تنظیم بازار شب عید با فروش اینترنتی
مصرف‌کنندگان ایرانی امسال در حالی به استقبال نوروز می‌روند که بازار کالاهای اساسی، اقلام خوراکی و محصولات مصرفی و صنعتی متاثر از نوسان شدید نرخ و مشکلات تخصیص ارز، تنگناهای تامین مواداولیه و واردات کالا کمبود و افزایش چند برابری قیمت برخی کالاها را تجربه کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، این افزایش قیمت‌ها در حالی است که شیوع ویروس کرونا و رکود و تعطیلی برخی کسب‌وکارها و مشاغل، گرانی و کاهش قدرت خرید مردم، میزان تقاضا برای برخی کالاهای اساسی و مصرفی را کاهش داده است. از سوی دیگر با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، تب کمبود و گرانی برخی کالاهای اساسی مانند روغن نباتی، گوشت، مرغ و تخم‌مرغ و... که وابستگی بیشتری به تامین نهاده‌های تولید از طریق واردات دارند، تندتر شده است.
با این روند، مسئولان تنظیم بازار از اتخاذ تدابیری برای تسهیل روند تخصیص ارز، تسهیل واردات، ترخیص و تامین این گونه نهاده‌های تولید یا کالاهای وارداتی و برنامه‌ریزی برای تامین نیاز بازار شب عید امسال و ماه مبارک رمضان در ابتدای سال آینده با تکیه بر فراوانی عرضه و فروش اینترنتی خبر می‌دهند. با عباس قبادی، معاون بازرگانی داخلی وزیر صنعت، معدن و تجارت و دبیر ستاد تنظیم بازار کشور، آخرین تمهیدات اندیشیده شده برای تنظیم بازار شب عید و دلایل کمبود و گرانی برخی اقلام کالایی را مطرح کردیم که می‌خوانید.
باتوجه به شرایط خاص ناشی از شیوع کرونا و نوسان قیمت و عرضه کالاهای اساسی، چه سازوکارهایی برای تنظیم بازار کالاها در شب عید امسال اندیشیده شده است؟
با توجه به شرایط خاص ناشی از شیوع کرونا در شب عید امسال برپایی نمایشگاه‌های عرضه مستقیم کالا را نخواهیم داشت و با این شرایط، طبیعی است که شرایط تامین و عرضه کالا و تنظیم بازار شب عید را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم که مردم کمتر برای خرید کالا راهی مراکز عرضه سطح شهر شده و از تجمع مردم برای تامین مایحتاج شب عید در مراکز خرید جلوگیری شود. با توجه به اینکه مطابق روال هرساله حجم خرید کالا در شب عید افزایش می‌یابد و اتخاذ تدابیر ویژه برای تامین و عرضه کالا در این ایام اجتناب‌ناپذیر خواهد بود، بر این اساس فروش اینترنتی و عرضه کالا در سطح واحدهای خرده‌فروشی اصناف با رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی اصناف به‌طور ویژه مدنظر قرار گرفته و تلاش می‌کنیم تا همه کالاها را از کیف و کفش گرفته تا شیرینی و شکلات و خشکبار و سایر اقلامی که مصرف آنها معمولا در شب عید افزایش می‌یابد، از طریق فروانی عرضه و توزیع اینترنتی تامین کنیم. علاوه بر آن تلاش داریم تا با فراوانی عرضه و افزایش کنترل قیمت‌ها و افزایش نظارت از طریق گشت‌های مشترک و بازرسی‌های ویژه بازار را به‌گونه‌ای مدیریت کنیم که در ایام عید مایحتاج مردم به‌وفور و با قیمت مناسب و حداقل نوسان عرضه تامین شود. این فراوانی عرضه و افزایش نظارت تا پایان ماه مبارک رمضان در سال آینده ادامه خواهد یافت. در مورد کالاهای اساسی مانند برنج، شکر، روغن گوشت و مرغ و سیب و پرتقال موردنیاز برای شب عید نیز تدابیر لازم اندیشیده شده و علاوه بر آن برای آرامش بازار میوه شب عید واردات موز نیز آزاد شده تا قیمت و عرضه در بازار میوه و تره‌بار متعادل شود. برای تنظیم بازار شب عید امسال حدود 400 تا 500هزار تن انواع کالای اساسی و مواد پروتئینی طی بهمن و اسفند‌ماه امسال به بازار عرضه خواهد شد.
در ایام نوروز امسال هیچ نمایشگاهی برای عرضه مستقیم کالا برپا نخواهد شد؟
امسال تمرکز فروش و عرضه کالا بر فروش از طریق فضای مجازی و عرضه در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و واحدهای خرده‌فروشی تحت پوشش اصناف با کنترل‌های بیشتر و بهتر خواهد بود. امسال گرچه طرح فروش فوق‌العاده در واحدهای صنفی منتخب اجرا خواهد شد، اما تمرکز اصلی تنظیم بازار بر فراوانی و در دسترس بودن و نظارت بر قیمت همه اقلام کالایی خواهد بود تا مردم هیچ نگرانی برای تامین اقلام شب عید نداشته و با کمترین حضور در سطح شهر بتوانند مایحتاج شب عید خود را از طریق خریدهای اینترنتی تامین کنند. برای تحقق این هدف، فروش اینترنتی کالا را تقویت کرده‌ایم و به مردم اطمینان می‌دهیم که به هیچ‌وجه نباید نگران تامین مایحتاج شب عید باشند.
به‌طور مشخص چه برنامه‌ای برای رشد عرضه و کنترل قیمت مواد پروتئینی در بازار شب عید امسال دارید؟
در ایام پایانی سال عرضه ویژه گوشت و مرغ را از محل ذخایر استراتژیک رشد تولید محصولات در داخل کشور دنبال می‌کنیم. برای تامین مواد پروتئینی به‌صورت ویژه عرضه گوشت و مرغ منجمد با نرخ مصوب افزایش می‌یابد. علاوه بر آن در هماهنگی که قبلا با مرغداری‌ها و دامداری‌های کشور برای رشد تولید و عرضه گوشت و مرغ صورت گرفته میزان توزیع گوشت و مرغ گرم در ایام پایانی سال افزایش می‌یابد. در این چارچوب۱۳۰ میلیون قطعه جوجه‌ریزی برای تامین مرغ مورد نیاز شب عید صورت گرفته و علاوه بر عرضه محصولات تولید داخل مقادیر قابل‌توجهی مواد پروتئینی نیز ذخیره‌سازی شده تا با عرضه آن مردم بتوانند خریدهای شب عید خود را با قیمت مصوب انجام دهند.
باتوجه به نوسان قیمت خرده‌فروشی گوشت و مرغ، مواد پروتئینی تنظیم‌بازاری با چه قیمت و از چه زمانی عرضه خواهد شد؟
علاوه بر رشد عرضه مرغ تازه و گوشت گرم گوساله و گوسفندی، مرغ و گوشت منجمد نیز با قیمت کمتر از گوشت و مرغ تازه از 15اسفند99 تا پایان‌ماه مبارک رمضان در سال1400 با قیمت مصوب در بازار عرضه خواهد شد. بر این مبنا هر کیلوگرم گوشت گوساله منجمد کمتر از 90هزار تومان و مرغ منجمد به قیمت کمتر از 19هزار تومان به وفور در فروشگاه‌های زنجیره‌ای عرضه خواهد شد و علاوه بر آن با رشد عرضه، بازار تخم‌مرغ نیز ساماندهی می‌شود.
قیمت مصرف‌کننده انواع گوشت گوسفندی و گوساله چقدر است و آیا برنامه‌ای برای عرضه مستقیم گوشت گرم در ایام شب عید دارید؟
گوشت قرمز مشمول قیمت‌گذاری دولتی نیست و نرخ آن در بازار براساس نظام عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. همچنین برای عرضه مستقیم انواع گوشت گوسفندی و گوساله توسط تشکل‌های تولیدی مقرر شده تا در میادین میوه و تره‌بار غرفه‌های مجانی یا با حداقل کرایه در اختیار تولید‌کنندگان قرار گیرد که از سوی آنها با اقبال چندانی مواجه نشد. دامداران انگیزه چندانی برای کشتار و عرضه دام ندارند و اعلام می‌کنند که این کار در حیطه شغل آنها نیست. با توجه به هزینه تمام‌شده تولید، حداکثر قیمت مصرف‌کننده هر کیلوگرم گوشت لاشه گوسفندی حدود 125 تا 130هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم گوشت ران گوساله 115 تا 125هزار تومان خواهد بود. در زمینه گوشت قرمز نیز هیچ نگرانی برای تامین نیاز بازار شب عید وجود ندارد؛ چراکه علاوه بر ذخایر مطمئن گوشت منجمد به اندازه کافی دام زنده نیز در کشور موجود و آماده عرضه به بازار است.
چه مقدار سیب و پرتقال تنظیم‌بازاری ذخیره‌سازی شده و از چه زمان و با چه قیمتی به بازار عرضه می‌شود؟
برای تنظیم‌بازار میوه شب عید امسال حدود ۴۰هزار تن سیب و پرتقال خرید و ذخیره‌سازی شده است، اما قیمت سیب و پرتقال تنظیم‌بازاری هنوز تعیین نشده، در همان مقطع تعیین می‌شود و تابع شرایط روز بازار میوه و تره‌بار خواهد بود. در عرضه میوه به‌دنبال آن نیستیم تا مردم را به صف‌های خرید بکشیم و در زمان عرضه قیمت آن قطعا از نرخ خرده‌فروشی سطح بازار کمتر خواهد بود. احتمال عرضه سیب و پرتقال ذخیره‌سازی شده از 20اسفند‌ماه جاری وجود دارد، اما درصورتی که قیمت این محصولات در بازار افزایش یابد، احتمال عرضه ذخایر سیب و پرتقال قبل از این موعد نیز وجود دارد، اما درصورتی که قیمت سیب و پرتقال در بازار ثابت باشد نیازی به عرضه این ذخایر نخواهد بود. همچنین توزیع سیب و پرتقال تنظیم‌بازاری تا پایان فروردین‌ماه سال آینده ادامه خواهد یافت.
علت کمبود قیمت خرده‌فروشی انواع روغن نباتی مایع و نیمه‌جامد چیست؟
میانگین مصرف ماهانه کشور روغن نباتی حدود 150هزار تن است، اما در دی‌ماه امسال 170هزار تن و در بهمن‌ماه 180هزار تن روغن نباتی تولید و در سطح کشور در حال توزیع است. علاوه بر آن، ارز 4200تومانی نیز کماکان به این کالای اساسی پرداخت خواهد شد. با این روند هیچ کاهشی در تولید و عرضه انواع روغن نباتی وجود نداشته است. باید توجه داشته باشیم که حدود 90درصد مواداولیه تولید روغن نباتی وارداتی است، اما با وجود رشد عرضه سوءاستفاده برخی افراد زمینه نوسان قیمت و عرضه روغن نباتی به‌خصوص نیمه‌جامد را فراهم کرده است.
پس باوجود رشد عرضه، علت کمبود و گرانی روغن نباتی چیست؟
باید بپذیریم که نوسان نرخ ارز و برخی انتظارات تورمی به کمبود و گرانی برخی کالاها دامن زده است. این جو روانی زمینه احتکار خانگی افزایش تقاضای کاذب برای برخی اقلام کالایی مانند روغن نباتی را فراهم کرده و با توجه به ظرفیت‌های موجود تولید نمی‌توان مثلا ظرفیت 6ماه روغن را برای تامین نیاز یک‌ماه بازار عرضه کرد. شرایط روانی و عدم‌اطمینان برخی مصرف‌کنندگان نسبت به ثبات قیمت‌ها موجب افزایش تقاضا برای برخی کالاها شده است؛ این در حالی است که به مردم اطمینان می‌دهیم عرضه روغن نباتی با قیمت‌های یارانه‌ای حداقل طی 6ماهه نخست سال آینده نیز ادامه خواهد یافت. از سوی دیگر اکنون کارخانه‌های روغن نباتی 3شیفته در حال تولید هستند و به‌دنبال آن هستیم تا بتوانیم ماهانه حداقل 30 تا 40هزار تن روغن نباتی مازاد بر نیاز بازار کشور را عرضه کنیم. همچنین مردم مطمئن باشند که با توجه به تامین ارز دولتی برای روغن خام، قیمت مصوب انواع روغن نباتی مایع و نیمه جامد افزایش نخواهد یافت.
بنکداران محدود شدن عرضه روغن به فروشگاه‌های زنجیره‌ای و توزیع بخشی از این محصول با نرخ مصوب را عامل کمبود و گرانی می‌دانند. چه برنامه‌ای برای رشد توزیع روغن در سطح بنکداری و افزایش نظارت بر عرضه دارید؟
برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا روغن نباتی توسط کارخانه‌ها در سراسر کشور توزیع شود. بدان معنا که هر کارخانه را متولی تامین روغن نباتی یک استان کرده‌ایم و از تولید‌کنندگان می‌خواهیم تا روغن موردنیاز صنف، صنعت و خانوار در هر استان را تامین و بازار را ساماندهی کنند. همچنین عرضه روغن نباتی در سطح خرده‌فروشی افزایش می‌یابد. علت توزیع روغن نباتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین میوه‌وتره‌بار نیز افزایش اقبال مردم به تامین مایحتاج خود از این‌گونه مراکز بوده است.
خبرهای منتشرشده در زمینه ممنوعیت همکاری بازرسان اصناف و سازمان حمایت با گشت‌های مشترک تعزیرات حکومتی در فروشگاه‌های زنجیره‌ای تا چه حد صحت دارد؟
گشت‌های مشترک نظارت بر بازار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای با مسئولیت سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها و سازمان حمایت از قبل وجود داشته و در ایامی مانند شب عید و ایام‌ماه مبارک رمضان نیز در قالب طرح‌های ویژه از ابتدای اسفند‌ماه امسال تا پایان‌ماه مبارک سال آینده ادامه خواهد یافت.
به‌نظر شما علت انتقادهای مطرح به گرانفروشی و کم‌فروشی کالا در فروشگاه‌های زنجیره‌ای چیست؟
نمی‌خواهیم منکر انجام تخلفات عرضه کالا در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای شویم و می‌پذیریم که برخی اشکالات در قیمت و نحوه عرضه کالا در این‌گونه فروشگاه‌ها وجود دارد، اما این فروشگاه‌ها مزایای زیادی مانند فراهم شدن امکان تامین همه مایحتاج خانوارها، سهولت خرید، تنوع بالا کالا و صرفه‌جویی در وقت را دارند. قبول دارم که احتمالا در برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای تخلفاتی وجود دارد، اما خدماتی که این‌گونه فروشگاه‌ها در کشور ارائه می‌دهند نیز قابل توجه است. معتقدم این‌گونه فروشگاه‌ها تا‌کنون در کشورمان موفق بوده‌اند، اما در کنار این موفقیت اشکالاتی نیز دارند که باید با تدبیر و مدیریت مرتفع شود.
برخی تامین نشدن روغن مورد نیاز صنف و صنعت و خرید روغن موردنیاز آنها از بازار را عامل کمبود روغن مصرفی خانوار و افزایش قیمت روغن حلب نیمه‌جامد 16کیلویی به 400هزار تومان می‌دانند. نظر شما چیست؟
آمادگی داریم تا با درخواست اتحادیه‌ها و تشکل‌های صنفی به هر میزان که صنف و صنعت روغن نیاز داشته باشند را تامین کنیم. در مورد قیمت مصوب روغن نیز هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت مصوب انواع روغن مایع پخت‌وپز، سرخ‌کردنی و حلب نیمه‌جامد 5 یا 16کیلوگرمی وجود ندارد. همچنین قیمت مصوب انواع روغن در سامانه 124سازمان حمایت درج شده و فروشندگان ملزم به رعایت این نرخ‌های مصوب هستند.
برای جلوگیری از احتکار خانگی برخی اقلام کالایی مانند روغن نباتی چه توصیه‌ای دارید؟
آنچه مسلم است مردم می‌توانند هر آنچه را که می‌خواهند خریداری کنند، اما باید توجه داشته باشند که برخی کالاها مانند روغن و برنج تاریخ و دوره مؤثر مصرف مشخصی دارند؛ به‌نحوی که اگر 2 یا 3ماه از دوره مؤثر مصرف روغن نباتی مایع و جامد بگذرد، کیفیت خود را از دست می‌دهد. درست است که روغن نباتی تاریخ مصرف دارد، اما باید توجه داشته باشیم که تامین مایحتاج ضروری مردم به کالاهای اساسی از اولویت‌های نظام و کشور است و خوشبختانه تا‌کنون نیز هیچ کمبودی در این‌گونه اقلام کالایی نداشته و نخواهیم داشت و مردم مطمئن باشند که فروانی کالا همچنان در کشور تداوم خواهد داشت. اکنون بخش عمده نیاز کشور به کالاهای اساسی برای سال1400 نیز خریداری شده است. هیچ جای نگرانی برای تامین این کالاها نیست و نوسان قیمت و عرضه برخی اقلام کالایی نیز ناشی از التهاباتی است که برخی افراد مغرض یا سودجو سعی در القای آن به مصرف‌کنندگان و بازار دارند تا مردم به سمت‌وسوی خرید و ذخیره‌سازی خانگی برخی کالاها بروند.
چه برنامه‌ای برای توزیع شکر و برنج در تنظیم بازارشب عید دارید؟
اکنون شکر در بسته‌بندی 20کیلویی به نرخ هر کیلوگرم 8هزارو700تومان در فروشگاه‌ها عرضه می‌شود و صنف و صنعت نیز به هر میزان که بخواهند می‌توانند نسبت به خرید شکر اقدام کنند. در زمینه برنج نیز به هر میزانی که ستادهای تنظیم بازار استانی نیاز داشته باشند، آماده هستیم تا برنج در اختیار آنها قرار دهیم. قیمت مصرف‌کننده هر کیلوگرم برنج تایلندی 12هزارو500تومان و برنج هندی بنابر نوع از 21 تا 23هزار تومان است.
