نان وکیل‌الدولگی در نفت!
چند روز پیش بود که احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده مردم قم و عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی، از نامه دبیر هیئت دولت به اعضای کابینه درباره به کارگیری نمایندگان مجلس دهم در دولت خبر داد. وی در بیان جزئیات نامه مذکور گفت: طی نامه‌ای به امضای آقای سیمایی‌صراف به اعضای هیئت دولت، خطاب به دستگاه‌های اجرایی تأکید‌شده تا نمایندگان مجلس دهم را با طرح در کارگروه این اقدام به کارگیری کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جوان، در این نامه تأکید‌شده که جایگاه قوه مجریه و استقلال آن حفظ شود؛ البته دولت در مجلس دهم به دنبال حفظ جایگاه خود نبود و گویا با نزدیکی به آغاز به کار مجلس یازدهم به فکر حفظ جایگاه خود افتاده‌است.
با انتقادات صورت گرفته در خصوص این نامه، اما علی ربیعی، سخنگوی دولت در پاسخ به این پرسش که علت استفاده از برخی نمایندگان فعلی مجلس پس از پایان مسئولیت در دولت چیست، گفت: در فضای مجازی اظهاراتی در این زمینه شد که متأسفانه قلب واقعیت است و آنچه بیان‌شده غیر از این است. ما در دوران تحریم که زندگی روزمره مردم نیاز به کنترل بازار و تأمین مایحتاج مردم داشت، وقتی قصد کردیم که وزارت بازرگانی را ایجاد کنیم، گفتند که به دنبال ایجاد وزارت رانت هستند.
ربیعی تأکید کرد: به منظور جلوگیری از فشار دستگاه‌ها و باز بودن دست آنان برای نه گفتن، دولت تصمیم گرفت که این مورد با تشکیل یک کمیته در دفتر رئیس‌جمهوری بررسی شود؛ البته دستگاه‌ها حق به‌کارگیری نمایندگان سابق مجلس را ندارند، ولی افرادی هم هستند که الان نماینده هستند و پس از پایان این دوره به همان کار قبلی خودشان که کارمندی دولت بودند برمی‌گردند، همچنین افرادی هم ظرفیت‌های انسانی ما هستند.
هم اکنون تعدادی از نمایندگان مجلس با لابی و مذاکره با وزارت نفت، خود را نفتی کرده‌اند و در حال دریافت حقوق از این وزارتخانه هستند. مثلاً محسن بیگلری، نماینده مردم سقز و بانه در تاریخ ۱۰ مرداد ۹۴ به وزارت نفت منتقل‌شده‌است؛ یعنی او در دوران نمایندگی توانسته به وزارت نفت بیاید، چیزی که وزیر نفت همواره آن را کتمان می‌کرد. در تاریخ ۲۶ شهریور ۹۶ سید سعید فانی، مدیرکل منابع انسانی مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای به کریم سلحشور، معاون وقت منابع انسانی وزیر نفت خواستار پرداخت حقوق و مزایای معوق و آتی این نماینده مجلس از سوی وزارت نفت می‌شود. در پایان نامه تأکید شده‌است از تاریخ نفتی‌شدن بیگلری به بعد، بنا به درخواست وی، هیچ‌گونه حقوقی از سوی مجلس به آقای نماینده پرداخت نشده و وزارت نفت باید حقوق معوق و آتی وی را پرداخت کند.
این نامه در تاریخ اول مهر ۹۶ در اتوماسیون اداری وزارت نفت ثبت می‌شود تا در تاریخ چهارم مهر ۹۶، کامران دهقانی مدیرکل آموزش، برنامه‌ریزی منابع انسانی و تحول اداری در نامه‌ای به سلحشور خواستار تعیین‌تکلیف حقوق این نماینده مجلس شود. او در این نامه قید کرده‌است که سقف اضافه‌کار ۱۲۰ ساعت است، ولی تأکید‌شده این سقف برای بیگلری ۱۷۵ ساعت در نظر گرفته شود.
جالب است بدانید مهم‌ترین سوابق مدیریتی بیگلری، ریاست هنرستان دکتر محمود حسابی سقز و ریاست آموزشکده فنی مهندسی سقز در سال ۱۳۸۴ بوده‌است.
در مورد دیگری، جلیل مختار، نماینده مردم آبادان توانسته از سازمان بهزیستی به وزارت نفت منتقل شود، آن هم با مدرک تحصیلی غیرمرتبط.
دفاع لاریجانی از مهره‌چینی
برخی ناظران معتقدند این اتفاقات با نظر مثبت علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی همراه بوده‌است. این موضوع زمانی جدی می‌شود که به جلسه رأی اعتماد مجلس به زنگنه نگاهی داشته باشیم. مرداد ۹۶ وقتی زنگنه به مجلس رفت، هدایت‌الله خادمی، عضو کمیسیون انرژی در نطق خود نسبت به بکارگیری نمایندگان مجلس واکنش نشان داد و استخدام پی در پی آن‌ها را عاملی برای تنزل جایگاه نظارتی مجلس بیان کرد. در دوره‌ای که خادمی نسبت به استخدام‌ها انتقاد وارد کرد، بیش از ۲۰ نماینده مجلس نهم و فعلی راهی وزارت نفت شده‌بودند.
اما واکنش علی لاریجانی چه بود؟ او در آن جلسه خطاب به خادمی گفت: «این سخن شما اشتباه است، چرا چنین چیزی را می‌گویید؟ شما در پشت تریبون اظهاراتی داشتید که سوءتفاهم ایجاد می‌کند. اگر موردی سراغ دارید، بفرمایید چه کسی از نمایندگان در وزارت نفت استخدام شده‌است؟»
وی ادامه داد: «بینی و بین‌الله، نماینده‌ای را در مجلس سراغ ندارم که وقتی به مجلس آمد، کارمند وزارت نفت شود؛ این اظهارات شما روی رأی نمایندگان تأثیر می‌گذارد. آیا این طور است که شما می‌گویید؟ یعنی اگر آقای زنگنه یک نفر را استخدام کرده‌باشد، ما برخورد می‌کنیم. بنده در جریان هستم و می‌دانم که یک نفر از آن‌ها هم کارمند وزارت نفت نشده‌است.»
رئیس مجلس در آن روز تأکید کرد: «خودتان پشت تریبون چیزی می‌گویید که بعد بگویند وزرا دارند نمایندگان را استخدام می‌کنند که رأی بگیرند. چنین چیزی خلاف است.»
لاریجانی به هر حال مدعی شد اگر نماینده‌ای حین نمایندگی به وزارت نفت رفته‌باشد، با وزیر برخورد می‌شود، اما این حرف همان موقع خاک شد؛ بیش از ۱۰ نماینده فعلی طی دو سال گذشته راهی مجلس شدند. آن‌ها به جای مجلس از وزارت نفت حقوق می‌گیرند و امروز کسی هم از لاریجانی درباره «بینی و بین‌الله» نمی‌پرسد که آیا در جریان این اتفاقات نبوده‌است؟
چه افرادی نفتی شدند؟
اما نکته جالب در میان افرادی که راهی وزارت نفت شدند، این است که همه آن‌ها طی سال‌های گذشته هرگاه انتقادی به زنگنه وارد می‌شد، به میان می‌آمدند و از او دفاع جانانه‌ای می‌کردند. با زنگنه به سفر‌های خارجی می‌رفتند و برای خوشامد مقام عالی وزارت، مصاحبه می‌کردند. شدت این مصاحبه‌ها به قدری فراوان بود که به «مصاحبه‌های استخدامی» معروف شده بودند.
یکی از چهره‌های ذوب در وزارت زنگنه، کسی نیست جز بهروز نعمتی که بیشترین سفر خارجی را با زنگنه داشته‌است. او مدام در مجلس از وزیر نفت حمایت می‌کرد و به پاس این حمایت‌ها حقوق‌بگیر نفت شد. دیگر فردی که دوباره به نفت بازگشته‌است، کسی نیست جز الیاس حضرتی. وی در دوران نخست حضور زنگنه در صنعت نفت، کارمند این وزارتخانه بود که پس از پایان دوره زنگنه خود را بازنشسته کرد. بازنشستگی وی با پرداخت حدود ۲۰ میلیون تومان پاداش، روابط کاری و مالی او را با نفت به اتمام رساند، اما او دوباره به نفت بازگشته‌است.
با این وجود، منع قانونی برای حضور مجدد وی در صنعت نفت وجود دارد، مگر آنکه وی پاداش بازنشستگی خود را به نفت بازگرداند و چند سال دیگر با پاداشی حداقل ۱۰ برابری، بازنشسته شود. سمت سازمانی که هم اکنون برای وی در نظر گرفته‌شده بسیار جالب است؛ او در سیستم جامع نیروی انسانی روی سمت بازرس ارشد در اداره کل بازرسی وزارت نفت نشسته است و به احتمال فراوان مدیر کل بازرسی وزارت نفت می‌شود. حضرتی متولد سال ۱۳۴۰ است و با ۵۸ سال سن در شرایطی قرار است نفتی شود که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعت نفت و سایر مراکز آموزشی، با مخالفت وزیر نفت برای استخدام مواجه شده‌اند.
چه کسانی نامه دادند و نان گرفتند؟!
سال ۹۶ که زنگنه خود را برای رأی اعتمادی دیگر آماده می‌کرد، نامه‌ای از نمایندگان ادوار مجلس بیرون آمد که می‌گفت باید دوباره به ژنرال اعتماد کرد. در آن نامه آمده‌بود: «در دولت یازدهم و در شرایط دشوار اقتصادی و وضع تحریم‌های ظالمانه و محدودیت‌های به‌وجود آمده در امر تولید و صادرات نفت بازگشت دوباره ایشان به مسند وزارت نفت فصل تازه‌ای از نشاط و تکاپوی هوشمندانه برای احیای جایگاه صنعت نفت در بازار‌های منطقه‌ای و جهانی، افزایش میزان تولید، ارتقای سرمایه‌گذاری، افزایش صادرات، هدفمند‌سازی هزینه‌ها در پارس جنوبی، همسان‌سازی برداشت گاز در میدان عظیم پارس جنوبی با کشور قطر، تأمین نیازمندی‌های مالی کشور و ترمیم مناسبات اداری وزارتخانه از طریق تقویت فرآیند‌های قانون و ارتقای شفافیت در فرآیند تعمیم‌سازی و تصمیم‌گیری و توجه به اهتمام به استفاده از تخصص و تجربه نیرو‌های متخصص و شایسته آغازیدن گرفت. امید است که نمایندگان شریف و هوشمند ملت ایران با رأی و حمایت قاطع خویش از این شخصیت توانمند و برنامه‌محور راه تداوم نهضت خدمت‌رسانی را در این وزارتخانه هموار کنند.».
اما نکته مهم در این نامه، امضا‌کنندگان آن بودند، اغلب این افراد در دوره زنگنه به استخدام وزارت نفت درآمده‌بودند، به ویژه آنانکه از راهیابی به مجلس دهم بازمانده بودند و با لابی‌های صورت گرفته توانستند در نفت برای خود سمت‌های مهمی به دست آورند. فهرستی که در آن زمان منتشر شد، نشان می‌داد بیشتر این افراد در دوران زنگنه نفتی شده‌بودند و جای پای زنگنه کاملاً مشخص است. از حمیدرضا کاتوزیان گرفته تا امیرعباس سطانی.
در فهرستی که بعد‌ها رسانه‌ها منتشر کردند، نام افراد زیر آمده‌بود:
۱- محمد سعید انصاری، نماینده سابق آبادان – صندوق‌های بازنشستگی نفت
۲ -عبدالله تمیمی، نماینده سابق شادگان - صندوق‌های بازنشستگی نفت
۳ - حسن شبانپور، نماینده سابق مرودشت- معاونت پارلمانی وزارت نفت
۴ - حمید کریمی، نماینده سابق ایلام – شرکت نفت مناطق مرکزی
۵ -شمس‌الله پهمئی، نماینده سابق رامهرمز - معاون پشتیبانی و فناوری مرکز توسعه مدیریت وزارت نفت
۶ -سید شریف حسینی، نماینده سابق اهواز- مدیرکل حسابرسی و امور مجامع وزارت نفت
۷ - سید مؤید حسینی صدر، نماینده سابق خوی – مشاور وزیر نفت در امور پتروشیمی
۸ - امیرعباس سلطانی، نماینده سابق بروجن – عضو هیئت مدیره شرکت نفت فلات قاره
۹ - سعید حیدری طیب، نماینده سابق کرمانشاه – نماینده وزیر نفت در هیئت عالی گزینش
۱۰ - جلیل جعفری، نماینده سابق خلخال – عضو هیئت مدیره شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت
۱۱ - سید معروف صمدی، نماینده سابق سنندج – فعال در فاز ۱۵ و ۱۶،
۱۲ - سید محمد بیاتیان، نماینده سابق بیجار – فعال در فاز ۱۴،
۱۳ - مرتضی زرین گل، نماینده سابق کردستان - معاونت توسعه طرح‌های شرکت نفت و گاز پارس
۱۴ - احمد سجادی، نماینده سابق سرخس- شرکت نفت مناطق مرکزی
۱۵ - ابوالقاسم رحمانی، نماینده سابق اقلید – مدیرعامل شرکت تأسیسات دریایی
۱۶ - محمد سقایی، نماینده سابق استهبان و نی‌ریز - مشاور وزیر و مجری طرح خط لوله انتقال نفت خام گوره – جاسک
۱۷ - محمد ابراهیم محبی، نماینده سابق سنقر - سرپرست هسته گزینش مرکزی
۱۸ - حمیدرضا کاتوزیان، نماینده سابق تهران – رئیس پژوهشگاه صنعت نفت
۱۹ – پورفاطمی، نماینده سابق تنگستان – رئیس امور فرهنگی شهرک‌های مسکونی صنعت نفت
۲۰ - محمد فیروزی، نماینده سابق نطنز - مدیریت نظارت بر طرح‌های عمرانی مناطق نفت‌خیز
۲۱ - غلامحسین فروغی‌نیا، نماینده سابق شیراز - مدیر منابع انسانی شرکت بهره‌برداری نفت و گاز زاگرس جنوبی
حقوق بگیر مجلس نباید پول دولتی بگیرد
محمد علی خطیبی
استخدام نمایندگان در دستگاه‌های اجرایی و به ویژه وزارت نفت موضوع جدیدی نیست و طی سال‌های گذشته بار‌ها شاهد آن بودیم، به ویژه در دوران مهندس زنگنه. با این وجود باید در نظر داشت مسئله اصلی در این باره موضوع ضعف قانونی است که برخی نمایندگان، چون خود را مدیون و حقوق‌بگیر یک دستگاه دولتی می‌دانند در تصمیماتشان ممکن است منافع شخصی یا سازمانی خود را رعایت کنند تا منافع ملی را. به نظر می‌رسد برای پایان دادن به این مسئله ابتدا باید دریافت حقوق از دستگاه‌های اجرایی را ممنوع کرد تا همه حقوق‌بگیر قوه مقننه باشند. اگر فکر درستی برای این موضوع نشود باید با پدیده‌های وحشتناک‌تری مواجه شویم.
سونامی وکیل‌الدوله‌ها در مجلس هدایت الله خادمی
متأسفانه در جلسه رأی اعتماد به آقای زنگنه این مهم را گفتم که در صورت بی‌تفاوتی رئیس مجلس به روند شتابان نمایندگان در وزارت نفت، شاهد بروز وکیل‌الدوله‌ها خواهیم‌بود، اما آقای لاریجانی با رد این موضوع گفت اگر یک نماینده در نفت استخدام شده‌باشد، وزیر نفت را بازخواست می‌کند. با وجود اینکه اسناد منتشر‌شده نشان می‌دهد برخی نمایندگان به‌صورت مخفیانه پرونده خود را به نفت بردند و از روابط خود برای منافع شخصی‌شان استفاده کردند، متأسفانه مجلس هم نسبت به این پدیده هیچ واکنشی نشان نداد تا راه برای استخدام‌های دیگر باز شود.
به عنوان نماینده مجلس بار‌ها نسبت به این موضوع واکنش نشان داده‌ام، اما برخی همکاران بدون توجه به وظیفه‌ای که بر عهده دارند، خود را نفتی کرده‌اند و به‌جای دریافت حقوق مجلس، از نفت حقوق می‌گیرند.
به استخدام‌ها افتخار می‌کنم!
اظهارات زنگنه در جلسه رأی اعتماد خود در مرداد ۹۵: هر دوره‌ای که تمام می‌شود یکی از دغدغه‌های هیئت رئیسه این موضوع است؛ با وزرا جلسه می‌گذارند و می‌گویند، اگر در وزارت خود کاری دارید به نمایندگانی که کاری ندارند، بسپارید. نماینده‌ای را که کار ندارد چکار کنیم، در جامعه رها کنیم. این نماینده باید کاری داشته باشد تا زندگی کند.
سربسته می‌گویم اگر نماینده نگران شغل و کار آینده‌اش باشد، هزاران مفسده دیگر از آن درست می‌شود. آن‌ها را در نظر بگیرید و این موضوع همواره در قوانین ما بوده‌است.
با رئیس مجلس نیز بحث کردیم و بنده یک‌سری از نمایندگان را به کار گرفتم. به این موضوع افتخار می‌کنم و هیچ‌چیز مخفیانه‌ای در خصوص این موضوع ندارم. عقل سیاسی می‌گوید نمایندگان دوره قبل در رأی اعتماد من نمی‌توانند کاری کنند، اکثر آن‌ها رقیب نمایندگان فعلی هستند. این واضح است. بنده آنقدر عقل سیاسی دارم که این موضوع را درک کنم، البته مصلحت ملی نیز در این زمینه وجود دارد.
مصاحبه کنید نفتی شوید
زنگنه شاید تنها وزیری در جمهوری اسلامی ایران باشد که به جز مجلس هشتم، با همه مجالس کار کرده‌است؛ او به خوبی می‌داند برای همراه کردن نمایندگان با خود چه کند. بیشتر نمایندگانی که با وی سر سازگاری داشتند، جزو افرادی بودند که یا بیزینسی در نفت داشتند یا در این وزارتخانه استخدام شدند؛ از حسین آفریده گرفته تا نمایندگان مجلس نهم و دهم که همگی از او دفاع می‌کردند. مصاحبه‌های استخدامی که نمایندگان برای انجام دادنش از هم سبقت می‌گرفتند، در نهایت به استخدام منجر شد که در ادامه به تعدادی از این مصاحبه‌ها اشاره می‌شود.
محمدسعید انصاری، نماینده سابق مردم آبادان: زنگنه سوابق نفتی شایسته‌ای دارد. عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ضمن اشاره به این مطلب که کابینه پیشنهادی رئیس‌جمهور، از افرد با تجربه و توانمندی تشکیل شده‌است، ادامه داد: با توجه به اینکه دکتر روحانی فرد با تدبیری است، مطمئناً همه اعضای کابینه افراد لایق و توانمندی هستند. ۲۲ مرداد ۹۲
شمس‌الله بهمئی، نماینده سابق مردم رامهرمز: سوابق خوب و شناخت کامل مهندس زنگنه در خصوص صنعت نفت، از ویژگی‌های مثبت وی برای وزارت در این صنعت به شمار می‌رود. انتخاب مهندس زنگنه برای تصدی وزارت نفت، انتخاب درستی است. ۲۱ مرداد ۹۲
مؤید حسینی‌صدر، نماینده اسبق مردم خوی: زنگنه می‌تواند یکی از بهترین وزرای کابینه باشد. او افزود: مسئولیت وی برای وزارت نفت کار عاقلانه‌ای است. ضمن اینکه دکتر زنگنه فرد سیاسی نیست و تنها به مسئولیت سنگینش در وزارت نفت توجه می‌شود. ۲۱ مرداد ۹۲
محسن بیگلری، نماینده فعلی مردم سقز و بانه: زنگنه آزمون خویش را پس داده، وی فردی با تجربه است و مجلس باید از او حمایت کند. ۲۳ مرداد ۹۲
امیر عباس سلطانی، نماینده سابق مردم بروجن: استیضاح وزیر نفت یک اشتباه است زنگنه در شرایط ناهموار امروز توانسته به خوبی کار کند. ۴ شهریور ۹۴
حمیدرضا کاتوزیان، نماینده سابق مردم تهران: صنعت نفت ملوک‌الطوایفی اداره شده‌است؛ بهترین گزینه زنگنه است. ۲۵ مرداد ۹۲
بهروز نعمتی، نماینده مردم تهران: با توجه به اقدامات مناسبی که زنگنه در مجموعه وزارت نفت داشته، جزو وزرای موفق دولت یازدهم است و حضور وی در دولت دوازدهم لازم بود و با توجه به اینکه اقدامات خوبی در تولید و فروش نفت داشت، بازار نفت کشور را یک کاسه کرد؛ چراکه در گذشته افراد زیادی فروشنده نفت شده‌بودند و وزارتخانه اصلاً نقشی نداشت و دخیل نبود. ۲۴ مرداد ۹۶
سید سعید حیدری طیب، نماینده سابق مردم کرمانشاه: زنگنه گزینه برتر برای وزارت نفت پدر صنعت نفت فرزندش را به مسیر درست خواهد برد. ۲۱ مرداد ۹۲
الیاس حضرتی، نماینده فعلی مردم تهران: زنگنه یکی از وزرای کاربلد است. برخی هجمه‌ها به وزیر نفت از سوی حواریون بابک زنجانی است. ۲۴ تیر ۹۸
علی ساری، نماینده فعلی مردم اهواز: سردار جنگ اقتصادی فعلی وزیر نفت است. ۱۰ تیر ۹۸
