آموزش و پرورش و جنجال بر سر امتحانات حضوری
این روزها دعوا و بحث بر سر نحوه برگزاری امتحانات نهایی بین دانش‌آموزان و مسئولان وزارت آموزش و پرورش به اوج خود رسیده و کار تا جایی بالا گرفته که در اصفهان، اردبیل، زنجان، فولادشهر، یزد، بروجرد و چند شهر دیگر جمعی از دانش‌آموزان پایه نهم و دوازدهم روبه‌روی اداره آموزش و پرورش تجمع کرده و با سردادن شعار خواستار لغو امتحانات حضوری شده‌اند. اتفاقی که در تاریخ فعالیت‌های دانش‌آموزی ایران به این شکل بی‌سابقه بوده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، ماجرا از ابتدای اردیبهشت1400 آغاز شد، وقتی مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت آموزش و پرورش بخشنامه برگزاری امتحانات پایان سال را به مدارس سراسر کشور ابلاغ و عنوان کرد که فقط امتحانات دانش‌آموزان پایه نهم و دوازدهم حضوری برگزار می‌شود. از همان روز زبان گلایه و نقد گروهی از دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان باز شد و با پرکردن طومارهای اینترنتی، اعتراض در بستر صفحات مجازی و گفت‌وگو با رسانه‌ها تلاش کردند که آموزش و پرورش را از این اقدام منصرف کنند اما مسئولان وزارتخانه هر بار در پاسخ به این اعتراض‌ها مصمم‌تر عنوان می‌کردند که نه‌تنها شکل امتحانات تغییر نمی‌کند بلکه زمان برگزاری آن هم عوض نمی‌شود. محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش در گفت‌وگو با رسانه‌ها چندین‌بار تأکید کرد: « امتحانات نهایی طبق مصوبه شورای‌عالی آموزش و پرورش باید حضوری باشد و اصلا امکان ندارد که شکل آن را تغییر دهیم.»
استدلال مسئولان آموزش و پرورش چیست؟
اولین دلیل و برهان مسئولان آموزش و پرورش این است که امتحانات نهایی به‌دلیل تأثیرگذاری که در انتخاب رشته پایه دهم و کنکور دارد، باید حضوری برگزار شود، ضمن اینکه قانون آنها را ملزم به این کار کرده و تغییر در روش برگزاری آن غیرممکن است. خسرو ساکی، رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت آموزش و پرورش در این‌باره گفت: «براساس مصوبه۹۷۷ مورخه ۱۳مرداد۱۳۹۹ شورای‌عالی آموزش‌وپرورش، امتحانات پایه‌های نهم و دوازدهم به‌دلیل تأثیر نتایج آنها در سرنوشت تحصیلی دانش‌آموزان به‌صورت حضوری برگزار می‌شود.»
او توضیح داد: «همین دانش‌آموزانی که این روزها معترض برگزاری امتحانات حضوری هستند، فردای روز کنکور هم به نتایج اعتراض خواهند کرد و می‌گویند چون امتحان نهایی مجازی بوده و تقلب گسترده صورت گرفته پس معدلش که در نتیجه کنکور تأثیر گذاشته، معتبر نیست و حق ما ضایع شده است.» دومین استدلال آنها به محدودیت زمان و نامشخص بودن شکل شیوع کرونا در کشور برمی‌گردد.
رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت آموزش و پرورش در این‌باره می‌گوید: «اگر امکان برگزاری امتحانات به شکل حضوری با رعایت ضوابط و مقررات بهداشتی تا 27اردیبهشت که زمان برگزاری امتحانات است، فراهم شود، ما نمی‌توانیم این فرصت را از دست دهیم و امتحانات را به تعویق بیندازیم چون بلافاصله انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار می‌شود و از 10روز قبل تا 10روز بعد جو جامعه و سپس مدارس درگیر این پدیده سیاسی بزرگ و مهم است؛ به‌خصوص که مدارس حوزه انتخاباتی هستند و بسیاری از معلمان ما مسئولیت صندوق، نظارت بر صندوق، شمارش آرا و... را به‌عهده دارند.» سومین دلیلی که مسئولان وزارت آموزش و پرورش برای برگزاری بموقع امتحانات نهایی می‌آورند، بحث زمان کنکور است.
ساکی در این‌باره هم توضیح داد: « فرض کنیم ما امتحانات را بخواهیم در تیرماه که انتخابات تمام شده، برگزار کنیم. اولا که آن زمان هم معلوم نیست که وضعیت شیوع کرونا به چه شکل و از الان بهتر باشد و از همه مهم‌تر با زمان برگزاری کنکور تداخل پیدا می‌کند که برای خود دانش‌آموزان سخت می‌شود. بنابراین سعی ما این است که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند برگزاری امتحانات در فضای باز، فاصله‌گذاری ایمن، تعبیه سیستم تهویه مناسب، امتحانات را در زمان مقرر یعنی 27اردیبهشت برگزار کنیم.»
حرف حساب دانش‌آموزان چیست؟
دانش‌آموزان اما این استدلال‌ها را قبول ندارند و حتی پا را فراتر گذاشته و می‌گویند که مگر کلاس‌ها حضوری بوده که حالا می‌خواهند امتحانات را حضوری برگزار کنند؟ در واقع گروهی از آنها نه با زمان برگزاری امتحانات بلکه از اساس با نحوه برگزاری آن مشکل دارند و به صراحت در شعارهای خود اعلام کرده‌اند که حاضر به شرکت در امتحانات حضوری نیستند. اما دسته دوم دانش‌آموزانی هستند که معتقدند در شرایط شیوع گسترده بیماری کرونا باید امتحانات حضوری به تعویق بیفتد و آن را به زمانی که بیماری روند کاهشی پیدا کرد، موکول کنند.
سیاوش. پ، دانش‌آموز رشته ریاضی پایه دوازدهم که جزو گروه اول است می‌گوید: «یک سال است که همه کلاس‌ها بدون استثنا مجازی بوده، یک روز مدارس را باز نکردند و ما سر کلاس درس حاضر نشدیم، بعد الان اعلام می‌کنند که امتحانات حضوری است. خب چرا؟ می‌گویند که تقلب گسترده می‌شود و امتحانات از اعتبار می‌افتد، خب به ما چه ربطی دارد، یک سال وقت داشتند که سیستم برگزاری آزمون ایمن را طراحی کنند.» سیاوش و دوستانش که در اعتراضات حضوری روبه‌روی آموزش و پرورش یکی از استان‌ها حضور داشته‌اند، درباره تأثیر معدل امتحانات نهایی در کنکور و امکان تضییع حق دانش‌آموزانی که بیشتر درس خوانده‌اند، استدلالی ندارند و فقط می‌گویند: «وقتی معدل همه بالا باشد، تأثیرش در کنکور یکسان می‌شود، ما این را قبول داریم ولی دانش‌آموزان درس‌خوان می‌توانند در کنکور خودشان را نشان دهند و با کسب نمره بهتر و بالاتر از بقیه جلو بزنند و رتبه بهتری بگیرند.»
گروه دوم که از ابتلا به بیماری کرونا می‌ترسند اما نظر دیگری دارند. فرحناز. ظ دانش‌آموز رشته تجربی پایه دوازدهم که او هم در تجمعات این چند روز شرکت داشته توضیح داد: «من قبول ندارم که امتحانات حتما باید مجازی باشد، به‌نظر من کسانی که این حرف را می‌زنند جزو دانش‌آموزان ضعیف هستند و می‌خواهند امکان تقلب در امتحان مجازی را از دست ندهند تا معدل بالایی بگیرند که در کنکور رتبه‌شان پایین نیاید؛ اتفاقا اعتراضات ما را این گروه خراب کرده‌اند و نگذاشته‌اند صدای ما شنیده شود.
حرف ما این است که الان روزی 400نفر بر اثر کرونا کشته می‌شوند و هیچ جا امن نیست. هرگونه تجمع یعنی ابتلای چندین نفر دیگر به این ویروس. ما دنبال این هستیم که امتحانات را بگذارند برای وقتی که آمار مبتلایان مثلا به 100نفر رسید. می‌گویند آن وقت با کنکور تداخل پیدا می‌کند؟ خب مگر پارسال کنکور در شهریور برگزار نشد، امسال هم عقب بیفتد. آسمان که به زمین نمی‌رسد.»
آیا راه سومی هست؟
واقعا راه‌حل سومی وجود ندارد و مسئولان آموزش و پرورش نمی‌توانند پیشنهادی را ارائه دهند که هم خیال دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان راحت شود و هم حرف خودشان روی زمین نماند و امتحانات حضوری برگزار شود.
مرتضی مدبر، معلم متوسطه دوره دوم و کارشناس آموزشی در این‌باره گفت: اولا که من استدلال دانش‌آموزانی که می‌گویند «امتحان مجازی برای کلاس مجازی» را قبول ندارم چون چندین مرتبه بخشنامه و اعلام شد که اگر دانش‌آموزی نیاز به آموزش حضوری دارد، می‌تواند در مدرسه حاضر شود ضمن اینکه آموزش و پرورش از چند‌ماه پیش، بخش‌های زیادی از درس‌ها را برای امتحان نهایی نهم و دوازدهم و کنکور حذف کرد که تعداد آنها هم کم نبود چون برنامه این بود که به دانش‌آموزان در این شرایط فشاری وارد نشود.
او مشکل اصلی را آن دسته از دانش‌آموزانی دانست که به ابزار هوشمند و اینترنت پرسرعت دسترسی نداشتند و دچار افت تحصیلی شدید شدند. «آموزش و پرورش باید برای این گروه فکری کند و چاره‌ای بیندیشد. دسترسی به آموزش حق همه دانش‌آموزان است و باید دولت زمینه آن را فراهم آورد. حالا نیاورده باید شرایط امتحانات را برای این گروه با برگزاری کلاس‌های حضوری جبرانی، آسان‌سازی سؤالات و حتی تعویق امتحان نهایی فراهم آورد.» مدبر افزود: «به‌نظر من آموزش و پرورش اگر قصد برگزاری امتحانات در زمان مقرر را دارد، از الان به خانواده‌ها از طریق رسانه‌ها نشان دهد که چقدر به‌دنبال تحقق پروتکل‌های بهداشتی در حوزه‌های امتحانات است.
چیدمان با فاصله صندلی‌ها، تهیه ابزار تهویه مناسب، فراهم کردن ماسک و دستکش و حتی شید برای تمام مراقبین و بچه‌ها، ضد‌عفونی کردن هر روز حوزه‌های امتحانی و... را اگر انجام داده، نشان دهند و خیال همه را از این جهت راحت کنند یا اگر واقعا خلئی در این زمینه دارند، برگزاری امتحانات را تا تیر به تعویق بیندازند و اجازه دهند که پیک شیوع کرونا تمام شود.»
اعتراضات دانش‌آموزان چه حضوری و چه در فضای مجازی همچنان ادامه دارد، آنها منتظرند که ستاد ملی مقابله با کرونا نظر قطعی‌اش را اعلام کند.
