شوک ارزی ۹۷ تکرار میشود؟
ردیف صرافیها و دستفروشهای ارزی میدان فردوسی و راسته فردوسی تا سر خیابان منوچهری، دیروز پرتبوتاب بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، خودروهای پلیس در تمامی نقاط این منطقه پراکنده بودند و بگیروببندهایی در جریان بود. روز قبل دو خبر مهم در حوزه ارز مخابره شده بود؛ یکی اینکه نمایندگان مجلس مصوبه مصادیق قاچاق ارز را به تصویب رساندند و یکی هم اینکه برخی صرافیها با بالارفتن قیمت ارز در هفته جاری، برخلاف قانون از نصب نرخ ارز روی تابلوهای خود خودداری میکردند. همچنین در این روزها نرخ صرافی ملی و نرخ ارز نیمایی به بازار آزاد بسیار نزدیک شده و دیگر اختلاف چندانی ندارند. طبق مشاهدات میدانی بازار آزاد ارز که مدتی بود برای خریدار و فروشندههایش خلوت بود، حالا با صعود دوباره نرخ ارز پررفتوآمد شده و طرح جمعآوری دلالان ارزی با سختگیری بیشتری اجرا میشود. قیمت دلار در بازار آزاد دیروز ۱۷ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شد و فعالان بازار راسته فردوسی پیشبینی میکنند دلار تا ۱۸ هزار تومان پیش خواهد رفت.
هجوم تقاضا به بازار
تشدید نوسانات بازار ارز و ثبت رکوردهای نجومی برای قیمت ارز دوباره در حال تکرار است. این هفته نرخ هر دلار به بالای ۱۷هزار تومان رسید، درحالیکه در سال ۹۸ گرچه پایه نرخها بالا بود، اما نوسان کمتری را تجربه میکرد. اما حالا با افزایش دوباره نرخ ارز به نظر میرسد آهنگ جهش دوباره ارز در حال نواختهشدن است. حالوهوای این روزهای راسته فردوسی هم تأییدکننده همین التهاب است. ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز طرح جمعآوری دلالان این خیابان را با جدیت بیشتری پی گرفته و شاهد آن هم تعداد بالای خودروهای نیروی انتظامی دیروز در این راسته بود.در روزهای اخیر اختلاف زیاد قیمت ارز در صرافیهای بانکی و بازار آزاد موجب شده بود عدهای با هدف کسب سود آنی با حضور در صرافیهای بانکی و تشکیل صف خرید، نسبت به خرید ارز این صرافیها و فروش در بازار آزاد با قیمت بالاتر سودهایی به جیب بزنند.
به گفته یک فعال بازار، چارهای که بانک مرکزی برای جلوگیری از سوداگری این روزها در بازار ارز اندیشید، افزایش قیمت ارز در صرافیهای بانکی بود تا به این واسطه اختلاف قیمت صرافی بانکی و آزاد را به حداقل برساند، اما ظاهرا بازار اینبار جلوتر است و با ثبت قیمتهای لحظهای و رکوردهای جدید، بازارساز را ناچار به افزایش مجدد نرخ میکند. درحالحاضر نرخ دلار صرافی ملی در کانال ۱۶ هزار تومان است.فعالان بازار ارز عمدهترین دلیل نوسانات اخیر را تخلیه رشد شتابان و جهش بازار بورس میدانند که اکنون اثر تورمی آن خود را روی بازارهای دیگر نشان میدهد. یکی از صرافیها میگفت: خیلی از مردم بعد از اینکه دیدند بورس رشد خوبی دارد، ولی قادر نیستند در بورس سرمایهگذاری کنند، نسبت به خرید دلار و سکه اقدام کردند تا از این طریق هم ارزش پول خود را حفظ کنند و هم سرمایهگذاری کرده باشند. چون اقتصاد الان بهگونهای است که هر کس مقداری پسانداز دارد، فکر میکند یا پولش را باید به بورس ببرد و اگر نمیتواند حتما باید آن را به دلار و طلا تبدیل کند، چون ارزش پولش از دست میرود.
برخی از کارشناسان هشدار میدهند که بانک مرکزی سیاست پولی خود را باید طوری پیش ببرد که احتمال بروز دوباره بحران ارزی 97-96 یا 91-90 ضعیف شده و تکرار نشود. فعالان بازار آزاد هم معتقدند اگر روند به همین شکل ادامه یابد، قطعا جهش ارزی خواهیم داشت.هرچند عبدالناصر همتی درباره وضعیت بازار گفته شرایط سختتر از مرداد و شهریور 97 نیست و ثبات ارز به بازار بازخواهد گشت. رئیس کل بانک مرکزی از تلاش برای برقراری ثبات مجدد در بازار خبر داده است. رئیس کانون صرافان هم دراینباره گفته است: دلیل اصلی هجوم خریداران به بازار ارز را میتوان کاهش شتاب روند صعودی قیمتها در بورس دانست، چون همه میدانیم سرمایه از خطر گریزان است و همین که در بازاری، خطر ریزش را احساس کند، بهسرعت از آن بازار خارج شده و وارد بازارهای کمخطرتر میشود. ممکن است چندروزی یا حتی چندماهی به ضرب تزریق بیش از تقاضا، به طور مصنوعی، قیمتها را ثابت نگه داشت، ولی این کار اولا برای همیشه عملی نیست، دوما، اساسی و منطقی و صحیح هم نیست؛ چراکه باعث جمعشدن فنر قیمت شده و انرژی آن ذخیره میشود و در زمانی، با اندک بهانهای باعث رهاشدن فنر و جهش قیمتها میشود.حالا با افزایش تقاضا در بازار ارز و همزمان صعود دوباره نرخ ارز در بازار آزاد و صرافیها و حتی ارز نیمایی باید منتظر بود و دید بازارساز چه تصمیمی برای ایجاد ثبات در این بازار میگیرد. هرچند به گفته کارشناسان، بازار ارز میتواند آیینهای از وضعیت بازار بورس باشد و نمیتوان بدون درنظرگرفتن وضعیت و شرایط بورس پیشبینی دقیقی درباره وضعیت ارز داشت.