اختلال وسواسی (OCD)؛ از علائم و نحوه تشخیص تا راه های درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری
وسواس جنگی تمام نشدنی بین آلودگی های خیالی و شوینده ها؛ اگر به وسواس دچارید خواندن این مقاله را از دست ندهید!
به گزارش اقتصادآنلاین؛ اختلال وسواس یک بیماری مزمن روانی است که به نام اختلال وسواس جبری شناخته می شود و یکی از انواع اختلالات شخصیتی است که رفتار های وسواس گونه و اجباری در پی دارد.
افراد اغلب برای اطمینان از اینکه درب ورودی را قفل کرده اند یا گاز را خاموش کرده اند چیزی را دو بار چک میکنند.آداب و رسوم ساده یا عاداتی که باعث می شود احساس امنیت بیشتری داشته باشند.
اختلال وسواس فراتر از بررسی چندباره ی چیزی است. طبق اطلاعات نشریه پزشکی منتشر شده در سال 2020 شخصی که مبتلا به اختلال وسواس است احساس می کند مجبور است برخی از کارها و تشریفات را به طور مکرر انجام دهد، حتی اگر تمایلی به آن نداشته باشد و حتی اگر این کار زندگی او را بی دلیل پیچیده و سخت کند.
علائم کلی اختلال وسواسی مجبور
اختلال وسواس میتواند به روش‌های مختلفی بروز کند. درحالی‌که هیچ طبقه بندی رسمی یا زیرگروهی از اختلال وسواس فکری وجود ندارد، منابع نشان می‌دهند افراد علائم اختلال وسواس را به این صورت تجربه میکنند.
با داشتن اختلال وسواس همیشه افکار یا اجباری دارید که شما را ناراحت میکند و باعث پریشانی میشود. ممکن است سعی کنید آنها را نادیده بگیرید یا آنها را از ذهن خود دور کنید، اما این کار معمولاً دشوار، سخت و غیرممکن است.
حتی اگر مدتی درباره آنها فکر نکنید، آنها معمولاً مرتباً برمی‌گردند. اگر با اختلال وسواس زندگی میکنید، ممکن است طیف وسیعی از علائم مختلف را داشته باشید. علائم شما ممکن است بیش از یک گروه علائم باشد.
- تمیزکردن آلودگی ها
- تقارن و ترتیب داشتن همه چیز
- افکار و انگیزه‌های ممنوع، مضر یا تابو
- احتکار، هنگامی که نیاز به جمع‌آوری یا نگهداری برخی از موارد مربوط به وسواس یا اجبار باشد.
- نگرانی مداوم در مورد میکروب یا بیماری
- افکار در مورد احساس کثیف یا ناپاک بودن (از نظر جسمی یا روحی)
- ترس مداوم در مورد قرارگرفتن در معرض خون، مواد سمی، ویروس‌ها یا سایر منابع آلودگی
- اجتناب از منابع احتمالی آلودگی
- اجباری برای خلاص شدن از شر چیز هایی که کثیف می دانید (حتی اگر کثیف نباشند)
- اجبار برای شستن یا تمیز کردن وسایل آلوده
- مراسم تمیزکردن یا شستشوی خاص، مانند شستن دست‌ها یا تمیز کردن یک سطح به تعداد مشخص
H2اختلال وسواسی جبری و انواع آن
وسواس: این علائم شامل افکار یا عقاید ناخواسته ای است که زندگی شما را مختل می کند و تمرکز روی چیز های دیگر را برای شما دشوار می کند.
اجبارها: این علائم شامل مواردی است که احساس می کنید باید در پاسخ به وسواس به روش خاصی آن کار را انجام دهید.
وسواس، تقارن در همه چیز
این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نیاز به اینکه اشیا یا وسایل به روشی خاص تراز شوند.
- یک نیاز شدید به تقارن یا سازماندهی در همه چیز.
- نیاز به تقارن در کارها (اگر زانوی چپ خود را بخارانید، بالاجبار باید زانوی راست پای خود را نیز بخارانید).
- وسواس شمارش، یعنی نیاز دارید که دست هایتان را 20 مرتبه بشویید.
- اگر چیزها را به‌درستی مرتب نکنید، فکر میکنید اتفاق بدی رخ خواهد داد.
- تشریفات سازمان یا روش‌های خاص ترازبندی اشیا.
شخصیت وسواسی فکری عملی
- افکار سرزده مکرر که ماهیت آنها اغلب جنسی یا خشونت‌آمیز است.
- احساس گناه، شرم و ناراحتی درباره افکار خود داشتن.
- پرسش مداوم از گرایش جنسی، خواسته‌ها یا علایق جنسی شما.
- نگرانی مداوم از اینکه به افکار سرزده خود عمل خواهید کرد یا اینکه داشتن آنها شما را به یک شخص بد تبدیل میکند.
- نگرانی مکرر مبنی بر اینکه به خود یا شخص دیگری آسیب می‌رسانید یا نه
- وسواس در مورد عقاید مذهبی
- احساس مسئولیت مداوم برای اتفاقات بد
- فعالیت‌های روزمره خود را مرتباً مرور میکنید تا مطمئن شوید که به کسی آسیب نرسانده‌اید، چه از نظر ذهنی و چه از نظر جسمی
وسواس احتکار یکی از نمونه های اختلال وسواس است.
وسواس احتکار
اگر مبتلا به این اختلال هستید، احتمالاً همه چیزهایی را که جمع میکنید لازم ندارید؛ اما حس وسواس گونه ای دارید که نمیتوانید آنها را دور بریزید. نشانه های اختلال شخصیت وسواسی شامل موارد زیر است:
- نگرانی مداوم از اینکه دور ریختن چیزی میتواند به شما یا شخص دیگری آسیب برساند.
- نیاز به جمع‌آوری تعداد مشخصی از وسایل برای محافظت از خود یا شخص دیگر در برابر آسیب های احتمالی مثل قحطی
- ترس شدید از دور انداختن تصادفی یک مورد مهم (مانند نامه الکترونیکی با اطلاعات حساس و موردنیاز).
- حس اجبار برای خرید تعداد بالایی از یک مورد، حتی در صورت عدم نیاز به آن
- حس اجبار برای بررسی مداوم دارایی های خود.
یکی از نشانه های اختلالات وسواسی تیک رفتاری است، مانند:
- شانه بالا انداختن
- صاف کردن گلو
- چشمک زدن
- انقباضات اعضای صورت
تمیز کردن بی حد وسایل یکی از نشانه های اختلال وسواس است.
شخصیت وسواس کمالگرا
کمالگرایی به تنهایی خودش نهایت خوب بودن یک کار است زمانی که با وسواس یکی میشود شرایط بسیار سختی برای بیمار رقم میزند.
فرد در این حالت سعی میکند تا حد مرگ کار کند تا به نهایت پاکی یک وسیله یا انجام هر کار فیزیکی دیگری بپردازد.
وسواس بد شکلی بدن
فرد نسبت به بدنش وسواس دارد. و این وسواس بیشتر حالت توهم دارد زیرا که اغلب نقص هایی که شخص بطور مداوم به آن فکر میکند وجود فیزیکی ندارند.
- از نشانه های این افراد اینست که وقت زیادی را صرف نگاه کردن به خود در آینه میکنند
- بطور افراطی از لوازم آرایش استفاده میکنند تا نقص های خود را بپوشانند
- پول زیادی صرف عمل ها و جراحی های پلاستیک میکنند.
وسواس کندن مو از ریشه
این افراد همیشه دستشان در موهایشان است و نمیتوانند این میل به کندن مو ها را در خود کنترل کنند. این میل به کندن مو هم در حالت خفیف و معمولی و هم در حالت شدید رخ میدهد بطوری که شخص قسمتهایی ازسرش که بطور مداوم کنده دیگر مویی رشد نمیکند.
وسواس کندن پوست بدن
این اختلال هم مشابه اختلال کندن موی سر میباشد؛ با این تفاوت که در اینجا پوست بدن کنده میشود مثلا شخص عادت دارد پوست لبش را آنقدر بکند تا خون راه بیفتد.
عوارض این اختلال میتواند منجر به عفونت های پوستی شود.
علل اختلال وسواس چیست؟
متخصصان کاملاً نمی‌فهمند که چرا برخی افراد درگیر اختلال وسواس می‌شوند. اما نظریه‌هایی در مورد علل احتمالی دارند. از جمله:
سابقه خانوادگی
علل بیولوژیکی
فاکتورهای محیطی
چگونه اختلال وسواس جبری تشخیص داده میشود؟
اگر شما یا یکی از عزیزانتان علائم اختلال وسواس را دارید، با یک روان درمانگر صحبت کنید. تشخیص اختلال وسواس به‌طورکلی مستلزم آن است که علائم بر عملکرد روزانه شما تأثیر بگذارد و حداقل یک ساعت مفید از روز شما را هدر دهد.
وسواس ایجاد تقارن یکی از نمونه های اختلال وسواس است.
درمان شخصیت وسواسی جبری چگونه است؟
به‌طورکلی روان‌درمانی و دارودرمانی یا ترکیبی از این دو بهترین روش در درمان اختلال وسواس هستند.
دارو درمانی
پزشک دارو های ضد افسردگی را برای کاهش علائم اختلال وسواس تجویز میکند. مهارکننده جذب مجدد سروتونین و داروهای ضد روان‌پریشی جز دارو های ضدا فسردگی هستند که برای کاهش رفتار های وسواسی و اجباری استفاده می شوند.
روش درمانی مواجهه
در این روش درمانی که در حضور درمانگر اتفاق می افتد شما در شرایط امنی قرار میگیرید و موضوعی که باعث تحریک حس وسواستان میشود پیش رویتان است؛ درمانگر به شما کمک میکند تا با این حس به درستی مقابله کنید.
شما یاد میگیرید که بدون نگرانی و ترس حس خود را از اجبار به آرامش تغییر دهید.
تحریک عمیق مغزی:
این روش نوع جدیدی از درمان است و در بهبود علائم در افرادی که بهبودی با سایر روش‌های درمانی ندارند، استفاده میشود.
این روش درمانی هنوز به طور کامل ثابت نشده است. ممکن است برخی از خطرات و عوارض سلامتی را به همراه داشته باشند.
- ملاقات با رواندرمانگر یکی از راه های درمان اختلال وسواس است.
نتیجه گیری
علائم اختلال وسواس میتواند به طرق مختلف ظاهر شود. همچنین امکان دارد همراه با سایر اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی، اضطراب، افسردگی، اختلال تیک یا اختلال وسواس پس از زایمان باشد. علائم شما هرچه باشد، درمان میتواند به شما کمک کند.
اگر به دلیل علائم بیماری با مسئولیت‌های روزمره و روابط شخصی دست و پنجه نرم میکنید، در اولین فرصت با یک درمانگر صحبت کنید. آنها می‌توانند به شما کمک کنند درمان مناسبی پیدا کنید تا به شما کمک کند یاد بگیرید که با اختلال وسواس جبری کنار بیایید.
منبع:
