بمب ساعتی کرونا زیر پای دید و بازدید‌های نوروزی!

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران،  تیک‌تاک ساعت... صدای شلیک توپ، جمله آغاز سال 13... و سپس صدای زنگ در! اینها رویه روز اول هر سال جدید ایرانیان است. آنچنان که تا سال گذشته، برخی همیشه گمان می‌کردند که از فرهنگ ایرانی نه می‌توان سفر در نوروز رفتن را حذف کرد و نه دید و بازدید عید را! اما سال 99 این اتفاق رخ داد و بسیاری از ایرانیان که با کرونا شگفت‌زده شده بودند، هم دید و باز دید عیدانه را حذف کردند و هم عطای سفر رفتن را به لقایش بخشیدند.

حالا وضعیت تنها چند روز مانده به سال 1400 چندان تفاوتی با سال گذشته ندارد. بسیاری از صاحب‌نظران حوزه سلامت براین باورند که درست مثل سال گذشته یک موج تازه از ویروس آن هم جهش‌یافته‌اش در سراسر کشور پخش شده، بسیاری از شهرها در وضعیت قرمز به سر می‌برند، مرگ‌و‌میرها همچنان بالاست و میزان بستری‌ها اگر بیشتر از سال گذشته در همین روزها نباشد کمتر نیست!

اوضاع قمر در عقرب کرونا در سراسر کشور

شاید تنها تفاوتی که اسفندماه امسال با پارسال دارد این است که کرونا برای مردم عادی‌تر شده و زندگی کردن با کرونا راحت‌تر و هراس ناشی از آن کمتر! برای همین بسیاری تأکید می‌کنند که فروردین سال 1400 می‌تواند ترسناک‌تر از سال گذشته باشد. چرا که مردم به مرز عادی‌انگاری رسیده‌اند. سند این مسأله را می‌توان در عکس‌های چند روز اخیر برخی بازارهای شهرهای بزرگ دید، از جمله بازار تهران! در این عکس‌ها به عینه شاهد هستیم که حجم حضور مردم در بازار درست به اندازه سال‌های قبل از شیوع کروناست. تنها تفاوتش این است که عده‌ای این وسط ماسک زده‌اند. حالا تصور کنید وقتی چنین وضعیتی در مرکز و قلب کشور یعنی تهران داریم در شهرهای دیگر چه خبر است! بسیاری از ناظران در استان خوزستان عنوان می‌کنند که علی‌رغم وضعیت فوق قرمز مردم همچنان رعایت نمی‌کنند و بسیاری از کسانی که اهل رعایت شده‌اند مرگ یکی از نزدیکان را پیش چشم خود دیده‌اند و به نوعی عبرت گرفته‌اند. در شهرهای شمالی هم علی‌رغم همه هشدارهایی که داده می‌شود از همین روزها موج سفر آغاز شده است. حتی برخی از شهروندان برای ترس از ایجاد محدودیت سفر به شمال در روزهای پایانی اسفند از همین امروز بار و بندیل سفر به شمال کشور را بسته‌اند. گزارش‌ها همچنین نشان می‌دهد که برخی از استان‌های غربی که اتفاقاً شهروندانشان دائماً به خوزستان رفت‌و‌آمد می‌کنند آمادگی خیزش به سمت وضعیت قرمز را دارند و برخی از آنها نارنجی در لبه قرمز هستند.

افزایش کامنت‌های مجازی: خسته شده‌ایم، دلمان سفر می‌خواهد

حالا با همین تصور از این وضعیت اوضاع در فضای مجازی هم چندان از عدم سفر و نرفتن دید و بازدید ایرانیان خبر نمی‌دهد. برخی از شهروندان با این عنوان که خسته شده‌ایم، حوصله ماندن در خانه را نداریم و دلمان برای نزدیکانمان تنگ شده و یا تکرار جمله واکسن بخرید، دائماً از این خبر می‌دهند که نوروز امسال را مثل سال گذشته رفتار نخواهند کرد. موضوعی که نشانگر نوعی بی‌مبالاتی قابل پیش‌بینی در نوروز امسال از سوی شهروندان در مقابل کروناست. برخی کامنت‌های شهروندان اینقدر عجیب و غریب شده که شاید با خواندنش خنده برلب بسیاری بیاید. به عنوان نمونه برخی شهروندان عنوان کرده‌اند که چون در شمال ویلا خریده‌اند و پول دارند پس حتماً باید از ویلای خود استفاده کنند و در نوروز به سفر بروند.

از التماس آقای وزیر تا مزیت‌های عیددیدنی مجازی

حالا با این توصیف از این وضعیت شاید برخی سؤال کنند که امسال نوروز تکلیف چیست و چه باید کرد؟

بدون در نظر گرفتن برخی فضاسازی‌های بی‌ربط و عجیب درفضای مجازی، وزیر بهداشت در چند روز اخیر تکلیف شهروندان را مشخص کرده است. آن چنان که وی التماس می‌کند که مردم فکر سفر رفتن نداشته باشند و دوم اینکه مردم دیدو‌بازدید خود را به طریق مجازی انجام دهند. در همین‌باره برخی از شهروندان هم در طول این سال دیدوبازدید خود را به طریق مجازی انجام داده‌اند و براین باورند که این اتفاق هم در نوع خود جالب بوده و هم ایمن و بدون وجود مشکلات و ترس ناشی از ابتلا به کرونا!

این در حالی است که در نوروز سال گذشته یعنی سال 1399 بسیاری از شهروندان که به دید‌و‌بازدید حضوری اصرار ورزیدند تنها یک هفته بعد از سپری شدن تعطیلات نوروزی طعم تلخ ابتلا به کرونا و حتی مرگ عزیزان را چشیدند. به شکلی که بخش زیادی از مبتلایان به کرونا در ایام نوروز ناشی از دید و بازدیدهای مجازی بود. چرا که سفرها به شکلی از طریق دولت با ایجاد قرنطینه و محدودیت در راه‌ها بسیار کم شد و این دید و بازدیدهای درون‌شهری بود که موج کرونا را در نوروز 1399 تداوم بخشید. آنچنان که وزیر کشور، رئیس جمهوری و وزیر بهداشت به شکلی یکصدا اعلام کردند که بیش از 60 درصد موارد ابتلا در روزهای ابتدایی سال 1399 ناشی از همین دید‌وبازدیدهای عیدانه بود.

تبعات ناگوار سفر و عیددیدنی‌های حضوری برای مردم

اما شاید این سؤال هم مطرح شود که امسال در صورت عدم رعایت نکات پیرامون دید‌وبازدید مجازی و عید دیدنی حضوری چه در انتظار کشور و جامعه ایرانی خواهد بود؟

درباره تبعات این مسأله برخی به خیزش دوباره کرونا اشاره می‌کنند. اما بعضی کارشناسان به موضوعی فرای این مسأله هم تأکید می‌کنند و کاهش اثر بخشی واکسیناسیون و کند شدن سریع آن در سال آینده است. چرا که با توجه به مسائل مطرح شده از سوی دولت و نهادهای مربوطه در صورت ادامه یافتن میهمانی‌های حضوری مردم در ایام نوروز و دیدوبازدیدهای عیدانه قطعاً بخش زیادی از شهروندان دوباره در معرض ابتلا به ویروس پس از عید قرار خواهند گرفت. این مسأله منجر می‌شود که کادر درمان به جای پرداختن به مسأله واکسیناسیون و تمرکز روی این موضوع، بیشتر به دنبال درمان بیماران کرونایی و بستری کردن آنها باشند. در واقع به باور کارشناسان حوزه سلامت این موضوع اولاً دوباره آمار مرگ و میر کادر درمان را افزایش می‌دهد و ثانیاً انرژی کشور را برای امر واکسیناسیون خواهد گرفت. به شکلی که روند توزیع و تزریق واکسن می‌تواند تحت تأثیر این موج دوباره نصف شود.

مردم این سؤال‌ها را از خود بپرسند و به آن پاسخ دهند

در این بین برخی صاحبنظران در حوزه روانشناسی درباره دید و بازدیدهای عید درشرایط کرونایی و انجام ندادن آن به صورت حضوری و بی‌توجهی به عید دیدنی مجازی این مسأله را نوعی شتاب‌زدگی رفتاری توصیف می‌کنند. این دست صاحبنظران بر این باورند که فن روانی جامعه و اشتیاقش برای دیدارها چندین برابر شده و جامعه علاقه دارد که در یک بزنگاه مثل عید نوروز سال 1400 این فنر را رها کند. برای همین به توصیه‌ها بی‌توجه است. به خودش این چنین می‌گوید که دیدو بازدید مجازی برای من ارضا کننده نیست و از این دست صحبت‌ها...

این دست از روانشناس‌ها عنوان می‌کنند که برای اینکه شهروندان خودشان را برای عید دیدنی نرفتن و دیدوبازدید عیدانه مجازی اقناع کنند باید از خودشان سؤالات جدی بپرسند. آن هم اینکه آیا یک ساعت دید و بازدید به صورت حضوری ارزش امکان ابتلا و مرگ‌و‌میر همان عزیزانی که برای دیدارشان مشتاق بوده را دارد؟ آیا این حق کادر درمان نیست که پس از ایام نوروز و در ایام نوروز کمی آرامش داشته باشد و دوباره با یک موج کشنده و سهمگین روبه‌رو نشود؟ آیا نباید به حفظ آرامش کشور برای انجام واکسیناسیون تنها با یک عید دیدنی نرفتن و یا مسافرت نرفتن کمک کرد؟ روانشناسان تأکید می‌کنند که پاسخ به این سؤالات قطعاً می‌تواند در تصمیم‌گیری درست شهروندان نقش بسزایی داشته باشد و حتی آنها را به عید دیدنی‌های مجازی سوق دهد و کشور را آماده واکسیناسیون پس از ایام نوروز کند. از سوی دیگر به باور همین کارشناسان حوزه روانشناسی اجتماعی دولت هم باید به شهروندان وعده بدهد که این چشم‌پوشی‌ها از عید امسال می‌تواند با نتایج درخشانی در دو سه ماه آینده همراه شود. یعنی شهروندان متوجه باشند که این مقاومت در برابر برخی خواسته‌های عیدانه مثل سفر رفتن و یا عید دیدنی حضوری می‌تواند در سال آینده با پاداش واکسیناسیون پاسخ داده شود.

ورود کادر درمان برای فرهنگ‌سازی

اما به هر صورت برای محقق شدن موضوعاتی مثل دید و بازدیدهای عیدانه به صورت مجازی، باید کارهایی انجام داد که می‌توان آن را زیرمجموعه فرهنگ‌سازی دانست. در همین باره برخی‌ها این پیشنهاد را مطرح کرده‌اند که با وجود محدودیت‌های وقت کادر درمان، اینکه آنها خودشان در فضای مجازی مردم را به استفاده از این فضا برای عیددیدنی‌ها دعوت کنند می‌تواند امری اقناع کننده باشد. چرا که به هر صورت از نگاه مردم آنها قشری فداکار بوده‌اند که در این مدت کارهای زیادی برای کشور و جامعه انجام داده‌اند و صحبت و کلامشان بر مردم نفوذ دارد. پس خوب است که ویدئوهایی از خود در فضای مجازی منتشر کنند که مردم را به یک پویش دیدو‌بازدید عیدانه مجازی دعوت کنند. این در کاهش تمایل مردم به عیددیدنی‌های حضوری قطعاً مؤثر است و یک گام قابل توجه در تحقق این مسأله خواهد بود. این در حالی است که در سال‌های گذشته هم هر گاه موجی از طرف قشری از شهروندان جامعه که در آن موضوع صاحب حق بوده‌اند در فضای مجازی به راه افتاده پاسخ مناسبی داده و توانسته جامعه را به سمت صحیح و درست هدایت کند. از طرف دیگر شاید قشر هنرمندان هم دراین میان بتواند در این زمینه بازهم نقش یک ایجاد کننده موج مجازی را ایفا کند و با انتشار ویدئوهایی از خودشان مردم را به دید و بازدیدهای عیدانه مجازی فرابخوانند. موضوعی که باید در روزهای منتهی به اسفند انجام شود تا نتیجه لازم از آن حاصل شود.

به هر صورت حالا جامعه ایرانی در شرایطی قرار گرفته که باید دوباره انتخاب کند. انتخابی میان سپری شدن مسیر جامعه از تونل ترسناک کرونا تا رسیدن به واکسن و یا خیزش دوباره کرونا آن هم گونه جدید این ویروس که 60 درصد کشنده‌تر است! تجربه در گذشته نشان داده که جامعه ایرانی در بزنگاه‌ها درست عمل می‌کند و مسیر درست را انتخاب خواهد کرد. اتفاقی که همه امیدوارند این بارهم درباره عیددیدنی‌ها به صورت مجازی و مسافرت نرفتن رخ ندهد.