واکنش فدرال رزرو به برنامه بایدن چیست؟
جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب مردم آمریکا روز پنج‌شنبه از بسته نجات اقتصادی از بحران کرونا رونمایی کرد؛ بایدن در سخنان خود گفت که برای جهش اقتصاد و فرار از چنگال این پاندمی و همچنین تسریع در توزیع واکسن میان مردم، نیاز به سرمایه‌گذاری جسورانه‌ای است.
مقامات بانک مرکزی آمریکا سال گذشته بارها در مورد فقدان واکنش مالی مناسب به بحران کرونا هشدار داده بودند و این اتفاق را تهدیدی برای ریکاوری اقتصاد آمریکا عنوان کرده بودند؛ موضوعی که البته شواهد آن در داده‌های بازار کار آمریکا در ماه سپتامبر قابل مشاهده بود. اما چنین بسته حمایتی چه تاثیری در افق بلندمدت بازارها خواهد داشت؟ اجرای چنین بسته‌ای هم برای بازارهای پر ریسک و هم برای بازار پناهگاه‌های امن در ابتدا به‌دلیل تزریق نقدینگی خبر بسیار خوبی محسوب می‌شود اما هر دو نوع بازار در بلندمدت نگرانی‌هایی نیز در مورد اجرای چنین بسته‌ای خواهند داشت.
اهداف اصلی بسته حمایتی بایدن
بحرانی از رنج و درد بشر در حال وقوع است و ما هیچ وقتی برای تلف کردن نداریم. ما باید دست به کاری بزنیم و هم‌اکنون باید دست به کار شویم؛ بایدن برای توجیه بسته حمایتی عظیمش، سخنان خود را با این جملات آغاز کرد. اما اغلب اقتصاددانان نیز بر این عقیده‌اند که افزایش هزینه‌های حمایتی دولت آمریکا برای افزایش تعداد شغل‌ها و بازگشت آمریکایی‌هایی که در طول دوره پاندمی از کار بیکار شده‌اند ضروری است. همچنین این بسته محرک مالی از سوی دیگر برای جلوگیری از آسیب بلندمدت پاندمی کرونا به بزرگ‌ترین اقتصاد جهان نیز جزو اقدامات لازم به حساب می‌آید.
جزئیات بسته جدید
یکی از جزئیات مهم بسته جدید حمایتی دولت دموکرات که کمتر از پنج روز دیگر بر سر کار خواهد آمد، افزایش مزایای هفتگی بیکاری از ۳۰۰ دلار کنونی به ۴۰۰ دلار است. این افزایش حدودا ۳۰ درصدی در پرداختی به بیکاران آمریکایی از نظر اقتصاددانان یکی از موثرترین جزئیات این بسته حمایتی است. همچنین علاوه بر این در حدود ۱۷۰ میلیارد دلار در این بسته به بازگشایی مجدد مدارس اختصاص داده شده است که تعطیلی آنها سبب شده است تا هزاران کارگر به ویژه زنان کار خود را از دست بدهند. همچنین در این بسته حمایتی در حدود هزار و ۴۰۰ دلار نیز برای اغلب شهروندان آمریکایی در نظر گرفته شده است؛ پولی که می‌تواند هم در راستای پرداخت اجاره مورد استفاده قرار بگیرد و هم می‌تواند پس‌انداز شود تا در آینده و در زمانی که وضعیت پاندمی با اجرای واکسیناسیون بهتر شد خرج سفر و اقدامات تفریحی شود. باید زمانی از این بسته پرده‌برداری کرد که بزرگ‌ترین اقتصاد جهان واقعا به آن نیاز مبرم داشت؛ داده‌های بازار کار آمریکا در ماه دسامبر نشان داد که روند ریکاوری اقتصاد آمریکا روندی معکوس به خود گرفته است.
اغلب شغل‌هایی که از بین رفته است مربوط به کارگران کم‌درآمد رستوران‌ها و افرادی است که در مشاغل پر خطر فعالیت می‌کنند. جزئیات بیشتری از این بسته جدید حمایتی در صفحه ۴ امروز درج شده است.
واکنش فدرال رزرو
به احتمال بسیار زیاد مقامات فدرال رزرو از بسته جدید حمایتی جو بایدن حمایت خواهند کرد؛ سال گذشته بارها مقامات بانک مرکزی آمریکا از فقدان واکنش مالی به بحران کرونا هشدار داده و متذکر شده بودند که چنین خلأیی به احتمال زیاد سبب اختلال در روند ریکاوری اقتصاد آمریکا خواهد شد. دونالد ترامپ نیز اغلب انرژی خود را در هفته‌های اخیر بر سر مساله نتیجه انتخابات ماه نوامبر گذاشته بود و تقریبا نسبت به مساله کمک‌های دولتی بی‌توجه بود. روز پنج‌شنبه، جرومی پاول رئیس فدرال رزرو طی سخنانی گفته بود که هزینه‌های زودهنگام و عظیم دولت در ابتدای دوره کرونا، اقتصاد این کشور را از سرنوشت اقتصادی بسیار بدتر نجات داده است. همین پاول در ادامه صحبت‌های خود افزوده بود که اکنون زمان صحبت از پایان اقدامات حمایتی نیست. اشاره پاول به اقدامات انبساطی فدرال رزرو است که شامل خرید اوراق در ابعاد بی‌سابقه و نرخ بهره‌ای است که قرار است تا چند سال آینده در محدوده صفر درصد باقی بماند.
تاثیر بر چشم‌انداز اقتصادی
پس از آنکه در انتخابات دور دوم مجلس سنا، معلوم شد که کنترل هر دو مجلس کنگره آمریکا به دست نمایندگان حزب دموکرات افتاده است، تحلیلگران سعی در پیش‌بینی چشم‌انداز اقتصادی آمریکا با توجه به این تغییر سیاسی داشتند. با اینکه بسیاری منتظر بودند تا این موج سیاسی آبی منجر به پیشنهاد بسته حمایتی جدیدی شود، اما اغلب کارشناسان بسته‌هایی با حجمی نزدیک به بسته ۸۹۲ میلیارد دلاری که در ماه دسامبر به تصویب رسید را انتظار داشتند. اما حجم بسته پیشنهادی جو بایدن بیش از دو برابر بسته‌ای است که در آخرین روزهای سال ۲۰۲۰ در کنگره به تصویب رسید. هزینه‌های کلان در راستای تولید واکسن و همچنین کمک به دولت‌های ایالتی و محلی که در خط مقدم مبارزه با پاندمی هستند، به‌طور حتم سبب ریشه‌کن شدن سریع بحران کرونا خواهد شد؛ بحرانی که در حقیقت ریشه اصلی رکود اقتصادی آمریکا است.
سود بازارها از بسته جدید
به‌طور کلی می‌توان گفت بازارهای مختلف در بازارهای جهانی در بلندمدت از این بسته حمایتی سود خواهند برد هر چند این سود از کانال‌های اقتصادی مختلف باشد. بازارهای پرریسک مانند بازارهای سهام از طریق بهبود چشم‌انداز اقتصادی آمریکا و بالطبع اقتصاد جهان از چنین بسته‌ای استقبال خواهند کرد. به‌طور کلی می‌توان گفت هر چه چشم‌انداز اقتصادی روشن‌تر باشد و نااطمینانی اقتصادی و سیاسی کمتری در بازارها وجود داشته باشد تمایل به ریسک سرمایه‌گذاران افزایش پیدا خواهد کرد. در نتیجه با حمایتی که این بسته از اقتصاد آمریکا خواهد کرد، بازارهای سهام را می‌توان یکی از استقبال‌کنندگان از طرح بایدن برشمرد. البته بازارهای سهام نگران طریقه پرداخت هزینه این بسته حمایتی نیز هستند؛ اگر بازارها مجبور شوند که هزینه چنین طرحی را در بلندمدت به صورت نرخ بهره بالا یا افزایش نرخ مالیات بپردازند، آنگاه چشم‌انداز بلندمدت چنین بسته‌ای برای بازارهای سهام گنگ خواهد شد.
بازارهای بدون ریسک نیز از چنین بسته‌ای سود خواهند برد؛ اما از طریق کانال اقتصادی دیگر به نام انتظارات نرخ تورم. طلا سال گذشته با پشتوانه اقدامات حمایتی بانک‌های مرکزی و دولت‌ها توانست بهترین عملکرد خود در دهه اخیر را به ثبت برساند. طلا از گذشته به عنوان پوشش دهنده ریسک تورم در نظر گرفته شده و همواره از برندگان شرایط انبساطی در اقتصاد است. البته بازارهای بدون ریسک نیز یک نگرانی از اجرای چنین بسته‌ای خواهند داشت. بهبود شرایط اقتصادی و به تبع آن آغاز اقدامات انقباضی از سوی فدرال رزرو که می‌تواند با اجرای چنین بسته‌ای تسریع شود خبر خوبی برای بازار طلا به حساب نمی‌آید.
