سونامی کمبود معلمان در راه است؟

این در حالی است که وزارت آموزش و پرورش در صفحه 8 گزارش «یافته‌های آماری آموزش و پرورش در سال تحصیلی 98-1397»، بدون ذکر جزییات کافی، تعداد کارکنان این وزارتخانه را 859.474 نفر اعلام کرده و علاوه بر آن صحبتی از تعداد بازنشستگان و میزان نیاز به نیرو در رسته‌های شغلی مختلف نکرده است.

اختلاف آماری بین سازمان برنامه و وزارت آموزش و پرورش

تفاوت بین گزارش‌های آماری سازمان برنامه و بودجه و وزارت آموزش و پرورش، دوباره معضل عدم ارائه گزارش عملکرد و آمار دقیق و به‌روز توسط وزارت آموزش و پرورش به مردم را نمایان می‌سازد.

سالنامه‌های آماری این وزارتخانه به صورت محدود درون ستاد وزارتخانه توزیع شده و دسترسی رسانه‌ها و دانشگاهیان به آنها تقریبا غیرممکن است؛ مدیران وزارت آموزش و پرورش نیز به صورت مناسبتی و به تناسب موضوع سخنرانی و مصاحبه، آمار را به صورت محدود اعلام می‌کنند.

به نظر می‌رسد وزارت آموزش و پرورش باید توجه بیشتری به ارائه گزارش عملکرد و آمار به مردم و رسانه‌ها داشته باشد، تا بتواند مشارکت هر چه بیشتر آنان را جهت پیشبرد اهداف خود جلب کند؛ متاسفانه آخرین اطلاعات آماری از وزارت آموزش و پرورش که به صورت عمومی منتشر شده، مربوط به سال 1397 (20 ماه قبل) است.

رسته شغلی   تعداد (نفر) درصد گروه معلم 563.178 60.86% گروه مدیریت مدرسه 184.172 19.90% گروه کیفیت‌بخشی 45.675 4.94% اداری 40.151 4.34% خدماتی 59.494 6.43% دانشجویان متعهد خدمت 32.678 3.53% جمع 925.348 100%

 تعداد بازنشستگان آموزش و پرورش تا 1406

بر اساس پیش‌بینی سازمان برنامه و بودجه، جمعیت بازنشستگان آموزش و پرورش تا سال 1406، 463.272 نفر خواهد بود که حدود 71درصد (328.426 نفر) از این تعداد قبل از سال 1402 بازنشسته خواهند شد!

بیشترین میزان بازنشستگی معلمان در سال‌های 1400 و 1401 صورت خواهد پذیرفت و طی آن 111.545 نفر معلم از آموزش و پرورش خارج می‌شوند؛ پس از آن (سال‌های 1402 تا 1406) شاهد سیر نزولی در تعداد معلمان بازنشسته خواهیم بود و به صورت میانگین سالیانه حدود 18.650 معلم بازنشسته خواهند شد.

البته نباید از کمبود نیرو و تاثیر بازنشستگی نیروهای موجود در گروه شغلی کیفیت‌بخشی غافل شد؛ به ویژه آنکه آموزش و پرورش دچار بحران کمبود «مشاور» و «مربی بهداشت» در مدارس است.

در سال‌های اخیر برخی مدیران وزارت آموزش و پرورش خبر از کمبود حداقل 27هزار مشاور و 6هزار مربی بهداشت در مدارس داده‌اند؛ قطعاً آمار بالای بازنشستگی در رسته شغلی کیفیت‌بخشی در سال‌های 1400 و 1401 (6.350 نفر)، کمبود نیروی متخصص در زمینه «مشاوره» و «بهداشت» را تشدید، و شرایط در مدارس دولتی را بغرنج‌تر خواهد کرد.

امید است مجلس و وزارت آموزش و پرورش با در نظر گرفتن بودجه‌ای اضطراری، هر چه سریع‌تر نسبت به اتخاذ راهکارهای مناسب و اطلاع‌رسانی آنها به مردم اقدامات لازم را انجام دهند.

بر اساس تعاریف ذکر شده در گزارش «یافته‌های آماری وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی 98-1397»:

ــ رسته شغلی مدیر شامل سمت‌های: مدیر، معاون اجرایی، معاون امور عمومی، معاون آموزشی، معاون پرورشی، و معاون فناوری؛

-رسته شغلی کیفیت‌بخشی شامل سمت‌های: سرپرست، متصدی سایت، مراقب سلامت، مربی پرورشی و مشاور است.

در گزارش‌های وزارت آموزش و پرورش به مجموع تعداد کارکنان رسته‌های معلم، مدیر و کیفیت‌بخشی، عنوان «کارکنان آموزشی» اطلاق می‌شود.