با ضرورت‌های رابطه عاطفی سالم چقدر آشنا هستید؟
دلخورید. بغض روی بغض آمده و حالا دیگر توان نفس کشیدن ندارید. خوشحالید. چون حرف زده‌اید و موضوع را حل کرده و سبک شده‌اید. اگرچه بخشی از وضعیت یا حال روحی و جسمی ما در ارتباط با جامعه و افرادی که با آنها سر و کار داریم تعریف می‌شود، اما وضعیت ارتباطی ما با همسر یا نامزدمان، جایگاه خاص خودش را دارد؛ به این دلیل که طرفین یک رابطه عاطفی، بیشترین ارتباط و مهم‌ترین تاثیر را روی یکدیگر دارند. برای آن‌که بدانیم مشخصات یک رابطه عاطفی سالم چیست و اگر جایی از رابطه بیمار شد، باید چه کار کنیم، با دکتر هرایر دانلیان، روان‌شناس و زوج‌درمانگر، گپی زده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم، «رابطه عاطفی، بهترین و درست‌ترین وسیله برای ارضای نیازهای فردی است.» «هرچه رضایت طرفین بیشتر باشد، رابطه بهتری است و هرچه ارتباط بهتر باشد، طرفین رابطه برای ایجاد رضایت در خود و طرف مقابل تلاش بیشتری خواهند کرد. اما این مهم چطور میسر می‌شود؟»
دکتر دانلیان با توضیح این‌که در دوره‌ای که ما زندگی می‌کنیم، رابطه سالم تعریف و ویژگی‌های خودش را دارد، می‌گوید: «تامین رضایت نسبی طرفین، مهم است. نسبی بودن، نکته مهمی است؛ به این دلیل که بیشتر عوامل مشکل‌آفرین، به‌خاطر تفاوت سلیقه طرفین بازمی‌گردد. برای سنجش درست و غلط بودن سلیقه افراد نیز معیار مشخصی وجود نداشته و ممکن است درباره هر موضوعی این تفاوت وجود داشته باشد؛ برای مثال در سبک زندگی.» او ادامه می‌دهد: «سلیقه افراد می‌تواند ناشی از دیدگاه خود فرد، تربیت خانوادگی یا فرهنگ او باشد. بنابراین بهتر است طرفین با گفت‌وگو، به تفاهم برسند. یک رابطه خوب، رابطه‌ای است که کارکرد اجتماعی خوبی هم دارد.» دکتر دانلیان در توضیح اجتماع مرتبط به یک رابطه عاطفی می‌گوید: «اجتماع، خانواده افراد و جمعی که افراد در آن زندگی می‌کنند را دربرمی‌گیرد. به این دلیل که هر فرد به شکل مستقل، در اجتماع حضور دارد. بنابراین اگر یک رابطه عاطفی کارکرد اجتماعی خوبی هم داشته باشد، رابطه سالم و موفقی است. این نشان می‌دهد که طرفین به علاقه‌ها و خواسته‌های درست طرف مقابل، واکنش درست داشته‌اند. بنابراین شکل حضور آنها در اجتماع نیز در رضایت طرفین از یک رابطه، اثرگذار است.»
تداخل نظرها راهگشا نیست
دکتر دانلیان با توضیح این مطلب که در حال حاضر دلیل بعضی از مشکلات زوج‌ها، اعمال نظر خانواده‌هاست می‌گوید: «دو نفر با دو دنیای متفاوت - که البته شباهت‌هایی هم قطعا به هم دارد - با هم مرتبط می‌شوند. از آنجا که معمولا این آشنایی بیرون از محیط خانواده؛ برای مثال در محل کار یا تحصیل اتفاق می‌افتد، خانواده‌ها از سلیقه و نظر طرف مقابل بی‌اطلاع هستند و ارتباط جدید و شنیدن سلیقه و نظر فرد جدید، می‌تواند مشکل‌ساز باشد.» او ادامه می‌دهد: «این شیوه جدید آشنایی و ازدواج با روش سنتی که از قبل خانواده‌ها درباره طرف مقابل اطلاعاتی داشتند، متفاوت است. بنابراین آشنایی دو نفر با حسی خوب آغاز شده و با ورود خانواده‌ها - به عنوان یک اجتماع تازه - با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود.» دکتر دانلیان اضافه می‌کند: «در این بین این طرفین هستند که می‌توانند شرایط را مدیریت کنند.»
گفت‌وگو، گفت‌وگو و بازهم گفت‌وگو
«ایجاد فرصت گفت‌وگو حتی درباره ناراحت‌کننده‌ترین مسائل، یکی از بزرگ‌ترین و کلیدی‌ترین راهکارها برای هدایت یک رابطه به مسیر درست است.» دکتر دانلیان ادامه می‌دهد: «اگر نشود درباره مسائل از ساده‌ترین تا خاص‌ترین مسائل، گفت‌وگو کرد، مسائل روی هم جمع شده و می‌تواند رابطه را به مسیری که نباید، هدایت کند.» او ادامه می‌دهد: «مطرح نکردن مسائل باعث می‌شود تا حرف‌ها در ذهن افراد به درگیری ذهنی تبدیل شده و رابطه از کنترل و مسیر درستش خارج شود.» دکتر دانلیان اضافه می‌کند: «باید سر فرصت درباره مسائل صحبت کرد. رابطه خوب و سالم، رابطه‌ای است که بتواند خودش راهکارها را پیش پای دو طرف بگذارد.»
دکتر دانلیان درباره راهکارها توضیح داده و می‌گوید: «علاوه بر ضرورت یادگیری مهارت حل مساله، هر رابطه، اتفاق جدیدی است که مختصات خاص خودش را دارد. پس نیازمند راه‌حل‌ها و راهکاری منحصر به‌فرد خود است.» او ادامه می‌دهد: «با ایجاد مساله‌ای در رابطه، باید هر دوطرف با همفکری، در پی یافتن راه تازه برای رابطه خود باشند. بی‌تردید کمک‌گرفتن از راهکارهای قبلی برای رابطه جدید مناسب نیست. پس باید بتوانند با هم به راهحلهایی برسند که مختص همان رابطه و متولد شده از همان رابطه و مشکل مرتبط به آن است.» او در پایان می‌گوید: «گفت‌وگوی درست، کمک می‌کند تا راهکارهای جدید برای مشکل جدید در رابطه جدید پیدا شود.»
ما مکمل هم هستیم
«طرفین، مکمل هم هستند.» دکتر دانلیان دراین باره توضیح می‌دهد: «رابطه‌ای سالم است که طرفین مکمل هم باشند. این شامل شباهت‌ها و تفاوت‌های طرفین است. برای مثال شاید هر دو نفر دوست داشته باشند در طول روز در ساعت‌های مشخصی به کارهای شخصی برسند. وقتی هر دو روی این مساله اتفاق نظر داشته باشند، درواقع مکمل یکدیگر بوده‌اند. این احترام باید در تفاوت‌ها نیز دیده شود.»
با تغییر، تغییر کنیم
«با توجه به آهنگ تند تغییرات در شرایط کنونی، نمی‌توان همواره بر هر مشکلی، یک راهکار مشخص ارائه کرد.» دکتر دانلیان با این توضیح ادامه می‌دهد: «اما اصولی وجود دارد که براساس آن افراد می‌توانند در راستای رسیدن به راهکار مناسب، به توانایی ذهنی و روانی خود و طرف مقابل قدم برداشته و کمک کنند.»
او ادامه می‌دهد: «درواقع براساس این اصول می‌توانند زمان بیشتری به طرف مقابل بدهند تا راهکار مناسب برای حل مساله را پیدا کند، پیش از آن‌که مساله‌ای تبدیل به مشکل شود.»
دکتر دانلیان ادامه می‌دهد: «درحال حاضر جمله کلیدی در روابط عنوان می‌شود و آن این‌که اگر می‌خواهی طرف مقابل را خوب بشناسی، خودت را خوب معرفی کن. این جمله‌ها، معمولا در حرف آسان است، اما در عمل با سختی‌های زیادی روبه‌روست.» او ادامه می‌دهد:«بنابراین هر فرد، نیاز دارد با کمک روش‌های خودشناسی، ابتدا به درستی از حالت‌های روحی و جسمی خودش آگاه شود.» دکتر هرایر دانلیان اضافه می‌کند: «فرد باید بتواند به‌درستی از نگاه و ویژگی‌های مذهبی، اجتماعی، فرهنگی، شخصیتی و... خود آگاه شود تا بتواند به شکل درستی وارد رابطه شده و به‌خوبی خودش را معرفی کند، اما اگر این خودشناسی ضعیف باشد، پیام انتقال یافته از فرد به دیگران، در جوامع مختلف متفاوت است و دیگران هم نمی‌توانند ارزیابی درستی از رفتار و روحیات او داشته باشند.» دکتر دانلیان می‌گوید: «بنابراین خودشناسی می‌تواند به انتخاب درست و مدیریت درست رابطه منجر شود.»
یک مثال بیشتر بدانیم
«یکی از راهکارهای داشتن رابطه خوب، دور شدن از نگاه و مسائل منفی است.» دکتر دانلیان ادامه می‌دهد: «افرادی که رابطه موفقی دارند، نمی‌گذارند افکار و رفتار منفی، هدایت رابطه آنها را به دست بگیرد.» او ادامه می‌دهد: «براساس نظر اریکسون، کودک با عدم اعتماد به دنیا متولد می‌شود و نحوه رفتار با او، عدم اعتماد یا اعتماد او به دنیا را شکل می‌دهد. به همین دلیل هم در بزرگسالی معمولا تاثیر افکاری بیشتر از افکار مثبت است؛ بنابراین باید روی موارد مثبت تاکید بیشتری داشت و اجازه نداد افکار منفی یا حتی افراد منفی، کنترل و هدایت رابطه را به دست بگیرند.»
تشدید را بردارید
«برای داشتن رابطه خوب، آموزش مهارت‌های مختلف مهم است؛ این مهارت‌ها می‌توانند مانع از تشدید تنش‌ها و مشکلات رابطه شوند.» دکتر دانلیان ادامه می‌دهد: «برای مثال، گفت‌وگو مهم‌ترین و بهترین روش حل مساله است. اما اگر ما شیوه درست گفت‌وگو را ندانیم، خود به عاملی برای مشاجره و تشدید تنش‌ها تبدیل می‌شود.»
دکتر هرایر دانلیان در پایان می‌گوید: «گوش‌کردن به نصیحت و توصیه‌های کلی، راهگشا نیست. با مطالعه کتاب، دیدن فیلم یا گفت‌وگو با افرادی که راهکارهای دقیقی ارائه می‌دهند، می‌توان مشکلات را قدم به قدم حل کرد.» او درپایان می‌گوید: «بهتر است مشکلات فردی نیز با مراجعه به متخصص، درمان شوند تا روی رابطه اثر منفی نگذارند.»
