بررسی آخرین وضعیت سهام عدالت/ متولیان سهام عدالت، برنامه‌ریزی درستی برای آزادسازی آن ندارند

اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ سهام عدالت نیز در هفته‌های اخیر از ریزش بازار سرمایه مصون نماند و با کاهش مواجه شد. اما در دو روز ابتدایی معاملات بازار سهام و مثبت شدن آن، به روند افزایشی بازگشت. در گزارش زیر مشروحی از مهم‌ترین اخبار سهام عدالت در روزهای اخیر مرور می‌شود.

از مهم‌ترین اخبار مرتبط با سهام عدالت در روز جاری، میتوان به مشخص شدن تکلیف سهام عدالت متوفیان اشاره کرد. باوجود گذشت ۵ ماه از آزادسازی سهام عدالت، یکی از اصلی‌ترین بلاتکلیفی‌ها علاوه بر سردرگمی مشمولان به دلیل عدم واریز وجه حاصل از فروش سهام عدالت، موضوع سهام عدالت اشخاص فوت شده بود. 

در ۱۰ سال گذشته حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از سهام‌داران عدالت فوت شده‌اند و عمده متوفیان سهام عدالت از استان تهران هستند. به گفته محمدجواد فرهانیان، مدیر برنامه‌ریزی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، وراث سهام عدالت متوفیان، سهامداران شرکت‌های سرمایه گذاری استانی خواهند بود و مشمول روش غیرمستقیم هستند. زیرا شخصی روش مدیریت سهام را برای آنها انتخاب نکرده است.

وراث مشمولانی که فوت شده‌اند برای دریافت سهام عدالت باید در اولین مرحله، اقدامات مربوط به انحصار وراثت را انجام دهند تا تکلیف سهام عدالت آنها مشخص شود. محمدجواد فرهانیان، بخشی از اقدامات را فراهم شدن زیرساخت‌ها برای واگذاری الکترونیک این سهام به وراث دانست و به گفته وی بخشی دیگر، پیوستن و لینک شدن دو ارگان و دستگاه قوه قضاییه و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی است.

ارزش سهام عدالت

ارزش سهام عدالت مانند روز گذشته با افزایش همراه بود و در روز جاری، رشد ۳/۱ درصدی را ثبت کرد. در پایان معاملات امروز بازار سهام، ارزش سبد ۵۳۲ هزار تومانی سهام عدالت به ۱۶ میلیون و ۶۸۶ هزار تومان رسید و با افزایش ۳/۱ درصدی مواجه شد. ارزش سهام عدالت در روز جاری، حدود یک میلیون و ۹۶ هزار تومان درمقایسه با روز گذشته افزایش یافت. با احتساب این موضوع، ارزش ۶۰ درصد قابل فروش سهام عدالت به ۱۰ میلیون و ۱۱ هزار تومان رسیده است.

فروش سهام عدالت

در روش مستقیم مدیریت سهام عدالت، سهامداران می‌توانند به صورت جداگانه درخصوص فروش یا نگهداری سهام ۳۶ شرکت حاضر در پرتفوی سهام عدالت، تصمیم‌گیری کنند. اما در روش غیرمستقیم، ۳۶ نماد در قالب شرکت سرمایه‌گذاری استانی تجیمع می‌شود. سهامدارانی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند، می‌توانند مانند سهامدارانی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، ۶۰ درصد از سهام خود را به فروش رسانند. مشمولانی که روش مدیریت غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند، باید در سامانه سجام ثبت نام کنند تا بتوانند نسبت به خرید و فروش سهام شرکت‌های استانی خود و همچنین اعمال رای در مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی اقدام کنند.  

براساس آیین‌نامه آزادسازی سهام عدالت (مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار) شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی باید اقدام به پذیرش در بورس کنند. در حال حاضر، ۱۲ شرکت سرمایه‌گذاری استانی در بورس پذیرش شده‌اند. اما براساس صحبت‌های مهدی بائی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت استان گلستان، ابهاماتی در شروع معاملات شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی وجود دارد. به گفته وی، پرتفوی ۱۳ شرکت غیربورسی در یک هلدینگ تجمیع خواهد شد و تشکیل این هلدینگ با منافع افرادی که روش غیرمستقیم مدیریت سهام عدالت را انتخاب کرده‌اند، تناقض دارد. اشخاصی که روش مستقیم را انتخاب می‌کنند، قادر هستند از مزایای این هلدینگ استفاده کنند، اما افرادی که روش غیرمستقیم مدیریت را در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انتخاب کرده‌اند، باید به‌صورت مجزا مدیریت شرکت‌های غیربورسی سهام عدالت را عهده‌دار می‌شدند. افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند، سهامدار شرکت استانی هستند و نه هلدینگ. بر این اساس به‌نظر می‌رسد تشکیل این هلدینگ جهت مدیریت ۱۳ شرکت غیربورسی سهام عدالت برای افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده‌اند، منتفی است. 

واریز وجه حاصل از فروش سهام عدالت

دریافت پول پس از فروش سهام عدالت، هنوز هم اصلی‌ترین مشمل دارندگان سهام عدالت است. تاخیر در واریز وجه حاصل از فروش سهام عدالت همچنان سهامداران را با مشکل مواجه کرده است و متولیان امر، این مشکلات را ناشی از عدم مطابقت شماره شبا و شماره تلفن همراه در سامانه سهام عدالت می‌دانند. یکی از اخباری که درخصوص سهام عدالت منتشر شد، تغییر کارگزار ناظر و نحوه فروش سهام عدالت بود. به گفته برخی از مسئولان و مدیران کارگزاری، تغییر ناظر کارگزاری حدود یک ماه طول خواهد کشید و پس از آن، به درخواست فروش رسیدگی می‌شود. بنابراین دریافت سریع پول فروش سهام، امکان‌پذیر نیست. اما دلیلی که هنوز هم در پاسخ به مشکلات مشمولان سهام عدالت داده می‌شود، زمان‌بر بودن مطابقت شماره حساب و تلفن افراد با اطلاعات داده شده در لیست است.