زیرپوست رشد شاخص سهام
مطابق با انتظارات، موج ورود پول به بازار سهام در هفته گذشته به هفته جاری معاملاتی نیز رسید. به این ترتیب شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان داد و ستدهای روز شنبه با افزایش ۷۱/ ۱ درصدی همراه شد.
نیمنگاه فعالان بازار به وعدههای رییس دولت آینده که از دوازدهم مرداد ماه رسما آغاز به کار خواهد کرد را میتوان به عنوان یکی از دلایل رشد این روزهای بازار سهام دانست. در پاسخ به چرایی این مهم میتوان به استراتژیهای اقتصادی دولت آتی اشاره داشت. مطابق با وعدههای داده شده یکی از استراتژیهای اقتصادی دولت آینده کاهش نرخ سود سپردههای بانکی است. فارغ از درست یا نادرست بودن این وعده، فعالان بورسی همواره از طرفداران سرسخت کاهش نرخ سود سپرده هستند. با توجه به ماهیت سرمایهگذاری در بخش مولد اقتصاد کشور، رشد این روزهای شاخصهای سهام را میتوان به پیش خور کردن وعدههای انتخاباتی مربوط دانست. بر این اساس ایجاد چشمانداز امیدوار کننده در رابطه با تعدیل قوانین بانکی و ارزیابی سرمایهگذاران فعال در بازارهای مالی از میزان اثرگذاری این دستورالعمل احتمالی یکی از دلایلی است که منجر به اقبال بورسبازان در این روزها شده است.
شکست مقاومت تکنیکالی: در حالی نماگر اصلی بازار سهام در داد و ستدهای روز گذشته با رشدی معادل ۷۱/ ۱ درصدی همراه شد و به رقمی بیش از یک میلیون و ۲۳۳ هزار واحدی دست یافت که بر حسب پارامترها و معیارهای تکنیکالی در رقم یک میلیون و ۲۳۰ هزار واحدی شاخص کل بورس تهران با یک مقاومت تکنیکالی مواجه بود. اما به دلیل تزریق موج عظیم نقدینگی به رگهای بازار، به راحتی این نماگر بدون هیچگونه تعللی نه تنها از مقاوت پیشروی خود عبور کرد بلکه چند هزار واحد هم فراتر رفت. با این حال ممکن است در روزهای آینده باز هم این محدوده مورد ارزیابی قرار گیرد.
رفتارشناسی بازار: به لحاظ رفتارشناسی اینگونه روندها در جریان معاملاتی بازار سهام میتواند در صورتی که توام با هیجان نشود و به یکباره فروشندگان یا سفتهبازان فرصت رشد را موقعیتی برای عرضه سهام خود در نظر نگیرند (با توجه به اینکه این دست سرمایهگذاران به دنبال نوسانگیری روزانه هستند و عمدتا به دلیل اینکه بخش قابلتوجهی از سهام را در اختیار دارند بنابراین با بهبود شرایط، در راستای تخلیه هیجان فروش گام بر میدارند) در صورتی که به سازوکار معاملاتی بازار احترام بگذارند و رفتاری سوء نداشته باشند میتوان به تداوم این مسیر صعودی امید داشت.
بازارهای بدون پشتوانه : با یک ارزیابی دقیق از اوضاع و احوال بازارهای مالی مشاهده میشود که تب هیجان خرید در این بازارها فروکش کرده است. سرمایهگذارانی که به محض استارت اصلاح قیمتی در بورس سرمایه خود را به بازاری بدون تحلیل و فقط با هوس به جیب زدن سودهای نجومی در حداقل زمان ممکن وارد کردند، پس از نوسانات پی در پی و متحمل شدن زیان هنگفت، اکنون با صرفنظر کردن از بیتکوین و بازارهای مشابه مالی غالبا در حال خارج کردن پولهای خود از این قبیل بازارها هستند. بنابراین تجربه بازاری که با هیچگونه قوانین مالی و حسابداری همراستا نیست و فقط بر اساس عوامل غیربنیادی و رفتارهای شخصی، نوسانات شدید را متحمل میشود میتواند سرمایهگذاران را نسبت به گذشته آبدیدهتر کرده باشد و این بخش از سرمایهگذاران را به سمت سایر بازارهای داخلی از جمله بورس که هم موقعیتی برای رشد پیدا کرده و هم اثر آن بر اقتصاد کشور پیداست، سوق دهد.
دلار و انتظارات تورمی: در بررسی معاملات دیروز مشاهده میشود که در بازار موازی سهام، نرخ دلار با اندک افزایشی همراه شد و از نیمه کانال ۲۴ هزار تومانی هم (تا زمان تنظیم این گزارش) فراتر رفت. این موضوع در کنار انتظارات تورمی نسبت به آینده با توجه به اینکه در بعد سیاسی هنوز خبری جامع و قطعی از مذاکرات وین مبنی بر توافق یا عدمتوافق نهایی اعلام نشده میتواند در چشمانداز بازارهای مالی کشور بهخصوص در حوزه بازار سرمایه اثرگذار باشد.
سه سناریوی برجامی: به هر روی به اعتقاد برخی اقتصاددانان و کارشناسان بازار سرمایه نتیجه دیپلماسی در چند سناریو قابل پیشبینی خواهد بود؛ نخست حصول توافق است که کاهش اندک یا ثبات نسبی در نرخ ارز ایجاد میکند. در این شرایط اما مسیر برای مراودات مالی، توسعه زیرساختها و بهبود شرایط شرکتهای داخلی یقینا باز خواهد شد. دیگری عدماحیای برجام است که یکی از پیامدهای سریع و مستقیم آن افزایش بیچون و چرای نرخ ارز و افزایش انتظارات تورمی خواهد بود.
در این شرایط یقینا صنایع و شرکتهای دلارمحور با اقبال همراه میشوند و روند سودسازی سایرین نیز تحتتاثیر انتظارات تورمی قرار خواهد گرفت. در آخرین سناریو نیز به توافق و حتی عدمحصول توافق نخواهیم رسید. در این شرایط شاهد طولانی شدن زمان مذاکرات، رفت و آمدهای پیدرپی دیپلماتهای کشور و تا حدودی بینتیجه بودن پروسه گفتوگوها خواهیم بود. در این شرایط به طور مجدد افزایش نرخ دلار را تجربه میکنیم و صنایع و شرکتهای بورسی در مسیری مشخص با شیب ملایم افزایشی حرکت خواهند کرد.
روایت آماری بورس شنبه: در معاملات روز شنبه همزمان با رشد شاخص کل، نماگر هموزن نیز با افزایش ۰۷/ ۱ درصدی همراه شد و در دل این رشد نشانههایی از حال خوب اغلب شرکتهای کوچک و متوسط بازار هم بود. در بازار روز گذشته خالص تغییر مالکیت بورس ۲۹۷ میلیارد تومان برآورد شد.
این حجم از نقدینگی عمدتا از سوی سرمایهگذاران حقوقی به سرمایهگذاران حقیقی منتقل شد و در جریان داد و ستدهای پنجم تیر ماه ۱۴۰۰ گروههایی نظیر چندرشتهای صنعتی و محصولات شیمیایی در صدر عمده خالص خرید حقیقیها قرار داشت. روز گذشته ارزش معاملات خرد بورس به رقم ۵۰۲۲ میلیارد تومان و ارزش معاملات خرد فرابورس نیز به رقم ۱۴۹۵ میلیارد تومان رسید.