قیمت نان افزایش مییابد؟/ نانی که خوراک دامها میشود
مدتهاست که خبر افزایش قیمت نان به گوش میرسد؛ در یکسو مردمی هستند که دیگر افزایش قیمت نان برایشان قابل تحمل نیست و در سوی دیگر نانوایانی که خود از قشر ضعیف هستند و با ثبات قیمت نان، زندگی و تولید روز به روز برایشان سختتر میشود.
اقتصاد آنلاین – سیده زهرا محمودی؛ ماههاست که مسئله گرانی و افزایش قیمت کالاهای اساسی در صدر اخبار قرار گرفته است. نان یکی از مهمترین کالاهای اساسی است که زمزمه گران شدن آن اخیرا به گوش میرسد؛ در خصوص قیمت نان نیز مانند سایر کالاها ادعاهای ضد و نقیض زیادی وجود دارد؛ بسیاری میگویند قیمت نان افزایش نخواهد داشت و برخی از افزایش قیمت نان صحبت میکنند. بسیاری افزایش قیمت نان را منطقی و ضروری میدانند و بسیاری هم از آثار و تبعات منفی که افزایش قیمت نان به همراه دارد میگویند.
پیش از هر چیز باید گفت افزایش قیمت نان قطعا تاثیر زیادی بر بسیاری از خانوارهای دهک پایین درآمدی خواهد داشت و ممکن است سفرهای که در سالهای اخیر کوچک و کوچکتر شده است، با افزایش قیمت نان تهی شود؛ بنابراین نباید به صورت سطحی و عجولانه در خصوص قیمت این کالا تصمیمگیری کرد؛ اما این تنها روی ماجرا نیست؛ قصه افزایش قیمت نان در سمت دیگر نانوایانی را دارد که هزینههای تولید از آب، برق، بیمه، گاز گرفته تا حمل و نقل آرد و... روز به روز برایشان در حال افزایش است و در حالی که تورم همه ابعاد زندگیشان را تحت تأثیر قرار داده، قیمت نان تغییر زیادی نکردهاست.
چرا قیمت نان باید افزایش یابد؟
حدود چند سال است که قیمت نان افزایش زیادی نداشته است و این موضوع سبب نارضایتی بسیاری از نانوایان شده است؛ آنها میگویند در حالیکه هزینههای تولید چند برابر شده است، اما افزایش قیمت نان به نحوی نبوده تا این افزایش هزینهها را جبران کند و پخت نان سود زیادی ندارد. به گفته بسیاری از نانوایان، ادامه فعالیت آنها تاکنون تنها به این دلیل بوده که تغذیه مردم در گرو شغل آنان قرار دارد؛ اما افزایش هزینههای تولید دیگر رمقی جهت تولید برایشان باقی نگذاشته است.
باتوجه به گزارش مرکز آمار، گروه نان و غلات در مهر ماه سال جاری بیشترین میزان تورم نقطه به نقطه در گروه خوراکیها را داشته است؛ همچنین تورم نقطهای آذر ماه گروه نان و غلات 60درصد بود؛ با این حال، علی رغم اینکه نان و غلات در یک گروه قرار داشته است، کمترین افزایش قیمت مربوط به نان بودهاست.
بنابر آنچه گفته شد، در صورت عدم افزایش قیمت نان، نانوایان ضرری جدی خواهند دید و یا از کیفیت تولید خود خواهند کاست که هر دو مورد آثار جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت؛ ضرر و زیان نانوایان ممکن است به قیمت رفتن نان از سفره مردم تمام شود؛ کاهش کیفیت نیز قطعا اعتراضات مردم را در پی دارد.
مسئله دیگر این است که ثبات قیمت نان به جایی رسیده است که بسیاری از دامداران به جای نهادههای دامی، نان خشک و...، به دامهای خود نان تازه میدهند. علت این موضوع نیز چیزی جز قیمت پایین نان نسبت به نهادهها و نان خشک نیست؛ آنها میگویند قیمت خوراک دام و نان خشک افزایش زیادی داشته است؛ بنابراین خرید نان تازه و خشک کردن مجدد آن برایشان به صرفهتر و همچنین سالمتر است؛ ظاهر این مسئله نگرانکننده نیست؛ اما با دقیق شدن در این موضوع در مییابیم، نانی که باید بر سفره مردم برود و برای آرد آن یارانه پرداخت شده است، خوراک دام میشود و این امر کمبود آرد را نیز به دنبال خواهد داشت.
سفرههایی که نباید فراموش شوند
افزایش قیمت نان، تاثیر چندانی بر زندگی بسیاری از مردم ندارد و این افزایش قیمت در کنار هزینههایی که این خانوارها دارند، رقم چشمگیری نیست و شاید حتی یک درصد از هزینههای برخی از خانوارها را هم تشکیل ندهد. اما نباید فراموش کرد که تنها قوت سفره بسیاری از مردم، آن هم در شرایط تورمی، نان است و نان نقشی اساسی در تغذیه تعداد زیادی از مردم دارد؛ با افزایش قیمت نان، سفره این خانوارها خالی خواهد شد و دیگر این افراد توان تهیه این قوت اندک را هم نخواهند داشت.
مسئولان مربوطه این امر، باید در کنار توجه به منافع تولیدکنندگان (نانوایان) به سفره افرادی که نان تنها مهمان آن است، توجه داشته باشند و در صورت افزایش قیمت نان این افراد را نادیده نگیرند.
افزایش قیمت نان از کجا آغازشد؟
هرچند افزایش قیمت نان، طی سالهای اخیر مطرح بودهاست اما در سال 89 و همگام با هدفمندی یارانهها، دولت دهم حدود پنج هزار تومان به یارانه نقدی خانوادهها اضافه کرد و در ازای آن قیمت نان را افزایش داد. در همان سال گزارشی منتشر شد که در صورت حذف یارانههای آرد گندم، هزینه خانوارهای کم درآمد شهری 18درصد افزایش خواهد داشت.
پس از آن و در دو سال ابتدایی دولت بعدی، قیمت نان تغییر چندانی نداشت؛ اما ناگهان از سال 93، قیمت نان برای چند بار افزایش یافت؛ اکنون نیز در سال99، دوباره زمزمههای گرانی نان آغاز شده اما هنوز تصمیمات قطعی در این خصوص اتخاذ نشده است.
مدت زیادی است که نانوایان تقاضای افزایش قیمت نان را دارند؛ به زعم آنان بدون افزایش قیمت نان، نمیتوان تولیدی با کیفیت داشت؛ عدم افزایش قیمت نان بسیاری از نانوایان را بر آن داشت تا از وزن چانه کم کنند؛ بسیاری آرد بیکیفیتی که ضایعات گندم در آن آسیاب شده است، خریداری و استفاده میکنند. برخی نیز خودشان قیمت را بالا بردهاند.
حدود یک ماه پیش، یعنی اوایل آذر ماه، باتوجه به افزایش هزینههای حمل و نقل و... مجوز افزایش قیمت نان به استانداریها داده شد و آنها مختار شدند تا قیمت نان را تغییر دهند. رییس اتحادیه نانوایان سنتی نیز پیشنهاد افزایش 70درصدی قیمت این کالای اساسی را داد و کار گروه استانداری با افزایش 35درصدی قیمت نان موافقت کرد؛ با این وجود روزهای گذشته، دبیر ستاد تنظیم بازار اعلام کرد: تصمیمی برای افزایش قیمت نان نداریم و انتهای این داستان هنوز مشخص نیست و باید دید این ادعاهای ضد و نقیض به کجا خواهد رسید.