جزئیات مدل‌های ۹گانه تامین مسکن کارگران

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، دی ماه سال گذشته بود که محمد شریعتمداری, وزیرکار خبر از امضای تفاهم نامه وزارت راه و وزارت کار برای تأمین مسکن کارگران,بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین اجتماعی داد.

 وی در همان زمان بیان کرد:ظرفیت‌های قانونی زیادی برای تأمین مسکن جامعه کارگری کشور وجود دارد؛ به طوری که بر اساس ماده 142 قانون کار، تکالیفی برای تأمین مسکن بر عهده جامعه کارفرمایی و دولت در تبصره‌های یک و دو این ماده پیش‌بینی شده است.

وی با بیان اینکه این تفاهمنامه ظرفیت همکاری و همدلی بین تشکل‌های کارگری، کارفرمایی و دستگاه‌های اجرایی را فراهم می‌کند، ادامه داد: برای تأمین مالی اجرای پروژه‌های مسکن برای کارگران و بازنشستگان، از ظرفیت بانک عامل حوزه مسکن با همکاری وزارت راه و شهرسازی و همچنین از ظرفیت‌های سایر بانک‌های زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی استفاده می‌کنیم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: صندوق‌های تأمین اجتماعی و بازنشستگی کشوری در تأمین مالی این پروژه‌ها مشارکت دارند؛ ضمن اینکه وزارت راه و شهرسازی نیز با ارائه زمین‌های 99 ساله به صورت رایگان در این پروژه همکاری خواهد کرد.علاوه بر این، از ظرفیت شرکت شهرک‌های صنعتی نیز که محل تجمع صنایع هستند، استفاده می‌شود تا کارفرمایان به استناد ماده 142 قانون کار، در این طرح مشارکت داده شوند تا علاوه بر استفاده از ظرفیت‌های دولت، از ظرفیت‌های جامعه کارفرمایی نیز برای تأمین زمین و مسکن کارگران استفاده کنیم.

 در این زمینه بخوانید:

کاهش قیمت مسکن با اجرای مالیات بر خانه‌های خالی

‌آینده بورس، مسکن و دارایی‌ها چه می‌شود؟

آپارتمان‌های مناسب خانه‌اولی‌های وام‌دار

وی با اشاره به جمعیت 43 میلیون نفری کارگری کشور گفت: حدود سه میلیون و300 هزار نفر بازنشسته تحت پوشش صندوق تأمین اجتماعی و 1.5میلیون نفر نیز تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشور هستند که برای تأمین مسکن مجموعه جامعه کارگری، بازنشستگی و مستمری‌بگیران از ظرفیت‌های دولتی، کارفرمایی و تعاونی‌های مسکن کارگری به صورت منظم و سازماندهی‌شده استفاده خواهیم کرد.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرد: در قالب این تفاهمنامه  طی دو سال آینده، اجرای 200 هزار واحد مسکونی برای جامعه کارگری، بازنشستگی و مستمری‌بگیر کشور هدفگذاری شده است. همانطور که اعلام شد، علاوه بر این، از ظرفیت شرکت شهرک‌های صنعتی نیز برای تأمین مسکن کارگران با به‌کارگیری ظرفیت کارفرمایان شهرک‌های صنعتی استفاده خواهد شد.

تنها 6ماه از اظهارات وزیرکار مبنی بر واگذاری زمین99 رایگان برای مسکن کارگران نگذشته بود که پروانه اصلانی, مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن  وزارت راه خبر داد که برای ساخت مسکن در 3استان, زیرمجموعه های وزارت کار باید زمین ساخت مسکن را تأمین کنند.

اصلانی ادامه داد: در قالب تفاهم‌نامه با وزارت کار،   وزارت راه و شهرسازی متعهد شده تا در حوزه مسکن کارگری در خصوص تجهیز منابع و تجهیز زمین، اقدام کند. بر این اساس، اولویت تامین زمین با انجمن‌های کارگری و کارفرماهای ذیل وزارت کار است. روند کار بدین‌ترتیب است که تعاونی‌های ساخت مسکن در اتاق تعاون تشکیل و اعضایی که عضو این تعاونی‌ها می‌شوند، اعضایی هستند که توان پرداخت آورده 30 تا40میلیون تومانی را دارند. این تعاونی‌ها دسته‌بندی می‌شوند و به زمین‌هایی که در قالب تفاهم‌نامه مشترک، شناسایی و احصاء می‌شوند، متصل خواهند شد.

اصلانی عنوان کرده است؛ قرار شده در ساخت مسکن تفاهم‌شده کارگران و بازنشستگان، هم مدل‌های تامین منابع مالی و تجهیز منابع وزارت راه و شهرسازی و هم منابعی که وزارت کار و سازمان‌های ذیل آن وزارتخانه می‌آورند، به کمک آورده متقاضیان این نوع مسکن بیاید.

مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن با اعلام این‌که هم‌اکنون مسکن کارگری به صورت پایلوت در سه منطقه کشور در حال ساخت است، ‌ متذکر شده است:‌ اولین منطقه در ایوانکی در جنوب‌شرق تهران قرار دارد. در این منطقه به دلیل تجمع شهرک‌های صنعتی شهر جدید ایوانکی تامین زمین 564 واحد انجام شده است. همچنین در شهرک مهرگان قزوین به دلیل انباشتی از شهرک‌های صنعتی، تعدادی مسکن نیمه تمام به اجرای این تفاهم‌نامه اختصاص یافته و برای 702 واحد مسکونی در مهرگان قزوین، برنامه‌ریزی‌ها انجام شده است. برای احداث تعدادی واحد مسکونی در اشتهارد کرج نیز در حال انجام است و بخشی از واحدهای مسکونی کارگری موضوع تفاهم‌نامه در این منطقه به عنوان نمونه، احداث خواهد شد.

همین موضوع بهانه ای شد تا به سراغ ابراهیم صادقی فر، معاون فرهنگی اجتماعی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی رفتیم و برای باز شدن جزئیات مسکن کارگران به گفت وگو نشستیم.

 صادقی فر با اشاره به امضای تفاهم نامه وزارت کار با وزارت راه در دی ماه 98 برای تأمین 200 هزار واحد مسکونی برای کارگران, بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین اجتماعی گفت:این تفاهم نامه به امضای دو وزیرکار و وزارت راه رسید.

 وی با بیان اینکه خداروشکر این تفاهم نامه در حد تفاهم نامه باقی نماند و اقدامات موثری برای تحقق اهداف صورت گرفت گفت:کارگرانی که در جامعه هستند, ارتباط سازمانی با وزارت کار ندارند. به طور مثال کارگری در یک مجموعه کوچک مشغول کار است یا در یک کوره پزخانه فعالیت می کند. جامعه هدف این تفاهم نامه کل کارگران هستند. اما با توجه به اینکه بانک اطلاعاتی از کارگران غیررسمی نداریم, شناسایی آنها دشوار است.

صادقی فر با بیان اینکه در طرح ملی مسکن اقدام مشترکی در قالب تفاهم نامه از سوی وزارت کار با وزارت راه صورت گرفت ادامه داد:این اقدام زمینه ای را فراهم می کند که کارگران دهک های پایین جامعه با شرایط بهتری بتوانند صاحب مسکن شوند. آمارهای مختلفی درباره زمان انتظار کارگران برای صاحب مسکن شدن وجود دارد. اما برخی آمارها حکایت از این دارد که گاهی 114 سال و گاهی 140سال طول می کشد تا یک کارگران دهک پایین جامعه در کلان شهرها صاحب خانه شود.

وی با بیان اینکه تأمین مسکن کارگران در چندین مدل طراحی شده است گفت: مدل اول حمایت از کارگران ثبت نام شده در طرح اقدام ملی مسکن است, طرح 2حمایت از کارفرمایان برای اجرای ( ماده 149 قانون کار )است. مدل 3 احداث واحدهای مسکونی توسط شرکت های تابعه وزارت کار برای کارگران فاقد مسکن شاغل در مجموعه خود, مدل 4 همکاری در تکمیل پروژه های نیمه تمام تعاونی های مسکن کارگران و مدل 5 همکاری در تکمیل پروژه های نیمه تمام مسکن مهر, مدل6تأمین مسکن دهک های 1تا3 با همکاری بنیاد مسکن, ستاد اجرایی فرمان امام, بسیج مستضعفان, کمیته امداد و خیرین مسکن ساز, مدل 7 تأمین مسکن جوانان کارگر با همکاری وزارت راه, وزارت ورزش و وزارت  کار و مدل 8 تأمین مسکن کارگران وزارت کار و سازمان های تابعه با همکاری وزارت راه،مدل 9  تأمین مسکن استیجاری حمایتی برای خانواده های کارگری است.

صادقی فر گفت: در مدل اول که بحث حمایت از کارگران ثبت نام شده در طرح اقدام ملی مسکن است چند مرحله وجود دارد. مرحله اول تعیین واجدین شرایط هستند که متقاضیان در سامانه وزارت راه ثبت نام می کنند و از سوی وزارت کار شناسایی می شوند. که تأمین زمین به صورت 99ساله و قسطی از سوی وزارت راه است. اما وزارت کار هم در این زمینه همکاری می کند.

 معاون فرهنگی وزارت کار گفت: تأمین منابع مالی در این طرح از طریق تسهیلات حمایتی از وزارت راه و بانک مسکن و تسهیلات حمایتی وزارت کار از سوی بانک رفاه, بانک توسعه تعاون, صندوق ضمانت توسعه تعاون و سازمان تأمین اجتماعی است. تأمین مصالح ساختمانی در این طرح  از طریق بازار مشارکتی مسالح تامسکار و تحت پیمانکاری وزارت راه,بخش خصوصی و تعاونی های مسکن قرار است انجام شود. 70درصد هزینه مسکن در تأمین مصالح است.

 وی گفت: با توجه به اینکه پیش بینی می کردیم شاید تمام کارگران از این طرح مطلع نبوده اند,درخواست رسمی به وزارت راه مطرح کردیم که سامانه یک بار به صورت ویژه برای کارگران باز و امکان ثبت نام مهیا شود. 200هزار واحد مسکونی در قالب طرح اقدام ملی مسکن است. مقرر شده است که مبلغ یکصد میلیون تومان در قالب تسهیلات از سوی وزارت راه به کارگران برای طرح اقدام ملی مسکن پرداخت شود.تا کنون حدود 847هزارنفر افراد در طرح اقدام ملی مسکن واجد شرایط شناسایی شدند. یکی از شرایط این بود که افراد از تسهیلات دولتی مسکن استفاده نکره باشند و چند سال ساکن آن شهری باشند که متقاضی مسکن هستند و همچنین مسکنی به اسم متقاضی و افراد تحت تکفلش نباشد. تسهیلات به فرد پرداخت نمی شود بلکه تسهیلات به سازندگان طرح قرارداد وزارت راه اعطا می شود. در طرح اقدام ملی مسکن کارگران به عنوان برشی از جامعه هستند و برای آنها شهرک یا محیط جداگانه ای طراحی نشده است.

وی بیان کرد: در طرح اقدام ملی مسکن و تفاهم نامه ای که با وزارت راه منعقد کرده ایم, تأمین مسکن دهک های 1تا3 کارگران و زنان سرپرست خانوار مورد توجه است. تلاش داریم بخشی از تسهیلات را برای این افراد بلاعوض کنیم که توانایی خانه دار شدن را داشته باشند. اما اینکه میزان تسهیلات حمایتی چقدر است هنوز مشخص نشده است. تا کنون تعیین شده که کارگران در این طرح از سوی وزارت کار مشمول تسهیلات 100میلیونی می شوند. تأکید بر این است که تسهیلات به کسانی تعلق بگیرند که حتماً نیاز دارند.

صادقی فر با باین اینکه بر اساس اطلاعات ثبت نام شوندگان طرح اقدام ملی مسکن از بین 847 هزار و 722 نفر حدود 358هزار و 700 نفر کارگران هستند. از این تعداد 8هزار و 951 نفر از آنها زنان کارگر سرپرست خانوار هستند. تفاهم نامه برای این ثبت نام 200 هزار نفر بود اما اکنون 358 هزار کارگر ثبت نام کرده اند که باید حمایت شوند تا توانمند شوند و بتوانند آورده مورد نیاز را بیاورند.

 وی  درباره جزئیات مدل 2 که حمایت از کارفرمایان در قالب اجرای ماده 149قانون کار است گفت:در این طرح دو طرح تأمین مسکن کارگران توسط کارفرمایان و تأمین مسکن کارگران شاغل شهرکت های صنعتی توسط کارفرمایان دنبال می شود.

 در طرح تأمین مسکن کارگران توسط کارفرمایان متقاضیان توسط کارفرمایا ثبت نام می کنند و سپس از سوی وزارت تعاون شناسایی می شوند و تأمین زمین از سوی کارفرما و همکاری در تغییرکاربری از سوی وزارت راه است که تأمین منابع مالی آن از تسهیلات حمایتی بانکی وزارت راه, تسهیلات حمایتی بانکی وزارت کار و تأمین مصالح ساختمانی از طریق مشارکت مصالح تامسکار است. که سازندگی این طرح با پیمانکاری وزارت راه و بخش خصوصی و تعاونی های ساخت است .

 در طرح تأمین مسکن کارکنان شاغل شهرک های صنعتی توسط کارفرمایان نیز ثبت نام متقاضیان توسط شرکت شهرک های صنعتی صورت می گیرد و وزارت کار شناسایی متقاضیان را انجام می دهد و تأمین زمین توسط شرکت شهرکت های صنعتی با همکاری کارفرمایان است.

در مدل3 که احداث واحدهای مسکونی توسط شرکت های زیرمجموعه وزارتخانه برای گروه های تحت پوشش است, قرار است ثبت نام توسط تأمین اجتماعی انجام و از سوی وزارت کار متقاضیان شناسایی شوند و تأمین زمین با وزارت راه به صورت 99ساله و اقساط و از سوی تأمین اجتماعی به صورت اقساط باشد. منابع مالی در این طرح به از تسهیلات وزارت راه و بانک مسکن و تسهیلات کم بهره از سوی تأمین اجتماعی از بانک رفاه, بانک توسعه تعاون و کانون بازنشستگان باشد. تعاونی ها و پیمانکاران بخش خصوصی قرار است در ساخت دخیل باشند.

وی بیان کرد: در مدل4 که تکمیل پروژه های نیمه تمام تعاونی های مسکن کارگران است شناسایی و دسته بندی مشکلات و موانع, تأمین تسهیلات با مکانیسم مختلف در دستور کار است. که تأمین تسهیلات از سوی وزارت راه,بانک توسعه تعاون و صندوق ضمانت است. ساخت و تکمیل این پروژه از سوی کارفرمای متقاضی,پیمانکاران وزارت راه و تعاونی ها انجام می شود.

صادقی فر بیان کرد: در مدل5 که تکمیل پروژه های نیمه تمام مسکن مهر است شناسایی و دسته بندی مشکلات و موانع با مسئولیت معاونت تعاون انجام می شود. ساخت و تکمیل با کارفرمای متقاضی و پیمانکاران وزارت راه و تعاونی ها و بخش خصوصی است.

معاون فرهنگی وزارت کاربیان کرد: در مدل 6 که تأمین مسکن دهک های 1تا3 کارگران با همکاری بنیاد مسکن,ستاد اجرایی فرمان امام, بسیج مستضفعان و کمیته امداد امام خمینی و خیرین مسکن ساز است قرار است واحدهای مسکن مهر فاقد متقاضی با مساعدت وزارت راه و حمایت وزارت کار به این منظور تهیه شود. در این طرح تأمین زمین با وزارت راه با قیمت صفر و سازمان اوقاف و امورخیریه است.

همچنین تأمین منابع مالی با تسهیلات وزارت راه, تسهیلات کم بهره بانک های زیرمجموعه وزارت کار و کمک های بلا عوض خیرین مسکن ساز و کمک های بلا عوض دولتی با نرخ عوارض به میزان صفر با حمایت دولت انجام می شود.

وی درباره مدل 7 که تأمین مسکن کارگران جوان با همکاری وزارت راه و وزارت ورزش و وزارت تعاون است گفت: در این طرح ثبت نام متقاضیان از سوی وزارت ورزش انجام و شناسایی توسط وزارت کار است. تأمین زمین بر عهده وزارت راه,وزارت ورزش و وزارت کار است. بحث ساخت آن توسط شرکت های زیرمجموعه وزارت های(راه,ورزش و کار), بخش تعاونی و بخش خصوصی است.

صادقی فر درتوضیح مدل 8 که تأمین مسکن کارکنان با همکاری وزارت کار و سازمان های تابعه است گفت:تأمین زمین از طریق زمین های در اختیار وزارتخانه و سازمان های زیرمجموعه است. تأمین تسهیلات از سوی وزارت راه و بانک های زیرمجموعه وزارتخانه است.

در طرح 9 که تأمین مسکن استیجاری حمایتی برای خانواده های کارگری است ابتدا باید تعیین واجدین شرایط مد نظر قرارگیرد. شرط اصلی در این طرح کارگران تحت پوشش قانون کار فاقد مسکن اعم از بیمه شده و بیمه نشده است. تأمین زمین از سوی وزارت راه,کارفرمایان مشمول ماده 149 و سازمان تأمین اجتماعی, شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی شستا است. تأمین منابع مالی از سوی سرمایه گذاری بخش خصوصی, تسهیلات بانکی, صندوق مسکن کارگران است. سازنده این طرح قرار است پیمانکاران وزارت راه,اتحادیه مرکزی تعاونی های مسکن کارگران ایران (اسکان),سایرتعاونی های ساخت,بخش خصوصی,بنیاد مسکن,ستاد اجرایی فرمان امام,شرکت های سازنده زیرمجموعه وزارت کار باشند.

 صادقی فر بیان کرد: بی‌تردید ارتقا وضعیت معیشتی، تأمین رفاه و برنامه ریزی در حوزه‌های مسکن، سهام و کاهش آسیب‌های اجتماعی کارگران از مهمترین برنامه‌هایی است که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اهتمام ویژه ای در عملیاتی شدن آن دارد.

وی افزود: عطف به مستندات قانونی به ویژه اصل 31 قانون اساسی و نیز ماده 149 قانون کار و آئین نامه اجرایی آن در موضوع مسکن کارگری و همچنین تاکید رئیس جمهور و اهتمام ویژه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تفاهم نامه مشترک میان وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و راه و شهرسازی با هدف احداث 200 هزار واحد مسکونی برای کارگران، بازنشستگان و مستمری بگیران سازمان تأمین اجتماعی در دی 98 منعقد شد. این معاونت، مسئولیت راهبری، هماهنگی، انسجام بخشی و تنظیم بخش‌های متعدد و پیشبرد تفاهم نامه را بر عهده دارد.