قیمت دلار ۱۲هزار تومان می‌شود؟

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، تیمور رحمانی استاد اقتصاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران معتقد است؛ رسیدن قیمت دلار به ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان نشدنی است و می‌گوید صادرکنندگان انحصاری در سامانه نیما که قدرتشان کم هم نیست اجازه ریزش قیمت ارز را نمی‌دهند و از طرفی جهش قیمت مسکن و سهام نیز با واقعیت‌ها و منطق اقتصادی نیز هم‌خوان نیست.

وی می‌گوید: فکر نمی‌کنم نرخ ارز جا داشته باشد که خیلی پایین بیاید. بر اساس مبانی و بنیادهای اقتصاد جای چندانی برای پایین آمدن ندارد. در حالت خوشبینانه قیمت دلار حوالی ۲۰ هزار تومان می‌تواند باشد. بر اساس مطالعات خودم و دانشجویانم همین حدود را متصور هستیم. تفاوت میان قیمت کالا و دارایی ها وجود دارد. در سال ۹۹ به دلیل شدید بودن انتظارات تورمی، بسیاری فکر می‌کردند تحت فشار تحریم ها کشور دچار بن بست می شود و به ناچار به چاپ پول برای گذراندن امورات روزمره روی خواهند آورد. متناسب با این نگاه و انتظارات شدید تورمی، قیمت دارایی ها از حد نرمال و طبیعی و بنیادی اقتصاد بالاتر رفت. خودرو نیز جنس دارایی به خود گرفت و قیمت آن وحشتناک بالا رفت. به همین دلیل بود که از حالت کالا خارج شد و جنس دارایی پیدا کرد. بعضی حتی فکر می‌کردند پایه پولی و نقدینگی به سمت ۱۰۰ درصد برود. کسی تصور رشدهای معمولی و اندکی بالاتر از آن را نداشت و فکر می‌کردند از کنترل خارج می‌شود.

رحمانی ادامه داد: بعد معلوم شد که این خبرها نیست و انتظارات تورمی زیاد از حد بدبینانه بوده است. قاعدتا باید قیمت‌ها بر می‌گشت و تعدیل می شد. همین اتفاق هم افتاد. اگر دقت کنید قیمت همه دارایی‌ها با چاشنی انتخابات ‌امریکا همراه شده و باعث کاهش قیمت‌ها شد. اما هنوز قیمت کالاها خود را با ارز تعدیل نکرده و قمیت خدمات به نسبت به دارایی ها رشد پیدا نکرد. واقعیت این است که اکنون قیمت دارایی‌ها افت پیدا کرده اما نباید انتظار داشت سطح قیمت کالا و خدمات کاهشی شود، چون افزایش آنها قابل توجه و منطبق با رشد ارز نبوده است.

مساله دوم در این باره مساله چسبندگی قیمت‌ها است. باید توجه کرد که نباید انتظار کاهش قیمت کالاها را داشت. اما شاید برخی کالاهایی که مستقیم با ارز ارتباط دارند مقداری از قیمت آنها کاسته شود.  در رابطه با اینکه چرا قیمت ارز در سامانه نیما واکنش نشان نداده است، باید گفت شرایط بازارها با هم متفاوت است. در بازار اسکناس، عده‌ای می‌خواهند قدرت خرید خود را حفظ کنند و شرایط آن با سامانه نیما متفاوت است. نیما شکل بازار ندارد و بیشتر سامانه است که صادرکننده و واردکننده با هم سر و کار دارند.

وی در پایان گفت: به خاطر این که صادرکنندگان اصلی قدرت انحصاری دارند در مقابل کاهش نرخ دلار مقاومت می کنند. چون در نیما بازار رقابتی نیست این امکان وجود دارد که قیمت دلار پایین نیاید. البته عدم اطمینان نیز از شرایط کنونی وجود دارد و زود است بگوییم قمیت آن کاهشی شود. از طرفی خریدار ارز برای واردات کالا نمی‌تواند از بازار اسکناس نیاز خود را تامین کند به خاطر مشکلات نقل و انتقال و هزینه های جانبی که به آن مترتب است. بنابراین وارد کننده نیاز خود را از طریق سامانه نیما تأمین می کند. در مقیاس تامین ارز کلان مثل دو میلیون دلار اگر واردکننده بخواهد از بازار اسکناس جمع کند جابجا کردن آن دشوار است در حقیقت این بازارها تفکیک شده‌اند و خریداران و فروشندگان آن نمی توانند این دو را جایگزین هم کنند. صادرکنندگانی که قدرت انحصاری دارند احتمال این را می دهند که با آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا ممکن است خبری نباشد و بعد از افتتاح اولیه ارز ناشی از انتظارات مجدداً قیمت‌ها باز گردد.