حلقه‌های تهدید‌آفرین تولید
وضعیت شاخص رقابت‌پذیری در ایران در نشست اخیر کمیسیون «بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید» اتاق مورد بحث و بررسی قرار گرفت؛ به اعتقاد فعالان عضو این کمیسیون، «کفایت‌های بازارهای مالی به‌ویژه بازار سرمایه»، «نظام آموزشی کشور»، «نظام بهداشت»، «اقتصاد کلان» و «مقیاس بازار و زیرساخت‌ها فضای نوآوری» پنج عاملی هستند که در عمل تولید با ارزش‌افزوده بالا را در ایران فلج کرده‌اند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ اعضای کمیسیون «بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید» اتاق تهران در بیست و پنجمین نشست این کمیسیون به بحث و بررسی در خصوص مسائل مربوط به قانون مشاغل سخت و زیان‌آور، قانون بازنشستگی پیش از موعد و همین‌طور وضعیت ایران در گزارش رقابت‌پذیری جهانی پرداختند و علاوه بر بررسی مشکلات مربوطه پیشنهادات خود را در این زمینه ارائه کردند. در ابتدای این نشست کارشناس این کمیسیون، توضیحاتی در مورد قانون مشاغل سخت و زیان‌آور و همچنین قانون بازنشستگی پیش‌از‌موعد ارائه کرد و گفت: طرحی در قالب اصلاح پارامتریک با نگاه تامین‌اجتماعی در مجلس مطرح‌شده و در حال پیگیری است. به‌نظر می‌رسد که تغییرات پارامتریک برای کارفرما مشکل‌ساز خواهد شد. قانون در حال‌حاضر ایرادات اساسی دارد که یکی از آنها وجود تضاد در قانون است، در جایی از سالم‌سازی یاد شده و در جایی دیگر بحث سنوات ارفاقی و حمایتی مطرح شده است که این دوگانه است زیرا از طرفی کارگر به دنبال افزایش سنوات است و از طرفی دیگر سالم‌سازی که میان این دو تضاد وجود دارد. محمد اصابتی افزود: مساله دیگر عطف‌بماسبق شدن موضوع در قانون است؛ عطف‌بماسبق شدن بدین معناست که فردی۲۰ تا ۲۵سال سابقه دارد که باید بر آن اساس در سنوات ارفاقی ضرب شود و از آن مزایا استفاده کند.
کارشناس کمیسیون بهبود محیط کسب و کار و رفع موانع تولید اتاق تهران، بر این عقیده است که اگر در مورد طرحی که در مجلس است، موضع‌گیری مناسبی صورت نگیرد و این طرح تصویب شود مشکلات عدیده‌ای در ارتباط کارگر و کارفرما رخ خواهد داد و بنابر دیدگاه سازمان تامین‌اجتماعی بار سنگینی برای این سازمان به‌همراه خواهد داشت. او اضافه کرد: در‌خصوص آیین‌نامه مصوب سال ۸۰، حدود دو سالی است تلاش‌هایی با هدف ایجاد تغییرات صورت می‌گیرد که این هدف تا حدودی محقق شده و در شورای اجرایی کارها انجام شده است و منتظر تصویب و بررسی شورای گفت‌وگوست که لازم است پیگیری لازم از سوی اتاق بازرگانی انجام شود تا در شورای گفت‌وگو مطرح شده و به تصویب برسد و مراحل بعدی را طی کند. در ادامه رئیس کمیسیون بهبود محیط کسبوکار و رفع موانع تولید اتاق تهران با تاکید بر این نکته که شرایط فعلی برای همکاری با نمایندگان و پیگیری از مجلس مناسب است، گفت: مجلس جدید آمادگی خود را برای همکاری در‌خصوص این موضوع اعلام کرده و فرصت بسیار خوبی است تا خلاصه‌ای از ایرادات قانون و آیین‌نامه به‌صورت پارامتریک مطرح شده و در قالب یک گزارش به شورای ماده۱۲ یا کمیسیون متناظر در مجلس ارائه شود تا مشاغل سخت و زیان‌آور و بازنشستگی زودهنگام مورد‌بررسی کارشناسی و دقیق قرار گیرد. محمدرضا نجفی‌منش با بیان این نکته که متوسط امید به زندگی افزایش پیدا کرده است، گفت: بازنشستگی در ۵۰ سالگی رخ می‌دهد و متوسط امید به زندگی ۷۵ سال است. سازمان تامین‌اجتماعی باید حدود ۲۵ سال مستمری پرداخت کند. بنابراین توصیه می‌شود این مشکل به‌صورت تدریجی برطرف شود و مشابه طرح گران‌شدن بنزین که به یکباره صورت‌گرفت و با اعتراض مرد‌می روبه‌رو شد، نباشد. نجفی‌منش در ادامه این نشست به بحث بررسی وضعیت ایران در زمینه گزارش رقابت‌پذیری جهانی پرداخت و گفت: با توجه به مسائل مطرح‌شده در جلسه روسای کمیسیون‌های اتاق بازرگانی تهران مبنی بر اینکه بهبود فضای کسب و کار بخشی از کار است اما اثرات آن محسوس نیست مشخص شد که لازم است برای بهبود اثرات، شاخص‌های ۱۲گانه رقابت‌پذیری و مالکیت را در نظر بگیریم. به این معنا که علاوه بر شاخص انجام کسبوکار بانک جهانی، رقابت‌پذیری نیز در نظر گرفته شود. وی در ادامه شاخص‌های ۱۲گانه رقابت‌پذیری را مورد اشاره قرار داد و گفت: نهادها، زیرساخت‌ها، ثبات اقتصاد کلان، بهداشت و آموزش ابتدایی، آموزش عالی و حرفه‌ای، کارآیی بازار کالا، کارآیی بازار نیرو، پیشرفته‌بودن بازارهای مالی، اندازه بازار، پیشرفته بودن بنگاه‌های تجاری، نوآوری و آمادگی تکنولوژیک موارد ۱۲گانه این شاخص هستند که باید مواردی که به این کمیسیون ارتباط بیشتری دارند، انتخاب شده و مورد بررسی قرار گیرند.
چالش بازارهای مالی
سپس علیرضا کلاهی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، در خصوص موضوع رقابت‌پذیری توضیحات کامل‌تری ارائه کرد و گفت: مجمع‌جهانی اقتصاد سالیانه گزارشی را تهیه می‌کند که رقابت‌پذیری اقتصاد‌ها در آن مورد مقایسه قرار می‌گیرد. شاخص رقابت‌پذیری در ۱۲ بخش که ۱۳۶ مولفه را پوشش می‌دهد، خلاصه می‌شود. در ذیل این گزارش نیز موانع اصلی رقابت‌پذیری ارائه می‌شود. کلاهی ادامه داد: مساله رقابت‌پذیری شامل موضوع کفایت‌های بازارهای مالی به‌ویژه بازار سرمایه، نظام آموزشی کشور، نظام بهداشت، اقتصاد کلان، مقیاس بازار، زیرساخت‌ها و فضای نوآوری است که در عمل در ایران، تولید با ارزش افزوده بالا را فلج کرده است و علت نیز روشن است، مثلا در صنعت خودرو هنگامی که فضای رقابت‌پذیری فراهم نباشد این انباشت هزینه‌های زائد در هر پله عملا تولید با ارزش افزوده بالا برای ایجاد اشتغال و تنوع دادن به پایه‌های صادراتی را فلج می‌کند. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران افزود: در برخی از شاخص‌ها نظیر مقیاس بازار به دلیل ابعاد کشور در وضعیت خوبی قرار داریم، همچنین در مورد نظام آموزشی و بهداشتی جزو کشورهای نسبتا خوب هستیم و در رتبه ۴۰ در بین ۱۳۹ کشور مورد‌سنجش قرار داریم. اما متاسفانه در برخی موارد بسیار ضعیف هستیم، مانند بازارهای مالی و زنجیره تامین نیروی انسانی زیرا نیروی انسانی با هزینه پایین کیفیت لازم برای ورود به بازار کار را ندارد. او ضمن اشاره به صحبت‌های انجام شده با رئیس اتاق تهران اعلام کرد: مقرر شده است که حدود ۲۰ تا ۴۰ مورد از شاخص‌هایی که اولویت بیشتری دارند و در حد و اندازه اتاق هستند را انتخاب کنیم؛ سپس حلاجی اولیه را انجام داده و به تعداد حدود ۲۰ مورد برسانیم و بعد از آن این موارد را به موضوع سهولت کسب و کار اضافه کنیم. او ادامه داد: مواردی که کمیسیون کسب و کار می‌تواند روی آن کار کند و جزو موانع کسب و کار به‌شمار می‌آید، تغییر ناپایداری قوانین و آیین‌نامه‌هاست همچنین بحث فساد نیز می‌تواند مولفه دیگری باشد که مقرر شد با حضور هیات رئیسه کمیسیون‌ها و تیم کارشناسان مدرسه کسب و کار نشستی برگزار شود و در مورد این شاخص‌ها و انتخاب آنها یک توافق فکری داشته باشیم تا پس از مشخص شدن، این موارد به یک اکشن‌پلن تبدیل شده و روی آن کار شود. در انتهای این جلسه محمدرضا نجفی‌منش، با مشخص کردن مواردی که به ماموریت این کمیسیون نزدیک‌تر است گفت: موارد آموزش عالی و حرفه‌ای، کارآیی بازار نیروی کار و پیشرفته بودن بنگاه‌های تجاری که در حقیقت پیشرفته بودن کسب و کار است می‌تواند از آیتم‌هایی باشد که لازم است این کمیسیون روی آن فعالیت انجام دهد.
