رفتار بازارها در مواجهه با «کرونا» و «FATF» چطور است؟
درنخستین روز هفته جاری و سومین روز از آخرین ماه سال، بازارهای سرمایهگذاری ایران با رخداد مهم روبهرو شد که در قالب ریسکهای جدید خود را به نمایش گذاشتند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، دراین روز انتشار اخبار شیوع ویروس «کرونا» در تعدادی از شهرهای کشور، قرار گرفتن دوباره ایران در لیست سیاه کارگروه اقدام مالی یا FATF ریسکهای تازهای بود که اقتصاد ایران و بازارهای مختلف را تحت تأثیر خود قرار دادند.
ویروس کرونا که پساز قربانی کردن بیش از دو هزار نفر در چین انتهای هفته گذشته باعث مرگ 5 هموطن شد، یکی از ریسکهایی است که بتازگی پا به دنیای اقتصاد ایران گذاشته است. زمانی که این ویروس در چین شناسایی شد و بسرعت به سایر قارهها شیوع پیدا کرد، باعث سقوط بازارهای مالی دنیا بخصوص کشور چین شد؛ روندی که در بازار جهانی نفت نیز تکرار شد. اما برعکس این دو بازار، کرونا در بازار ارز و طلا بهعنوان داراییهای امنتر که قدرت نقدشوندگی بالاتری دارند، رشد شاخصها را بهدنبال داشت.
انتشار بیانیه کارگروه اقدام مالی در روز جمعه درخصوص بازگرداندن ایران در لیست سیاه، با وجود چراغ سبزی که برای ایران درنظر گرفته است، ریسک دیگری بود که بهدلیل محدودتر کردن روابط بانکی و تراکنشهای مالی بر بازارهای مختلف تأثیر گذاشت. هرچند روز گذشته قیمتها در بازار ارز و طلا رشد قابل توجهی را تجربه کرد، اما به اعتقاد برخی از کارشناسان این روند موقتی خواهد بود چرا که تأثیر هیجانی و روانی آن بیش از آثار واقعی آن بر اقتصاد است. به اعتقاد این کارشناسان به هر روی ویروس کرونا کنترل و مهار خواهد شد و سایه آن از اقتصاد کشور کنار خواهد رفت. درخصوص قرار گرفتن نام ایران در لیست سیاه FATF نیز کارشناسان معتقدند گرچه تصمیم اخیر کارگروه اقدام مالی این شرایط را تشدید میکند، هماکنون نقل و انتقالات مالی و بانکی ایران در حداقل خود قرار دارد. ضمن اینکه این کارگروه چراغ سبزی هم برای خروج دوباره ایران از لیست سیاه با اجرای توصیهها نشان داده است.
واکنش متفاوت بورس
درحالی که در نخستین ساعت کاری بورس تهران، شاخص با افت بیش از 11 هزار واحدی به ریسکهای جدید بازار واکنش نشان داد، اما این ریزش دوام چندانی نداشت و بسرعت جای خود را به رشد داد. به طوری که دراین روز کف و سقف شاخص 14 هزار و 747 واحد اختلاف داشت که ناشی از ریزش شاخص به 467 هزار و 120 واحد تا رشد به 481 هزار و 869 واحدی بود.
دراین روز نهاد ناظر بازار با تجربهای که در حمایت از بازار درشهادت سردار سلیمانی داشت، توانست با کمک حقوقیها، از ریزش هیجانی شاخص جلوگیری کند. البته با ورود سرمایهگذاران جدید به بازار در ماههای اخیر و نقدینگی بزرگی که به بورس آمده، آنقدر تقاضا برای خرید سهم بالاست که براحتی بازار سهام از این ریسکها عبور کرد.
این درحالی است که بررسی واکنش بورس به رخدادهایی که از نظر بنیادین بر شاخصهای بازار تأثیر ندارد، نشان میدهد که بازار با تجربهتر از قبل چندان اسیر جو روانی نمیشود ضمن اینکه فعالان بازار نیز دید بلندمدتتری نسبت به تداوم روند صعودی شاخصها دارند.
البته روزگذشته سهام شرکتهایی که تأثیر مستقیمی از ریسکهای کرونا و اف ای تی اف میپذیرند با تغییرات بیشتری همراه بود. درهمین راستا سهام بانکها با افت بیشتری نسبت به سایر صنایع همراه شد و در مقابل سهم داروییها و تولیدکنندههای شویندهها رشد بالاتری را تجربه کرد.
بدین ترتیب درپایان معاملات سومین روز اسفند ماه جاری، شاخص کل بورس با رشد 3 هزار و 113 واحدی (معادل 0.65 درصد) در یک روز پرریسک رکورد جدیدی را به ثبت رساند و در ارتفاع قله 481 هزار و 869 واحدی ایستاد. با این رشد بازدهی کل بازار از ابتدای سال تا دیروز با رسیدن به 169.7 درصد در آستانه عبور از مرز 170 درصدی قرار گرفت، سودی که فاصله معناداری با سایر بازارهای رقیب دارد.
ورود دلار آزاد به کانال 15 هزار تومان
روز گذشته بازار ارز با رشد قیمتی بالایی همراه شد. دراین روز علاوه بر افزایش 330 تومانی نرخ دلار در صرافی ملی ایران بهعنوان مرجع اصلی تعیین نرخ صرافیهای مجاز، نرخ این ارز در بازار غیررسمی نیز وارد کانال 15 هزار تومان شد.
درحالی که در روز چهارشنبه نرخ فروش دلار درصرافی ملی ایران 14 هزار و 200 تومان بود، دیروز این نرخ به 14 هزار و 530 تومان رسید که 330 تومان (معادل 2.3 درصد) افزایش نشان میدهد. نرخ یورو نیز در صرافی ملی نسبت به روز چهارشنبه 180 تومان (معادل 1.1 درصد) رشد داشت. در روز چهارشنبه نرخ فروش این ارز 15 هزار و 400 تومان اعلام شد که دیروز به 15 هزار و 580 تومان رسید.
بدین ترتیب، در صرافیهای مجاز همین نرخها روی تابلوی قیمتها نشست. اما پوند انگلیس با رشد چند برابری نسبت به سایر ارزها هزار و 63 تومان رشد کرد و به 19 هزار و 652 تومان رسید. درهم نیز با رشد 194 تومانی به 4 هزار و 149 تومان و لیرترکیه با رشد 116 تومانی به 2 هزار و 489 تومانی رسید.
اما در بازار غیررسمی و آزاد، نرخها رشد بیشتری نشان میدهد. براین اساس درشرایطی که طی روزهای اخیر دلار آزاد در محدود 14 هزار و 200 تومان قرار داشت، دیروز با عبور از مرز روانی 15 هزار تومان به 15 هزار و 250 تومان رسید.
رکوردشکنی سکه
به موازات رشد نرخ ارز، بازار طلا و سکه نیز رکوردهای تازهای در کارنامه خود ثبت کرد. براین اساس و در زمان تنظیم این گزارش، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید به 5 میلیون و 726 هزار تومان رسید که 396 هزار تومان نسبت به روز کاری قبل رشد داشت. سکه تمام بهارآزادی طرح قدیم نیز با رشد 365 هزار تومانی به 5 میلیون و 670 هزار تومان دست یافت.
همچنین دراین روز نیم سکه 2 میلیون و 953 هزار تومان قیمت خورد که اختلاف 160 هزار تومانی با روز کاری قبل داشت. ربع سکه هم با نرخ یک میلیون و 813 هزار تومانی 120 هزار تومان افزایش قیمت داشت. سکه گرمی نیز با کمترین میزان رشد، 10 هزار تومان بالا رفت و به 962 هزار تومان رسید.
در بازار طلا هم هر گرم طلای 18 عیار در آستانه 600 هزار تومان قرار گرفت. دراین روز این نوع از طلا 594 هزار و 200 تومان قیمت خورد که 45 هزار و 700 تومان افزایش نشان میدهد. از سوی دیگر مثقال طلا نیز با رشد 194 هزار تومانی، 2 میلیون و 572 هزار تومان قیمتگذاری شد.
این درحالی است که دیروز اونس جهانی طلا 16 صدم درصد افت داشت. دراین روز هر اونس طلا هزار و 643 دلار ارزشگذاری شد که 2 دلار و 60 سنت کمتر از روز جمعه بود.