دوئل اقتصادی در انتخابات آمریکا
در حالی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به لحظات سرنوشت‌ساز خود نزدیک می‌شود که اقتصاد آمریکا، در بحرانی بی‌سابقه گرفتار شده است.
در حالی که برنامه‌های اقتصادی ترامپ و بایدن از وعده‌های مربوط به ریکاوری اقتصادی تا سیاست‌های مالی، شکاف رویه بزرگی را نشان می‌دهد، در برخی حوزه‌های دیگر مانند داخلی‌کردن فرآیند تولید و جلوگیری از فعالیت شرکت‌های آمریکایی در کشورهایی با نیروی کار ارزان مشابهت‌هایی نیز دیده می‌شود. مجله بلومبرگ در مطالعه‌ای مفصل دست به مقایسه سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی دو نامزد اصلی انتخابات پیشروی آمریکا، در سرفصل‌های مشترک زده است.
تفاوت خاص انتخابات نوامبر
در دوره سه سال اول ریاست‌جمهوری ترامپ به‌نظر می‌رسید اقتصاد برگ برنده دونالد ترامپ برای پیروزی در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری باشد؛ او توانسته بود به‌صورت نسبی رشد پایدار اقتصاد آمریکا را حفظ کند و از طرفی نرخ بیکاری این کشور را به‌طور بی‌سابقه‌ای کاهش دهد. در ماه‌های اولیه آغاز همه‌گیری کرونا نیز ترامپ توانست در نظرسنجی‌ها این برگ برنده را برای خود نگه دارد. اما پس از آن نشانه‌هایی بروز کرد که حاکی از آن بود که رقیب او، جو بایدن، در حال پیشروی در نظرسنجی‌ها است.
سابقه برخی از اختلافات دو نامزد اصلی انتخابات ماه نوامبر به زمان‌های دور بازمی‌گردد؛ جمهوری‌خواه‌ها می‌گویند ترامپ نرخ‌های مالیات را کاهش خواهد داد و از حجم فرآیندهای بوروکراتیک خواهد کاست در حالی که مقامات حزب دموکرات بر هزینه‌های اجتماعی بیشتر بایدن در صورت پیروزی، تکیه می‌کنند. برخی از اختلافات دو نامزد نیز مربوط به مسائل جدید در دنیا است؛ مسائلی مربوط به تغییرات اقلیمی جهان و رقابت اقتصادی با چین. این دو نامزد حتی در ارائه برنامه‌های خود نیز روش‌های متفاوتی را پیش گرفته‌اند؛ در حالی که در کمپین بایدن برنامه‌ها با جزئیات فراوان مطرح می‌شود ترامپ ترجیح می‌دهد برنامه‌های خود را در قالب سرفصل‌های کلی ارائه دهد. در هر صورت به‌نظر می‌رسد هر نامزدی که در انتخابات پیروز شود، شانس بیشتری نسبت به گذشته برای اجرای برنامه‌های خود دارد. دلیل این موضوع آن است که بحران همه‌گیری کرونا محدودیت‌های سنتی بودجه را از بین برده است. به همین دلیل تحلیلگران باور دارند که برنده انتخابات شانس بسیار خوبی برای تبدیل کردن برنامه‌های خود به قانون دارد. به‌طور کلی می‌توان تفاوت ایده‌های اقتصادی دو کاندیدا در برخی از موضوعات اساسی را مورد بررسی و کنکاش قرار داد.
ریکاوری اقتصاد
پاندمی کرونا به طولانی‌ترین دوره رشد اقتصادی آمریکا پایان داد. فقط در ماه مارس و آوریل ۲۲ میلیون شغل از اقتصاد آمریکا حذف شد. با اینکه بعد از آن میلیون‌ها شغل به بازار کار آمریکا بازگشت، اما هنوز حدود ۵/ ۱۱ میلیون شغل کمتر از دوره قبل از پاندمی در اقتصاد آمریکا وجود دارد. دونالد ترامپ وعده داده است که در طول ۱۰ ماه، ۱۰ میلیون شغل به اقتصاد آمریکا اضافه خواهد کرد؛ وعده‌ای که نه جزئیات آن مشخص شده است و نه چارچوب زمانی دقیقی دارد. تحقق هدف ترامپ البته چالش‌های بزرگی در پیش‌رو دارد. آنتا مارکووسکا اقتصاددان ارشد آمریکایی در Jefferies در این باره گفته است تعطیلی دائمی برخی از کسب‌وکارها سبب حذف دائمی ۵/ ۵ میلیون شغل در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان خواهد شد. او همچنین در این باره اضافه کرد که خلق مجدد این تعداد از مشاغل نیازمند فرم جدید در فضای کسب‌وکار یا حداقل توسعه چشمگیر در کسب‌وکارهای موجود است و این موضوع زمان زیادی را می‌طلبد. از سوی دیگر بایدن وعده داده است که سطح اشتغال در آمریکا را طی برنامه‌ای با نام Build Back Better به سطح دوره قبل از پاندمی خواهد رساند. برنامه او شامل ۴۰۰ میلیارد دلار برای بخش ساخت‌وتولید و ۳۰۰ میلیارد دلار برای بخش تحقیق و توسعه می‌شود؛ برنامه‌ای که بایدن می‌گوید باعث ایجاد پنج میلیون شغل علاوه بر شغل‌هایی که در دوره کرونا از دست رفته است می‌شود. البته بایدن زمان‌بندی خاصی برای برنامه خود اعلام نکرده است هر چند احتمالا با فشارهای زیادی برای تحقق این وعده در پایان دور اول ریاست‌جمهوری‌اش روبه‌رو خواهد شد.
مالیات و مخارج
روش‌های سیاست‌گذاری پولی را می‌توان بزرگ‌ترین اختلاف بین دو کاندیدا برشمرد. در حالی که ترامپ گفته است مسیر کاهش نرخ‌های مالیات در دور اول خود را ادامه خواهد داد، بایدن در سیاستی معکوس به دنبال حذف حداقل بخشی از سیاست‌های کاهش نرخ مالیات است.
ترامپ گفته است قانون کاهش نرخ مالیات بر درآمد و شرکت‌ها را که قرار بود تا سال ۲۰۲۵ به پایان برسد دائمی می‌کند و البته جزئیات بیشتری نیز در این مورد ارائه نداده است. لری کودلو مشاور اقتصادی، گفته است احتمال دارد نرخ مالیات بر درآمد طبقه متوسط آمریکایی از ۲۲ درصد به ۱۵ درصد کاهش پیدا کند. ترامپ طی دوره کرونا ارائه اظهارنامه مربوط به مالیات بر درآمد را ازطریق یک فرمان اجرایی به تعویق انداخت و وعده داده است که کنگره را در صورت انتخاب مجدد متقاعد خواهد کرد تا این موضوع را دائمی کنند.
بایدن اما گفته است بخشی از برنامه کاهش نرخ‌های مالیت ترامپ را حذف خواهد کرد و نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها را از ۲۱ درصد به ۲۸ درصد افزایش خواهد داد. او همچنین به افراد ثروتمند آمریکایی گفته است باید انتظار پرداخت مالیات بیشتری را داشته باشند. نرخ مالیات بر درآمد افرادی که سالانه درآمدی بیشتر از ۴۰۰هزار دلار دارند طبق برنامه بایدن از ۳۷ درصد به ۶/ ۳۹ درصد افزایش خواهد یافت. معاون اوباما همچنین تخفیف‌های مالیاتی مربوط به مالیات بر عایدی سرمایه و سود سهام را نیز حذف خواهد کرد. بر اساس مطالعات صورت گرفته، برنامه مالیاتی بایدن، ۱/ ۰ درصد افرادی که بیشترین درآمد را در آمریکا دارند ( افرادی که اکنون به‌صورت سالانه درآمدی بیش از ۳/ ۳ میلیون دلار کسب می‌کنند)، مجبور به پرداخت مالیات بر درآمد با نرخ ۴۳ درصد خواهد کرد در حالی که طبق قانون مالیاتی ترامپ در سال ۲۰۱۷ این گروه از افراد مشمول پرداخت ۳۱ درصدی در مالیات بر درآمد بودند. در مورد خانوارهایی که در پایین هرم درآمدی قرار دارند البته نرخ مالیات در برنامه دو کاندیدا تفاوت چشمگیری ندارد.
در بخش هزینه‌ها نیز ترامپ که در دور اول خود پول زیادی به پنتاگون منتقل کرد اعلام کرده است شاید هزینه‌ها در این نهاد را کاهش دهد و در عوض بودجه‌های فدرال برای اجرای قانون و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها را افزایش خواهد داد. از سوی دیگر نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ماه نوامبر از اختصاص ۲ هزار میلیارد دلار برای احیای بخش انرژی تجدیدپذیر (انرژی سبز) و همچنین اختصاص هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار برای حمایت از بخش مراقبت از کودکان و افراد سالمند و صنعت آمریکا خبر داده است.
کالای ساخت آمریکا
رکود اقتصادی پاندمی کرونا بیش از پیش بخش خدمات اقتصاد آمریکا را تحت تاثیر قرار داد و وابستگی فزاینده اقتصاد آمریکا به آن را برجسته ساخت. هر دو نامزد انتخابات قصد دارند مجددا کارخانه‌ها را به مدار اقتصادی آمریکا بازگردانند و با اعمال مالیاتی مبتنی بر تولید آمریکایی، دست به بهبود سرمایه‌گذاری داخلی بزنند.
تیم اقتصادی ترامپ وعده داده است تا نرخ مالیات را برای شرکت‌هایی که به داخل خاک آمریکا نقل مکان کنند به نصف یعنی ۵/ ۱۰ درصد کاهش دهند. در برنامه پیشنهادی ترامپ همچنین تخفیف‌های ویژه‌ای برای شرکت‌هایی که سبب بازگشت مشاغل از چین به آمریکا می‌شوند در کنار تخفیف‌های مالیاتی کامل برای صنایع خاص مانند داروسازی و روباتیک وعده داده شده است. برنامه بایدن نیز شامل تخفیف مالیاتی ۱۰ درصدی برای شرکت‌هایی است که کارخانه‌های تعطیل را بازگشایی یا نوسازی می‌کنند یا این کارخانه‌ها را برای کالاهای با اولویت بالا مانند اتومبیل‌های برقی مورد استفاده قرار می‌دهند. این تخفیف همچنین برای بخش‌هایی که با صنایع چینی که توسط دولت آن کشور مورد حمایت قرار می‌گیرند و همچنین پوشش هزینه شرکت‌هایی که برنامه عملیاتی خود را به داخل خاک آمریکا برمی‌گردانند نیز اعمال خواهد شد.
دو نامزد انتخاباتی آمریکا در برخی از سرفصل‌های انتخاباتی دیگر نیز مشترکاتی دارند. هر دو نامزد علاوه بر تخفیف‌های مالیاتی گفته شده، برنامه‌هایی برای معکوس کردن روند برون‌سپاری تولید توسط شرکت‌های آمریکایی به کشورهایی با دستمزد نیروی کاری پایین مانند چین، ویتنام و آمریکا دارند. ترامپ گفته است قراردادهای فدرال شرکت‌هایی را که قصد برون‌سپاری تولید به خاک چین دارند، ممنوع خواهد کرد و بر تولید این شرکت‌ها تعرفه‌های جدیدی وضع خواهد کرد. بایدن نیز قصد دارد در صورت پیروزی در انتخابات تعرفه بیشتری بر سود شرکت‌هایی وضع کند که در بیرون از خاک این کشور اقدام به تولید می‌کنند و قصد دارند محصولات خود را در آمریکا به فروش برسانند. طبق برنامه بایدن این شرکت‌ها باید نرخ مالیات ۸/ ۳۰ درصد را برای محصولات خود پرداخت کنند. او همچنین قصد دارد تخفیف‌های مالیاتی شرکت‌هایی را که فعالیت‌های خود را به خارج از خاک آمریکا می‌برند، حذف کند و نرخ مالیات حداقلی ۲۱ درصدی را بر تمام درآمدهای خارجی چنین شرکت‌هایی اعمال کند.
ایجاد شغل در بخش انرژی
هر دو نامزد انتخاباتی بخش انرژی را بخشی کلیدی برای تولید شغل می‌دانند، اما برای تحقق آن شیوه‌های مختلفی دارند. ترامپ اعلام کرده است فعالیت‌های بخش انرژی آمریکا را با سبک کردن قانون‌های مربوط به این بخش آزادتر از گذشته خواهد کرد. این برنامه در حقیقت ادامه برنامه‌های دور اول ترامپ است. ترامپ همچنین سعی کرده است بایدن را یک طرفدار افراطی محیط زیست نشان دهد که شغل‌های بخش انرژی و خودروسازی آمریکا را ویران خواهد کرد. بایدن اما معتقد است برنامه ۲ هزار میلیارد دلاری او برای پروژه انرژی پاک منجر به خلق حداقل ۱۰ میلیون شغل خواهد شد که بخشی از آن با تمرکز بر تولید ماشین‌های الکتریکی مربوط به صنعت خودرو است. نامزد حزب دموکرات همچنین ادعا کرده است که برخی از مشاغل موجود در بخش انرژی مانند کار در معادن زغال‌سنگ و نیروگاه‌های برق که بر سوخت فسیلی متکی هستند، از بین خواهد رفت و از همین رو متعهد شده است برای شاغلانی که در این حوزه‌ها از کار بیکار می‌شوند، برنامه‌های حمایتی مانند آموزش‌های نوین در نظر بگیرد.
