سایه روشن‌های صنعت پخش در ایران و جهان

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد؛ واقع آن است که سیستم‌های پخش و توزیع، زنجیره‌ای از کسب‌وکارها یا واسطه‌ها است که از طریق آن یک محصول یا خدمات به دست مشتری می‌رسد. یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مشتریان و تولیدکنندگان، توزیع مناسب محصول به مکان مناسب و مشتریان هدف است. توزیع مناسب کالا می‌تواند به عنوان مزیت رقابتی یک بنگاه اقتصادی نسبت به رقبای خود باشد. همچنین، انتخاب کانال توزیع و روش پخش کالا یکی از مهم‌ترین گزینه‌هایی است که مدیران بنگاه‌های اقتصادی و تولیدکنندگان، باید مدنظر داشته باشند؛ چراکه سیستم توزیع و پخش کالا، نقش برجسته و قابل‌ توجهی در دستیابی به اهداف فروش شرکت‌ها و تولیدکنندگان دارد و محصولات آنها را در معرض دید خریداران و مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد. هنگامی که این امر، به‌درستی انجام شود، نتایج مثبتی حاصل خواهد شد. رایج‌ترین سیستم‌های پخش و توزیع کالا در ایران، معمولاً به چند دسته تقسیم‌ می‌شوند: 1- پخش و توزیع کالا از طریق شبکه‌های توزیع عمده‌فروشی 2- پخش و توزیع کالا از طریق شرکت‌های پخش و طراحی شبکه‌های فروش مختلف 3- پخش و توزیع مویرگی 4- پخش و توزیع کالا از طریق توزیع مستقل.

پخش و توزیع کالا از طریق شبکه‌های توزیع عمده‌فروشی

عمده‌فروشان به‌صورت عمده، مقدار زیادی از محصولات را از توزیع‌کنندگان و تولیدکنندگان خریداری می‌کنند. عمده‌فروشان، خرده‌فروشان را به عنوان مشتری اصلی خود می‌بینند. به‌طورمعمول، خرید با حجم بالا باعث افزایش قدرت عمده‌فروشان می‌شود. همچنین، بسیاری از توزیع‌کنندگان، برای تعداد مشخصی از اقلام خریداری شده، تخفیفاتی نیز قائل می‌شوند. در این نوع سیستم، معمولاً هزینه‌های توزیع و پخش پایین‌تر است و قیمت تمام‌شده کالا نیز کاهش می‌یابد. یکی از معایبی که در این نوع سیستم وجود دارد، قیمت فروش کالا است که معمولاً پایین‌تر از قیمت واقعی به فروش می‌رسد؛ درنتیجه، این امر باعث می‌شود تا قیمت‌گذاری کالا در کل بازار، تحت‌الشعاع قرار گیرد. همچنین یکی دیگر از معایب این سیستم، عدم کنترل شرکت‌های تولیدکننده بر شیوه توزیع کالا در کل بازار و خرده‌فروشی‌ها است که عملاً از مکانیسم توزیع کالا بی‌اطلاع می‌مانند.

پخش و توزیع کالا از طریق شرکت‌های پخش و طراحی شبکه‌های فروش مختلف

شبکه توزیع، سیستمی است که شرکت‌های پخش برای انتقال محصولات از تولیدکننده به خرده‌فروش و مصرف‌کننده نهایی استفاده می‌کنند. یکی از وظایف اصلی کانال‌های توزیع، بهینه‌سازی حجم فروش محصولات است. اساساً، به دلیل اینکه شرکت‌های پخش بر اساس تحقیقات بازار و شبکه‌های مختلف توزیع، اقدام به پخش کالا می‌کنند، ریسک عدم بازگشت پول (به نسبت سایر روش‌ها) پایین‌تر است و سرعت انتقال کالا به بازار و مخاطبین هدف، بالا می‌رود. علاوه بر این، مشکلاتی نظیر تعدد مشتری و سفارشات، پایین می‌آید و سیستم پخش کالا متمرکزتر می‌شود. شرکت به‌پخش نیز به دلیل تجربه بالا و اطلاعات به‌روز در امر توزیع و پخش محصولات، به عنوان یکی از بهترین شرکت‌های پخش در ایران فعالیت می‌کند و با کنترل مسیر توزیع کالا در بازار، می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌های شرکت‌های پخش در ایران باشد.

پخش و توزیع مویرگی

تولیدکنندگان به‌ کمک این سیستم می‌توانند واسطه‌ها در بازار را حذف کنند و محصولات تولیدشده را هرچه سریعتر به دست مصرف‌کنندگان نهایی برسانند. پخش و توزیع مویرگی، فاصله بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را کمتر می‌کند و باعث کاهش قیمت تمام‌شده کالاها می‌شود. همچنین، به کمک این سیستم می‌توان پوشش بازار بیشتری را ایجاد کرد؛ چراکه تولیدکنندگان با کمک سیستم پخش و توزیع مویرگی کالا، مدت‌زمان بیشتری در بازار شناخته می‌شوند.

پخش و توزیع کالا از طریق توزیع مستقل

معمولا، کارخانجات و شرکت‌های تولیدی بزرگ که حجم وسیعی از کالا با برندهای معتبر را تولید می‌کنند، دارای شبکه توزیع مستقل هستند و حضور فعال‌تری در بازار دارند. همچنین، سود کلانی از محل فروش محصولات برای کارخانه خود ایجاد می‌کنند و ممکن است هزینه‌های گزافی را برای توزیع محصولات و اثبات جایگاه برند خود در بازار بپردازند. البته باید به این نکته توجه داشت در صورتی که حجم تولید و تنوع برندهای تولید‌کننده کم باشد، ریسک پخش کالا و بازگشت پول بالا می‌رود و هزینه‌های آن نیز افزایش می‌یابد. همچنین، هدف تولیدکنندگان از طراحی سیستم‌های پخش و توزیع مستقل کالا، حضور فعال در بازار، رساندن محصولات به مخاطبان نهایی و کنترل وضعیت بازگشت سرمایه است.

موارد بالا، انواع سیستم‌های پخش در ایران بود که به‌اختصار توضیح دادیم. البته به این نکته نیز باید توجه داشت که سیستم‌های نامبرده‌، در دنیا رایج است اما سیستم‌های زیر در کشورهای درحال رشد رونق زیادی دارد. حال به معرفی برخی از رایج‌ترین آنها می‌پردازیم: 

نخست؛ فروش و توزیع کالا به‌صورت آنلاین

نوعی از فروش محصولات است که مشتریان از طریق وبسایت‌های اینترنتی، اقدام به خرید محصولات مورد نیاز خود می‌کنند. در این نوع سیستم‌، تولیدکنندگان، عمده‌فروشان و خرده‌فروشان، صاحبان برندها و توزیع‌کنندگان، گردانندگان اصلی آن هستند. مشتریان (خریداران محصولات) با مراجعه به وبسایت، کالای موردنظر خود را انتخاب کرده و پس از بررسی مشخصات و ویژگی‌های آن، اقدام به ثبت سفارش آن محصول می‌کنند. این سفارشات، پس از بررسی نهایی توسط مسوولان مربوطه، برای مشتری ارسال می‌شود. ارسال کالاها ممکن است با توجه به حجم و اندازه کالا و فاصله مشتری تغییر پیدا ‌کند. یکی از مزیت‌های این نوع سیستم، مقایسه قیمت و کیفیت محصولات مختلف است که منجر به افزایش رضایت مشتریان می‌شود. امروزه، فروش و توزیع اینترنتی کالا به سرعت روبه‌رشد است و در سراسر دنیا رواج پیدا‌ کرده است.

دوم؛ پخش کالا به‌صورت انتخابی

به‌وسیله این سیستم می‌توان، تمرکز فروش محصولات را به یک منطقه جغرافیایی محدود کرد. یکی از مزایای این روش این است که تولیدکننده می‌تواند بهترین منطقه جغرافیایی را برای فروش محصولات، انتخاب کند و بهترین عملکرد خود را در یک منطقه متمرکز کند.

سوم؛ پخش و توزیع انحصاری

در این سیستم عمده‌فروش، خرده‌فروش و توزیع‌کننده در یک منطقه جغرافیایی خاص فعالیت می‌کنند. هنگامی که یک تولیدکننده، محصولات خود را از طریق یک یا دو بازار عمده، توزیع می‌کند، گویا از یک فرم مشترک توزیع در محصولات استفاده نموده است. وسایل خانگی بزرگ، اتومبیل‌ها و… مثال‌هایی برای این نوع سیستم هستند که تولیدکنندگان امید دارند تا با تدوین سیاست‌های جدید در فروش محصولات و قیمت‌گذاری رقابتی در یک منطقه جغرافیایی، نسبت به رقبا پیشی بگیرند و به‌اصطلاح، نبض بازار را در دست بگیرند.

شرکت به‌پخش کلیه فعالیت‌های خود را در قالب نظام جامع مدیریت استراتژیک تعریف نموده و معتقد است برای عرضه و توسعه محصولات در بازار می‌بایست در کلیه وجوه سازمان از تحقیقات بازار و شناسایی مخاطبین هدف استفاده نماید. بر همین اساس برای دستیابی به سیستم فروش و توزیع بهینه و کارآمد، فعالیت واحدهای خود را در قالب 5 بخش دسته‌بندی کرده است: 1- پخش مویرگی 2- پخش عمده‌فروشی 3- پخش شهرستان‌ها 4- پخش بازارهای خاص و پنهان 5- پخش زنجیره‌ای و تعاونی. با توجه به ضرورت توزیع و پخش کالا در بازار، می‌توان به این نتیجه رسید که بقای عمر یک تولیدکننده، به توزیع و پخش محصولات آن بستگی دارد. تفاوت اصلی سیستم‌های ذکرشده، بر مبنای مدل کسب و کار شرکت و اهداف مربوط به تجارت است. معمولا تولیدکنندگان دو راه برای توزیع کالای خود دارند؛ 1- فروش مستقیم 2- استفاده از توزیع. مزیت توزیع و پخش کالا این است که اجازه می‌دهد تا تولید‌کننده در تولید محصولات خود متمرکز شود و فروش را به توزیع‌کننده بسپارد. با درک اینکه چگونه یک توزیع‌کننده کار می‌کند، می‌توانید تعیین کنید که آیا استفاده از توزیع برای کسب‌وکار شما مناسب است؟ تولیدکننده، هرقدر در نظام توزیع کالای خود موفق‌ عمل کند، در سایر بخش‌ها و استراتژی‌ها نیز موفق‌تر خواهد بود. همچنین، با پیشرفت صنعت پخش در ایران و دنیا، تفکر تولیدکنندگان به سمت افزایش رفاه و توجه به مصرف‌کنندگان سوق پیدا می‌کند. طراحی و انتخاب شبکه توزیع و پخش کالا در صورتی موفق خواهد بود که یک شرکت پخش جامع و باقدمت برای تحقق نیاز مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان انتخاب شود. شرکت به‌پخش، به واسطه همین فعالیت‌ها، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین شرکت‌های پخش در کشور شناخته می‌شود و با جمع‌آوری اطلاعات بازار و تحلیل داده‌های عملکرد خود، جزو اولین انتخاب‌ برندهای مطرح داخلی و خارجی همچون: هنکل، روژین، شادلی و… بدل شده است.