خانه نشینی باعث افزایش مصرف شد
اتفاقات چند روز اخیر بویژه در زمان اوج شیوع ویروس کرونا به همه ثابت کرد که ویروسی خطرناکتر هم در حال گسترش است. این پدیده را میتوان ویروس احتکار نامید که در صورت گسترش، دستکمی از دیگر ویروسهای مسری و مخرب ندارد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، مدیریت بحران در سالهای مختلف در سطح جهان نشان داده است همزمان با اپیدمی یک بیماری، هجوم بیامان و احتکارگونه مردم برای تهیه مایحتاج روزانه و اقلام پرمصرف باعث موج مخرب دیگری میشود که در صورت عدم کنترل میتواند فاجعهای دیگر را رقم بزند. بدین جهت اگر نظارتها منظم، مداوم و سختگیرانه نباشد توزیع صحیح کالاها با چالشهایی روبهرو میشود. اما سؤال این است که چه کسانی دست به خرید احتکار گونه میزنند و چه کسانی دچار تب خرید نشدند؟ خرید احتکار گونه در دو شکل در کشور قابل مشاهده است که این اتفاق، داد دولتمردان را هم درآورده است. اولین گروهی که سراغ احتکار میروند و شما در هیچ فروشگاه و مرکز خریدی آنها را نمیبینید، همان دلالان و سوءاستفادهکنندگان بازار هستند که همواره و در هر دورهای که کشور با شرایط خاص مواجه شده است به نفع حسابهای مالی خود اقدام کردند. این افراد یا با توزیعکنندگان کالا ارتباطات خوبی دارند یا با پخشهای یک کارخانه بهصورت مستقیم همکاری میکنند. هر زمان شامه آنان قوی شود که در فلان کالا قرار است کمبودی اتفاق بیفتد یا ارزی بالا و پایین شود، خریدهای آنها آغاز میشود. در نیمه اول امسال هم با حذف ارز 4200 تومانی شاهد حضور آنها در اقتصاد بودیم. این افراد یک روز ماکارونی، تن ماهی و رب را کمیاب میکنند و روز دیگر شکر را. حال در روزهایی که کشور با شیوع ویروس کرونا روبهرو است، این افراد کار و کسب خود را با خریدهای انبوه انواع کالاهای اساسی (روغن، شکر، رب، تن ماهی، برنج، گوشت و مرغ) و مصرفی مردم آغاز کردند.
کالاهای مصرفی تقلبی
البته شنیدهها حکایت از آن دارد که این افراد پا را فراتر گذاشته و به برخی از کارگاههای زیرزمینی سفارش کالاهای مصرفی مردم (ماسک، مایع ظرفشویی، محلول و ژلهای ضدعفونیکننده و دستکش) را میدهند.
این کالاها که مورد تأیید وزارت بهداشت نیست در برخی از محلههای تهران و سایر شهرها با قیمت بالا توزیع میشود.
ریشه اینها خشک نمیشود
این افراد بیشترین سهم را در برهم زدن بازار کالایی دارند و هیچ زمان هم ریشه آنها خشک نشده است. در طی سالیان مختلف برخی از آنها بازداشت شدند و حتی محکومیت و جریمههایی برای محتکران در نظر گرفته شد اما همواره شاهد آن هستیم که محتکران مانند قارچ رویش میکنند.
5 برابر سال گذشته کالا هست
این مجموعهها که برخیهایشان هم با عنوان توزیعکنندگان کالا فعالیت میکنند کالاهایی را هدف گرفتند که در زمره کالاهای مصرفی مردم است. از اینرو دولتمردان باید فضایی در زمینه توزیع کالاهای اساسی که گفته میشود 5 برابر سال گذشته است ایجاد کنند تا دست این افراد از بازار کوتاه شود، در غیر این صورت احتمال دارد که در برخی از کالاها شاهد کاهش عرضه باشیم.
نظارت بیشتر در شرایط حاضر
در مورد عرضه کالاهای مصرفی مانند ماسک، مایع ظرفشویی، محلول و ژلهای ضدعفونیکننده و دستکش یکبار مصرف در بازار که قرار شده صادرات آنها متوقف، تعرفه وارداتی آنها صفر شود و تولیدکنندگان داخلی بهصورت سه شیفت کار کنند، نظارت بیشتری صورت گیرد و صد البته رصد بازار به جهت آنکه کالای تقلبی با قیمتهای بالا بهدست مردم نرسد نیز ضروری است.
مردم عادی هم احتکار میکنند
گروه دوم که بهسمت احتکار رفته است، مردم عادی هستند. این افراد که تحت تأثیر شایعات قرار میگیرند به فروشگاهها میروند و بهصورت انبوه خرید میکنند. از هر کالای اساسی چندین بسته بر میدارند و اگر هم بپرسید که چرا اینگونه خرید میکنید، میگویند برای روز مبادا! آنها در دیالوگهایشان مرتب بههمه هشدار میدهند که خرید کنید، سال دیگر کالا نیست یا برخی از کالاها نایاب میشود!
افراد خاص!
دیده شده این افراد (برخی از دهکهای بالای جامعه) به کالاهای مصرفی این روزها چون ماسک، الکل و سایر مواد ضدعفونیکننده دسترسی بیشتری دارند، یعنی حاضر هستند با پرداخت پول بیشتر این کالاها را خریداری کنند، این افراد به سودجویان کمک میکنند تا با خیال راحت خریدهای احتکار گونه و عرضه قاچاقی به افراد خاص را داشته باشند. برخی از دهکهای بالای جامعه که معمولاً با ماشینهای شخصی رفت و آمد دارند، خانههایشان مملو از کالاهای مصرفی شده است.
دهکهای بالا خرید میکنند
افرادی که به خریدهای انبوه دست میزنند معمولاً جزو دهکهای بالای جامعه هستند و خریدهای انبوه برای آنها آسانترین کار است. اما در مقابل خیلی از افراد هستند که سبد خریدشان با توجه به شب عید پر نمیشود. آنها تنها کالاهای ضروری و مورد نیاز را میخرند و میگویند که ما به اندازه جیبمان خرید میکنیم، اگر کالایی هم در آینده نبود، نمیخوریم!
توازن کالا در فروشگاهها حفظ شد
وجود چنین افرادی در کشور و نگاه واقع بینانه باعث شده که توازن کالایی فروشگاهها بهم نریزد. اگر به فروشگاهها سر بزنید میبیند که خیلی از مردم ولع خرید ندارند و سعی میکنند تنها سراغ مواد شوینده و خوراکیهای مورد نیاز خودشان بروند. از سویی طی چهار روز اخیر، هر روز به فروشگاههای زنجیرهای رفتیم تا وضعیت خرید مردم را رصد کنیم، آن چیزی که به نسبت گذشته بسیار مشهود بود، کاهش تعداد خریداران است.
برای خانه نشینی خرید میکنند
خیلی از افراد در خانه می مانند و با کالاهای موجودشان سر میکنند، برخی دیگر هم به نمایندگی از خانواده هایشان خرید میکنند تا تعداد کمتری از افراد خانواده در معرض ویروس کرونا قرار گیرند، از سویی برخی هم خرید یکماه آینده را انجام میدهند تا در خانهنشینی به اجبار با کمبود کالایی روبهرو نشوند.
شرایط را برای دلالان فراهم نکنید
البته دولتمردان بارها در مصاحبههای خود گفتند تمام کالاها به وفور وجود دارد و مردم خریدهای انبوه نکنند چرا که اینگونه خریدها به حضور دلالان در بازار کمک میکند، آنها (منظور دلالان) اگر ببینند کالایی عرضه کمتری دارد یا تعداد خرید آن بالا است، سراغ آن کالا میروند تا عرضه آن در بازار کمتر شود و در نهایت خودشان با قیمتهای گزاف بفروشند.