گمرک به سازمانی الکترونیکی تبدیل شده است

به گزارش اقتصادآنلاین ، سید روح اله لطیفی، گفت: گمرک ایران، تبدیل به سازمانی الکترونیکی شده است که  با حذف کاغذ از فرایندهای خود همه رویه ها، از جمله مکاتبات، تشریفات گمرکی، مجوزها، پرداخت ها و کنترل ها را به صورت الکترونیکی دنبال می کند و در حال حاضر در صدد اجرای گمرک هوشمند برای حذف مداخلات انسانی و انجام امور محوله قانونی و  هدایت ذینفعان و خدمات گیرندگان در مسیرگمرک هوشمند است.

سخنگوی گمرک ایران اظهار داشت: در حال حاضر چندین پروژه هوشمند سازی گمرک به طور همزمان در حال انجام است که می توان به مجازی سازی هوشمند نظارت های گمرکی،  با راه اندازی شبکه های اجتماعی فعالان اقتصادی و گمرک موبایل با هدف رونق تولید، تسهیل تجارت و توسعه صادرات کالا و خدمات در اشاره کرد.

وی افزود: حرکت به سمت گمرک موبایل به منظور پوشش کلیه فرآیندها و تشریفات گمرکی و نیز به کارگیری بستر یکپارچه اطلاع رسانی و ایجاد شبکه گسترده فعالان و ذی نفعان مجاز اقتصادی از جمله راهکارهای نوین سیستم‌های اطلاعاتی گمرک در کشور های پیشرفته جهان  است که گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز به همین منظور با بکارگیری توان داخلی و دانش بومی ، نسبت به این امر خطیر اقدام کرده و فاز اول این موضوع در هفته دولت سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر با راه اندازی شبکه اجتماعی "ما "در حال پیگیری است.

لطیفی در خصوص عبور از شرایط کرونایی کشور در بهره مندی از سازمان الکترونیک گفت:با وجود بستر لازم در گمرک ایران و  برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا نیز علاوه بر فراهم کردن دسترسی از راه دور ، امکان اتصال مدیران و نیز کارکنان گمرک به سامانه های مرتبط سازمانی از طریق شبکه اجتماعی یاد شده فراهم شده است.

دبیر شورای اطلاع رسانی گمرک ، تصریح کرد: علاوه بر این گمرک ایران مجازی سازی را در فاز اول با پیاده سازی طرح کارشناس مجازی  با توجه به سیاست کنترلی هوشمند و نیز توزیع عادلانه فعالیت‌های گمرکی و افزایش سرعت ترخیص کالا در دستور کار خود قرار داده و  اقدام به یکسان سازی عملیات گمرکی و توزیع اتوماتیک اظهارنامه ها در کل کشور کرده است.  

سخنگوی گمرک در خصوص پروژه کارشناسان مجازی گمرک، افزود: همچنین برای هوشمند سازی فرآیند فوق و بهبود سطح  کیفیت رسیدگی به پرونده ها و کاهش زمان پاسخگویی  کارشناسان مجازی از روش های داده کاوی برای ارجاع سند متناسب با تخصص کارشناسان  استفاده شده و  پیاده سازی آن در فاز اول در سامانه صورت گرفته و آماده بهره برداری  در گمرکات اجرایی است.

سخنگوی گمرک در خصوص بهره گیری از ابزارهای هوشمند برای کاهش مدیریت ریسک ، اظهار داشت: بکارگیری مدیریت ریسک هوشمند و پویا  و نیز اعتبارسنجی و بررسی ریسک اجتماعی و مالی و توسعه اظهارنامه های مسیر سبز به بیش از 51 درصد  در سال 98 صورت پذیرفته است  و در تلاش هستیم با این روش و قرار گرفتن 65 درصد اظهار نامه ها در مسیر سبز باعث کاهش ایستایی و توقف کالا در گمرکات به منظور تسهیل تجارت باشیم و  برای سرعت بخشی یسشتر به این امر راه اندازی مسیر آبی نیز در دست اقدام  است.

وی در خصوص پروژه های دیگر گمرک در حوزه هوشمند سازی گفت: هوشمند سازی و پارامتریک کردن کامنت ها در سامانه جامع گمرکی برای تسریع در فرآیند رفع تعهدات ارزی (بانک مرکزی ) پیاده سازی شد و در  چندین گمرک از جمله گمرکات تهران ، بندرامام ،زاهدان و… عملیاتی شده است.

لطیفی در خصوص کنترل هوشمند کالا نیز افزود: بکارگیری کنترلهای نامحسوس و غیر مزاحم با استفاده از تجهیزات پلمب الکترونیک ،  ایکس ری ، دوربین های مداربسته ، راهبند و پلاک خوان و انتقال دیتا ها به مرکز برای پردازش کالا و کنترل کالا در جاده های کشور از طریق پلمب الکترونیکی و آنتن های RFID برای  تسهیل تشریفات، کنترل  و فرآیند گمرکی با  اتکا به نیرو های جوان و متعهد و استفاده از توان داخلی از دیگر اقدامات گمرک در زمینه هوشمندسازی است.

دبیر شورای اطلاع رسانی گمرک ازپیگیری و راه اندازی دروازه مشترک مجازی در سطح منطقه ای و بین المللی خبر داد و گفت:  توسعه دروازه مشترک مجازی  برای ایجاد ارتباطات در سطح  منطقه ای و بین المللی  و تبادل اطلاعات سیستمی با دستگاه های دخیل در فرآیند تجارت و سایر کشور ها در راستای پیشگیری و مقابله با قاچاق کالا و  بکارگیری هوشمند داده های بزرگ از طریق پنجره واحد ملی و بین المللی از دیگر اقدامات گمرک است.

سید روح اله لطیفی سخنگوی گمرک اظهار داشت: علیرغم محدودیت های بین‎المللی مختلف ایجاد شده در طی سال‎های اخیر، اقدامات  مؤثری در کشور طی دوره‎های مختلف برای بهبود زیرشاخص مورد بحث صورت پذیرفته است و در بازه زمانی سال‎ 2009 لغایت 2011 رشدی 11پله‎ای را در شاخص تجارت فرامرزی را شاهد بودیم .

وی افزود:با نگرشی واقع‎بینانه از وضعیت تجارت در سطح بین‎المللی و همچنین بررسی ظرفیت‎های ملی، برنامه‎های هدفمندی تدوین و طی سال های بعد اجرایی شد که دستاورد این اقدامات هدفمند در سال 2017 معادل یک پله، سال 2018 معادل چهار پله و در سال 2019 نظاره‎گر رشدی 45 پله‎ای  و در سال 2020 بدون تغییر امتیاز و با حفظ شرایط با کاهش 2 رتبه ای در این زیرشاخص مواجه بودیم که بیشترین رشد را در مدت ده سال گذشته  در سال 2019 شاهد بودیم.

لطیفی توضیح داد:  میزان تغییر زیرشاخص مورد بحث در آخرین گزارش، بیشترین رشد را طی ده سال گذشته دارا بوده وهمچنین متن قابل استناد درگزارش با مضمون؛ «جمهوری اسلامی ایران تجارت را به دلیل تقویت پنجره واحد تجارت فرامرزی ملی قوت بخشیده است.»  مبیّن اقدامات مؤثر گمرک جمهوری اسلامی ایران در تسهیل فرآیند تجارت خارجی کشور متناسب با ظرفیت‎ها و منابع تخصیصی است.

وی با اشاره به تغییرات محسوس در عملیات گمرکی و گفت: در رویه صادرات در مؤلفه زمان صرف شده از 7 روز به یک روز  و در مؤلفه هزینه 31 درصد بهبود را تجربه کرده‎ایم. همچنین این مقادیر در رویه واردات نیز به ترتیب در زمان از 24 روز به 4روز  و در هزینه 12 درصد را بیان می‎کند.

لطیفی در خصوص نتایج اقدامات گمرک در گزارش های بین المللی توضیح داد: همچنین بهبود عملکرد گمرک در دو گزارش جهانی دیگر یعنی شاخص عملکردی لجستیک و شاخص رقابت پذیری منتشر شده نیز از دیگر نتایج موثر و قابل ذکر است. بدین ترتیب شاخص عملکردی لجستیک که توسط بانک جهانی منتشر شده زیر شاخص کارآیی فرایندهای ترخیص کالا از رتبه 110 در سال 2016 به رتبه 71 در سال 2018 ارتقاء پیدا کرده که با رشدی معادل 39 پله ای  همراه بوده است .

همچنین در گزارش شاخص رقابت پذیری سال 2018 میلادی که توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر شد،  گمرک ایران در زیر شاخص ترخیص کالا با ارتقاء جایگاه از  رتبه 99 در سال 2017 به رتبه 71 در سال 2018 توانست به 28 پله صعود دست یابد که نشانگر نتایج اقدامات موثر و مثبت گمرک جمهوری اسلامی ایران در ارتقاء و بهبود تجارت بین الملل بوده است.که با اجرای پروژه های هوشمند سازی در گمرک علاوه بر تسهیل تجارت ، امکان کنترل و نظارت دقیق تر را فراهم می کند.