اختلال شخصیتی چیست؟ بررسی علائم، نحوه تشخیص و راه های درمان انواع اختلال شخصیت
اختلالات شخصیت گروهی از مشکلات روانی و خلقی هستند که افراد نسبت به بیماری خودشان خودآگاهی و اعتقاد ندارند و دیگران را آزار میدهند. اختلالات شخصیتی 14تیپ دارد که در4گروه تقسیمبندی میشوند.
به گزارش اقتصادآنلاین ؛ گروهی از بیماریهای سلامت روان که با الگوهای غیر قابل انعطاف و غیر معمول تفکر، احساس و رفتار مشخص میشوند اختلال شخصیت نام دارند. این تجربیات و رفتار های درونی اغلب با انتظارات فرهنگی که یک فرد در آن زندگی میکند متفاوت است.
افرادی که اختلال شخصیت دارند، ممکن است در برقراری ارتباط با دیگران و برخورد با مشکلات روزمره به روشی که مورد انتظار فرهنگ و عرف محل زندگی آن ها است، دچار مشکل شوند.
این افراد ممکن است بطور کامل از این نا هماهنگی بین افکار و رفتار های خود و رفتار های مورد قبول جامعه آگاه نباشند.
شما ممکن است دیدگاهی نسبت به جهان داشته باشید که کاملاً متفاوت از دیدگاه دیگران باشد. در نتیجه شرکت در فعالیت های اجتماعی، آموزشی و خانوادگی برای شما مشکل خواهد بود.
این رفتار ها و نگرش ها اغلب باعث ایجاد مشکلات و محدودیت هایی در روابط، برخورد های اجتماعی و محیط های کاری یا مدرسه میشود. این رفتار ها همچنین ممکن است باعث شوند افراد احساس انزوا کنند که می تواند به افسردگی و اضطراب بیانجامد.
با این حال، اختلالات شخصیت قابلدرمان هستند. اغلب ترکیبی از گفتار درمانی و دارو می تواند کمک زیادی به شما برای ادامه زندگی بکند.
چه چیزی باعث اختلالات شخصیتی میشود؟
طبق اخبار پزشکی منتشر شده دلیل خاصی تاکنون برای بروز این رفتار ها و اختلالات شخصیتی مشخص نشده است. با این حال، اعتقاد بر این است که این اختلالات ممکن است توسط تأثیرات ژنتیکی و محیطی که در آن بزرگ شدید که برجسته ترین آنها ترومای دوران کودکی است، ایجاد شوند.
معمولاً در سالهای نوجوانی یا اوایل بزرگسالی است فرد دچار اختلالات شخصیتی میشود. علائم بسته به نوع اختلال شخصیت متفاوت میباشد. برای همه اختلالات، درمان معمولاً شامل گفتگو درمانی و دارو است.
علائم کلی اختلال های شخصیتی
- ترس از رها شدن یا تنها ماندن
- روابط ناپایدار
- نداشتن برنامه مشخص و بلاتکلیف بودن
- رفتارهای غیرمعمول و هیجانی
- خودآزاری
- نوسانات عاطفی
- احساس پوچی و بی ارزشی
- خشم انفجاری
انواع اختلالات شخصیتی
انواع این اختلالالت روانی بر اساس ویژگیها و علائم مشابه به سه خوشه گروه بندی میشوند. این بیماری های روانی شایع در برخی از افراد ممکن است نشانهها و علائم اختلالات شخصیتی متعددی را داشته باشند.
خوشه A: مشکوک
- اختلال شخصیتی پارانوئید: افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید ممکن است به دیگران بی اعتماد و به انگیزه های آنها مشکوک باشند.
- اختلال شخصیت اسکیزوئید: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید علاقه کمی به ایجاد روابط شخصی یا مشارکت در تعاملات اجتماعی نشان دهند. آنها ممکن است در تفسیر نشانه های اجتماعی مشکل داشته باشند که باعث انزوا و دوریگزینی شود.
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپال: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی اغلب بر این باورند که می توانند با افکار خود بر افراد یا رویداد ها تأثیر بگذارند. آنها ممکن است رفتار ها را اشتباه تعبیر کنند که منجر به واکنش های عاطفی نامناسب می شود. آنها همچنین ممکن است از داشتن روابط صمیمی اجتناب کنند.
خوشه B: عاطفی و هیجانی
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی: افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی تمایل دارند دیگران را بدون ابراز پشیمانی از اعمالشان اداره کنند. آنها ممکن است رفتار های نا مناسب مانند دروغگویی و دزدی داشته باشند و ممکن است مستعد مصرف شدید الکل و مواد مخدر باشند.
- اختلال شخصیت مرزی: افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، بدون توجه به حمایت خانواده یا جامعه، اغلب احساس پوچی و رها شدن میکنند.
آنها ممکن است در مواجهه با رویداد های استرس زا مشکل داشته باشند و دوره هایی از پارانویا داشته باشند. آنها همچنین تمایل به انجام رفتار های مخاطره آمیز و هیجانی مانند نوشیدن زیاد الکل و قمار دارند.
- اختلال شخصیت هیستریونیک یا نمایشی: افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی اغلب سعی میکنند با نمایشی بودن یا تحریکآمیز بودن توجه بیشتری را به خود جلب کنند. آنها ممکن است بهراحتی تحت تأثیر افراد دیگر قرار بگیرند و نسبت به انتقاد یا عدم تأیید حساس هستند.
- اختلال شخصیتی خودشیفته یا نار سیستیک: افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته اغلب بر این باورند که مهم تر از دیگران هستند. آنها تمایل دارند دستاوردهای خود را اغراق کنند و به جذابیت یا موفقیت خود ببالند. علائم دیگر شامل نیاز عمیق به تحسین اما عدم همدلی با افراد دیگر است.
انواع اختلال شخصیتی در افراد.
خوشه C: مضطرب
- اختلال شخصیت اجتنابی یا دوریگزین: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی اغلب احساس بیکفایتی، حقارت یا عدم جذابیت را تجربه میکنند. آنها ممکن است بر انتقاد دیگران تمرکز کنند و از شرکت در فعالیت های جدید یا یافتن دوستان جدید اجتناب کنند.
- اختلال شخصیت وابسته: افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته برای برآوردن نیازهای عاطفی و جسمی خود به افراد دیگر وابسته هستند. آنها معمولاً از تنها ماندن اجتناب میکنند و به طور مرتب هنگام تصمیمگیری به اطمینان نیاز دارند. آنها همچنین آزار فیزیکی و کلامی از سوی دیگران را تحمل میکنند.
- اختلال شخصیت وسواسی جبری: افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری نیاز شدیدی به نظم دارند. آنها بهشدت به قوانین و مقررات پایبند هستند و زمانی که به کمال نمیرسند احساس ناراحتی میکنند. آنها حتی ممکن است از روابط شخصی غافل شوند تا روی بی نقص ساختن یک پروژه تمرکز کنند.
و در آخر سه مورد دیگر از اختلالات شخصیت را نام میبریم که جز هیچ کدام از این خوشه ها نیستند:
اختلال چند شخصیتی:
شاید شنیده باشید که میگویند شخصی چند شخصیت متفاوت دارد. و برای هر شخصیت هویت مجزا و ادراکات بخصوصی دارد. این افراد حافظه ی ضعیفی دارندـ؛ خاطرات را فراموش میکنند و رویداد های روزانه از یادشان میرود.
اختلال شخصیت مازوخیستی:
در این اختلال فرد بیمار از هر چیزی که باعث درد و تحقیرش شود لذت میبرد؛ که این درد و تحقیر میتواند توسط خود فرد داده یشود یا دیگران که شامل روابط جنسی و در روابط بین فردی و در هر مورد دیگری که فکرش را بکنید.
اختلال شخصیت دو قطبی:
در این اختلال فرد نوسانات خلقی خیلی شدیدی را تجربه میکند مثلا ممکن است یک هفته بمب انرژی باشد و سرشار از امید و انگیزه و هفته ی بعد تبدیل شود به یک شخص افسرده که حتی نمیخواهد از تخت خوابش پایین بیاید.
اختلال شخصیت چگونه تشخیص داده میشود؟
کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5)، مرجعی است که پزشکان و متخصصان سلامت روان از آن برای کمک به تشخیص شرایط سلامت روان استفاده میکنند. هر اختلال شخصیت معیارهایی دارد که برای تشخیص باید رعایت شود.
پزشک در چه مواردی با شما صحبت میکند:
- روشی که خود و دیگران را درک یا تفسیر می کنید.
- روشی که هنگام برخورد با دیگران رفتار می کنید.
- مناسب بودن پاسخ های احساسی که می دهید.
- اینکه تا چه حد می توانید بر هیجانات خودکنترل داشته باشید.
در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای تعیین اینکه آیا یک مشکل پزشکی باعث علائم شما میشود یا نه را انجام دهد.
اختلال شخصیت چگونه درمان میشود؟
درمان بسته به نوع و شدت بیماری شما میتواند متفاوت باشد که درمان اختلال شخصیت شامل روان درمانی و دارو است.
رواندرمانی
رواندرمانی یا گفتاردرمانی به مدیریت اختلالات شخصیت کمک میکند. در طول روان درمانی، شما و درمانگر میتوانید در مورد وضعیت خود و همچنین احساسات و افکار خود صحبت کنید. این میتواند بینشی در مورد نحوه مدیریت علائم و رفتارهایی که با زندگی روزمره شما تداخل دارند به شما نشان دهد.
انواع مختلفی از رواندرمانی وجود دارد. رفتاردرمانی دیالکتیکی میتواند شامل جلسات گروهی و فردی باشد که در آن افراد یاد میگیرند چگونه استرس را تحمل کنند و روابط را بهبود بخشند.
هدف رفتار درمانی شناختی این است که به مردم بیاموزد چگونه الگو های تفکر منفی را تغییر دهند تا بتوانند بهتر با چالش های روزمره کنار بیایند.
دارو
هیچ دارویی برای درمان اختلالات شخصیت تأیید نشده است. با این حال، انواع خاصی از داروهای تجویزی ممکن است در کاهش علائم انواع اختلال شخصیت مفید باشند، مانند:
- دارو های ضدافسردگی که می توانند به بهبود خلق و خوی افسرده، عصبانیت یا هیجان زدگی کمک کنند.
- تثبیت کننده های خلقی که از تغییرات شدید خلق و خوی جلوگیری می کند و تحریک پذیری و پرخاشگری را کاهش میدهد.
- دارو های ضد روان پریشی، همچنین بهعنوان دارو های اعصاب شناخته می شوند که می توانند به کاهش علائم روان پریشی مانند توهم و هذیان کمک کنند.
- دارو های ضد اضطراب که می توانند به تسکین اضطراب، بی قراری و بی خوابی کمک کنند.
کمک به فرد مبتلا به اختلال شخصیت از طریق روان درمانی
چگونه میتوان به فرد مبتلا به اختلال شخصیت کمک کرد؟
بهترین کار اینست که او را تشویق کنید تا با یک متخصص سلامت روان صحبت کند. اگر زمانی احساس کردید که طرف مقابل قصد آسیب رساندن به خود یا به دیگران را دارد، با پلیس یا اورژانس تماس بگیرید.
چشمانداز فرد مبتلا به اختلال شخصیتی
تمام انسان ها اختلال شخصیت را در خود دارند اما میزان بروز آن باعث می شود یک نفر بیمار تلقی شود یا نه، مهمترین جنبه درمان اختلال شخصیت، در وهله اول تشخیص شرایط است. هنگامی که یک بیماری روانی تشخیص داده میشود، جستجوی درمان و ادامه آن برای حل مشکل آسانتر خواهد بود.
ممکن است مجبور شوید چند نوع درمان مختلف را امتحان کنید تا بهترین نتیجه را پیدا کنید. اشکالی ندارد. آنچه مهم است این است که به یک شرایط پایدار دست پیدا کنید.
منبع: