قیمت کالاهای اساسی در پاییز چه تغییری خواهد کرد؟
گوشت، لبنیات، مرغ، تخممرغ و... از سبد خوراکی آحاد مردم حذفشدنی نیستند. قیمت آنها روزبهروز بالاتر میرود و آوردن این اقلام به سفرهها سختتر میشود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، هرچند وقت یک بار، قیمت یکی از این کالاها ناگهان دو برابر میشود، اعتراضها بالا میگیرد، ستاد تنظیم بازار به میان میآید و قیمت اندکی کاهش پیدا میکند و تمام. غائله میخوابد و اعتراضها تا گرانی بعدی آرام میشود. تخممرغ نخستین کالای خوراکیای بود که در روزهای پایانی شهریور و ابتدایی مهرماه خبرهای گرانیاش در رسانهها پیچید. دلار 4200تومانی این بار هم بهکار نیامد و در آستانه پاییز 99، قیمت تخممرغ تقریبا دو برابر شد اما اگر «کره» را فاکتور بگیریم، بهنظر میرسد فصل آرامی در انتظار بقیه کالاهای خوراکی است. گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که تغییرات قیمت در پاییز سال گذشته بهگونهای بوده است که با فرض ثابتبودن درآمد خانوار، خانوار شهری و روستایی بهترتیب در 3 ماه پاییزی که گذشت 6.5و 7درصد از قدرت خرید خود را از دست دادهاند. اما پاییز امسال چطور؟ آیا دوباره قرار است کالاهای اساسی را گرانتر بخریم؟ بهخصوص که مرکز آمار ایران میگوید که رشد قیمت کالاهای اساسی تا آستانه پاییز ادامه داشته، بهنحوی که در شهریور ۹۹، قیمت حملونقل، ۸. ۴ درصد و قیمت شیر، پنیر و تخممرغ، ۶. ۸ درصد افزایش یافته است.
تخممرغ
مشکل نهادههای اولیه حل نشود، تخممرغ دوباره گران میشود
پاییز 99برای تخممرغ با حواشی بسیاری مواجه بود. در روز ابتدایی این فصل، قیمت این کالای اساسی از حدود شانهای ۲۰ هزار تومان به ۳۸ هزار تومان رسید. این در حالی است که تخممرغ ازجمله کالاهایی است که ۷۰ درصد نهادههای آن یعنی خوراک مرغ از خارج و با ارز دولتی وارد میشود. بهنظر میرسد تجربه شکست استفاده از ارز دولتی برای کاهش قیمت گوشت همچنان بهکار سیاستگذاران نیامده است. وزیر جهادکشاورزی بر این باور است که قیمت تخممرغ باید بهگونهای تنظیم شود که نه مرغدار آسیب ببیند نه مصرفکننده. ناصر نبیپور، رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران در اینباره میگوید: اگر نهادهها با قیمت مناسب دست مرغدار برسد، قیمت تخممرغ همین 12هزار تومانی که هست باقی میماند اما اگر سویا و ذرت ما را تامین نکنند قیمت تخممرغ در پاییز امسال غیرقابل پیشبینی است و ممکن است به شکلی مهارنشدنی قیمت بالا برود. در این صورت اساسا امکان تولید تخممرغ وجود ندارد؛ چرا که تولید مرغ تخمگذار مانند مرغ گوشتی نیست که مرغدار اگر امروز جوجه نریزد، 45روز دیگر جوجه خواهد ریخت. مرغ تخمگذار شرایط ویژهای برای تولید نیاز دارد. اما اگر نهادهها را در اختیار ما بگذارند نهتنها قیمتها در بازار تنظیم خواهد شد بلکه حتی صادراتمان به کشورهای همسایه دوباره برقرار میشود.
لبنیات
سریال گرانی ادامه دارد
سفرههای نه فقط ایرانیها که همه مردم جهان به لبنیات وابسته است. براساس گزارش مرکز آمار ایران، در یکماه شهریور لبنیات 7درصد گران شده است. اول مهر ماه، درحالیکه زمان زیادی از افزایش قیمت شیرخام و لبنیات نمیگذشت، کارگروه تنظیم بازار، اعلام کرد که قیمت جدید مرغ و شیرخام با توجه به افزایش قیمت کنجاله سویا دوباره تعیین و ابلاغ میشود. تا لحظه تنظیم این گزارش، قیمت جدیدی برای لبنیات اعلام نشده است اما بهنظر میرسد پاییز امسال افزایش قیمت این قسم از کالاهای اساسی را برای همه ایران به همراه داشته باشد. سیدمحمدرضا بنیطبا، سخنگوی انجمن صنایع فراوردههای لبنی ایران درباره بازار لبنیات میگوید: پیشبینی قیمت عموما از توان یک تولیدکننده خارج است؛ چرا که اساسا زنجیره اتفاقاتی که در صنعت کشور ما میافتد در اختیار تولیدکننده نیست و مدام هزینههای تازهای به تولیدکننده تحمیل میشود و منطق بازار و بنگاهداری ایجاب میکند که در نهایت قیمتهای تازه در دستور کار تولیدکننده قرار بگیرد. فراموش نکنیم لبنیات هم از تورم 26درصدی چندماه ابتدایی سال 99در امان نبوده است. او آینده کوتاهمدت صنعت لبنیات را اینگونه پیشبینی میکند؛ قیمت شیر خام را 3100تعیین کرده بودند اما کارخانهها هماکنون به قیمت 3600میخرند. خود دامدارها حرف از کیلویی 5هزار تومان میزنند. تولیدکننده لبنیات هم مجبور است که در نهایت شیر را متناسب با همین افزایش قیمت در اختیار مصرفکننده بگذارد. میخواهم بگویم هیچ چارهای جز افزایش قیمت در صنعت لبنیات نداریم و این تصمیمی نیست که تولیدکنندههای این صنعت آن را گرفته باشند یا از آن راضی باشند؛ در واقع راه دیگری برای ادامه حیات آنها باقی نمانده است. بنیطبا ادامه میدهد: قیمت تمامشده محصولات لبنی تحت تأثیر پارامترهای مهمی مثل قیمت شیر خام، مواد بستهبندی، قیمت ارز و حقوق و دستمزد است. این عوامل به ازای هر کیلو محصول لبنی، حداقل 1000تومان بر قیمت نهایی لبنیات تأثیر خواهد گذاشت.
گوشت
اگر عرضه دام مناسب باشد، کاهش قیمت ادامه پیدا میکند
گوشت قرمز در آستانه پاییز کاهش قیمت را تجربه کرده است. افزایش عرضه در پاییز عموما کاهش قیمت گوشت قرمز در این فصل را رقم میزند. قیمت گوشت که زمانی در سال به کیلویی 195هزار تومان هم رسیده بود در مهرماه امسال با نرخ مصوب 110هزار تومان معامله میشود. علی اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی بر این باور است که نمیتوان قیمت گوشت را پیشبینی کرد. او میگوید: همهچیز در لحظه اتفاق میافتد. امکان برنامهریزی اصلا وجود ندارد. هماکنون عرضه دام خوب است و در هفته اول مهرماه این بالا بودن عرضه، موجب شده که قیمت گوشت کاهش پیدا کند. در همه بازارها، عرضه و تقاضاست که شرایط را تعیین میکند. گوشت هم از این قاعده مستثنی نیست. او بر این باور است که اگر عرضه مناسب دام ادامه پیدا کند و سیاستها و نظارتهای لازم برای جلوگیری از قاچاق آن به درستی پیگیری شود، گوشت قرمز افزایش قیمت چندانی را تجربه نخواهد کرد. گفتنی است که درهفته اول مهرماه، قیمت گوشت گوسفندی در کشتارگاه کیلویی 95هزار تومان تعیین شد که نرخ آن در مغازه (شقه بدون دنبه) به 108هزار تومان هم میرسد. درباره گوشت مرغ اما ماجرا فرق میکند. قیمت این کالا در 6ماه نخست سالجاری افزایش قابل توجهی را تجربه کرده و بهنظر میرسد این روند همچنان ادامه داشته باشد. قیمت هر کیلو مرغ در ابتدای امسال 7هزار تومان بوده و در لحظه تنظیم این گزارش به 12هزار تومان رسیده است؛ 1.7برابر. بررسیها نشان میدهد که فعالان بازار بر این باورند که افزایش قیمت مرغ تا پایان مهرماه با شیب ملایمی ادامه خواهد داشت.