کرونای انگلیسی، ویروس جهش‌یافته مرموز
این روزها همه درباره کرونای انگلیسی صحبت می‌کنند اما شایعات درباره این گونه جدید ویروس کرونا چقدر حقیقت دارد و علمی است؟ جهش، جزوی از ماهیت ویروس است؛ پاتوژنی که تمایل به ماندگاری در بدن میزبان دارد و از این جهت موذیانه و با جهش‌های متعدد تلاش می‌کند تا از پادتن‌ها فرار کرده و زندگی خود را نجات دهد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، اما این تلاش برای زنده‌ماندن در ویروس کرونا که بیش از یک سال است مردم دنیا را در هراسی طولانی‌مدت فرو برده، مرگ‌های متعددی رقم زده است.
به گزارش واشنگتن پست، از ابتدای شیوع، ویروس جهش‌های زیادی داشته هرچند بیشتر این تغییرات هیچ تأثیر آشکاری نداشتند. اما از حدود یک‌ماه پیش با ظهور سویه‌های مختلفی که در انگلیس، آفریقای جنوبی و برزیل پدید آمدند، موجی از نگرانی به راه افتاد. هرچند هنوز اختلاف نظرهایی درباره میزان افزایش مرگ‌ومیر با جهش جدید وجود دارد اما مطالعات نشان می‌دهد که جهش‌های جدید ویروس کرونا آن را مسری‌تر کرده است.
در شرایطی که با تأیید برخی واکسن‌های کرونا، امید قطع زنجیره انتقال و مرگ این ویروس می‌رفت اما حالا توسعه‌دهندگان واکسن در حال کار روی نسخه‌های جدید کرونا هستند؛ چراکه داده‌های اولیه نوع آفریقای جنوبی نشان داد واکسن انگلیسی – سوئدی آسترازنکا در برابر واریانت موجود در آن اثربخشی کمتری دارد.
درباره جهش ژنتیک ویروس
یک ویروس طی تکثیر، اغلب دچار جهش‌های ژنتیک می‌شود که انواع جدیدی را به‌وجود می‌آورد. برخی جهش‌ها، ویروس را ضعیف و در مقابل برخی دیگر آن را در تکثیر قوی‌تر می‌کند. انواع مختلف با خصوصیات فیزیکی کاملا متفاوت یا خصوصیات فنوتیپی را سویه می‌نامند. آنهایی که به‌طور قابل توجهی از اجداد ویروسی خود فاصله می‌گیرند، ممکن است به‌عنوان یک نژاد جدید شناخته شوند اما در زبان عامه، این اصطلاحات اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند. نمونه‌ای که در سپتامبر در جنوب شرقی انگلستان ظاهر شد، نژادB.1.1.7 نام گرفته است که به افزایش مواردی منجر شد که انگلیسی‌ها را وادار به قرنطینه عمومی کرد. در جنوب آفریقا نیز بیمارستان‌ها با فشار ناشی از سویه جدیدی که با نام B.1.351 شناخته می‌شود روبه‌رو شدند. محققان برزیلی نیز در ایالت آمازون یک نوع جهش‌یافته از ویروس به‌نام P.1 مشاهده کردند که سیستم بهداشت را متشنج کرده و منجر به کمبود اکسیژن شد. اخیرا نیز جهش آمریکایی کرونا از سوی محققان در مرکز پزشکی Cedars-Sinai در لس‌آنجلس گزارش شده است که با افزایش موارد ابتلا در جنوب کالیفرنیا مرتبط است اما در مورد تأثیر بر افزایش عفونت و شدت بیماری هنوز ناشناخته مانده است. اما در انگلیس که نخستین نوع جهش‌یافته ویروس کرونا را به دنیا تحمیل کرد، گروه مشاوره دولت انگلیس در اواسط ماه فوریه احتمال دادند که سویه B.1.1.7 ویروس کرونا با خطر مرگ‌ومیر بالاتر مرتبط باشد اما خطر مطلق مرگ به‌واسطه آن را کم دانستند. این امر تا حدی مبتنی بر تحقیقات در دانشکده بهداشت و پزشکی گرمسیری لندن بود که می‌گوید این افزایش احتمالا به‌دلیل تمایل این نسخه برای تکثیر و در نتیجه بار ویروسی بالاتر است. بهداشت عمومی انگلیس شواهد جدیدی را درمورد جهش اضافی در نوعB.1.1.7 ذکر کرد که ممکن است هرگونه محافظت ایمنی حاصل از واکسن‌های فعلی یا به‌طور طبیعی از عفونت قبلی با سویه قبلی را ضعیف کند. از سوی دیگر طبق تجزیه و تحلیل مقدماتی کالج امپریال لندن در اواخر سال2020 مشخص شد ممکن است انتقال نوعB.1.1.7 در کودکان زیر 15سال در مقایسه با سایر گونه‌ها افزایش داشته باشد.
آیا انواع جدید علائم متفاوتی دارند؟
برخی از تفاوت‌های ظریف در علائم بیماران انگلیسی آلوده به نوعB.1.1.7 در مقایسه با سایر سویه‌ها مشاهده شده است. در این مورد سرفه، گلو درد و خستگی بیشتر است اما داده‌های اداره آمار ملی انگلیس نشان می‌دهد که مبتلایان به نوع جدید کمتر حس بویایی یا چشایی را از دست می‌دهند.
سرعت انتشار سویه‌ها
با احتساب دانشمندان، در آمریکا هر 10روز تعداد مبتلایان دوبرابر می‌شود که این یعنی قدرت انتقال ویروس حداقل 45-35درصد بیشتر از سویه‌های قبلی است. به‌گفته دانشمندان، نوع آفریقای جنوبی نیز حدود 50درصد بیشتر از نسخه‌های قبلی قابل انتقال است. محققان عواملی مانند تجمع بیشتر افراد در داخل منزل به‌علت سردی هوا را یکی از عوامل مؤثر در سرعت انتقال بیشتر می‌دانند.
تأثیر واکسن بر سویه‌های جدید
بهداشت عمومی انگلیس در ژانویه به این نتیجه رسید افرادی که قبلا به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند احتمالا یک پاسخ آنتی‌بادی مؤثر در برابر نوعB.1.1.7 نشان می‌دهند. اما در همان‌ماه نخستین مورد از یک بیمار بهبودیافته کووید-19 در حال آلوده‌شدن مجدد با نوع برزیلی گزارش شد. این سویه دارای چندین جهش کلیدی مشترک با سویه آفریقای جنوبی است. اگرچه هیچ مطالعه بالینی با مقایسه مستقیم انواع مختلف و توانایی آنها در محافظت در برابر سویه‌های جدید انجام نشده است اما مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که واکسن‌های موسوم به mRNA از شرکت‌های مدرنا و فایزر ممکن است بر سویه‌های جدید مؤثرتر از انواع دیگر باشند.
