چالش علمی انتقال ویروس کرونا در هوا
گروهی از دانشمندان معتقدند که ویروس کرونا برخلاف تصور اولیه بهوسیله ذرات بسیار ریز که ساعتها در هوا معلق میمانند هم قابلیت انتقال دارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، بیش از 200هزار دانشمند و کارشناس در سراسر جهان به مقامات بهداشت عمومی، ازجمله سازمان بهداشت جهانی نامهای سرگشاده نوشتند و تأکید کردند که ویروس کرونا میتواند در هوا بماند و با ذرات کوچک هوایی از فردی به فردی دیگر منتقل شود. به گزارش سی نت، این نامه که از سوی 239محقق از 32کشور امضا شده است چندی پیش در مجله بیماریهای عفونی منتشر شد. باوجود باور این دانشمندان به انتقال ویروس کرونا از راه هوا، علم هنوز درباره انتقال ویروس از این طریق به اثبات و قطعیت نرسیده است. در این مبحث هنوز نمیتوان با قاطعیت جواب داد که آیا ویروس از این طریق منتقل میشود یا خیر؟ و درست مثل سایر ابعاد پاندمی کووید-19 این نیز یک معمای حل نشده است.
بابک جاوید، متخصص بیماریهای عفونی در دانشکده پزشکی دانشگاه شینهوا، میگوید: انتقال هوایی بعضی مواقع درباره ویروس SARS-CoV-2 ممکن و محتمل است، اما اینکه تا چه اندازه رایج است اصلا مشخص نیست. دستورالعمل رسمی سازمان بهداشت جهانی میگوید که ویروس از طریق ذرات تنفسی کوچک از انسانی به انسانی دیگر در اثر سرفه، عطسه و صحبتکردن فرد مبتلا منتقل میشود. اما این ذرات تنفسی کوچک برای طی مسافت طولانی در هوا بسیار سنگین هستند و خیلی زود به زمین میافتند. به علاوه گفته میشود این ویروس میتواند از سطوح نیز بلند شود، به همین دلیل است که شستن دستها و حفظ فاصله اجتماعی برای مختل کردن انتقال بسیار مهم است. اما امضاکنندگان این نامه معتقدند ویروس کرونا میتواند در هوا معلق باشد و این نکته میتواند در انتقال آن نقش اساسی ایفا کند. آنها معتقدند وقتی یک نفر مبتلا به کووید-19، ویروس را به بیرون میریزد، ذرات در بالاترین سطح باقیمانده و میتواند مسافت طولانی را در هوا شناور باشد، بهویژه اگر در آن مکان تهویه هوا ضعیف باشد. در بخشی از این نامه آمده است: ما متوجه شدهایم که هنوز پذیرش جهانی درباره انتقال هوایی ویروس کرونا ضعیف است، اما در مستنداتی که جمعآوری کردهایم مشاهدات زیادی وجود دارد که نشان میدهد باید در این زمینه اصول احتیاطی و پیشگیرانه مدنظر قرار گیرد. برای کم کردن خطر انتقال هوایی، آنها 2اقدام بزرگ را مدنظر قرار دادند: تهویه هوای بهتر در ساختمانهای عمومی و کاهش جمعیت. این سازمان همچنین از WHO خواست تا این مسیر بالقوه انتقال را شناسایی و بهطور مؤثر خطرات مرتبط با آن را گوشزد کند. آنها در ادامه این نامه نوشتند: ما به این نتیجه رسیدهایم که نبود شناخت از خطر انتقال هوایی کووید-19 و نبود توصیههای شفاف در اقدامات کنترلی علیه شیوع آن از طریق هوا، نتایج ناگواری به همراه خواهد داشت. اما برخلاف این 200دانشمند، سایر دانشمندان درباره مبالغهآمیزبودن این نتیجهگیریها ابراز نگرانی میکنند. ایزاک بوگوش، محقق بیماریهای عفونی در دانشگاه تورنتو، میگوید: من از این نامه کمی جا خوردم. هنوز هیچ اطلاعات جدیدی وجود ندارد، فقط یک نامه امضا شده داریم که تبدیل به تیتر یک رسانههای جهان شده است.
تفاوت در اندازه ذرات معلق در هوا
بحث بر سر تعبیر راههای انتقال متمرکز است و این تناقضات به سردرگمی مردم درباره نحوه انتقال بیماری منجر میشود. خوزه واسکس بولاند، رئیس بخش بیماریهای عفونی در دانشگاه ادینبرگ، میگوید: یکی از مشکلاتی که با آن روبهرو هستیم درک مفهوم فنی انتقال هوایی و فهم عمومی مردم از این اصطلاح است.
قطرات تنفسی - ذرات سنگینی که پس از طی 2متر به زمین میافتند و ذرات ویروسی سبک که در هوا معلق میشوند- در شکل و اندازه تفاوت اساسی دارند.
بروس تامپسون، متخصص بیماریهای تنفسی در دانشگاه Swinburne در استرالیا، میگوید: در این مبحث اندازه قطرات بسیار مهم است، زیرا همه بهطور مؤثر جرم یا وزن دارند اما اندازه آن برای شناور بودن در هوا فاکتور مهمی است. قطرات تنفسی بزرگتر ناشی از عطسه بهمدت طولانی در هوا نمیچرخد. آنها هوابرد هستند اما بهدلیل جاذبه سریع به زمین میافتند. اما ایروسلها متفاوت هستند. تامپسون میگوید: اگر این قطرات ایروسل باشند بهاحتمال زیاد بیشتر در هوا شناور خواهند شد. واسکز بولاند میگوید: برای عموم مردم تفکیک موقعیتهای مختلف و تعاریف فنی شاید دشوار باشد. با انتشار چنین اخباری ممکن است مردم فورا به این فکر کنند که در فضاهای بیرونی ویروس به درون ریه آنها رفته و منجر به بیماری میشود درصورتی که قطرات هوابرد در فضای سربسته و متراکم و بدون تهویه مطبوع بیشتر امکان انتقال دارد. اینکه آیا شما میتوانید به SARS-CoV-2 آلوده شوید بسیار بستگی به مکانی که در آن هستند و سایر عوامل دارد. برخی از این تفاوتهای ظریف فقط در محافل آکادمیک قابل درک است و باعث برخی از سردرگمیهای مردم در مورد شیوع این بیماری میشود. بوگوش میگوید: کمی اختلاف نظر غلط بین قطرات تنفسی و ذرات هوابرد وجود دارد.
حتی اگر این خطر توسط سازمان بهداشت جهانی دستکم گرفته شود یا مورد تأیید نباشد ممکن است تأثیر چشمگیری در مبارزه با گسترش داشته باشد. این سازمان همواره توصیه کرده است که افراد از حضور در مکانهای شلوغ خودداری کنند. همچنین به افراد بیمار توصیه میکند حتیالمقدور در خانه بمانند یا هنگام خروج از خانه ماسک بزنند؛ عامل دیگری که خطر انتقال هوایی را محدود میکند.
هماکنون دستورالعملهای سازمان بهداشتی فارغ از اینکه ویروس بهصورت هوایی منتقل میشود یا نه، بر پایه راهنماییهایی استوار است که خطر این نوع از انتقال را کاهش میدهد. ویروس ممکن است در فضاهای کمتهویه جمع شود و خطر عفونت را افزایش دهد، بنابراین مردم باید به تدابیر فاصلهگذاری اجتماعی ادامه دهند، وقتی بیرون هستند ماسک بزنند، دستها را بشویند و به توصیههای مقامات بهداشت محلی عمل کنند.
نظر سازمان بهداشت جهانی
نظر سازمان بهداشت جهانی در مورد نامه سرگشاده دانشمندان و به این سازمان فرصتی داد تا در مورد این موضوع علنا صحبت کند. نبندتا آلگرانزی، مدیر فنی این سازمان، در بخش پیشگیری و کنترل عفونت میگوید: ما شواهد موجود در این زمینه را تأیید میکنیم و معتقدیم که باید در برابر این شواهد آماده باشیم و پیامدهای آن را در مورد شیوههای انتقال مدنظر قرار دهیم. همانطور که پیش از این گفتیم از تعامل با دانشمندان سراسر جهان استقبال میکنیم. ماریا ون کرکوو، مدیر فنی در بیماری همهگیر کووید-19، میگوید: سازمان بهداشت جهانی چندین هفته در مورد این نوع از انتقال کار کرده است و انتظار دارد که در روزهای آینده به تشریح شواهد و راهنماییهای فعلی در این موضوع بپردازد. ما همچنین در حال بررسی نقش انتقال هوایی ویروس در اماکنی هستیم که تهویه هوای ضعیفی دارند.
احتیاط
ما متوجه شدهایم که هنوز پذیرش جهانی درباره انتقال هوایی ویروس کرونا ضعیف است، اما در مستنداتی که جمعآوری کردهایم مشاهدات زیادی وجود دارد که نشان میدهد باید در این زمینه اصول احتیاطی و پیشگیرانه مدنظر قرار گیرد
درک مفهوم فنی انتقال هوایی
یکی از مشکلاتی که با آن روبهرو هستیم درک مفهوم فنی انتقال هوایی و فهم عمومی مردم از این اصطلاح است. قطرات تنفسی - ذرات سنگینی که پس از طی 2متر به زمین میافتند و ذرات ویروسی سبک که در هوا معلق میشوند- در شکل و اندازه تفاوت اساسی دارند