چالش‌ها و موانع اصلی بخش آب/ آیا چالش‌های آبی سدی بر جهش تولید است؟
مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش اخیر خود به بررسی چالش‌ها و موانعی که در بخش آب وجود دارد پرداخته و راهکارهایی را در جهت رفع این چالش‌ها ارایه داده است.
به گزارش اقتصادآنلاین، باتوجه به گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس، آب یکی از مولفه‌های غیرقابل جایگزین و فرابخش در توسعه سایر بخش‌های کشور محسوب می‌شود و در بخش‌های زیربنایی کشور چون کشاورزی، صنعت، انرژی و... اهمیت فراوانی دارد و از این رو باید مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد؛ اما در ایران محدودیت های ذاتی منابع آب قابل دسترس از یکسو و کم آبی‌ها و خشکسالی‌های اخیر از سویی دیگر، حساسیت بخش آب و ضرورت برنامه‌ریزی در این مورد را مضاعف ساخته است.
این گزارش با تاکید بر سوءمدیریت‌های بخش آب که از گذشته تاکنون وجود دارند، به وضعیت نامطلوب در این بخش اشاره داشته و چالش‌های آن را برمی‌شمارد و این چالش‌ها را در 6بخش خلاصه می‌کند؛ بهره‌برداری از منابع آب بیش از ظرفیت برد آنها، تشدید پدیده‌های حدی هیدرولوژیکی (خشکسالی و سیل) به دلیل تغییرات اقلیم، نبود سیستم پایش و بیلان قابل اطمینان منابع آب، بهره‌وری نازل در تمام بخش‌های مصرف‌کننده با تأکید بر بخش کشاورزی، وجود طرح‌های نیمه‌تمام متعدد با تأکید بر طرح‌های مرزی با تأکید بر تأمین اعتبارات و تشدید مناقشات آبی محلی و منطقه‌ای.
مرکز پژوهش‌های مجلس در ادامه این گزارش به بررسی ارتباط این چالش‌ها با موضوع جهش تولید می‌پردازد و چالش‌های یادشده را موانعی اساسی بر راه جهش تولید می‌داند. برای مثال در چالش بهره‌برداری از منابع آب بیش از ظرفیت برد آنها، گفته می‌شود که از آنجایی که آب زیربنای هرگونه تولید و مبنای آمایش سرزمین است، عدم تعادل بین بیلان منابع و مصارف آب با توجه به برداشت بیش از حد از ظرفیت برد آنها، در نهایت به کاهش یا نابودی تولید در کوتاه، میان یا بلند مدت منجر خواهد شد.
این گزارش پس از بررسی چالش‌ها به ارایه راهکار می‌پردازد و هفت راهکار در راستای رفع چالش‌های مطرح‌شده که از موانع جهش تولید نیز هستند، ارایه می‌کند. این راهکارها عبارتند از: بازتخصیص منابع آب در بخش‌های مختلف مصرف باتوجه به ظرفیت برد و آب قابل برنامه‌ریزی، احداث، تجهیز و توسعه سیستم‌های پایش منابع آب و احصای بیلان آب قابل اطمینان، ارتقای بهره‌وری کیفی به جای توسعه کمی در کلیه بخش‌های مصرف آب با تاکید بر بخش کشاورزی، اصلاح و تنقیح قوانین موضوعه (اضافی، متعارض و مضر) موجود در بخش آب و تصویب قوانین مورد نیاز بخش آب با توجه به نیازها و چالش‌های روز، حکمرانی آب با تأکید بر پایداری محیط زیست و اقتصاد آب، تسهیل و رفع موانع ورود بخش خصوصی به طرح‌های نیمه تمام و جدید بخش آب، استفاده از مزیتهای سرزمینی در آمایش آبی سرزمین با تأکید بر نقش دریا که هر یک از این راهکارها به تفصیل در این گزارش شرح داده شده است.
