تسهیلات ازدواج چه مسیری را طی کرده است؟
هزینههای ازدواج لحظه به لحظه بیشتر میشود. تا پیش از جهش نرخ دلار در سال97، زوجها میتوانستند درصدی از هزینههای خود را با دریافت وام ازدواج تامین کنند، اما در شرایط کنونی همهچیز فرق کرده است؛ وام ازدواج دیگر کفاف هزینهها را نمیدهد و خبرها حاکی از آن است که مبلغ آن قرار است در سال آینده دوباره افزایش پیدا کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، نخستین وامهای ازدواج، سال 84 پرداخت شد. صندوق مهر امام رضا(ع) عامل پرداخت این تسهیلات شد که البته بعد از مدتی کوتاه پای بانک ملی هم به میدان باز شد. بررسیها نشان میدهد که مبلغ این وام در سال85، 400هزار تومان بود که در سالهای بعد به 600هزار تومان و درنهایت یک میلیون تومان رسید. کارمزد تسهیلات قرضالحسنه ازدواج در آن سالها، 4درصد و مدت بازپرداخت آن ۳۶ماه تعیین شده بود. اما در سال88، شبکه بانکی کشور موظف به پرداخت تسهیلات به زوجها شد و کمکم بیشتر بانکها موظف به عاملیت در این حوزه شدند.
از ابتدای سال98 تا پایان تیرماه از مجموع بیش از ۵۸۲ هزار نفر متقاضی، به بیش از ۳۲۱هزار نفر وام پرداخت شده است که براساس اعلام مدیرکل دفتر برنامهریزی و توسعه اجتماعی وزارت ورزش و جوانان، 55درصد درخواستها در مدت مورد بحث، پوشش داده شده است.
در پنجماهه اول امسال، 2هزار و 244 فرد بالای ۶۰سال وام ازدواج گرفتند؛ این رقم در کل سال۹۷ حدود 3هزار و 530نفر و در کل سال ۹۶، حدود تنها 224نفر اعلام شده بود.
در سال 96، 92درصد متقاضیان موفق به دریافت تسهیلات ازدواج شدند. در سالجاری پایینترین درصد دریافتکنندگان وام ازدواج نسبت به متقاضیان، مربوط به استانهای خراسان رضوی، خوزستان، کرمان و خراسان شمالی است.
افزایش 20 میلیونی وام ازدواج
مبلغ وام ازدواج از سال88 تا سال94 تقریبا ثابت بوده است. پرداخت رسمی این وام از سال88 با رقم 2میلیون تومان آغاز شد و در سال90 به 2میلیون و 500هزار تومان رسید. در سال91 میزان مبلغ وام برای هر یک از زوجها با 3میلیون تومان تصویب شد و این روند تا پایان سال 94 ادامه پیدا کرد. اما در سال95 بعد از پیگیریهای مجلس، مبلغ وام ازدواج به 10میلیون تومان رسید تا اینکه در سال97 مصوب شد هرکدام از زوجها 15میلیون تومان وام بگیرند. سال98 سقف این تسهیلات به 30میلیون تومان افزایش یافت و حالا خبرها حاکی از آن است که قرار است در سال99 این وام به 50میلیون تومان برای هر فرد برسد.
براساس آمار اعلامشده، تعداد متقاضیان دختر زیر ۱۵سال هم بعد از بالا رفتن رقم وام ازدواج افزایش چشمگیری داشته است. در سال۹۷ همزمان با افزایش مبلغ وام ازدواج به ۱۵میلیون تومان، 3هزار و 432دختر زیر ۱۵سال درخواست وام کردند. افزایش مبلغ وام در سال98 موجب شد که براساس اعلام بانک مرکزی در سال۹۸ تا پایان مردادماه 4هزار و 460دختر زیر ۱۵سال وام ازدواج درخواست کنند.
از کدام بانکها وام ازدواج بگیریم؟
در آغاز راهاندازی سامانه تسهیلات قرضالحسنه ازدواج، تنها ۱۱بانک دولتی با پرداخت این تسهیلات بهصورت اینترنتی موافقت کردند اما در ادامه، با مشارکت بانکهای بیشتر و مؤسسات مالی، این رقم به ۳۲ حوزه رسید. هماکنون بانکهای رفاه کارگران، مسکن، سپه، کشاورزی، ملی، تجارت، صادرات ایران، پست بانک ایران، پارسیان، سامان، قرضالحسنه مهر ایران، انصار، گردشگری، دی، قرضالحسنه رسالت، توسعه تعاون، ایران زمین، حکمت ایرانیان، پاسارگاد، آینده، اقتصاد نوین، قوامین، شهر، سینا، توسعه صادرات ایران و ونزوئلا، صندوق کارآفرینی امید و مؤسسه اعتباری کوثر به متقاضیان وام ازدواج میدهند.
چگونه برای دریافت وام ازدواج اقدام کنیم؟
مرحله نخست ثبتنام در پایگاه اینترنتیve.cbi.ir است. متقاضیان بعد از ثبتنام باید فرم مربوطه را تکمیل کنند. بعد از طی این مراحل، یک کد رهگیری 10رقمی که کاملا محرمانه بوده و مربوط به متقاضی است، به شخص ثبتنامکننده داده میشود. در گام بعدی، متقاضیان موظفند برای اطلاع از وضعیت ثبتنام خود و هـمچنین نام شعبه مربوطه به منظور مراجعه برای اخذ وام ازدواج، به همین سایت مراجعه کنند و درصورتیکه شعبه عامل اعطای وام برای متقاضی تعیین شده باشد با در دست داشتن مدارک مورد نیاز، ظرف مدت زمانی که از طرف سایت اعلام میشود، به شعبه مربوطه مراجعه و نسبت به اتمام مراحل اخذ وام اقدام کنند.
شرایط ضامن چیست؟
براساس اعلام رسمی بانک مرکزی، متقاضیان باید با یک ضامن معتبر (با فیش کسر از حقوق) و ارائه سفته به شعبه مراجعه کنند. گفتنی است بانکها و مؤسسات اعتباری غیربانکی میتوانند یارانه پرداختی به اشخاص را بهعنوان تضمین در این زمینه بپذیرند. در مورد متقاضیان تسهیلات در مناطق روستایی، ضمانت یک نفر ساکن روستا که اهلیت و صلاحیت او توسط شورای اسلامی روستا تأیید شود قابلقبول است.
سود و بازپرداخت وام ازدواج از چه قرار است؟
مدت بازپرداخت تسهیلات، 06 ماهه با اقساط مساوی تعیین شده و سررسید نخستین قسط، یکماه پس از پرداخت تسهیلات مزبور است. همچنین نرخ کارمزد تسهیلات قرضالحسنه ازدواج، 4درصد تعیین شده است.
صف طولانی وام ازدواج
شکاف میان تعداد ازدواجهای ثبت شده با زوجهایی که موفق به دریافت وام ازدواج میشدند در سال88 در نقطه اوج قرار داشت. تعداد ازدواجهای ثبتشده در این سال، 1.8برابر تعداد زوجهایی بود که موفق به دریافت وام 2میلیون تومانی شده بودند. این شکاف تا حدی در سالهای بعد پر شد، اما همچنان تا سال 96 به نوعی (اگرچه کمتر) ادامه داشت. کمترین تعداد تسهیلات از ابتدای راهاندازی سامانه قرضالحسنه ازدواج، در سال 92پرداخت شد که همین امر به این فاصله دامن زد؛ رویکردی که موجب طولانیشدن صف دریافت تسهیلات ازدواج شده بود و درنهایت براساس اعلام بانک مرکزی در پایان خرداد سال1393 حدود یکمیلیون و 200هزار نفر در صف دریافت تسهیلات ازدواج قرار داشتند. جریان وام ازدواج در سال۱۳۹۶ روالی متفاوت بهخود گرفت، چراکه در مردادماه و شهریورماه سال مورد بحث، طرحی تحت عنوان طرح ضربتی وام ازدواج در شبکه بانکی اجرا شد. تا پیش از اجرای این طرح همواره تعداد زیادی در صف وام ازدواج قرار داشتند، بهگونهای که قبل از اجرایی شدن این طرح بیش از ۵۰۰هزار زوج منتظر دریافت تسهیلات بودند. از ابتدای مردادماه سال96 علاوه بر بانکهای حاضر در سامانه وام ازدواج، ۱۱مورد از آنها بهطور ویژه در طرح ضربتی، مشارکت کرده و قرار شد براساس سهمیههایی که بانک مرکزی برای آنها تعیین کرده بود نسبت به کاهش صف اقدام کنند. در روند پیش گرفته شده، شکاف بین ازدواجهای ثبتشده و تسهیلات پرداختی در سال97 به کمترین میزان خود رسید تا جایی که درنهایت طبق آمار بانک مرکزی، صف وام ازدواج از حدود ۵۰۰هزار نفر در ابتدای سال۱۳۹۵ با وام ازدواج ۳میلیون تومانی به حدود ۱۵۰هزار نفر در نیمه سال۱۳۹۸ با وام ازدواج ۳۰میلیون تومانی رسیده است.
میانگین زمان دریافت تسهیلات ازدواج جوانان بین 45روز تا 2ماه است و این تسهیلات به تمام کسانی که حداکثر 2سال از تاریخ عقد آنها گذشته باشد قابل پرداخت است.