عرضه چالش برانگیز تولیدکنندگان ورق/ نگاهی به رفع تعلیق کدبورسی دریافت‌کنندگان اسلب

اقتصادآنلاین - طاهره گودرزی؛  براساس شیوه نامه ساماندهی عرضه و تقاضای فولاد، شرکت‌هایی که مواد اولیه خود مانند اسلب، شمش و ورق گرم را از بورس خریداری می‌کنند، ملزم به عرضه محصول خود طبق برنامه اعلامی وزارت صمت در بورس کالا هستند. اما شرکت‌های تولید کننده ورق گرم از عرضه محصول خود در بورس کالا امتناع می‌کنند و به همین دلیل است که این بازار همچنان آشفته است. طی هفته های گذشته وزارت صمت در نامه ای به بورس کالا درخواست تعلیق کد بورسی این شرکت ها را داد که تا زمانیکه به تعهد خود مبنی برعرضه ورق گرم در بورس اقدام نکردند، حق خرید ماده اولیه ( اسلب) از بورس را ندارند.

یک منبع آگاه در وزارت صنعت، معدن و تجارت به اقتصادآنلاین گفت: شرکت‌ها طی تعهدی که به وزارت صمت دادند، قرار شد کد بورسی آنها رفع تعلیق شود تا بتوانند خرید و فروش را در این بستر ادامه دهند. تعهدی که از سمت برخی  شرکت‌ها رعایت و از سوی شرکتی دیگر انجام نشده است. بررسی‌های اقتصادآنلاین از فرآیند معامله در بورس کالا نشان می‌دهد که مجتمع فولاد گیلان پس از تعلیق کد بورسی و تعهد مبنی بر عرضه در بورس کالا، بیش از ۳۹ هزار تن ورق گرم عرضه کرده است. اما این شرکت برای این میزان عرضه خود با کمتر از ۵ هزار تقاضا روبرو بوده است.

کارشناسان بازار سرمایه معتقدند یکی از دلایل اصلی عدم تقاضا برای محصولات فولاد گیلان عرضه محصول با یک ضخامت خاص است. اگر فولاد گیلان در عرضه های خود از ضخامت‌های دیگر و با کیفیت‌تر استفاده کند، قطعا تقاضای بالایی برای محصولات عرضه شده خود می تواند داشته باشد.شرکت نورد و لوله اهواز دیگر تولید کننده ورق گرم است که همچنان از عرضه در بورس کالا امتناع می‌ورزد. دلیل عدم عرضه از سوی این شرکت چنین بیان شده است که تعهد ورق‌های عرضه شده در انبارهای این شرکت موجود است اما به خاطر مشکلات مالی که وجود دارد، نمی‌توانیم ضمانت در بورس برای عرضه های خود بگذاریم.

لازم به توضیح است بورس کالا در قبال عرضه‌هایی که صورت می‌گیرد، از شرکت‌های عرضه کننده ضمانت‌های بانکی، نقدی و یا به صورت سهام به میزان تناژ عرضه شده، دریافت می‌کند تا اگر مشکلی در تحویل یا کیفیت محصول پیش آمد، از ضمانت موجود کسر شود. باید یادآوری کرد که فولاد گیلان نیز همین مشکل را دارد و مدیریت این شرکت یک ابر بدهکار بانکی است اما می‌بینیم که با این شرایط حاضر به عرضه در بورس کالا شده و بورس نیز راهکار مناسبی برای گذاشتن ضمانت در اختیار این شرکت قرار داده است.

به نظر می‌رسد  دلیل ارایه شده از سوی نورد و لوله اهواز بیشتر شبیه بهانه و رفع تکلیف به خاطر عرضه نکردن است.شنیده‌های اقتصادآنلاین حاکی از آن است که این شرکت پس از تعلیق کد بورسی خود، با تضمین استانداری خوزستان و سازمان صمت استان، به وزارت صمت تعهد کتبی داده است که تاپایان اسفند ماه ۹۹، تعهدات خود مبنی بر عرضه ورق گرم در بورس کالا را انجام دهد. اما بررسی آمار معاملات بورس کالا نشان از عدم عرضه این شرکت پس از رفع تعلیق کد بورسی دارد.

لازم به ذکر است که وزارت صمت گزارش تخلف این شرکت را به سازمان حمایت از مصرف کنندگان داده است تا با بررسی های این سازمان مشخص شود که ورق های عرضه نشده این شرکت در کدام بازار بفروش رفته است تا در صورت محرز شدن تخلف، به سازمان تعزیرات معرفی شود. شرکت فولاد اصفهان دیگر تولیدکننده ورق است که اسلب خود را از بورس کالا تهیه می‌کند. این شرکت ورق با ضخامت بالا تولید می‌کند که مورد نیاز صنعت ساختمان است. فولاد اصفهان در تماس با اقتصادآنلاین گفته است که دلیل عدم عرضه در بورس به این خاطر است که خریداران آنها کد بهین یاب نداشته و نمی‌توانند در بورس خرید کنند. با بررسی ها صورت گرفته، بورس کالا این موضوع را تایید کرده است. لذا وزارت صمت باید راهکاری بیندیشد که خرید از این شرکت به مدت چندماه آزاد شود تا خریداران آنها بتوانند کد بهین یاب دریافت کنند. فولاد اکسین یکی دیگر از تولیدکنندگان ورق است که تا کنون در بورس کالا عرضه ای نداشته است.

این شرکت مانند بقیه تختال مورد نیاز خود را از بورس تهیه می‌کند اما به دلیل تامین نیاز پروژه‌های ملی اعم از پروژه‌های نفت و گاز، این شرکت می‌تواند در بورس عرضه نکند و مستقیم ورق را در اختیار پروژه‌ها  قرار دهد.شرکت دیگر، صنایع هفت الماس است. این شرکت تولیدکننده ورق سرد است که اقدام به عرضه در بورس کالا کرده است اما ورق  ضخامت مناسب عرضه نمی‌کند به همین دلیل است که تقاضایی برای آن وجود ندارد و یا پریمیوم‌هایی که ارائه می‌کند بسیار بالاست که با اصلاح این موارد، می‌تواند با عرضه های مناسب به ساماندهی بازار ورق کمک کند.در پایان گفتنی است که عرضه اسلب به منظور شفاف سازی معاملات ورق گرم پس از دو سال به بورس کالا بازگشت تا التهاب بازار برطرف شود اما شاهد هستیم که با عدم عرضه ورق گرم از سوی شرکت‌های خریدار اسلب، روند این شفافیت با مشکل روبرو شده و تا زمانیکه تمامی شرکت‌های دریافت کننده تختال، ورق گرم خود را در بورس عرضه نکنند، بازار ورق به سامان نخواهد رسید.