آشفتگی در انتظار بازار روغن موتور

چند سالی است علی رغم فراوانی تولید روغن پایه در کشور، تولیدکنندگان بخش خصوصی روغن موتورهای تصفیه اول در تامین روغن پایه (ماده اولیه اصلی تولید روغن موتور) با مشکل روبرو هستند. پاسخی که معمولا این تولیدکنندگان از پالایشگاه های تولید روغن پایه می گیرند کوتاه است: "صادرات داریم، فروش بسته است".

متاسفانه بخش عمده روغن پایه تولیدی ایران به صورت خام و زیر قیمت جهانی (به دلیل تحریم ها) به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس صادر می شود تا توسط شرکت های دست چندم به روغن موتور تبدیل شده و ارزش افزوده حاصل از صادرات آن به کشورهای مختلف جهان به جیب شرکت های اماراتی برود.

با توجه به معدود بودن پالایشگاه های روغن پایه در کشور، هر ساله خصوصا در سه ماهه پایان سال شاهد قطع یا محدود شدن عرضه روغن پایه هستیم و عملا شرکت های خصوصی به حالت نیمه تعطیل در می آیند و بازار روغن موتور دچار آشفتگی می شود. هرچند میزان فروش روغن پایه به شرکت های داخلی کوچک و سهم آن در صورت های مالی پالایشگاه ها ناچیز است، اما این امر باعث خلا سهم شرکت های خصوصی در بازار و زمینه ساز آشفتگی و افزایش قیمت در بازار می شود که بر اساس آن می توان در سال بعد دلایل لازم برای درخواست افزایش قیمت از سازمان حمایت داشت که نتیجه آن تاثیرات هنگفت در صورت های مالی این شرکت ها و افزایش قیمت سهام آنها در بازار بورس خواهد بود. متاسفانه عدم وجود ساز و کار عرضه منظم و مکفی روغن پایه در بورس کالا، اوضاع پیچیده دولت و تعدد موضوعات قابل رسیدگی باعث شده است که بازار روغن موتور که مستقیما با رزق مردم رابطه داشته و عملا همه خانوارها نیازمند تامین آن هستند رها شده و تاوان این بی برنامگی و انحصار طلبی را مصرف کننده ایرانی بپردازد.

حال آنکه، راهکار بسیار ساده است، کلید حل مساله در دست ارگان های نظارتی ستاد تنظیم بازار و شورای ملی رقابت است تا با تعیین فرمول قیمت گذاری و الزام این پالایشگاه ها به عرضه حداقل بیست درصد از تولید روغن پایه خود در بورس کالا، مشکل عرضه روغن موتور در کشور را کاملا حل نمایند تا قیمت آن به دلیل افزایش عرضه به شدت کاهش یابد.

*کارشناس صنعت روانکارها