چین؛ فاتح اقتصادی سال کرونا
درحالیکه بسیاری از کشورهای جهان در تلاشند تا از ابتلای موارد جدید به ویروس کرونا جلوگیری کنند، تا روند شکننده ریکاوری اقتصادشان متوقف نشود، بهنظر میرسد اقتصاد چین دوباره توانسته است روندی خوب در پیش بگیرد و در آستانه گذراندن سالی موفقیتآمیز است.
شاخصهای اقتصاد کل نیز پیروزی بزرگ اقتصاد چین در طول دوره کرونا را تایید میکنند. براساس محاسباتی بر مبنای دادههای بانک جهانی، سهم اقتصاد چین از اقتصاد جهانی در پایان سالجاری میلادی، ۱/ ۱ واحد درصد افزایش پیدا خواهد کرد که این مقدار سهبرابر افزایش سهم اقتصاد چین در سال ۲۰۱۹ میلادی است. این درحالی است که سهم دیگر اقتصادهای بزرگ جهان در پایان سال ۲۰۲۰ طبق همین محاسبات کاهش خواهد یافت. درحالیکه بانک جهانی پیشبینی کرده است اقتصاد جهانی در پایان سالجاری، با انقباضی ۲/ ۵ درصدی مواجه خواهد شد، دومین اقتصاد بزرگ جهان همچنان در مسیر صعودی خود رشد اقتصادی مثبت ۶/ ۱ درصدی را به ثبت خواهد رساند. نتیجه اینکه پیشبینی میشود در پایان سال کرونایی جهان، اقتصاد چین ۵/ ۱۷ درصد از کل اقتصاد جهان را تشکیل دهد و گامی بزرگ در راستای رسیدن به رتبه اول اقتصادهای جهان بردارد تا به نوعی بتوان اقتصاد چین را بزرگترین برنده جنگ اقتصادی در طول دوره کرونا دانست.
نتیجه آشکار اقدامات چینی
مقامات چینی به وسیله سیاستهای مختلفی توانستند این ریکاوری به نسبت سریع را بهدست بیاورند؛ قرنطینه بسیار سختگیرانه در اوایل شیوع کرونا در این کشور و همچنین سیاستهای ردیابی جمعیت و مبتلایان برای مهار ویروس، از جمله این اقدامات بودند. دولت چین همچنین صدها میلیارد دلار برای پروژههای زیرساختی بزرگ در این دوره بحرانی اختصاص داد و از سویی مشوقهای نقدی را نیز برای تحریک هزینهکرد مردم این کشور در نظر گرفت. نتیجه اقدامات مقامات چین نیز اکنون بسیار آشکار است و بهعنوان مثال گزارشها حاکی از آن است که صنعت توریست این کشور و همچنین هزینه مردم در هفته طلایی این کشور که در تعطیلات چینی است، به وضوح بهبود یافته است.
چین برنده سال کرونایی
محاسبات شاخصهای اقتصاد کلان نیز نشان میدهد که چینیها برنده واقعی جنگ اقتصادی در دوره کرونا بودهاند. براساس محاسبات بخش اقتصادی خبرگزاری CNN سهم اقتصاد چین از اقتصاد جهانی در پایان سالجاری میلادی به اندازه ۱/ ۱ واحد درصد افزایش پیدا خواهد کرد. این محاسبات براساس دادههای بانک جهانی انجام شده است. مقدار افزایش سهم اقتصاد چین از اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۰، سه برابر افزایش سهم اقتصاد این کشور در سال ۲۰۱۹ است؛ آماری که به خوبی نشان میدهد اقتصاد دوم جهان چه گام بزرگی برای رسیدن به مقام بزرگترین اقتصاد جهان در طول دوره بحران کرونا برداشته است.
در سوی دیگر اما، رقبای چین یعنی اقتصادهای قدرتمند دنیا در روندی متفاوت، سهمشان از اقتصاد جهانی به آرامی کاهش یافته است. براساس همین محاسبات اقتصاد چین در پایان سالجاری میلادی ارزشی به اندازه ۶/ ۱۴ هزار میلیارد دلار خواهد داشت که این اندازه تقریبا معادل ۵/ ۱۷ درصد از کل اقتصاد دنیا خواهد بود. لری هو اقتصاددان ارشد چینی در Macquarie Group معتقد است که حتی بدون اختلالی که در اقتصاد جهانی به واسطه کرونا پیش آمد باز هم سهم اقتصاد چین از کل اقتصاد دنیا در سالجاری افزایش پیدا میکرد، اما توانایی اقتصاد چین برای حرکت در جهت مخالف اقتصاد جهان در دوره بحران کرونا، اهمیت اقتصاد این کشور در جهان را افزایش خواهد داد. او افزود شواهد نشان میدهد که ریکاوری اقتصادی در چین نسبت به بقیه دنیا بسیار قدرتمندتر است.
هفته طلایی چین
بهبود وضعیت اقتصاد چین شاید در هیچ دورهای به اندازه هفته گذشته، که مردم چین در یکی از هفتههای تعطیلی خود به سر میبردند مشخص نبود. این تعطیلات که با نام هفته طلایی شناخته میشود، یکی از شلوغترین هفتههای چین از لحاظ مسافرتی است. براساس دادههای منتشر شده توسط وزارت فرهنگ و توریسم چین، بیش از ۶۳۰ میلیون نفر در تعطیلات امسال در سطح این کشور سفر کردند. این مقدار تقریبا معادل ۸۰ درصد تعداد سفری است که چینیها در دوره مشابه سال ۲۰۱۹ به ثبت رساندند.
هزینه این مسافران نیز با ثبت رقم ۷۰ میلیارد دلار به سطحی برابر با ۷۰ درصد هزینهها در دوره مشابه سال قبل رسید. همچنین فروش بلیت سینما نیز با ثبت رقم ۵۸۰ میلیون دلاری تنها ۱۲ درصد از رکود سال قبل کمتر بود. تحلیلگران، دادههای منتشر شده از هفته طلایی را دلگرمکننده توصیف کردهاند.
با این وجود ریکاوری اقتصاد چین حتی قبل از هفته طلایی نیز روندی پایدار داشت. در ماه سپتامبر شاخص صنعتی این کشور برای ششمین ماه متوالی رشد کرد. همچنین دادههای دیگر اقتصادی نیز حکایت از آن دارد که بخش کسبوکارهای کوچکتر نیز، همچنان درحال رشد است. بخش خدمات چین نیز دوشادوش بخشهای دیگر در روند ریکاوری قرار دارد. گزارشی که در هفته گذشته منتشر شد نشان میدهد که بخش خدمات اقتصاد چین یکی از سریعترین انبساطهای خود در دهه اخیر را به ثبت رسانده است. همچنین هزینههای مصرفکنندگان نیز یکی دیگر از نشانههای ریکاوری سریع اقتصاد چین است که همچنان درحال افزایش است. اقتصاددانان در اوایل سالجاری نگران این بودند که ریکاوری اقتصاد چین بهدلیل حمایت از پروژههای زیرساختی و عدم افزایش کافی در هزینه مصرفکنندگان، متعادل نباشد. نگرانی که بهنظر میرسد با سیاستهای اقتصادی مقامات این کشور مرتفع شده است. همچنین بهرغم نگرانیها از افزایش تنشها میان چین و آمریکا، تحلیلگران بر این باورند که چین نقش خود در تجارت و زنجیره تامین اقتصاد جهانی را حفظ کرده است. براساس دادهها، سرمایهگذاری مستقیم آمریکاییها در چین در نیمه اول امسال ۶ درصد افزایش پیدا کرده است.
چالشهای پیشرو
با وجود ریکاوری قدرتمند اقتصاد چین، اما دومین اقتصاد بزرگ جهان چالشهایی نیز پیشرو دارد. همانند کشورهای دیگر، پاندمی کرونا خسارات و عوارض سنگینی بر مردم فقیر و جمعیت روستایی این کشور وارد کرده است. متوسط درآمد ماهانه کارگران مهاجر روستایی در سه ماه دوم سالجاری، ۷ درصد نسبت به سال قبل کاهش پیدا کرده است. همچنین خانوارهای کمدرآمد چینی (با درآمدی کمتر از ۷۳۵۰ دلار در سال)، بیشترین کاهش در ثروت را در میان گروههای دیگر درآمدی تجربه کردهاند. این موضوع نشان میدهد که ریکاوری هزینهکرد خانوارها بیشتر مربوط به خانوارهای با درآمد بیشتر است. از سوی دیگر با اینکه سرمایهگذاری خارجی در چین افزایش پیدا کرده است، اما همچنان براساس نظر تحلیلگران افزایش تنشها میان چین و آمریکا یکی دیگر از چالشهای پیشروی اقتصاد این کشور است. اگر آمریکا بهطور کلی روابط اقتصادی خود با چین را قطع کند.