معلولین و چالش بهرهمندی از خدمات دیجیتال/ وضعیت نامطلوب جنوب شرقی آسیا در مقایسه با کشورهای غربی
عدم امکان بهرهمندی کامل معلولین از بسیاری از خدمات دیجیتال تبدیل به چالشی مهم در برخی کشورهای جهان شده است. وضع قوانین ویژه از سوی دولتها و پیگیریهای نهادهای حامی معلولین، به ویژه طی سالیان اخیر منجر به توجه بیشتر شرکتها و استارتاپهای مختلف به این موضوع شده است. با این حال، شواهد موجود حاکی از وضعیت نه چندان مطلوب معلولین در این زمینه در برخی مناطق مانند SEA در مقایسه با کشورهای پیشرفته است.
اقتصاد آنلاین – سجاد رفیع؛ کشورهای منطقه جنوب شرقی آسیا (SEA) با بیش از 650 میلیون نفر جمعیت، به ویژه طی سالیان اخیر شاهد رشد بسیار سریع انواع فناوری در عرصه اقتصادی و اجتماعی خود بودهاند. در همین رابطه، در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، تعداد کاربران اینترنت در این منطقه در سال گذشته میلادی با رشدی دو رقمی به بیش از 400 میلیون نفر رسید. منطقه SEA در حال حاضر میزبان 10 یونیکورن (استارتاپهایی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار) در حوزه فناوری است که از آن جمله میتوان به شرکتهای Grab، Lazada و VNG اشاره کرد. با وجود این دستاوردها، مساله دسترسی تمامی افراد به خدمات دیجیتال، همچنان به عنوان یک چالش بسیار مهم در منطقه جنوب شرقی آسیا مطرح است.
وضعیت دسترسی معلولین به خدمات دیجیتال در آمریکا
بسیاری از کشورهای جهان در جهت تسهیل دسترسی مناسب افراد دارای معلولیت به خدمات دیجیتال، اقدام به وضع برخی قوانین و سیاستهای حمایتی کرده اند که از آن جمله میتوان به قوانین ویژه معلولان جسمی و حرکتی در آمریکا (ADA) اشاره کرد. توجه روزافزون دولت به این مساله (همزمان با پیگیریهای افراد کم توان و نهادهای حامی آنان)، به ویژه طی سالیان اخیر منجر به افزایش تلاش شرکتها و استارتاپهای آمریکایی در جهت ایجاد امکان بهرهمندی کامل معلولین از خدمات ارائه شده توسط آنها شده است. از جمله پیگیریهای افراد کم توان حرکتی در این زمینه میتوان به محکومیت رستورانهای زنجیرهای Dominos در سال گذشته میلادی، در پی شکایت یک فرد نابینا مبنی بر عدم امکان استفاده وی از وبسایت این رستوران اشاره کرد. تعقیب قضایی شرکت Radioshack به دلیلی نسبتا مشابه، یکی دیگر از این موارد است.
معلولین و خدمات دیجیتال در جنوب شرقی آسیا
به طور کلی، روند تغییرات در این حوزه در میان کشورهای جنوب شرقی آسیا در مقایسه با سایر مناطق جهان را میتوان آهسته و فاقد انسجام لازم دانست. بسیاری از قوانین وضع شده در این حوزه توسط دولتهای منطقه SEA همچنان تا عملیاتی شدن فاصله دارند. به عنوان مثال، علیرغم تلاش نهادهای مختلف فیلیپین مانند سازمان اطلاعات، ارتباطات و فناوری (DICT) و سازمان ملی امور معلولین این کشور، تمام وبسایتهای وابسته به نهادهای دولتی آن همچنان فاقد استانداردهای لازم در زمینه ارائه خدمات به معلولین هستند. در نمونهای دیگر، بسیاری از پلتفرمهای مشهور خرید و فروش آنلاین در منطقه مانند Lazada و Shopee فاقد امکانات ویژه معلولین هستند.
در این زمینه بخوانید:
با این حال و علیرغم کاستیهای موجود، برخی از اقدامات و پیشرفتهای صورت گرفته حاکی از روزهای به مراتب روشنتری برای معلولین در منطقه SEA است. در فیلیپین، گروههای مدافع حقوق معلولین، موفق به الزام وبسایتها و رسانههای خبری به گنجاندن زبان اشاره در بخشهای مرتبط با اپیدمی کووید 19 شدهاند. ایجاد پلتفرم کاریابی ویژه معلولین در اندونزی و طراحی سنسورهای مخصوص ناشنوایان برای شنیدن صدای در توسط یک شرکت سنگاپوری نیز از جمله اقدامات صورت گرفته توسط شرکتها و استارتاپهای منطقه در این زمینه است.