انتظارات جدید اردوغان از اتحادیه اروپا و ناتو
سفر رجب طیب اردوغان رییسجمهور ترکیه به بروکسل در حالی به پایان رسید که مقامهای اتحادیه اروپا پس از دیداربا اردوغان اعلام کردند که هردو طرف توافق کردند که پس از 4 سال یک بازنگری در توافق میان اتحادیه اروپا و ترکیه صورت گیرد.
چرا که اختلافات اخیر اتحادیه اروپا و ترکیه بر سر مهاجران منجر به هجوم هزاران مهاجر به سمت یونان و کشورهای اتحادیه اروپا شده است. بر اساس توافقنامه سال 2016 اتحادیه اروپا موظف بود که 6 میلیارد یورو به ترکیه برای حفظ و نگهداری بیش از 3میلیون پناهجوی سوری به این کشور پرداخت کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، بعد از اجرایی شدن این توافق میزان ورود مهاجران به یونان از طریق ترکیه به شکل چشمگیری کاهش پیدا کرد. در حال حاضر ترکیه که معتقد است هزینههای نگهداری پناهجویان بهشدت افزایش یافته به دنبال بازنگری در توافق با اتحادیه اروپاست. حالا نیز طبق توافق صورت گرفته بناست مذاکراتی بین مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر امورخارجه ترکیه و یک تیم کارشناسی برای بازنگری در توافق سال 2016 برگزار خواهد شد. به گزارش یورو نیوز اورسولا فون در لاین رییس کمیسیون اروپا گفت: در طی مذاکراتی که با اردوغان داشتیم تمرکز کامل ما برروی واقعیات موجود بود. و تاکید کردیم که موضع دو طرف را بررسی کنیم و مشخص کردیم اتحادیه چگونه به ترکیه نگاه میکند. با این حال اردوغان بلافاصله بعد از مذاکرات با مقامهای اروپایی صحبت نکرد؛ با این وجود مقامهای دفتر وی مذاکرات را مولد توصیف کردند.
با این وجود اتحادیه اروپا اردوغان را همواره به باجگیری متهم کرده است. این در شرایطی است که ترکیه بیش از 3 میلیون پناهجو را درخود جای داده و اردوغان از اروپا میخواهد که سهم بیشتری را در این زمینه به دوش بکشد. اردوغان معتقد است که اتحادیه اروپا به تعهدات خود طبق توافق سال 2016 بهطور کامل عمل نکرده است. اروپا نیز معتقد است که به تعهداتش پایبند بود و وجوه مورد توافق را پرداخت کرده است و اردوغان را متهم به باجگیری کرده است. چرا که پس از کشته شدن دهها سرباز ترک در ادلب سوریه، اردوغان بار دیگر مرزها را باز گذاشت تا پناهجویان به سمت مرزهای یونان سرازیر شوند. کشورهای اتحادیه اروپا نیز سعی دارند که از یونان که عضوی از ناتو نیز محسوب میشود حمایت کنند و به نوعی آن را سپر حفاظتی از مرزهای اروپا با جهان خارج میدانند. این موضوع را نیز اروپاییها در برابر ترکیه روشن کردند. پلیس یونان و مرزبانان سعی دارند که در برابر موج مهاجران سرازیر شده از سمت ترکیه مقاومت کنند؛ از همین رو شاهد درگیریهای شدید در این منطقه بودهایم. بسیاری از مهاجران عنوان کردهاند که پلیس یونان با آنها بدرفتاری کرده و ترکیه نیز عنوان کرده دو مهاجر بر اثر خشونت در طول مرز جان خود را از دست دادهاند که یونان این اتهامات را رد کرده است. با این حال فون درلاین تاکید کرده است که استفاده از نیروی بیش از حد قابل قبول نیست و اقدامات امنیتی باید متناسب باشد ولی اروپا هیچ گونه انتقادی را تاکنون متوجه پلیس یونان نکرده است. پیش از سرازیر شدن موج جدید مهاجران به سمت یونان، این کشور پذیرای هزاران مهاجر بوده و آنها را در اردوگاههای پر ازدحام نزدیک به ترکیه مستقر کرده است.
مرز ناتو با روسیه
با این حال نمیتوان این موضوع را نادیده گرفت که ترکیه بسیار علاقهمند است اتحادیه اروپا و مجموعه ناتو را در بحران سوریه با خود همراه کند. اردوغان در بروکسل گفت: ما میخواهیم روابط اروپا و ترکیه را تقویت کنیم. او در یک کنفرانس مطبوعاتی در کنار ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو گفت: مرز ترکیه با سوریه مرز جنوبی ناتو است و از ناتو خواست تا حمایت خود از ترکیه در سوریه را نشان دهد. استولتنبرگ نیز گفت: ناتو به پشتیبانی از ترکیه ادامه خواهد داد و شرایط موجود در مرز بین ترکیه و یونان را نگران کننده خواند. به گزارش الجزیره، تحلیلگران معتقدند که اردوغان به دنبال از دست دادن توافق نامه سال 2016 با اتحادیه اروپا نیست و چندان هم در این میان بحث مالی مطرح نیست چرا که اردوغان میخواهد که اتحادیه اروپا اقداماتی بیش از کمکهای مالی انجام دهد. به گفته منابع دیپلماتیک، اردوغان پیش از این یک لیستی از درخواستهای خود را به اروپا ارایه داده است که از جمله آن پشتیبانی بیشتر هوایی در مرز ترکیه و سوریه بوده است و همچنین درخواست کرده در امر شناسایی هوایی و همچنین ارایه هواپیماهای بدون سرنشین برای نظارت بیشتر کمک ارایه دهند. گفته میشود اردوغان همچنین خواسته تا ناتو کشتیهایی را نیز در شرق مدیترانه مستقر کند. با این حال استولتنبرگ در دیدار خود با اردوغان سعی کرد تا به نحوی از ترکیه حمایت کند. او گفت که ما به حمایت خودمان از ترکیه ادامه میدهیم و تاکید کرد ترکیه خط مقدم جبهه ناتو محسوب میشود و هیچ یک از متحدان بیش از ترکیه متحمل حملات تروریستی نشده و هیچ متحد دیگری پناهنده بیشتری نیز ندارد. وی تاکید کرد که موضوع مهاجرت و جریان پناهندگان یک چالش مشترک است که نیاز به راهحلهای مشترک دارد. با این حال آنگونه که فون درلاین اعلام کرده هیچ پیشنهاد جدیدی از سمت اروپا برای تامین مالی جدید برای احیای توافق با ترکیه در راستای نجات پناهندگان سوری وجود ندارد. او تاکید کرد که احتمالا بحثهای جدی و قابل توجهی در روزها و هفتههای آینده وجود خواهد داشت که انتظار میرود دو طرف به یک توافق جدید دست پیدا کنند. گفتنی است اکنون اروپا با بدترین بحران پناهندگی پس از جنگ جهانی دوم مواجه است. چرا که در سال 2015 پذیرای بیش از یک میلیون پناهجو از قارههای مختلف شد و هزینههای سنگینی را نیز متحمل شد و درنهایت با اوجگیری هر چه بیشتر مهاجران مجبور به توافق با ترکیه برای بستن مرزها به سوی مهاجران شد. گزارشها حاکی از آن است به شکل موقت اوضاع در مرز زمینی یونان و ترکیه آرام بوده است و احتمالا این انتظار وجود دارد ترکیه تا به نتیجه رسیدن مذاکرات با اروپا عبور پناهجویان از مرز ترکیه را محدود کند. با این حال گفته میشود اردوغان بناست هفته آینده نیز با رهبران آلمان و فرانسه در خصوص موضوع مهاجران دیدار و گفتوگو کند.