پیگیری ترمیم حقوق اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها
تا همین چند سال پیش اگر از دانش‌آموزى می‌پرسیدید که می‌خواهد چه کاره شود؟ احتمالاً درکنار دکتر و یا مهندس شدن، گزینه استاد دانشگاه شدن را هم می‌شنیدید. گرچه استاد شدن کار چندان ساده‌ای نیست و دردسرهای خاص خود را دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، استاد دانشگاه شدن یعنی بیش از ٢٣ سال تمام درس خواندن، پژوهش و مقاله نوشتن. استاد شدن آن‌هم در دانشگاه دولتی یعنی نوشتن کتاب و مقالات در معتبرترین مجلات دنیا، یعنی گذشتن از تفریح و جوانی و سال‌های سال کتاب خواندن و به روز شدن. سختی استاد شدن باعث شد خیلی‌ها قید هدفی را که داشتند بزنند؛ همان‌هایی که بعد از گرفتن مدرک کارشناسی یا ارشد راهی بازار کار شدند اما در این میان بودند اندک دانشجویانی که تمام سختی‌ها را به جان خریدند. فقط درس خواندند تا بلکه بتوانندبه رتبه ای علمی برای تدریس در دانشگاه دست یابند. واقعیت این است که حالا همان دانشجویان دیروز که اعضای هیأت علمی جوان دانشگاه‌های امروز شده‌اند به خاطر حقوق و مزایای‌شان، دلسرد و تا حدودی بی‌انگیزه شده‌اند. این موضوع را بارها رؤسای دانشگاه‌ها هم اعلام کرده‌اند که حقوق دریافتی اعضای هیأت علمی در‌شأن آنها نیست و چه بسا شرایط به گونه‌ای پیش برود که تعدادی از آنها به پیشنهاد دانشگاه‌های خارجی فکر و به آن پاسخ مثبت دهند.
حتی چندی پیش قائم مقام ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور هم گفت که میزان حقوق اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها بسیار کم است و قابل بیان نیست همین موضوعات موجب شد تا وزیر علوم برای اصلاح و ترمیم حقوق اعضای هیأت علمی اقدامات قانونی را انجام دهد. گرچه این اقدامات با مخالفت مجلس روبه‌رو شد اما منصور غلامی اعلام کرد: «ترمیم و افزایش حقوق استادان بویژه استادان جوانتر را پیگیری می‌کنیم ما باید استادان را در داخل کشور نگه داریم متأسفانه برخی از استادان جوان و برخی از استادانی که چندین سال در دانشگاه‌های ما کار کرده‌اند به دلایل مختلف از جمله مباحث مالی و رفاهی دانشگاه‌ها را ترک می‌کنند. این خسارت زیادی است. این موضوع جدی شده است و امیدواریم بتوانیم حداقل نگرانی معیشتی استادان را برطرف کنیم.»
پیگیر افزایش حقوق استادان هستم
وزیر علوم موضوع افزایش و ترمیم حقوق اعضای هیأت علمی را در دستور کار خود قرار داد. مسئولان وزارت علوم بر این باورند که چندین سال است که حقوق دریافتی اعضای هیأت علمی دانشگاه افزایش ناچیزی داشته است. همین موضوع مشکلات بسیاری را برای اعضای هیأت علمی جوانتر و البته ٨٧ هزار عضو هیأت علمی دیگر به‌وجود آورده است. علاوه بر این موضوع اصلی گلایه‌های استادان دانشگاه‌های وزارت علوم تبعیض حقوق و دریافتی‌هایشان با استادان وزارت بهداشت است. آنها خواهان برابری و همسان‌سازی حقوق خود هستند. همین اعتراض موجب شد تا وزیر علوم موضوع همسان‌سازی حقوق شاغلان وزارت بهداشت و وزارت علوم را مطرح کند. موضوع البته با مخالفت کمیسیون تلفیق مجلس مواجه شد. در این باره البته وزیر علوم کوتاه نیامد و در نامه‌ای به رئیس سازمان برنامه و بودجه خواستار اعلام موافقت این سازمان با اجرای طرح همسان‌سازی حقوق شاغلان دو وزارت علوم، تحقیقات و بهداشت، در سال آینده به میزان ۳۵۰۰ میلیارد تومان شد. در کنار این موضوع دولت همچنین پیگیر افزایش حقوق استادان دانشگاه‌ها است. منصور غلامی می‌گوید: «در دوره‌های مختلف به حقوق اعضای هیأت علمی توجه شده است اما این افزایش برخی وقت‌ها قابل توجه و برخی زمان‌ها هم کم بود. البته در سال‌های اخیر این نگاه خیلی بهتر شده است. یعنی در اقدام متقابل هم دانشگاه‌ها و مراکز علمی توانستند کارهای بسیار خوبی را در حوزه رفع مسائل و مشکلات جامعه پیش ببرند. البته در این مدت محدودیت‌ها، تحریم‌ها و مسائل و مشکلات اقتصادی نیز به جامعه تحمیل شده است و این موضوعات برای جامعه دانشگاهی هم مشکلاتی به‌وجود آورده است. این موضوع را نمی‌گویم که بخواهم بگویم دانشگاهیان مجموعه‌ای جدا از جامعه هستند. اما باید بگویم جایی که برای ما ارزش بیشتری به لحاظ حل مشکلات دارد دانشگاه است و انتظار می‌رود توجه بیشتری به استادان شود. برای همین ما در یکی دو سال گذشته برای ترمیم حقوق اعضای هیأت علمی تلاش کردیم البته چند سالی هم حقوق آنها بیشتر نشده بود. با این همه افزایش حقوق را سال گذشته پیگیری کردیم. که به‌صورت محدودی انجام شد امسال هم توقع داریم که این اتفاق رخ دهد. خوشبختانه در دانشگاه‌های علوم پزشکی به این موضوع توجه بهتری شده است و ما هم انتظار داریم در دانشگاه وزارت علوم حداقل همسان‌سازی اتفاق افتد. از مجلس هم خواهش کردیم به این نکته توجه کند چرا که به هر ترتیبی که شده باید استادان‌مان را در داخل کشور نگه داریم.» غلامی، درباره صحت خبر منتفی شدن افزایش حقوق برای اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی تأکید می‌کند: موضوع مربوط به اعمال افزایش حقوق برای اعضای هیأت علمی از طریق کمیسیون تلفیق در مجلس شورای اسلامی بود که با برگشت لایحه به دولت دیگر در کمیسیون موضوعیت ندارد.با وجود این وزارت علوم همچنان پیگیر تأمین منابع لازم برای افزایش حقوق اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از طریق سازمان برنامه و بودجه است. با قولی که رئیس سازمان برنامه داده‌اند، در اصلاح لایحه رقم مورد نیاز که قبلاً مشخص شده است، به سرجمع اعتبارات وزارت علوم اضافه خواهد شد.
مجلس نگاه ویژه‌ای داشته باشد
بحث ترمیم حقوق استادان حالا جزو مطالبه رؤسای دانشگاه‌ها هم شده است به طوری که آنها از مجلس شورای اسلامی می‌خواهند که به وضعیت معیشت اعضای هیأت علمی بویژه جوانترها نگاه ویژه و خاصی داشته باشند. آن‌طور که برخی از رؤسای دانشگاه‌ها اعلام کرده‌اند حقوق و دستمزد پایین اعضای هیأت علمی جوانتر موجب بی‌انگیزه شدن آنها در دانشگاه شده است.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف در این باره می‌گوید: مهم‌ترین سرمایه دانشگاه‌ها استادان و اعضای هیأت علمی هستند که در حال حاضر وضعیت حقوقی خوبی ندارند این وضعیت برای جوانترها مشکلات بسیاری ایجاد کرده است. هم اکنون حقوق اعضای هیأت علمی جوان در تهران به‌گونه‌ای است که توان پرداخت کرایه خانه را ندارند. یک عضو هیأت علمی جوان از بهترین دانشگاه‌های خارج یا داخل فارغ‌التحصیل شده است وقتی با این حقوق مواجه می‌شود اولین و مهم‌ترین اتفاقی که برایش می‌افتد این است که به مهاجرت فکر می‌کند. دولت در یک دوره‌ای تلاش‌های خوبی داشت و برخی از فارغ‌التحصیلان به کشور برگشتند در دانشگاه شریف از سال٩٤ تا٩٨ بیش از ١٠٠ نفر به هیأت علمی جذب شدند که ٦٥ درصد این اعضا فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مطرح دنیا هستند.
او تأکید می‌کند: اگر یکی از اعضای هیأت علمی نتواند به‌دلیل معیشتی در کشور دوام بیاورد و به کشوری دیگر مهاجرت کند این موضوع دو مسأله بزرگ برای ما ایجاد می‌کند اول اینکه ما نتوانستیم عضو هیأت علمی خودمان را نگه داریم و دوم اینکه آنها این پیام را به فارغ‌التحصیلان دیگر کشورها می‌دهند که شرایط اعضای هیأت علمی در ایران خوب نیست.
رئیس دانشگاه امیرکبیر هم این صحبت‌ها را تأیید می‌کند و می‌گوید: استاد جوانی که ٦ میلیون تومان در ماه دریافتی دارد چطور می‌تواند به فکر تحول علمی و پژوهشی کشور باشد. اگر مجلس به افزایش حقوق اعضای هیأت علمی بویژه جوانترها بی‌توجه باشد آنها مهاجرت می‌کنند. من یک سؤال را مطرح می‌کنم عضو هیأت علمی که در دانشگاه امیرکبیر تدریس می‌کند چه فرقی با استادان دانشگاه علوم پزشکی دارد. این تبعیض است و باید نسبت به همسان‌سازی حقوق مجلس ورود کند. معتمدی با تأکید بر دریافتی حقوق اعضای هیأت علمی می‌گوید: میزان حقوق اعضای هیأت علمی بسته به رتبه‌های مختلف اعم از قراردادی، پیمانی، استادیار و دانشیار متفاوت است. یک استاد در ٣٠ تا ٣٥ سالگی شروع به‌کار می‌کند. او تا آن سن فقط هزینه کرده است و هیچ پس‌اندازی ندارد. البته همین فرد حق کار کردن در مرکز علمی دیگر را هم ندارد و فقط حقوق دانشگاه را می‌گیرد. این استاد موظف است ٤٠ ساعت در هفته در دانشگاه حضور داشته باشد. تدریس انجام دهد. کتاب و مقاله پژوهشی بنویسد، تحقیقات علمی و صنعتی انجام دهد و استاد راهنمای دانشجویان در دوره پایان نامه باشد استادان جوانتر باید ٥ سال این چنین فعالیت کنند تا پیمانی دانشگاه شوند. با این همه فعالیت باید توجه بیشتری به این افراد داشته باشیم. مجلس باید نگاه ویژه‌تری داشته باشد.
