کسی از ورزش کرونا نمی‌گیرد
این روزها روزهای قرنطینه و خانه‌نشینی است. اگر هم مجبور هستید برای کسب روزی راهی خارج خانه شوید حتما می‌دانید که بسیاری از فعالیت‌های عادی و روزمره تعطیل شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، این وضعیت مخصوصا برای کسانی که اهل ورزش کردن بودند و هستند، شرایط خاصی را به وجود آورده، چراکه نه خبری از باشگاه است و نه خبری از پارک و وسایل ورزشی عمومی. اما هیچ یک از اینها نباید باعث شود که ورزش را فراموش کنیم. پزشکان اغلب چه پیش از شیوع بیماری و چه پس از آن بر ضرورت ورزش ولو به شکل حداقلی تاکید کرده‌اند. دکتر نفیسه کریمی می‌گوید: «ورزش باعث افزایش سوخت و ساز و جریان پیدا کردن خون در بدن و در نتیجه بهبود عملکرد ریه و سایر ارگان‌های بدن می‌شود. در حالت عادی روزی سی دقیقه ورزش می‌تواند به چربی‌سوزی و تناسب اندام و حفظ سلامتی کمک زیادی بکند.»
کسانی که اهل ورزش هستند در حال و اوضاع کرونا و قرنطینه هم از انجام حرکات ورزشی و نرمشی غفلت نمی‌کنند و دیگران را نیز تشویق می‌کنند که به بدن‌شان تکانی بدهند. کارشناسان حوزه ورزش همگانی همگی متفق‌القول هستند که افراد می‌توانند از فضای خانه خود برای ورزش کردن استفاده کنند. آیدا توکلی، کارشناس ارشد مدیریت ورزش در این زمینه می‌گوید: «ورزش در منزل بسیار متداول و توصیه شده است. در شرایط اجبار به بیرون نرفتن، خانه بهترین محل برای ورزش است، چراکه هر آنچه برای تمرین‌های ساده ولی انرژی‌زا و مفید نیاز داریم در خانه موجود است. البته که ورزش در فضای باز حس آزاد بودن بیشتری به فرد می‌دهد. هوای آزاد و نور کافی باعث شادابی می‌شود. اما در طرف مقابل و در محیط‌های بسته ما کنترل بیشتری بر شرایط داریم. ورزش در محیط بسته لزوما به این معنا نیست که ما در محیط بدتری فعالیت می‌کنیم و چه بسا در مواردی مزایایی هم داشته باشیم. مثلا آب و هوا همیشه برای ورزش در بیرون مناسب نیست. همچنین کنترل فضای بسته از جهت ایمنی نیز آسان‌تر است.» دکتر کریمی نیز در مورد ورزش در خانه می‌گوید: «این روزها که امکان استفاده از باشگاه‌های ورزشی و استفاده از پارک‌ها و دویدن در فضای آزاد وجود ندارد، مردم می‌توانند با استفاده از اپلیکیشن‌های آموزشی و ویدیوهایی که دانلود می‌کنند ورزش‌های بی‌هوازی را در منزل انجام دهند. این حرکات می‌تواند شامل حرکات کششی و حرکاتی که موجب افزایش تحرک‌پذیری بدن می‌شوند، باشد.» ایشان در پاسخ به این شایعه که بهتر است برای در امان ماندن از کرونا ورزش خانگی را تعطیل کنیم، گفت: «هیچ‌کس به خاطر ورزش کردن کرونا نمی‌گیرد.» در دو ماه گذشته ویدیوهای زیادی در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده است که نشان می‌دهد عده‌ای در خانه مشغول ورزش به صورت انفرادی یا با همراهی اعضای خانواده هستند.
نکته‌‌ای که کارشناسان در انجام ورزش خانگی بر آن تاکید دارند در نظر گرفتن مراقبت‌های ایمنی و دستورالعمل‌های پزشکی است. خانم توکلی در مورد مسائل ایمنی برای پرهیز از مصدومیت می‌گوید: «باید مراقب باشیم هنگام ورزش در خانه آسیب نبینیم. آسیب‌های احتمالی ورزش در خانه می‌تواند شامل لیز خوردن، آسیب‌دیدگی عضلات به دلیل گرم نکردن کافی و چیزهایی از این دست باشد. بهتر است قبل از شروع ورزش در خانه این چک لیست را در نظر بگیریم و بعد اقدام کنیم: 1- کفپوش محل تمرین را چک کنیم و مطمئن شویم سر نمی‌خورد. 2- شیئی خطرناک و نوک تیز مثل لبه میز یا تلویزیون در نزدیکی‌مان نباشد. 3- بهتر است پنجره‌ها باز باشد. 4- آماده‌سازی ریه‌ها (پر و خالی کردن عمیق). 5- گرم کردن عمومی بدن که شامل گرم کردن گردن و شانه و دست‌ها و کمر و پاها می‌شود. 6- شروع تمرین با آرامش و اطمینان از اینکه انتخاب حرکات متناسب با فیزیک شما باشد و 7- سرد کردن بدن بعد از تمرین به همان ترتیب قبلی یعنی شروع از گردن و الی آخر. شدت فعالیت بدن باید در این مرحله نصف شدت هنگام گرم کردن باشد.» دکتر کریمی نیز بر این نکته تاکید دارد که ورزش باید باعث سلامتی شود نه اینکه معضلی را برای فرد ایجاد کند. ایشان می‌گوید: «یکی از شایع‌ترین آسیب‌های ورزش در خانه گرفتگی عضلات است. افراد برای رهایی از این مشکل به داروخانه مراجعه می‌کنند تا داروی شل شدن عضلات بخرند که این کار در شرایط فعلی بسیار خطرناک است. همچنین هر فرد باید قبل از ورزش محیط پیرامون خود را ضد عفونی کند و طبق پروتکل‌های اعلام شده بعد از انجام تمرین حتما شست‌وشوی دست‌ها را از یاد نبرد.»
در ابتدای روزهای قرنطینه گمان می‌شد که حتی اگر بتوان سنت ورزش انفرادی را زنده نگه داشت، باید دور ورزش همگانی و به بیان ساده‌تر دورهمی را خط کشید. یکی از پیامدهای ویروس کرونا فاصله‌گذاری بین آدم‌هاست و در چنین شرایطی تصور اینکه دور هم جمع شویم و ورزش کنیم عملا غیر ممکن است. با این حال از آنجایی که بشر همیشه می‌تواند دست به ابتکار عمل بزند و شرایط را بهبود ببخشد، دیدیم که مردم در نقاط مختلف دنیا ازجمله ایران توانستند چراغ ورزش همگانی را روشن نگه دارند. شیوه عمل هم به این صورت بوده است که یک مربی تمرین‌دهنده در فضایی مشرف به پنجره خانه‌ها یا بالکن‌ها می‌ایستد و تمرینات را آغاز می‌کند و مردم داخل خانه آن حرکات را انجام می‌دهند. این شیوه ورزش کردن ابتدا در برخی کشورهای اروپایی که سیاست‌های قرنطینه را به شکل جدی آغاز کردند نظیر فرانسه و ایتالیا آغاز شد. ویدیوهای زیادی از این مناطق منتشر شد که نشان می‌داد مردم دسته‌جمعی در حال ورزش هستند.
در کشورمان نیز در بعضی از شهرک‌ها و محله‌ها انجام ورزش گروهی در خانه به صورت جسته و گریخته انجام شد. یکی از محله‌های پیش‌قدم در این راه شهرک اکباتان تهران بود که ویدیوهایی از آن در فضای مجازی وایرال شد. البته این محله برنامه موزیک شبانه و خواندن دسته‌جمعی را نیز در برنامه کاری خودش داشت. خانم بهادری یکی از ساکنان محله اکباتان در مورد برنامه‌ریزی ورزش همگانی در شهرک محل سکونت‌شان می‌گوید: «حقیقتش من از نحوه برنامه‌ریزی ورزشی خبر نداشتم، اما هر چه که بود با برنامه‌ریزی هیات‌مدیره بلوک انجام شد. اما این برنامه به صورت منظم ادامه پیدا نکرد. برخی گفتند این کار جنبه تبلیغاتی داشته. واقعا نمی‌دانم اما حتی اگر جنبه تبلیغاتی هم داشت به نظرم کار خوبی بود.»
بدون شک ورزش کردن در کنار یکدیگر حس و حال متفاوتی را برای افراد رقم می‌زند که قابل مقایسه با ورزش انفرادی نیست. خانم توکلی در مورد ورزش کردن به صورت گروهی و تفاوتش با ورزش به شکل انفرادی می‌گوید: «تمرین گروهی مفرح‌تر و شاداب‌تر است. تحقیقات انجام شده روی ورزش گروهی نشان می‌دهد که این شکل تمرین کردن می‌تواند باعث جلوگیری از افسردگی و همچنین کاهش استرس افراد شود. ضمن اینکه وقتی افرادی در کنار شما ورزش می‌کنند شما نیز تشویق می‌شوید که حرکات را کامل انجام دهید و هارمونی به وجود آورید.» خانم بهادری نیز درباره تجربه شخصی‌اش از ورزش کردن در کنار دیگران می‌گوید: «در شرایط قرنطینه واقعی که ما بودیم و از خانه بیرون نمی‌رفتیم این کار برای روحیه‌مان خیلی خوب بود و آن روز را کاملا با شادی پشت سر گذاشتیم. البته نمی‌توان گفت آن ورزش کمکی به سلامتی ما کرد اما برای حفظ روحیه خیلی مفید بود.»
با تمام این تفاسیر هنوز عده بسیاری از مردم هستند که برای ورزش نکردن بهانه‌های مختلفی را ردیف می‌کنند؛ از بی‌حوصلگی گرفته تا نبود امکانات ورزشی. برخی تصور می‌کنند برای ورزش در خانه حتما نیاز به تردمیل و سایر تجهیزات است در حالی که کارشناسان خلاف این تصور را می‌گویند. خانم توکلی درباره نیاز به تجهیزات برای ورزش در خانه می‌گوید: «برای ورزش در خانه به چه وسایلی احتیاج داریم؟ مطلقا هیچ چی! ما می‌توانیم تمرینات را با وزن خودمان انجام دهیم و اتفاقا کار را بسیار راحت‌تر می‌کند و امکان آسیب‌دیدگی را کمتر. اما اگر وسایلی در خانه موجود است مثل طناب، کش، وزنه و چیزهایی از این دست و شما نحوه کار با این ابزار را بلدید می‌توانید به شکل عادی از این وسایل استفاده کنید.» خانم بهادری نیز در رابطه با مشارکت مردم در برنامه ورزش همگانی شهرک اکباتان می‌گوید: «خیلی‌ها پشت پنجره بودند و ورزش نمی‌کردند اما با موزیکی که پخش می‌شد ناخواسته تکانی به بدن‌شان می‌دادند که حتی شاید بتوان اسمش را حرکات موزون و شادی‌بخش هم گذاشت.» البته برخی نیز این روزها به دلیل بیماری از ورزش کردن دست می‌کشند. بدون شک ورزش کردن در شرایطی که بدن با بیماری درگیر است نیازمند مشاوره با پزشک‌های متخصص است. خانم دکتر کریمی درباره ورزش کردن افراد بیمار می‌گوید: «این بستگی به حال عمومی بیمار دارد. در مورد افرادی که به کرونا مبتلا هستند هم باید گفت که عده‌ای وضع وخیمی دارند و در بیمارستان بستری می‌شوند اما حتی آن عده‌ای که با شکل خفیف‌تر بیماری هم درگیر هستند، بهتر است بیشتر به استراحت بپردازند و از فعالیت بدنی پرهیز کنند. بیمارها معمولا به شکل پیش‌فرض با کاهش اشتها و کم شدن آب بدن مواجه هستند و فعالیت موجب می‌شود آب بدن بیمار کمتر و حال او خراب‌تر شود. این در نهایت باعث طول کشیدن دوره بیماری می‌شود پس می‌توان گفت تنها جایی که توصیه می‌شود ورزش نکنیم هنگام ابتلا به بیماری‌هایی نظیر کروناست.»
شاید برای خیلی‌ها این روزها روزهای بی‌حوصلگی باشد. روزهایی که آدم حس و حال انجام هیچ کاری را ندارد. ترس از بیماری و اخباری که از گوشه و کنار می‌شنویم هم مزید بر علت شده تا بی‌تحرکی در دستور کار روزانه بسیاری از ما قرار بگیرد. حتی در مکان‌هایی که ورزش همگانی به شیوه‌ای که یاد شد انجام گرفته نیز بعد از مدتی از شدت استقبال به آن کاسته شده. مدتی است دیگر ویدیوی ورزش‌های همگانی از شهرهای مختلف جهان وایرال نمی‌شود و برای دیگران نیز جذابیتی ندارد. خانم بهادری از اهالی اکباتان در مورد ادامه برنامه ورزش همگانی می‌گوید: «هر روز بودن برنامه باعث می‌شود برنامه تکراری و خسته‌کننده شود. فکر می‌کنم اگر هفته‌ای یک بار باشد، استقبال بیشتری از آن بشود. حتی در برنامه پخش و همخوانی موزیک شبانه نیز که ما در سال گذشته تا شب آخر سال انجام می‌دادیم در شب‌های آخر دیگر کسی نمی‌آمد پای پنجره.» این نشان می‌دهد که کاهش روحیه عمومی به شدت در حال اوج‌گیری است و اگر مسوولان امر و حتی خودمان کاری نکنیم دیر یا زود با ادامه روند شیوع بیماری دچار مشکل بزرگ‌تری به نام افسردگی حاد خواهیم شد. دکتر کریمی در مورد تاثیر افسردگی بر سلامت بدن می‌گوید: «افسردگی به عنوان یک بیماری روحی حتی اگر به صورت مقطعی باشد تاثیر زیادی روی عملکرد سایر ارگان‌های بدن می‌گذارد و اگر تبدیل به یک بیماری دایمی شود، یعنی شخص در حال خوب و بدش دایم احساس افسردگی کند باید به پزشک مراجعه کند و مورد درمان قرار بگیرد.» پس بهتر است برای رهایی از افسردگی مقطعی و خدای نکرده دایم از همین امروز برنامه تمرین روزانه را اجرا کرده تا سلامت روح و روان‌مان را تضمین کنیم. در این راه می‌شود از مشاوران و متخصصان کمک بگیریم یا از اپلیکیشن‌هایی که به صورت رایگان می‌توانیم دانلود کنیم، بهره ببریم. خانم توکلی می‌گوید: «کمک گرفتن از یک کارشناس ورزشی می‌تواند کیفیت تمرینات را بالا ببرد و همچنین افراد می‌توانند مطمئن باشند که تمرینات مناسب با خودشان را انجام می‌دهند.»
