کرونا چقدر خرج روی دست خانواده‌ها می‌گذارد؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگر اهالی این خانواده استفاده از دستکش، کرم مرطوب‌کننده و قرص‌هایی که به تقویت ایمنی بدن کمک می‌کنند را هم در سبد هزینه‌های خود قرار دهند، سبد هزینه مقابله با ویروس کرونا برای آنها به‌طور میانگین تا یک‌ میلیون و 300هزار تومان افزایش پیدا می‌کند. این در حالی است که حداقل درآمد یک کارگر یک میلیون و 800هزار تومان و میزان یارانه پرداختی به یک خانواده چهارنفره، 182هزار تومان است. کارگرانی که سرپرست یک خانواده چهارنفره هستند براساس داده‌های این گزارش باید 45درصد حقوق و یارانه ماهانه خود را صرف مقابله با ویروس کرونا کنند. نرخ‌هایی که در این گزارش مبنای محاسبه قرار گرفته‌اند، نرخ‌های مصوب اجناس هستند و میزان میانگین مصرف افراد براساس پژوهش‌های میدانی درنظر گرفته شده است. اعداد این گزارش در حالی بسیار خوش‌بینانه درنظر گرفته شده‌ است که ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت، در اواخر تیرماه سال‌جاری در وبیناری اعلام کرده است اگر هر خانوار ایرانی به‌خاطر مسائل بهداشتی و درمانی در ایام کرونا حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان (معادل ۱۰۰دلار در ابتدای پاندمی کرونا) افزایش هزینه داشته باشد، هزینه‌های کمرشکن سلامت از ۳.۷درصد به حدود 8درصد می‌رسد. در خانوارهای روستایی این شاخص از 4.9 به 12.9درصد و در خانوارهایی که دارای فرد بیشتر از ۶۰ سال هستند، این شاخص تا 12.3درصد افزایش پیدا می‌کند.

الکل و پد الکلی؛ ‌ماهانه 490هزار تومان

سر که بچرخانی، ظرف‌های کوچک الکل دست همه دیده می‌شود. در خانه‌ها، خودروها، روی میزهای کار، در‌ آسانسورها... ، همه جا الکل یا محلولی بر پایه الکل برای ضدعفونی وجود دارد. اما مصرف الکل در آدم‌ها بسته به سبک زندگی آنها متفاوت است. بعضی‌ها ترجیح می‌دهند که دست‌شان را مدام با آب و صابون بشویند و بیشتر از دستکش‌ استفاده کنند. اما بعضی دیگر در این ایام کرونایی وابستگی شدیدی به الکل و مایع‌های ضدعفونی‌کننده پیدا کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که به‌طور میانگین، هر فرد روزانه به‌طور میانگین 100میلی‌لیتر الکل مصرف می‌کند که رقم مصرف او را برای یک‌ماه به 3لیتر می‌رساند. بر این اساس یک خانواده چهارنفره حدودا 12لیتر الکل در ‌ماه مصرف می‌کند که با توجه به قیمت امروز الکل (هر لیتر بین 38 تا 50هزار تومان) ماهانه حداقل 460هزار تومان به مخارج این خانواده اضافه می‌شود. اگر اعضای خانواده اهل استفاده از پد الکلی برای پاک کردن گوشی‌های خود در روز باشند و روزی 4عدد پد مصرف کنند ماهانه بین 20 تا 30هزار تومان دیگر به سبد هزینه‌های آنها تحمیل می‌شود؛ یک خانوار چهارنفره به‌طور میانگین 490هزار تومان هزینه ضدعفونی کردن دست‌ها، وسایل و... با الکل را می‌پردازد.

کرم دست و ویتامین بدن؛ 250هزار تومان در‌ ماه

پیامد شست‌وشوهای متعدد 20ثانیه‌ای، دست‌های خشک و پوست‌های ملتهب است. شاید پیش از شیوع ویروس کرونا، نیاز به کرم‌های مرطوب‌کننده کمتر احساس می‌شد اما امروز تقریبا در هر خانه‌ای یک یا حتی چند نوع کرم مرطوب‌کننده وجود دارد. قیمت کرم‌های مرطوب‌‌کننده بسیار متفاوت است اما بررسی کرم‌های موجود در بازار نشان می‌دهد که برای خرید یک عدد از این محصول باید بین 15 تا 80هزار تومان کنار بگذارید. یک خانواده چهارنفره حداقل یک بسته کرم مرطوب‌کننده مصرف می‌کند که میانگین طیف قیمت حکایت از این دارد که حدود 45هزار تومان در‌ ماه هزینه خرید کرم مرطوب‌کننده برای یک خانواده در ایام کرونا خواهد شد. از سوی دیگر خرید قرص‌های مولتی‌ویتامین و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن در این روزها به گواه پزشکان داروخانه‌ها 2 تا 3برابر شده است. هر بسته 60تایی مولتی‌ویتامین خارجی 150هزار تومان و هر بسته مولتی ویتامین ایرانی حدود 43هزار تومان قیمت دارد؛ میانگین قیمت هر بسته 60تایی را بر این اساس می‌توان 105هزار تومان درنظر گرفت. هر فرد باید روزانه یک عدد از این قرص‌ها را همراه غذا مصرف کند و این یعنی یک خانواده چهار‌نفره باید 120قرص در ‌ماه مصرف کند. همه اینها یعنی هزینه خرید مولتی‌ویتامین یک خانواده چهارنفره در ‌ماه را می‌توان حدود 210هزار تومان درنظر گرفت. براساس محاسبات ، مجموع هزینه خرید مولتی‌ویتامین و کرم مرطوب‌کننده در‌ماه برای یک خانواده چهار نفره حدود 250هزار تومان برآورد می‌شود.

ماسک ؛ماهانه  بین 360 تا 480هزار تومان

بالاخره‌ رسانه‌ها در ایران تصمیم گرفتند به اثربخشی ماسک اعتراف کنند. بعد از اینکه کمبودهای بازار جبران و ماسک به تعداد کافی در بازار عرضه شد، قیمت ماسک اندکی متعادل‌تر شد. امروز هر ماسک سه‌لایه جراحی بین 2 تا 4هزار تومان قیمت دارد و هر بسته 50عددی ماسک حدودا 120هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. براساس استانداردهای جهانی، فرد باید هر 3ساعت یک‌بار ماسک خود را عوض کند که با توجه به اینکه کمتر کسی این قاعده را رعایت می‌کند، برای محاسبه هزینه‌ای که خرید ماسک به یک خانواده تحمیل می‌کند بنا را بر این گذاشتیم که هر فرد روزانه تنها 2 ماسک جراحی مصرف کند. بر این اساس هر خانواده چهارنفره، (اگر 20روز در ‌ماه را بیرون از خانه باشند) حدودا 3بسته ماسک 50عددی مصرف می‌کنند. بر این اساس، خرید ماسک حداقل 360هزار تومان در‌ ماه به هر خانواده تحمیل می‌کند. این در حالی است که خیلی‌ها تمام 30روز ‌ماه را نه صرفا برای کار بلکه به دلایل مختلفی مثل خرید، پیاده‌روی و حتی سفر بیرون از خانه‌های خود هستند و اگر مبنای محاسبه را تغییر دهیم، هزینه تهیه ماسک تا 480هزار تومان هم بالا می‌رود.

دستکش ؛ماهانه 190هزار تومان

آحاد مردم از تب و تاب خرید دستکش افتاده‌اند و همین کاهش تقاضا قیمت این کالا را نسبت به روزهای اول شیوع کرونا، پایین آورده است. با این حال بسیاری از افراد این روزها همچنان بدون دستکش از خانه خارج نمی‌شوند. یک بسته 100عددی دستکش‌ ساده نایلونی که محافظت خاصی هم دربرابر ویروس برای فرد ایجاد نمی‌کند حدود 9هزار تومان قیمت دارد. از سوی دیگر دستکش‌های ونیل 50تایی ایرانی 60هزار تومان و دستکش‌های لاتکس 50تایی بین 80 تا 180هزار تومان قیمت دارد. امکان برآورد دقیق به‌واسطه اختلاف فاحش قیمت برای دستکش وجود ندارد، اما میانگین این اعداد به ما می‌گوید که هر بسته 50تایی دستکش را می‌توان با قیمت حدود 60هزار تومان تهیه کرد. اگر هر فرد روزانه 2جفت دستکش استفاده کند و هر جفت به‌طور میانگین 1200تومان قیمت داشته باشد و این فرد تنها 20روز از ‌ماه را بیرون باشد، او ماهانه 48هزار تومان برای خرید دستکش هزینه کرده است. به تبع این محاسبه، هزینه‌ای که دستکش به یک خانوار چهارنفره تحمیل می‌کند حدود 192هزار تومان است.

دورکاری، مصرف اینترنت و تلفن افراد را 2برابر کرده است

بسیاری از اداره‌ها، شرکت‌ها و حتی کارخانه‌ها پرسنل خود را دورکار کرده‌اند. آنها که در خانه می‌مانند و کار می‌کنند اگرچه نسبت به بقیه هزینه کمتری برای تهیه اقلام بهداشتی ضروری مثل ماسک، الکل و ... می‌پردازند اما هزینه‌های دیگری به سبد آنها افزوده شده است. قبض‌های تلفن دوبرابری و هزینه سنگین استفاده از اینترنت اپراتورهای یکی از هزینه‌های پنهان مقابله با کروناست. برای مثال، روزنامه‌نگارانی که این روزها در خانه گزارش‌های خود را تهیه می‌کنند یا مدرسین و دانش‌اموزان و دانشجویانی که مجبور به حضور در کلاس‌های آنلاین هستند، متحمل هزینه‌های زیادی در این ایام شده‌اند. به خصوص که در نیمی از این ایام اپراتورها تصمیم به حذف بسته‌های بلند مدت خود گرفتند و هزینه بسته‌های کوتاه مدت را هم افزایش دادند.   اگرچه در حال حاضر بسته‌های بلند مدت اپراتورها دوباره در اختیار مشتریان گذاشته شده اما فارغ از مدتی که دورکارها با گرانی و‌کاهش مدت زمان بسته‌ها مواجه بودند؛ در نهایت می‌توان گفت امروز مصرف و به تبع آن هزینه اینترنت و تلفن آنها یک‌و نیم تا دوبرابر مصرف عادی آنها برآورد می‌شود. البته فاکتور تلفن  و اینترنت فاکتوری است که عموما امکان تعمیم به خانواده را ندارد و به شکل فردی محاسبه می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عموما روزنامه‌نگاران به طور متوسط ماهانه 30 هزار تومان بیشتر برای اینترنت همراه خود و بین 30 تا 45 هزار تومان بیشتر از مصرف استاندارد خود برای مکالمات‌شان هزینه می‌کنند. عموم افراد برای این باورند که مصرف‌شان دو برابر شده است. گفت‌وگو با 10 معلم آموزش و پروش و دانش‌آموز هم نشان می‌دهد که هزینه اینترنت آنها ماهانه بین 40 تا 60 هزار تومان افزایش پیدا کرده است چرا که هر جلسه کلاس آنلاین حجم بسیاری از اینترنت آنها را  می‌بلعد. به نظر می‌رسد راهکاری که وزارت ارتباطات برای این موضوع در نظر گرفته  است؛ تا حدی منطقی باشد. این وزارتخانه اعلام کرده که هزینه استفاده از «شاد» (شبکه اجتماعی دانش‌آموزان) با استفاده از اینترنت همراه یک ‌سوم محاسبه خواهد شد.

شوینده‌ها؛ تحمیل هزینه حداقل 50هزار تومانی

همه‌‌چیز در این روزها مدام شسته می‌شود؛ از لباس گرفته تا پفک و چیبس!  بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد بیشتر افراد این روزها 2دوبرابر مصرف نرمال خود برای خرید پودر ماشین، پودر دست، مایع ظرفشویی و مایع دست‌شویی هزینه می‌کنند. یک خانواده چهارنفره، سابق بر این ایام، هفته‌ای یک‌بار ماشین لباسشویی خود را روشن می‌کرد و به همین واسطه ماهانه یک بسته پودر ماشین 500گرمی (9هزار تومان) در سبد هزینه خود داشت. اما حالا خانواده‌ها می‌گویند حداقل 6 و حداکثر 8بار در ‌ماه ماشین لباسشویی خود را روشن می‌کنند و این یعنی هزینه پودر برای آنها از 9هزار تومان به حداقل 18هزار تومان رسیده است؛ 9هزار تومان اضافه بر مصرف نرمال. از سوی دیگر یک مایع دست‌شویی 4لیتری حدود 2‌ماه پاسخگوی مصرف یک خانوار بوده که بعضی از خانواده‌ها می‌گویند حالا همان مایع (در بازار بین 33 تا 50هزار تومان قیمت‌ دارد که میانگین آن یعنی 40هزار تومان مبنا قرار می‌گیرد) تنها یک‌ماه کفاف آنها را می‌دهد. می‌توان نتیجه گرفته هزینه میانگین خرید مایع دستشویی یک خانواده چهارنفره، از 20هزار تومان به 40هزار تومان در ‌ماه رسیده است؛ 20هزار تومان اضافه بر مصرف نرمال. درباره مایع ظرفشویی هم تقریبا همین قاعده برقرار است که نتیجه آن تحمیل بین 20 تا 30هزار تومان در‌ ماه به خانوار است. مصرف بیشتر این سه قلم کالای شوینده حدود 49 تا 50هزار تومان هزینه برای خانواده‌هایی با بُعد استاندارد تراشیده است. گفتنی است که در کنار همه این اعداد و مفروضات گزارش، هزینه‌های بسیاری هم وجود دارد که امکان محاسبه آنها حتی به‌طور تقریبی هم وجود ندارد؛ هزینه‌هایی مثل دستمال کاغذی، ‌مایع ضدعفونی‌کننده میوه و سبزی و افزایش بهای قبض آب و برق که مصرف آنها در روزهای کرونایی در کشور چند برابر شده است. تقی‌زاده خامسی، معاون آب و آبفای وزیر نیرو گفته است: شیوع بیماری کرونا باعث تغییر الگوی مصرف آب خانوارها شده و میزان مصرف آب شرب در کشور را ۳۵درصد افزایش داده است.