طولانیترین شب سال، خطرناکترین نشود
شب یلدا نزدیک شده است و همراهش هراس از موج احتمالی بعدی به تن نظام بهداشت و درمان افتاده. درست در روزهایی که موج از دست دادنها و مرگو میر تنها کمی آرامتر شده، طولانیترین شب سال شاید بلندترین موج شیوع را در میان خانوادهها ایجاد کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، «یلدایی که طولانیترین شب سال است را به بزرگترین اندوه سال تبدیل نکنیم.»، «میخواهیم پدر و مادرمان را سرسفره هفتسین سال 1400 ببینیم، پس شب یلدا دور هم جمع نمیشویم.»، «شادی بلندتر شدن روزهای پس از شب یلدا را با دورهمیهای کوچک از بین نبریم.» وزارت بهداشت فهرست بلندبالایی از شعار و پیامهای کوتاه بهداشتی منتشر کرده است که شاید از میان این هشدار و پندها یکی به دل خوانندگانش کار افتد.
دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 22 پیام منتشر کرده که حواس مخاطبان را جمع کند و نسبت به یک شبی از قضا با کنار هم نبودن میشود امکان همچنان با هم بودن را حفظ کرد، بگوید: «به امید عید دیدنی سال 1400 یلدا دور هم جمع نمیشویم.» حالا استان به استان و شهرستان به شهرستان مسوولان بهداشت و درمان تلاش دارند تا به خانوادهها در نقطه به نقطه کشور هشدار دهند. رییس دانشکده علوم پزشکی آبادان میگوید که موج بعدی کرونا پس از یلدا میآید. شکرالله سلمانزاده گفته است: «از دیرباز در ایران سنت این بوده است که اقوام در شب یلدا دور هم و به ویژه در خانه بزرگان اقوام جمع میشوند اما باید امسال این سنت شب یلدا را کنار بگذارند و از طریق فضای مجازی، دید و بازدید کنند. حضور در خانه افراد مسن میتواند بسیار خطرناک باشد؛ با توجه به اینکه افراد جوان معمولا بدون علامت یا با علایم خفیف به کرونا مبتلا میشوند، میتوانند بیماری را به سالمندان منتقل کنند و افراد سالمند مستعد ابتلا به نوع شدید بیماری هستند بنابراین در صورت انتقال بیماری به این افراد، احتمال مرگ و میر آنها نیز وجود دارد پس باید دورهمیهای شب یلدا لغو شوند.»
او با اشاره به تجربه چند ماه گذشته که ثابت کرده، در پی هر گونه تجمع، شاهد افزایش موارد بیماری بودهایم نتیجه گرفته که در صورت عدم رعایت و برگزاری دورهمی شب یلدا، احتمال افزایش سریع موارد بیماری و افزایش مرگ و میر و حتی وقوع پیک سوم بیماری وجود دارد.
در روزهای اخیر وضعیت کنترل بیماری در اصفهان رو به بهبود گذاشته است. رییس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان میگوید که اوضاع استان با «مراقبت و همراهی بیشتر مردم و رعایت محدودیتهای وضعشده» نسبت به اول آذر بهتر شده: . با این حال طاهره چنگیز، روز گذشته و در جمع خبرنگاران هشدار داد: «این روند کاهشی نشاندهنده این است که بیماری با همکاری مردم و رعایت محدودیتها تحت کنترل در آمده، اما هشدار داد که این شرایط کاملا شکننده است و اگر مساله را تمام شده فرض کنیم و فکر کنیم دیگر خطری ما را تهدید نمیکند، احتمال برگشت به شرایط قبلی بسیار بالا است.» او ماجرای ما و ویروس را به مسابقه طنابکشی توصیف کرد؛ مسابقهای که هنوز در جریان است و دستها هنوز باید با قدرت طناب را بکشند: «در حال حاضر بیشتر ابتلاها از جمعهای خانوادگی است و باید بدانیم که تلاش چند هفتهای ما برای کنترل بیماری ممکن است در شب یلدا و جمعهای خانوادگی با شیوع مجدد بیماری نقش بر آب شود. پس از مردم میخواهیم همچنان به همکاری خود در مهار ویروس کمک کنند و با پرهیز از حضور در جمعهای خانوادگی این زمینه را فراهم آورند. ما و ویروس همچون مسابقه طنابکشی باهم درگیر هستیم و هر زمان فکر کنیم، ویروس را شکست دادهایم و رعایت نکنیم، موجبات غلبه ویروس را مجدد فراهم میآوریم.» او از اهالی اصفهان خواست که تا حد امکان از جمعهای خانوادگی غیرضرور خودداری کنند.
یکی از نشانههای خطر در گزارش ایرنا از بروجرد در خریدها و سفارشهای یلدایی توصیف شده: «در این روزها فروشگاههای خشکبار بروجرد مملو از جمعیت بود هرکس به سهم خود برای خرید آجیل و گندم شاهدانه، تخمه و انواع میوه راهی بازار شده و گویی کرونا یلدا نمیشناسد. سفارش انواع کیک به شکل هندوانه و کدو از سوی برخی افراد قنادیها را شلوغ کرده و همه این حضور در بازار بیانگر برپایی یلدایی گرم در میان خانوادهها و دورهمی با طعم کرونا است.» معاون شبکه بهداشت و درمان بروجرد گفته است اگر چه موارد جدید ابتلا به کرونا در این شهر به شکل قابل ملاحظهای کاهش یافته اما نگرانی از شب یلدا جدی است: «میزان موارد بستری بیماران کرونایی در بروجرد به نسبت یک ماه پیش حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است. با این وجود وضعیت بروجرد همچنان شکننده و ناپایدار است و تجربه روزهای کرونا نشان میدهد هر گاه به دلیلی مانند افزایش سفر، دورهمی، عروسی و عزا رعایت دستورالعملهای بهداشتی کاهش یافته میزان ابتلا و مرگهای کرونایی هم بیشتر شده است. بنابه نظر ستاد مبارزه با کرونا ۵۱ درصد موارد ابتلا در دورهمیهای خانوادگی و دوستانه بوده و رعایت پروتکلها در این دورهمیها اساسا جدی گرفته نمیشود.»
خواهش میکنم ما را درک کنید
مهرداد بابایی، سخنگوی ستاد کرونای دانشگاه علوم پزشکی البرز میگوید این یلدا دیگر آن یلدایی نیست که بتوان با الگوی سالهای قبل آن را جشن گرفت: «اگر الگوی استقبال از اولین شبِ زمستان به روال سنوات قبل باشد، شاهد موج شدید شیوع کرونا خواهیم بود و متاسفانه برای بسیاری از افراد خانواده به ویژه پدربزرگها و مادربزرگها آخرین شب یلدا رقم میخورد.» البرز هم در روزهای گذشته امیدوارانه به انتظار شیب نزولی مرگ و ابتلا نشسته است و البته این امیدواری در البرز هم شکننده است. بابایی به ایلنا گفته است: «با توجه به جهشهای بیماری کووید ۱۹، ویروس به شکل انفرادی و فرد به فرد، منتقل میشود به خصوص در جمع اقوام و خانوادهها و در محیطهای دربسته و بدون تهویه منازل، انتقال کرونا خیلی سریع خواهد بود. چنانچه یکی از اقوام ناقل باشد، استفاده از ماسک بعد از حدود یک ساعت، بیتاثیر است و ویروس به راحتی منتقل میشود و متاسفانه ممکن است برای بسیاری از افراد خانواده به ویژه پدربزرگها و مادربزرگها آخرین شب یلدا رقم بخورد لذا باید هوشیار بود که شرایط بروز بیماری را برای خود و خانواده فراهم نکنیم.»
پرستار کرمانشاهی روبروی دوربین ایستاد و شب یلدا را به همکارانش در تمام بیمارستانها و مراکز بهداشتی تبریک گفت، بعد خطابش به مردم بود. از آنها خواست که در این شب دور هم جمع نشوند: «خواهش میکنم فشار را از روی پرسنل و کادر درمان بردارید. ما را درک کنید. اکثر همکاران ما خودشان مبتلا شدهاند یا خانوادههایشان از طریق پرسنل درگیر شدهاند. خواهش میکنم این را درک کنید. سعی کنید شب یلدای امسال را استثنائا جوری با تلفن و از راه دور برگزار کنید که بتوانیم سال دیگر شب یلدا دور هم باشیم.»
در همین روزهایی که آمار آرام آرام کمی آرام میگیرد، رسیدن شب یلدا دارد کادر درمان را به هراس روزهای دوباره اوجگیری میاندازد. روزها است که هشدارها آغاز شده. چون با اینکه آمار رو به کاهش گذاشته، همچنان روزانه بیش از 200 نفر از شهروندان این کشور جان خود را با کرونا از دست میدهند و هنوز هم جمعهای خانوادگی یکی از اصلیترین دلایل ابتلا به بیماری است. سه روز قبل پیام طبرسی، رییس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری به ایسنا گفت: «همچنان درصد بالایی از مبتلایان به دنبال برگزاری دورهمیهای کوچک خانگی مبتلا میشوند، بنابراین توصیه اکید پرهیز از برگزاری دورهمیهای خانگی و خانوادگی است، چرا که بیماری همچنان به صورت فعال در جامعه وجود دارد و به خصوص در مراسمهایی همچون شب یلدا که سالمندان نیز حضور دارند، خطر دوچندان میشود؛ چراکه همچنان درصد مرگ و میر ناشی از کرونا در سالمندان بالاست و توصیه میشود که این برنامهها و سنتها امسال به صورت مجازی برگزار شود.»