سیاهی ویروس کرونا روی قرمزی خون
درهای اغلب سازمانها و ادارات بسته یا نیمهباز است، قرنطینه مردمی و خانگی، شهر را به کام خاموشی کشانده و تنها راه مقابله با ویروس کووید 19 خانهنشینی و رعایت نکات بهداشتی است. در مرکز پایتخت یعنی حدفاصل میدان هفتتیر، میدان ولیعصر(عج) و بلوار کشاورز که در روزهای عادی جای سوزن انداختن نبود، حالا کمتر عابرپیادهای به چشم میخورد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، روزهای خاکستری ذخیره خون و رفتار اهداکنندگان را نیز تحت شعاع قرار داده است. درهای مرکز انتقال خون در خیابان وصال شیرازی به روی اهداکنندگان باز است اما همه تختها خالی است و دستگاههای ضدانعقاد خون ساکت و خاموشاند. مرد جوانی وارد مرکز میشود، پزشکان با روی باز از او استقبال میکنند. اینجا قبل از اینکه فردی وارد سالن انتقال خون شود مجهز به ماسک میشود و بعد از ضدعفونی کردن دستها، دستکش میپوشد. روکشهایی از پلاستیک روی تختها انداخته شده و دائم تعویض میشود. در سالن انتقال خون بوی الکل و آب ژاول مشامها را پر میکند، همه تمهیدات بهداشتی رعایت شده تا اهداکنندگان با خیال راحت به یاری بیماران بشتابند اما با وجود این کسی جرأت اهدای خون در این روزها را ندارد.
با شیوع ویروس کرونا ذخایر خون در اغلب استانهای کشور بهشدت کاهش یافته و این موضوع بسیار نگرانکننده است. چند روز پیش پیمان عشقی، مدیرعامل سازمان انتقال خون کشور اعلام کرد:«در روزهای آخر سال در شرایط عادی هم بهدلیل تعطیلات و سفرهای نوروزی دچار کمبود خون میشدیم و الان نمیخواهیم بحران کمبود خون، به بحران کرونا افزوده شود.» اسماعیل رمضانی، مدیرکل روابط عمومی و ارتباطات مردمی جمعیت هلالاحمر نیز در توییتی نوشت: «کرونا بیماران دیگر را هم به درد خود مبتلا کرده است.» او تأکید کرد: «ذخیره خون کشور در وضعیت قرمز است. اگر امکان اهدای خون دارید، با رعایت شرایط ایمنی و بهداشتی به یاری بیماران نیازمند بشتابید.» در این چند روزه بارها سخنگوی سازمان انتقال خون کشور، رئیس این سازمان و روسای مراکز استانها اعلام کردهاند که بیماران اورژانسی و بیماران تالاسمی نیازمند خون و مراکز اهدای خون کاملا استریل هستند. تمام تجهیزات این مراکز یکبار مصرف و کاملا استریل شده هستند. بنابراین هراس از کرونا نباید مانع اهدای خون شود.
همه افرادی که در مراکز انتقال خون مشغول بهکار هستند این روزها اقدام به اهدای خون کردهاند. پزشکی در اینباره میگوید:«کسانی که در این مراکز مشغول بهکار هستند وضعیت حیاتی خون را بیش از بقیه درک میکنند. مردم عادی تصور میکنند واحدهای خونی را میتوان سالها دخیره کرد اما اینطور نیست؛ گلبولهای قرمز در کیسههای خون نهایتا 35روز دوام میآورند».
بیماران چشم به راه
2 اهداکننده خون در این مرکز روی تخت دراز کشیدهاند. آنها فراخوان سازمان انتقال خون را بهصورت پیامکی یا از طریق اخبار دریافت کردهاند و نگران حال بیماران شدهاند. هر دو اهداکننده با اطمینان میگویند از اهدای خون در این شرایط هراسی ندارند؛« در هر بحرانی برای نجات باید آگاهی داشت. این روزها بازار شایعات داغ است. عدهای از ترس و واهمه مردم سوءاستفاده میکنند و نکات بیپایه و اساس را انتشار میدهند. ما از طریق اخبار موثق باخبر شدیم که ویروس کرونا از راه خون منتقل نمیشود. به همینخاطر با خیال راحت آمدهایم تا خون اهدا کنیم.»
مراکز انتقال خون خارج از تهران هم با کاهش چشمگیر اهداکنندگان روبهرو هستند. مرکز انتقال خون شهر شهریار این روزها با کاهش 50درصدی اهداکننده روبهرو بوده است. زن میانسالی با ماسک و دستکش برای اهدای خون آمده. او مادر یک کودک تالاسمی است؛کودکی که سالها پیش او را از دست داد؛« باید زندگی یکی از عزیزانت به اهدای خون وابسته باشد تا بتوان درک کرد که چقدر این موضوع ضروری است. با اینکه پسر من هیچگاه با مشکل کمبود دریافت خون از مراکز مواجه نشد اما عمرش به دنیا نبود. آن سالها همیشه وحشت این را داشتم که مبادا روزی برسد که خون کمیاب شود. حالا در این شرایط واقعا حال پدران و مادرانی که زندگی عزیزشان به اهدای خون بستگی دارد را درک میکنم. آمدهام تا شاید بتوانم خیال مادری را برای مدت کوتاهی راحت کنم.»
فضای مراکز اهدای خون این روزها با حساسیت بیشتری ضدعفونی میشود و همه کسانی که در این چند روزه اقدام به اهدای خون کردهاند از وضعیت بهداشتی رضایت دارند. مرد جوانی میگوید:«حساسیتهای برخی مراکز واقعا ستودنی است. جایی که من خون اهدا کردم یکی از مراکز غرب تهران بود. صف کوتاهی تشکیل شده بود اما با تلاش بهیاران مرکز، هر مراجعهکننده بیش از 2متر در صف ازدیگری فاصله داشت. خوشبختانه هم نکات بهداشتی رعایت میشود و هم مردم خودشان هوای همدیگر را دارند». اهداکننده دیگری میگوید: «در این شرایط سخت و دشوار ما مردم بیش از گذشته نیاز به همدلی داریم. باید حواسمان باشد بیماری فقط کرونا نیست. خیلی از انواع و اقسام بیماری وجود دارد که ما با همین اهدای خون میتوانیم جان انسانهای بیشماری را از مرگ نجات دهیم».
ضرورت اهدای خون در دوره کرونا
سخنگوی سازمان انتقال خون کشور چندی پیش در گفتوگو با ایلنا در همین رابطه گفت: «شیوع بیماری کرونا نباید اهدای خون را از یاد اهداکنندگان ببرد. کشور بهطور روزانه ۶ هزار واحد خون نیاز دارد. ما باید بتوانیم جوابگوی ۹۰۰ بیمارستان و مرکز درمانی در کشور باشیم». بشیر حاجیبیگی افزود: «نیاز به خون و فراوردههای آن مانند پلاکت بهصورت روزانه مورد نیاز است. برای تهیه این پلاکت باید خونی را که روزانه اهدا میشود، طی ۶ ساعت اولیه فرآوری کنیم و ارائه دهیم.حاجیبیگی اظهار کرد: «ما ۲۰ درصد خون اهدایی را برای بیماران خاص استفاده میکنیم. این مصرف بالا برای بیماران خاص نیاز به اهدای روزانه دارد. در رابطه با بیماران تالاسمی هم باید بگویم که هر بیمار، 2هفته یکبار نیاز به دریافت فراورده خونی دارد.او گفت: «ترس ما از کاهش ذخایر خون در کشور است. در ایران سالانه ۲.۵ میلیون نفر برای اهدای خون مراجعه میکنند. از این تعداد ۲میلیون و ۱۰۰ هزار واحد خون دریافت میشود».این مسئول افزود: «بقای گلبولهای قرمز درون کیسههای خون ۳۵ روز است. ما نمیتوانیم خون را انبار کنیم. در نتیجه نیاز داریم مردم بهطور مداوم برای اهدای خون مراجعه کنند».
مدیرعامل سازمان انتقال خون از سازمانهای مردمنهاد حوزه سلامت خواست پیام این سازمان را درخصوص ضروری بودن اهدای خون در شرایط کنونی به عموم افرادی که از شرایط اهدای خون سالم برخودار هستند منتقل کنند تا ذخایر خون مورد نیاز بیماران اورژانسی و مصرفکننده مستمر خون با سرعت بیشتری تامین شود. به گزارش روابطعمومی سازمان انتقال خون، پیمان عشقی در جلسه هماندیشی با مدیران عامل و اعضای انجمن تالاسمی و کانون هموفیلی ایران با تأکید بر اینکه تامین ذخایر خون مورد نیاز بیماران، نیازمند پشتیبانی اعضای سازمانهای مردمنهاد حوزه سلامت است، گفت: «سازمانهای مردمنهاد میتوانند با استفاده از ظرفیتهای رسانهای و سرمایههای اجتماعی خود پیامهای سازمان انتقال خون که بر ضروری بودن اهدای خون در شرایط شیوع ویروس کرونا تأکید دارد را به عموم مردم منتقل کنند». او گفت: «در تلاشیم به عموم شهروندان یادآور شویم که برای کارهای غیرضروری از منزل خارج نشوند اما نباید اهدای خون را یک کار غیرضروری تلقی کرد. شیوع کرونا نباید مشارکت اجتماعی و امر انساندوستانه اهدای خون را از یادمان ببرد.»