فرصت «اسفند» برای بازار گردشگری

برگزاری نمایشگاه‌ها که یکی از مهم‌ترین عرصه‌های معرفی فعالیت شرکت‌ها و فعالان بازار گردشگری در سراسر جهان به‌شمار می‌رود، با توجه به تبادلات و تعاملات تجربیات و خدمات شرکت‌کنندگان با یکدیگر و همچنین ارائه آنها برای بازدیدکنندگان منجر به افزایش تقاضا و در نتیجه توسعه دامنه فعالیت‌های آنها می‌شود. شرکت در بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های جهان همچون نمایشگاه بین‌المللی برلین، نمایشگاه فیتور مادرید، نمایشگاه سفر گوانجو، نمایشگاه گردشگری و صنایع وابسته تهران، نمایشگاه فناوری‌های مسافرتی اروپا در لندن، نمایشگاه ام‌ای‌تی‌تی مسکو، نمایشگاه حلال ترکیه و اکسپو ۲۰۲۰ دبی فرصتی را برای فعالان بازار گردشگری برای فعالیت‌های فروش محصول یا خدمات یک شرکت به شرکت دیگر (B۲B) و حتی بازاریابی محصولات به‌طور مستقیم با مصرف‌کنندگان (B۲C) به‌وجود می‌آورد.

همه‌گیری ویروس کرونا در سراسر جهان از مارس ۲۰۲۰ بر تمامی بخش‌های اقتصادی جهان به‌ویژه بازار گردشگری تاثیرات منفی بی‌سابقه‌ای داشته و منجر به تعطیلی یا به تعویق افتادن بسیاری از رویدادها و نمایشگاه‌های بزرگ بین‌المللی همچون المپیک ژاپن و نمایشگاه برلین، اکسپو دبی و بسیاری دیگر شده است. باتوجه به غیرقابل پیش‌بینی بودن شرایط شیوع کرونا برگزاری المپیک ژاپن و نمایشگاه اکسپوی دبی به نیمه دوم ۲۰۲۱ موکول شد و نمایشگاه گردشگری برلین- یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های بین‌المللی جهان- که در سال ۲۰۲۰ لغو شد در سال ۲۰۲۱ به‌صورت مجازی برگزار خواهد شد. ویروس کرونا که بازار گردشگری را به سوی دیجیتالی شدن و فناوری‌های جدید سوق داده است منجر به برگزاری بسیاری از رویدادها، نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی به شکل مجازی شده است. این موضوع علاوه بر محافظت افراد در برابر بیماری کووید-۱۹ و ممانعت از تجمع افراد در یک محیط عمومی بر ادامه فعالیت‌های تجاری و اقتصادی فعالان نیز اثرگذار بوده است و فرصت حضور در فعالیت‌های بین‌المللی و عرضه محصولات خود به متقاضیان را حداقل به شکل مجازی فراهم کرده است.

برگزاری نمایشگاه‌ها به شکل مجازی اگر چه به ظاهر نمایانگر وارد آمدن خسارت‌های بسیاری برای برگزارکنندگان این نمایشگاه‌ها خواهد بود اما از مزایای دوگانه‌ای نیز برخوردار شده است. نخست آنکه برگزاری نمایشگاه‌ها به شکل مجازی فرصت حضور شرکت‌های کوچک و متوسط را برای معرفی محصولات و خدمات خود به جامعه جهانی فراهم کرده است. کسب‌وکارهای کوچک که تا پیش از این امکان حضور مستقیم در این نمایشگاه‌ها را نداشتند، فرصت مناسبی را برای شناساندن محصولات خود به شرکت‌های بزرگ‌تر و عرضه خدمات خود به مصرف‌کنندگان به‌دست آورده‌اند. این امر می‌تواند پس از بازاریابی بازار گردشگری امکان ظهور مجدد، رشد و توسعه شرکت‌های نوپا را فراهم کند.

دومین مزیت برگزاری نمایشگاه‌های مجازی افزایش تعداد بازدیدکنندگان از محصولات فعالان گردشگری شرکت‌کننده در نمایشگاه‌ها است. این امر نه تنها فرصتی برای معرفی خدمات و محصولات شرکت‌های نوپا ایجاد می‌کند بلکه باتوجه به دیجیتالی شدن فعالیت افراد در دوران کرونا منجر به بازدید بیشتر از نمایشگاه حتی بسیار بیشتر از سال‌های گذشته خواهد شد زیرا امکان بازدید بسیاری از افرادی که پیش از این، شرایط حضور مستقیم در نمایشگاه‌ها را به‌دلیل هزینه و مسافت نداشتند فراهم می‌کند.

اگر رسانه‌ها به‌طور مستقیم و رسمی از برگزاری نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و صنایع وابسته تهران در سال ۹۹ خبری منتشر نکرده‌اند اما سایت برگزاری چهاردهمین نمایشگاه گردشگری و صنایع وابسته برای ثبت‌نام فعالان گردشگری راه‌اندازی شده است که احتمال می‌رود این نمایشگاه در تاریخ ۲ تا ۷ اسفند برگزار شود. برای شرکت در این نمایشگاه پروتکل بهداشتی خاصی تدوین شده است که افراد شرکت‌کننده در صورت رعایت کامل آن امکان حضور در این نمایشگاه را خواهند داشت. اگرچه برگزاری نمایشگاه‌ها می‌تواند فرصتی برای کسب‌وکارهای آسیب‌دیده را فراهم آورد اما سه اشکال برای برگزاری حضوری آن وجود دارد. نخست آنکه باتوجه به شرایط بحرانی کرونا اجتماع افراد در یک محیط عمومی حتی با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند خطرآفرین باشد و سلامت افراد را مورد تهدید قرار دهد. همچنین باتوجه به محدودیت‌های تردد چه در عرصه بین‌المللی چه داخلی امکان حضور افراد از دیگر نقاط به جز تهران و البرز وجود نخواهد داشت. حتی با برداشتن محدودیت‌های تردد، به‌دلیل نگرانی‌ها از ابتلا به کرونا نه‌تنها از سفرهای بین‌استانی خودداری می‌کنند بلکه از رفتن به محیط عمومی و تجمع افراد می‌پرهیزند.

 باتوجه به وارد آمدن ضربه سهمگین بر بازار گردشگری ایران در بحران کرونا، بسیاری از کسب‌وکارها تعطیل شدند یا در آستانه تعطیلی قرار گرفتند. باتوجه به بحران اقتصادی چشمگیر فعالان گردشگری مهم‌ترین اقدام متولی گردشگری در این راستا، حمایت از مشاغل و ایجاد شرایطی برای بازیابی و توسعه مجدد این بازار است تا از تحمیل هزینه‌های اضافی بر فعالان جلوگیری شود. برگزاری نمایشگاه در شرایط عادی منبع مهم معرفی و عرضه محصولات گردشگری فعالان این بخش به شمار می‌رود که فرصتی برای گسترش دامنه فعالیت عرضه‌کنندگان برای فروش محصولات خود فراهم می‌کند. اما در بحران کنونی که بسیاری از کسب‌وکارها با خطر سقوط جدی مواجه هستند و شرایط احیای فعالیت‌ها و عرضه محصولات درحال‌حاضر وجود ندارد، برگزاری نمایشگاه به شکل غیرحضوری می‌تواند این مشکلات را کنترل کند.

باتوجه به اوج‌گیری کرونا، امکان سفر برای افراد وجود ندارد و دامنه سفرها در سطح شهری و استانی محدود شده است. از این‌رو برگزاری نمایشگاه به شکل کاملا مجازی، نه‌تنها فرصتی برای معرفی خدمات و محصولات شرکت‌های بزرگ و نوپا به یکدیگر و مصرف‌کنندگان ایجاد می‌کند بلکه منجر به بازدید گسترده‌تر افراد به‌دلیل دیجیتالی شدن فعالیت‌ها در کرونا می‌شود و امکان بازدید بسیاری از افرادی را که تا پیش از این شرایط حضور مستقیم در نمایشگاه را نداشتند، فراهم می‌کند.