حرکت بازار نفت در جهت پیش‌بینی سعودی
با وجود آغاز قابل قبول طلای سیاه در دو هفته نخست سال ۲۰۲۱، رشد این کامودیتی پس از آن متوقف شده است.
این موضوع فقط مختص این کشور نیست و پروازهای تجاری در کل دنیا در حال حاضر به ۶۰ درصد دوره مشابه سال گذشته رسیده است. حالا اقدام پیش‌دستانه عربستان در بازار نفت نه یک تصمیم هیجانی بلکه متناسب با واقعیات بازار به نظر می‌رسد. در همین راستا یک نظرسنجی از سوی خبرگزاری رویترز نشان می‌دهد عربستان احتمالا قیمت رسمی نفتش را برای ماه بعد کاهش دهد؛ این اتفاق در صورت تایید در روزهای آینده اولین کاهش پس از ۳ ماه افزایش قیمت نفت این کشور برای مقاصد آسیایی به شمار می‌رود که به خوبی بیانگر نگاه بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان به بازار در کوتاه‌مدت است.
بین موسسات و بانک‌هایی که مرتبا پیش‌بینی‌های خود را از قیمت نفت اعلام می‌کنند، گلدمن ساکس نگاه خوش‌بینانه‌تری دارد. این بانک سرمایه‌گذاری بر این باور است که قیمت نفت تا جولای به ۶۵ دلار بر بشکه خواهد رسید چراکه تقاضا در نیمه اول امسال ۹۰۰ هزار بشکه در روز بیش از عرضه خواهد بود. اما همین نهاد پیش‌بینی خود از میزان کلی افزایش تقاضا در ۶ ماه اول سال را نیز به دلیل نااطمینانی‌ها در مسیر تزریق گسترده واکسن‌های کرونا و جهش ژنتیکی آن، از ۶/۸ میلیون بشکه به ۵/۳ میلیون کاهش داده است. کارشناسان می‌گویند چشم‌انداز میان‌مدت بازار نفت خوب است اما در کوتاه‌مدت ریسک‌هایی مرتبط با موتاسیون ویروسی و توزیع واکسن وجود دارد.
بهای نفت روز گذشته اما همزمان با رشد بازارهای سرمایه افزایش یافت. با این حال، نمی‌توان این روند را نشانه محکمی برای ادامه رشد دانست همان‌طور که در دو هفته گذشته عوامل مثبت و منفی در روزهای مختلف اثرگذاری می‌کردند و برخی جلسات صعودی و برخی نزولی بود و در نهایت این عوامل همدیگر را خنثی کرده و قیمت نفت نتوانست در پایان این ماه به سطحی بالاتر از نیمه ژانویه برسد.
تایید درستی کاهش تولید عربستان
بلومبرگ در گزارشی به قلم جولین لی به روند عوامل بنیادی بازار نفت پرداخته و معتقد است اقدام عربستان در کاهش تولید یک میلیون بشکه‌ای که از ابتدای ماه جاری آغاز شده و تا پایان ماه بعد ادامه خواهد داشت، متناسب با واقعیات بازار بوده است. بر اساس این گزارش، به تدریج نگرانی‌های عربستان درباره ریکاوری تقاضای نفت موجه به نظر می‌رسد. در ابتدای ماه گذشته عربستان که ریاست مشترک اوپک‌پلاس را به همراه روسیه بر عهده دارد، گفت برای ماه‌های فوریه و مارس تولید روزانه نفتش را یک میلیون بشکه کاهش خواهد داد اما روسیه توانست مجوز افزایش محدود تولید را در این دو ماه دریافت کند. وقتی شاهزاده عبدالعزیز بن‌سلمان این تصمیم یک‌جانبه را با پشتوانه محمد بن‌سلمان، ولیعهد این کشور اتخاذ کرد، دلیلش هراس از این موضوع عنوان شد که تقاضا به اندازه‌ای که در آن زمان تصور می‌شد قوی نباشد.
جولین لی می‌گوید این اقدام حالا به نظر هوشمندانه می‌آید. اگرچه زمستان سرد امسال تقاضا را برای سوخت‌های گرمایشی بالا برده اما نشانه‌های نگران‌کننده‌ای مبنی بر این وجود دارد که تقاضای سوخت‌های حمل‌ونقل نه تنها از رشد باز ایستاده بلکه در روندی معکوس نیز قرار گرفته است.
افزایش موارد ابتلا به کووید-۱۹ در شمال چین منجر به اعمال محدودیت‌هایی برای سفر در تعطیلات یک‌هفته‌ای سال نو این کشور شده است. تمام مسافران حالا باید تست منفی کرونا ارائه کنند و بلیت‌های هواپیما را می‌توان بدون پرداخت وجه اضافی مسترد کرده یا تاریخ آن را تغییر داد.
بر اساس اطلاعات تطبیق داده شده توسط بلومبرگ، پروازهای خروجی از فرودگاه‌های چین در هفته آخر ژانویه تقریبا به اندازه نیمی از تعداد متوسط این پروازها در دسامبر بوده است. این موضوع بر پروازهای کل دنیا نیز تاثیر می‌گذارد. پروازهای تجاری در سراسر جهان به ۶۰ درصد سطح دوره مشابه در سال ۲۰۱۹ کاهش یافته که دلیلش نه تنها محدودیت‌های چین بلکه اقدامات سختگیرانه‌تر در بریتانیا و قرنطینه در دیگر کشورهای اروپایی نیز هست.
کاهش ترافیک فقط هوایی نبوده و استفاده از خودروی شخصی مجددا در برخی شهرهای بزرگ که به نظر نقاط روشنی در ریکاوری تقاضا بودند، در حال کاهش است. تاخیر ترافیکی در خیابان‌های پکن نیز در چند هفته گذشته کم شده است که از بالاترین سطوح پس از قرنطینه شدید در سال گذشته به کمتر از سطوح سال ۲۰۱۹ افت کرده. بعید است که زمان تاخیر در ترافیک به سطح فوریه سال ۲۰۲۰ یعنی زمانی که قرنطینه شدید قبلی اعمال شد، برسد اما شدت ترافیک در زمان ساعات پیک شلوغی در حال حاضر یک سوم اوج دسامبر است. در همین حال، ترافیک در ساعات غیرپیک به اندازه دو سوم آن زمان است. ترافیک در این شهر معمولا ساعت ۸ صبح به پیک می‌رسد و زمان تاخیر ترافیکی حالا به کوتاه‌ترین مدت از ژوئن سال قبل رسیده است.
کاهش ترافیک ممکن است برای رانندگان خبر خوبی باشد اما برای ریکاوری تقاضای نفت این‌گونه نیست و همچنان نیازمند تزریق انبوه واکسن در سراسر جهان است. این اتفاق در نهایت رخ می‌دهد اما فعلا برای آن زود است.
بازار نفت در اواخر سال گذشته از هیجانات مثبت ناشی از آزمایشات موفق دارویی بهره برد و همچنین از انتظارات برای تصویب یک بسته بزرگ محرک اقتصادی توسط رئیس‌جمهور جدید این کشور جو بایدن نیز تقویت شد. اما بازارهای فیزیکی یعنی جایی که نفت به‌صورت مستقیم مبادله می‌شود، از رشدی که در بازارهای آتی مشاهده کردیم جا ماندند. بازارهای آتی از همین حالا فرض مسافرت‌های انبوه را در قیمت لحاظ می‌کنند.
به گفته جولین لی، وقتی عربستان تصمیم گرفت تولیدش را برای دو ماه کاهش دهد، چشمانش به لحظه کنونی دوخته شده بود. اما هزینه «هدیه» عربستان بسیار کمتر از چیزی خواهد بود که تصور می‌شد. حتی اگر تقاضا قوی‌تر از پیش‌بینی عربستان از آب در آید، صرفا روند تخلیه موجودی‌های اضافی را سرعت می‌بخشد. از نظر این تحلیلگر ارشد بلومبرگ، «هر اتفاقی بیفتد، یک پیروزی برای پادشاهی (عربستان) خواهد بود.»
رشد روزانه بهای طلای سیاه
بهای هر دو شاخص نفتی در معاملات روز دوشنبه پس از دو هفته که قیمت‌ها در محدوده مشخصی نوسان می‌کردند، بیش از یک درصد بالا رفت. بهای وست تگزاس اینترمدییت با ۵۸ سنت رشد روزانه معادل ۱/۱۱ درصد به ۵۲/۷۸ دلار بر بشکه رسید. نفت برنت هم در همین زمان (ساعت ۲۵: ۱۶ به وقت تهران) ۷۱ سنت معادل ۱/۲۹ درصد افزایش قیمت تجربه کرد تا با بهای ۵۵/۷۵ دلار در هر بشکه معامله شود. افزایش قیمت نفت همراستا با رشد دیگر بازارها رخ داد.
ساختار منحنی قیمت‌ها در این بازار نشان می‌دهد برنت نسبت به سررسیدهای ماه‌های بعد قیمت بالاتری دارد که حکایت از قوی بودن بازار دارد. با این حال، شاخص مدیران خرید چین برای بخش تولید در ماه ژانویه نتوانست انتظارات را برآورده کند که به این ترتیب با نمایان کردن اثرگذاری شیوع کووید- ۱۹ بر فعالیت‌های اقتصادی این کشور، رشد نفت را دوشنبه محدود کرد. این موضوع نگرانی در مورد تضعیف شدن تقاضا به خاطر محدودیت‌های مرتبط با ویروس را بالا برد. با این حال، با پولی که برای پوشش ریسک کامودیتی‌ها در زمان توزیع واکسن هزینه می‌شود و ادامه محدودیت تولید اوپک و متحدانش، امیدهایی برای کاهش شدید موجودی‌ها در این ماه (فوریه) وجود دارد.
اما نشانه‌های تقاضا در هند چشم‌انداز مثبتی ندارد و در ژانویه فروش دیزل که مهم‌ترین سوخت در این کشور است، ۵ درصد نسبت به ماه قبلی کاهش یافت و ۳/۲ درصد نسبت به همین دوره در سال گذشته پایین‌تر بود.
پیش‌بینی خوش‌بینانه گلدمن ساکس
بانک گلدمن ساکس می‌گوید قیمت نفت در ماه جولای (هفتمین ماه میلادی) به ۶۵ دلار بر بشکه خواهد رسید چراکه با ریکاوری آهسته تقاضا، عرضه در شرایط کسری قرار خواهد گرفت.
این بانک آمریکایی در یک یادداشت که یکشنبه منتشر کرد گفته بازار نفت در فصل چهارم سال گذشته ۲/۳ میلیون بشکه کسری در سمت عرضه داشته است که دلیلش تقاضای بالا و عرضه پایین از سوی تولیدکننده‌های خارج از گروه اوپک‌پلاس بود. این نهاد پیش‌بینی می‌کند در نیمه اول سال ۲۰۲۱ کسری بازار ۹۰۰ هزار بشکه در روز باشد که نسبت به پیش‌بینی قبلی‌اش (کسری ۵۰۰ هزار بشکه‌ای) در سطح بالاتری قرار گرفته است. این موضوع می‌تواند قیمت برنت را در جولای به ۶۵ دلار بر بشکه برساند. در این میان کمبود سرمایه‌گذاری در تولید نفت نیز ریسک‌های افزایشی در سال ۲۰۲۲ ایجاد خواهد کرد.
این یادداشت می‌افزاید: «ما در حال تعدیل انتظاراتمان از بازیابی تقاضا با احتساب شروع آهسته واکسیناسیون و سرعت محتاطانه بازگشایی‌ها هستیم که به‌خصوص به یک ریکاوری کندتر در تقاضای سوخت جت منجر می‌شود.» این بانک انتظار دارد تقاضای روزانه نفت ۳۵/۳ میلیون بشکه در نیمه اول سال بالا برود که پایین‌تر از ۶/۸ میلیون بشکه‌ای است که در برآورد قبلی پیش‌بینی شده بود.
