» نیز رونمایی شد.
دومین محور نیز پنجره واحد الکترونیکی است. بر این اساس متقاضیانی که درخواست صدور مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار را دارند، از این پس قادر خواهند بود به واسطه این واحد الکترونیکی در جریان مراحل کار قرار گیرند و نظارت کافی در پروسه فعالیتها داشته باشند. سومین محور نیز مربوط به میز خدمت الکترونیک میشود که به این واسطه امکان دریافت خدمات توسط مردم بدون مراجعه حضوری مهیا میشود. عبور از پروسه معیوب کاغذبازی، جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه، بهبود فرآیندها توام با حرکت به سمت توسعه زیرساختهای الکترونیکی با هدف تسهیل ارائه خدمات مالی به سرمایهگذاران داخلی و خارجی میتواند گامی رو به جلو در راستای تحقق شعار سال «تولید؛ پشتیبانیها، مانعزداییها» محسوب شود.
۳ خدمت در یک قاب
در این مراسم محمدعلی دهقاندهنوی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار عنوان کرد: از این پس سه خدمت جدید در بازار سرمایه قابل ارائه خواهد بود. موضوع نخست مربوط به پنجره واحد فیزیکی خدمات بازار سرمایه میشود. بسیاری از پروسههایی که شرکتها، ناشران یا نهادهای مالی در بازار سرمایه باید انجام میدادند با صرف زمانهای طولانی همراه بود.
به طور معمول این مهم یکی از دغدغهها و انتقادهای ذینفعان بازار اعم از سهامداران شرکتها بود.
به واقع بخش بزرگی از تلف شدن زمان به واسطه مراجعه متعدد متقاضی به سازمانهای مختلف اتفاق میافتاد. از جمله اینکه بخشی از کار در سازمان بورس، بخشی در سازمان ثبت، بخشی مربوط به استعلامهای مالیاتی، بخشی مرتبط به امور پستی و آگهیهای روزنامه رسمی بود.
بنابراین چنین نتیجهگیری شد که اگر تمام این سازمانها و نمایندگان آنها را در کنار یکدیگر و در یک مکان مشخص داشته باشیم بخش قابلتوجهی از زمان قابل صرفهجویی خواهد بود و در این شرایط کار با سهولت بیشتری قابل انجام است. این اتفاق در نهایت به وقوع پیوست و اکنون سازمانهای مذکور در کنار یکدیگر قرار دارند و خدمات بازار سرمایه را به ذینفعان ارائه خواهند کرد. به گفته وی سامانه دیگری که رونمایی شد شروع همین پنجره واحد است اما به صورت الکترونیکی. اکنون برای صدور مجوزهای نهادهای مالی در بازار سرمایه سامانه ستان را داریم اما تمام فرآیندهایی که در این سامانه انجام میشود باید به شکل کاغذ هم به طور موازی پیادهسازی شود، که این فرآیند به طور کلی قابل قبول نیست.
دراین مراسم سامانه جدید ستان مورد رونمایی قرار گرفت که در این سامانه صدور مجوزها کاملا به صورت الکترونیکی انجام میگیرد، به این معنی که کاغذ به طور کامل حذف خواهد شد و احراز هویت جایگزین کاغذهای امضا شده میشوند. اکنون هر متقاضی از اینکه تقاضایش در چه مرحلهای قرار دارد در هر لحظه میتواند مطلع شود. آیا مدارک و تقاضا مورد تایید قرار گرفته است؟ آیا بررسی کارشناسی انجام شده است؟ آیا موافقت اصولی صادر و فرآیند ثبت انجام شده است؟ تمام این موارد در این سامانه به صورت آنلاین قابل رصد است، بنابراین این قسمت از فرآیند و کار سازمان به صورت آنلاین در معرض دید و قضاوت متقاضی قرار میگیرد و به صورت شفاف قابل ارزیابی خواهد بود.
دهقاندهنوی تاکید کرد: قدم بعدی در توسعه این است که بتوانیم سامانه موجود را به صورت الکترونیکی به سایر سامانهها وصل کنیم. اکنون در سازمان ثبت و در محیطی آزمایشی این اتصال برقرار شده است. در صورتی که این آزمایش با موفقیت همراه شود بخش بزرگی از فرآیند قابل انجام خواهد بود. میز خدمت الکترونیکی نیز به عنوان سومین محصول در این مراسم رونمایی شد. میز خدمت تکلیفی بود که به عهده تمام سازمانها گذاشته شد، علاوه بر اینکه میز خدمت فیزیکی را از قبل در اختیار داشتیم، میز خدمت الکترونیکی هم مورد راهاندازی قرار گرفت. در این میز خدمت تمام راهنماییهایی که یک متقاضی از بخشهای مختلف سازمان (اعم از بخشی که مرتبط با نهادها و مجوزهای مربوط به آنهاست، بخش نظارت بر بازار و بورسها، بخش شکایات و مواردی از این قبیل) نیاز دارد، کاملا از طریق سامانه میز خدمت الکترونیکی از طریق فرآیندها، فرمها و حتی راهنماییهای لازم و بدون مراجعه به سازمان قابل استفاده خواهد بود. به طور کلی این ۳ سامانه در کنار یکدیگر مجموعه خدماتی خواهد داد که فرآیندها شفاف، سادهتر و در زمان صرفهجوییخواهد شد.
تقویت جایگاه بازار سرمایه
فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد نیز عنوان کرد: در سال ۱۳۹۹ شاهد افزایش جایگاه بازار سرمایه دراقتصاد ایران بودیم. اوج تبلور بهبود این جایگاه در دوره انتخابات ریاستجمهوری قابل مشاهده بود به طوری که یکی از برنامههای اصلی هر یک از کاندیداهای این دوره درخصوص بازار سرمایه بود. بر این اساس میتوان گفت که در باورها، جامعه و اقتصاد بازار سرمایه جایگاه خود را پیدا کرده است. به گفته وی در بازار سهام حدود ۳۲ هزارمیلیاردتومان سهام دولتی مورد عرضه قرار گرفت و مشخص نیست منبع اعداد نجومی که اعلام میشود، کجاست. زمانی که تقاضا رو به فزون بود، اگر تقاضا تامین نمیشد به طور حتم حبابها بزرگتر و سریعتر شکل میگرفت، در این زمینه حقوقیها از بازار حمایت کردند. اگر عرضه حقوقیها نبود و تقاضا بدون پاسخ رشد میکرد به طور قطع تشکیل حباب در بازار سرعت و وسعت پیدا میکرد. دعوت دولت به بورس طبیعی است. به اعتقاد بنده سهم بازار سرمایه در تامین مالی اقتصاد حداقل باید به ۵۰ درصد برسد چرا که ذات بازار سرمایه تامین مالی میانمدت و بلندمدت است.
زمان دعوت هم بارها اعلام شد که حضور در بازار سرمایه باید توام با مطالعه و مشاوره باشد. روش غیر مستقیم یکی دیگر از راهکارهای ورود به بازار بود که در سال ۹۹ نسبت به ۹۸ تقریبا ۲ برابر شده است.
دژپسند افزود: افرادی که حقیقیهای بازار را ترساندند و به عبارتی نااطمینانی را تقویت کردند، در کنار افرادی که به دنبال حقوقیکشی بودند موجب تغییر جهت بازار سرمایه در سال گذشته شدند. در سال ۹۹ سود شرکتهای بورسی به طور متوسط ۶/ ۲ برابر شد، سود برخی از گروهها ۵/ ۱۴ برابر و برخی دیگر ۶ برابر شد. رشد اقتصادی اعلامی از سوی بانک مرکزی به طور متوسط ۶/ ۳ درصد، صنعت ۷/ ۷ درصد و خدمات ۲/ ۰ درصد شد. خدمات به طور جدی از کرونا آسیب دید و به همین دلیل رشد در این بخش ناچیز بود. در دنیا به دلیل اینکه سهم بخش خدمات بیشتر است بنابراین سایر کشورها از این بخش بیشتر آسیب دیدند.
تسریع فرآیندها
ذبیحالله خداییان معاون رییس قوه قضائیه و رییس سازمان ثبت و اسناد و املاک کشور نیز دراین مراسم عنوان کرد: راهاندازی سامانههای اینچنینی از ترددهای بین شهری جلوگیری کرده و در هزینهها صرفهجویی میکند. در عین حال به فرآیندها نیز سرعت میبخشد.