بیماران خاص در صف انتظار تعیین اولویت واکسیناسیون

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری،  14روز از آغاز واکسیناسیون می‌گذرد و در این مدت محموله دیگری هم وارد شده و آنطور که مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند قرار است محموله‌های دیگری هم از کشورهای چین و هند به مجموعه اضافه شود. دومین محموله 24بهمن وارد کشور شد تا 100هزار نفر دیگر، واکسینه شوند. اولویت همچنان با کادر درمان و با تمرکز بر کارکنان بخش‌های کروناست. با آغاز واکسیناسیون،‌ اما افراد زیادی در صف انتظار برای دریافت واکسن نشسته‌اند تا نوبت‌ تزریق‌شان از راه برسد.

حالا از میان گروه‌های دارای اولویت تزریق، بیماران خاص، انتظار سخت‌تری می‌کشند. سیستم ایمنی بدن آنها به‌دلیل درگیری با بیماری زمینه‌ای‌‌شان پایین است، مراجعه‌های مکرر به مراکز درمانی دارند و درصورت ابتلا بیشترین آسیب را می‌بینند. در این وضعیت، انجمن‌های حمایتگر از این بیماران، درخواست کرده‌اند تا این بیماران هرچه زودتر در اولویت تزریق واکسن قرار گیرند. پیش از این در هجدهم بهمن، رئیس‌جمهوری اعلام کرده بود که واکسیناسیون علیه کرونا، با اولویت کادر درمان، بیماران خاص و سالمندان انجام می‌شود، با گذشت 2هفته از آغاز واکسیناسیون، اما هنوز هیچ اعلامی به بیماران خاص نشده است.

 عوارض کرونا برای تالاسمی‌ها شدید است 

یکی از این گروه‌ها، بیماران خاص تالاسمی هستند. یونس عرب، دبیر انجمن تالاسمی ایران می‌گوید که تصمیم‌گیری‌ برای واکسیناسیون بیماران خاص، با معاونت درمان وزارت بهداشت است. تاکنون اما اعلام نشده که این گروه در اولویت واکسیناسیون قرار دارند یا خیر: «بیماران مبتلا به تالاسمی، مراجعه‌های مکرر به مراکز درمانی دارند تا خون تزریق کنند. این ترددها آنها را در معرض خطر انتقال بیماری قرار می‌دهد.» عرب می‌گوید، بیماران تالاسمی نقص ایمنی دارند و این مشکل، آنها را در برابر ویروس جهش‌یافته کرونا، ضعیف می‌کند و خطرات جدی‌تری برایشان دارد: «تاکنون اعلام نشده که بیماران خاص در اولویت دوم بعد از کادر درمان قرار دارند؛ درحالی‌که این بیماران باید در اولویت اول باشند.» براساس اعلام او، تاکنون بیش از 700بیمار تالاسمی مبتلا به ویروس شده‌اند و 20نفر هم جانشان را از دست داده‌اند. ابتلا به این ویروس برای بیماران تالاسمی عوارض بسیار زیادی داشته و به این منجر شده که میزان تزریق خونشان بالاتر برود و حتی پس از بهبودی هم این روند ادامه داشته باشد. برخی دچار نارسایی‌های قلبی، ریوی و کبدی شدند و هنوز هم این مشکلات برایشان ادامه دارد.

بی‌اطلاعی از زمان واکسیناسیون دیابتی‌ها

از میان بیماران خاص، بیماران مبتلا به دیابت، شرایط ویژه‌تری دارند. تابستان امسال بود که نتیجه مطالعات محققان فرانسوی نشان داد که 10درصد از بیماران دیابتی مبتلا به ویروس کرونا، جانشان را از دست می‌دهند. به استناد این بررسی، این افراد در مدت یک هفته بستری در بیمارستان، به‌دلیل پیامدهای ناشی از ابتلا به این ویروس فوت می‌کنند. هم‌اکنون حدود 5میلیون و 500هزار مبتلا به دیابت در کشور زندگی می‌کنند. آخرین بررسی‌ها نشان می‌دهد که خطر مرگ افراد دیابتی بر اثر دیابت، 1.5تا 3برابر افراد عادی است. دیابت، سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند، روی قلب و عروق تأثیر می‌گذارد و عملکرد کلیه را مختل می‌کند. همین مسئله سبب شد تا اسدالله رجب، رئیس انجمن دیابت، هم بگوید، بیماران مبتلا به دیابت، جزو افراد با ریسک بالا قرار دارند. آنها در گروه بیماران خاص هستند و باید در اولویت واکسیناسیون باشند؛ البته هنوز درباره این موضوع اعلامی نشده است.

 ممنوعیت مصرف واکسن روسی برای بیماران هموفیلی  

ماجرا برای بیماران مبتلا به هموفیلی اما متفاوت‌تر است. براساس اعلام شرکت تولیدکننده واکسن اسپوتنیک‌وی روسی، این واکسن برای بیماران مبتلا به هموفیلی یا سایر مشکلات انعقادی خون، ممنوعیت مصرف دارد؛ به همین دلیل این بیماران سهمی از محموله واکسن روسی ندارند و باید منتظر واکسن‌های تولیدشده کشورهای دیگر بمانند. به‌گفته احمد قویدل، مدیرعامل سابق و عضو هیأت‌مدیره کانون هموفیلی ایران این ممنوعیت براساس بروشورهای منتشرشده از سوی شرکت تولید‌کننده اسپوتنیک‌وی، اعلام شده است: «در روسیه هم این واکسن را برای بیماران هموفیلی و مشابه هموفیلی تزریق نکرده‌اند و احتمالا از مدل‌های دیگر واکسن کرونا برای آنها استفاده شده است.»

به‌گفته قویدل، براساس اطلاعات منتشرشده از سوی شرکت تولید‌کننده، این واکسن می‌تواند منجر به تشدید خونریزی در میان این بیماران شود؛ یعنی تأثیرات ثانویه آن، مشکل‌ساز است و به همین دلیل برای استفاده این گروه ممنوع شده است. محدودیت تزریق برخی از واکسن‌ها سبب شده   سازمان بهداشت جهانی از کشورها بخواهد از منابع مختلفی برای تامین واکسن استفاده کنند تا تمام افراد با مشکلات مختلف بتوانند واکسینه شوند. قویدل، مدیرعامل سابق کانون هموفیلی بر همین موضوع تأکید می‌کند و می‌گوید، تولید و مصرف واکسن، پروسه زمانبری است، اما با توجه به ابعاد شیوع کرونا، سازمان بهداشت جهانی مجوز مصرف اضطراری را داده است، اگر شرایط عادی بود چند سال طول می‌کشید تا واکسنی تولید و تجویز و تأثیرات آن هم مشخص شود، اما در ارتباط با واکسن کرونا این موضوع رعایت نشد.»

او در عین حال به این نکته اشاره می‌کند که پاندمی زمانی قابل کنترل است که همه بتوانند از واکسن استفاده کنند؛ به همین دلیل هم سازمان جهانی بهداشت، کوواکس را راه انداخت تا عدالت در توزیع واکسن صورت گیرد و تمام بیماران بدون عوارض از واکسیناسیون بهره‌مند شوند. قویدل می‌گوید، بیماران هموفیلی باید منتظر واکسن‌های دیگری باشند که برای آنها ممنوعیت مصرف نداشته باشد: «براساس اعلام فدراسیون ارزیابی جهانی هموفیلی، بیماران خاص در مخاطره خاصی برای ابتلا به کرونا و مرگ ناشی از آن قرار ندارند و ریسک ابتلا به کرونا در آنها مانند مردم عادی است، اما به اعتقاد من پس از کادر درمان و سالخوردگان، بیماران خاص باید در اولویت قرار گیرند؛ چرا که این افراد درست مانند کارکنان سلامت، مراجعه‌های بالایی به مراکز درمانی دارند و احتمال ابتلای آنها بالاست.»

به‌گفته او، یک بیماری شیمی‌درمانی، هموفیلی یا دیالیزی، مراجعه‌های مکرر به مراکز درمانی دارد؛ بنابراین بیشتر در معرض ابتلاست: «برخی بیمار‌های زمینه‌ای مثل دیابتی‌ها یا بیماران نقص ایمنی، بیشتر در مخاطره قرار دارند، اما به هر حال تمام بیمارانی که مراجعه زیادی به مراکز درمانی دارند باید در اولویت واکسیناسیون قرار گیرند.» برنامه ملی واکسیناسیون در برابر کرونا، گروه‌های اولویت‌دار برای دریافت واکسن را مشخص کرده است. براساس این برنامه، واکسیناسیون جامعه باید در 4مرحله و 4اولویت انجام شود. در فاز اول که زمستان امسال باید تمام ‌شود، کارکنان خط اول سلامت که بیشترین درگیری با بیماری را دارند، در اولویت قرار دارند و بیماران خاص، پس از آنها و سالمندان قرار گرفته‌اند. بیماران خاص یعنی افراد مبتلا به سرطان، بیمارانی که شیمی‌درمانی انجام می‌دهند، بیماران پیوند عضو یا بیمارانی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی دریافت می‌کنند، مبتلایان به دیابت، بیماری‌های قلبی، پرفشاری خون، چاقی مفرط، بیماری‌های مزمن کلیوی، بیماری‌های مزمن خونی، افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی و... .

نامه به وزیر بهداشت برای اولویت قرار دادن بیماران ‌ام اس

اردیبهشت سال 98، مدیرعامل بنیاد بیماری‌های خاص اعلام کرده بود که در کشور، 20هزار بیمار تالاسمی، بیش از 6هزار بیمار هموفیلی و 70هزار بیمار مبتلا به ‌ام‌اس، وجود دارد. سالانه 110تا 115هزار بیمار جدید به سرطان مبتلا می‌شوند، اما هنوز برای این گروه، اولویتی برای واکسیناسیون در نظر گرفته نشده است. همین مسئله سبب شد تا محمدرضا معتمد، رئیس کمیته علمی انجمن ام‌اس ایران نامه‌ای به وزیر بهداشت بنویسد و از او بخواهد که این بیماران را در اولویت واکسیناسیون قرار دهند. او می‌گوید: «برخی از بیماران ام‌اس به‌دلیل شدید بودن بیماری از داروهایی استفاده می‌کنند که سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن است؛ به همین دلیل درصورت ابتلا آسیب‌های جدی خواهند دید. این داروها برای جلوگیری از پیشرفت بیماری تجویز می‌شود. ‌او می‌گوید، هنوز هیچ اطلاعی به آنها درباره نحوه انجام واکسیناسیون داده نشده است: «ممکن است وزارت بهداشت از ما آمار بخواهد که چه تعداد بیمار داریم و از میان آنها چه تعداد داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مصرف می‌‌کنند؛ هرچند که واکسیناسیون این گروه، بستگی به سیاست‌ها و میزان توانایی برای انجام واکسیناسیون دارد.»