بحران معیشت خانوارها +فیلم
طی سه سال اخیر، تشدید تورم و بحران ارزی معیشت بسیاری از خانوارها را با تهدید روبرو کردهاست. اصلیترین سیاست دولت برای حمایت از خانوارهای آسیبپذیر، تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کنترل قیمت کالاهای اساسی بودهاست. بعد از گذشت نزدیک به سه سال، این سیاست نه تنها کمکی به دهکهای پایین درآمدی نکردهاست بلکه به تهدیدی برای آنها مبدل شدهاست.
به گزارش اقتصادآنلاین، رکود تورمی و جهش نرخ ارز طی سه سال اخیر به حدی بوده که شرایط را برای بسیاری از خانوارهای کشور دشوار کردهاست. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس هزینه خوراک و اجاره خانوارها در هشت ماه ابتدای امسال به ترتیب 47 و 22.5 درصد افزایش یافتهاست. این دو گروه کالایی بیش از 75 درصد از هزینههای خانوار پایینترین دهک درآمدی را به خود اختصاص میدهد. رشد قابل توجه این دو شاخص باعث شده تا رفاه خانوار با کاهش شدیدی مواجه شود
اصلیترین سیاست دولت برای حمایت از خانوارها طی سه سال اخیر تخصیص ارز 4200 تومانی بودهاست. تا پایان مهر امسال بیش از 51 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی برای کنترل قیمت کالاهای اساسی و حمایت از اقشار آسیبپذیر اختصاص یافتهاست
اما آیا این سیاست موفق بودهاست؟
بر اساس آمار رسمی سرانه مصرف ماهانه گوشت گوسفندی در پایینترین دهک درآمدی در سال 98 به 25 گرم رسیدهاست. بررسیها نشان میدهد سرانه مصرف گوشت پایینترین دهک درآمدی کمتر از 4 درصد بالاترین دهک است. همچنین گزارش مرکز پژوهشها تأکید میکند که کاهش کالری دریافتی دهکهای پایین درآمدی، این گروه را در معرض سوء تغذیه قرار دادهاست. این موضوع حاکی از شدت نابرابری و شرایط دشوار پیشروی خانوارهای کمدرآمد است
بنابراین تخصیص ارز 4200 تومانی نه تنها موجب حمایت از اقشار ضعیف جامعه نشده بلکه گروههای بالای درآمدی از این یارانه بیشتر منتفع شدهاند. در حقیقت منابعی که باید به حمایت از دهکهای پایین درآمدی اختصاص مییافت، توسط خانوارهای پردرآمد مصرف شد.
با این شرایط، توجیه ادامه سیاست ارز 4200 تومانی در بودجه سال آینده چیست؟