اگر صبح ها اشتها ندارید بخوانید
همهی ما شنیدهایم که صبحانه، مهمترین وعده غذایی روز است. اما صرفاً به این دلیل که چنین جملهای معروف است نمیتوان گفت حتماً باید صبحها گرسنه باشید و اشتها داشته باشید. اگر میلی برای خوردن صبحانه نداشته باشید، خوردن یک صبحانه سالم، سخت خواهد بود.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تبیان، هر چند در برخی موارد، بیاشتهایی صبحگاهی میتواند نشاندهندهی وجود مشکلی در سلامتی باشد، اما در بیشتر موارد کاملاً طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد. در این مطلب به معمولترین دلایل بیاشتهایی شما در زمان صبح میپردازیم.
شب قبل شام سنگینی خوردهاید یا دیروقت چیزی خوردهاید
یکی از اصلیترین علتهای اینکه ممکن است صبح بیاشتها باشید این است که شب قبل شام سنگین و حجیمی خوردهاید، خصوصاً یک شام پُر از پروتئین و چربی، یا نیمهشب بیدار شدهاید و چیزی خوردهاید. پروتئین و چربی شما را برای مدت طولانیتری سیر نگه میدارند، حتی تا صبح روز بعد. ضمناً پروتئین میتواند به میزان قابل توجهی، سطح هورمونهای تنظیمکنندهی اشتها و گرسنگی را تغییر دهد، یعنی هورمونهای گرلین، پپتید – ۱ شبه گلوکاگون، پپتید YY و کوله سیستوکین.
همچنین غذاهای پُرچرب میتوانند سطح برخی از هورمونهای مرتبط با اشتها و احساس سیری را تغییر دهند و منجر به کاهش گرسنگی شوند.
سطح هورمونهایتان در طول شب تغییر میکنند
طی شب و طی خواب، سطح تعدادی از هورمونها در بدنتان دچار نوسان میشوند و این مسئله میتواند بر اشتهایتان اثر بگذارد. تحقیقات نشان میدهد سطح اپی نفرین که به آن آدرنالین هم میگویند، معمولاً صبحها بیشتر است.
گفته میشود این هورمون با کاستن از سرعت تخلیهی معده و افزایش تجزیهی کربوهیدراتهای ذخیرهشده در کبد و عضلاتتان جهت سوخترسانی به بدن، اشتهایتان را سرکوب میکند.
مطالعهای نشان داد سطح هورمون گرلین یا هورمون گرسنگی، در صبح پایینتر از شب قبل است. همین میتواند توجیهکنندهی این باشد که چرا شما وقتی از خواب بیدار میشوید کمتر احساس گرسنگی میکنید.
بعضی از پژوهشها ثابت کردهاند سطح لپتین، هورمونی که احساس سیری را بیشتر میکند نیز ممکن است در صبح بالاتر باشد.
نوساناتی که این هورمونها طی شبانهروز دارند کاملاً طبیعی بوده و معمولاً جای نگرانی ندارد؛ اما اگر دچار تغییرات ناگهانی یا شدید در میزان گرسنگی و اشتهایتان شدید، به پزشک مراجعه نمایید.
احساس اضطراب یا افسردگی میکنید
هم اضطراب و هم افسردگی میتوانند تأثیر چشمگیری بر سطح گرسنگیتان بگذارند. افسردگی علاوه بر علائمی مانند اختلال در خواب و از دست دادن علاقه به چیزهایی که زمانی مورد علاقه بودهاند میتواند اشتها را نیز تغییر دهد. همچنین اضطراب میتواند سطح یک سری از هورمونهای استرس را که کاهندهی اشتها هستند افزایش دهد.
اما اضطراب و افسردگی روی همهی افراد اثر مشابه ندارند. برخی مطالعات دریافتهاند این عوارض در برخی از افراد با افزایش اشتها و مصرف غذا همراه هستند.
اگر دچار اضطراب یا افسردگی هستید و تردید دارید ممکن است این عوارض بر اشتها یا دیگر جنبههای سلامتیتان اثر بگذارند، با پزشک مشورت کنید.
باردار هستید
ویار صبحگاهی، مسئلهای رایج در زمان بارداری است که با تهوع و استفراغ همراه است و تقریباً ۸۰ درصد از خانمها در دوره بارداری آن را تجربه میکنند.
هر چند ویار میتواند در هر زمانی از روز باشد اما اغلب صبحها دیده میشود. ویار صبحگاهی در بیشتر موارد بعد از هفتهی چهاردهم بارداری کاهش یافته یا برطرف میشود.
ویار صبحگاهی میتواند اشتها را کاهش دهد. در مطالعهای که روی ۲۲۷۰ خانم باردار انجام شد، ۳۴ درصد از آنها گفتند که در دوره بارداری، کمتر غذا میخورند.
بارداری علاوه بر ویار صبحگاهی میتواند به دلایل دیگری نیز اشتها را کم کند، مانند بدهضمی، نفخ و به تأخیر افتادن تخلیه معده.
آب بنوشید، وعدههای کوچکتر بخورید، خوب بخوابید و هوای خانه را به خوب تهویه کرده و از بوهای تند که حالت تهوع ایجاد میکنند اجتناب کنید تا علائمتان کاهش یافته و اشتهایتان بهتر شود.
بیمار هستید
احساس ناخوشی و بیماری نیز اغلب اشتها را کم میکند. خصوصاً عفونتهای تنفسی مانند سرماخوردگی معمولی، آنفلوانزا و سینهپهلو باعث کماشتهایی میشوند. در برخی موارد، این عفونتها، قدرت حس بویایی و چشایی را کاهش داده و از این طریق نیز اشتها به غذا را کم میکنند. یک سری از عفونتها مانند آنفلوانزا میتوانند علائمی ایجاد کنند که کاهشدهندهی اشتها هستند، مانند تهوع و استفراغ.
یادتان باشد هیدراته نگه داشتن بدن و تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن در زمانی که بیمار هستید بسیار اهمیت دارد، حتی اگر احساس گرسنگی نکنید. سوپ، چای گرم، موز و پوره سیب چند نمونه از غذاهای مناسبی هستند که اگر احساس ناخوشی میکنید میتوانید بخورید.
اگر صبحها بعد از بیدار شدن از خواب احساس گرسنگی نمیکنید و میل به خوردن صبحانه ندارید، اشکالی ندارد کمی صبر کنید. گاهی بعد از یک دوش گرفتن، لباس پوشیدن و کمی آماده شدن برای شروع یک روز، احساس گرسنگی و میل به خوردن صبحانه به سراغتان میآی
دیگر علتها
علاوه بر عواملی که در بالا گفته شد، علتهای ممکن دیگری هم وجود دارند که میتوانند دلیل بیاشتهایی در صبح باشند:
. داروهایی مصرف میکنید: خیلی از داروها از جمله ادرارآورها و آنتیبیوتیکها میتوانند اشتها را کم کنند.
. سنتان بالا رفته است: کاهش اشتها در میان افراد سالمند شایع بوده و میتواند ناشی از تغییر در میزان انرژی مورد نیاز، تغییر سطح هورمونها، تغییر حس بویایی و چشایی و شرایط پیرامون باشد.
. مشکلی در تیروئیدتان وجود دارد: کاهش اشتها میتواند علامت کمکاری تیروئید باشد.
. در فاز تخمکگذاری هستید: استروژن که هورمون جنسی زنانه است در دوره تخمکگذاری افزاش مییابد و میتواند اشتهایتان را سرکوب کند.
. بیماری مزمنی دارید: برخی از بیماریها مانند بیماری کبد، نارسایی قلبی، بیماری کلیوی، HIV و سرطان میتوانند فرد را کماشتها کنند.
اگر شک دارید که ممکن است عارضه یا بیماری خاصی دلیل کماشتهاییتان باشد، با پزشک مشورت کنید.
چه باید بکنید؟
اگر صبحها بعد از بیدار شدن از خواب احساس گرسنگی نمیکنید و میل به خوردن صبحانه ندارید، اشکالی ندارد کمی صبر کنید. گاهی بعد از یک دوش گرفتن، لباس پوشیدن و کمی آماده شدن برای شروع یک روز، احساس گرسنگی و میل به خوردن صبحانه به سراغتان میآید.
اگر همچنان احساس گرسنگی نمیکنید میتوانید یک چیز کوچک و مغذی بخورید تا اشتهایتان تحریک شود. تنوع دادن به صبحانه و امتحان کردن خوراکیهای جدید هم میتواند به شما هیجان داده و اشتهایتان را برانگیخته کند.
خلاصه این که:
بیاشتهایی شما برای خوردن صبحانه دلایل زیادی میتواند داشته باشد. در برخی موارد ناشی از شام سنگینی است که شب قبل خوردهاید و یا نوسانات هورمونی، بارداری و یا ناخوش بودن. گاهی هم اشتها نداشتن برای صبحانه نشاندهندهی مشکل جدیتری مانند اضطراب یا افسردگی و یا دیگر عوارض است که اگر دربارهشان مطمئن نیستید باید به پزشک مراجعه کنید.
کمی صبر کردن قبل از خوردن صبحانه، تجربهی غذاها و مزههای جدید یا انجام کارهای دیگر برای شروع روز مثلاً دوش گرفتن هم میتواند میل به خوردن صبحانه را در شما ایجاد کند.