ایران‌چک 100 هزاری در انتظار تایید بانک مرکزی

ایران چک‌های 50 و 100 هزار تومانی از سال 87 و با حذف چک‌پول‌های بانکی توسط بانک مرکزی وارد مبادلات پولی و مالی کشور شد ولی بعد از 2 سال بانک مرکزی با هدف مبارزه با پولشویی اعلام کرد که قصد دارد ایران چک‌های 100 هزار تومانی را حذف کند و استارت این کار را هم از 6 بهمن 89 زد. از آن تاریخ به بعد رسماً بازار پولی با ایران چک‌های 100 هزار تومانی خداحافظی کرد و مبادلات با ایران چک‌های 50 هزار تومانی و اسکناس‌های خرد انجام شد و کماکان هم صورت می گیرد. ولی بعد از گذشت 2 سال از حذف ایران چک‌های 100 هزار تومانی از ماه‌های گذشته و با تغییر مدیریتی بانک مرکزی سیاست این بانک برای استفاده این چک پول ها تغییر کرد و بنا شد بار دیگر مردم با ایران چک 100 هزار تومانی در بازار کار کنند و این شد که ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی به خبرنگار تسنیم گفت: "ایران چک‌های 100 هزار تومانی از اسفندماه وارد بازار می شود". آنطور که مدیران قبلی بانک مرکزی اعلام کرده بودند برای ورود مجدد ایران چک‌ها به بازار نیاز به چاپ ایران چک‌های جدید 100 هزار تومانی نیست و بانک مرکزی از همان ایران چک‌های چاپ شده پیش از سال 89 استفاده خواهد کرد. هم اکنون 10 روز از اسفند ماه گذشته ولی هنوز بانک مرکزی و مدیران آن دستور ورود ایران چک‌های 100 هزار تومانی را به بازار نداده‌اند این درحالی است که رئیس کل، قائم مقام و دبیر کل بانک مرکزی هر یک در اظهاراتی جدا اعلام کرده اند که همه چیز برای ورود ایران چک‌های 100 هزار تومانی به بازار آماده است. به گزارش اقتصادآنلانی به نقل از تسنیم، درحال حاضر برای مبادلات نقد در کشور، بیش از 371 هزار میلیارد ریال اسکناس و مسکوک در جریان، وجود دارد که 190 هزار میلیاردریال- یعنی حدود 51 درصد آن- ایران چک بانک مرکزی است در حالی که از نظر تعداد تنها ‌5/4 درصد اسکناس‌های کشور را شامل می‌شود. بنابراین ، ایران چک ‌500 هزار ریالی، بار اصلی ابزارهای پرداخت نقدی را از نظر ارزش به دوش می‌کشد. بانک مرکزی در همین باره اعلام کرده بود که از طرف دیگر، به علت افزایش نقدینگی و تورم دو رقمی طی چند سال اخیر، ارزش ایران چک پانصد هزار ریالی به شدت کاهش یافته است . اگر شاخص تورم را ملاک قرار دهیم، این شاخص از عدد 12/66 در سال 1387 با رشد 174 درصدی به 4/181 در آذرماه سال جاری رسیده است. به عبارتی؛ در حال حاضر 137 هزار تومان، قدرت خریدی معادل‌ ایران چک50 هزار تومانی سال 87- سال آغاز انتشار ایران چک بانک مرکزی- را دارد. کاهش ارزش ایران چک 50 هزار تومانی در مراودات پولی در نتیجه افزایش تورم طی سال‌های اخیر دلیلی شد تا بانک مرکزی با هدف تسهیل بیشتر مبادلات نقدی، تنظیم ترکیب وجوه نقد و وجود ذخایر خوبی از ایران چک یک میلیون ریالی که پیش از سال 1389 چاپ شده بود ، آمادگی لازم برای انتشار ایران چک یک میلیون ریالی را در صورت نیاز بازار در سال آینده، ایجاد کند. به گزارش تسنیم، «چک پول» با هدف تسهیل مبادلات در ایران از سال 1368 منتشر شد و با توجه به فقدان اسکناس‌های درشت، از سال 1375 برخی بانکها به انتشار ایران‌چک در کنار چک پول روی آوردند که به محض ارایه به شعبه پذیرنده، پشت نویسی و باطل می‌شد. در آن سال‌ها که اسکناس 1000 تومانی درشت‌ترین اسکناس کشور بود، چک پولها و ایران‌چک بانکها نقش مثبتی در کاهش تقاضای اسکناس و مسکوک ایفا می‌کردند. از طرفی، انتشار چک پول توسط بانک‌ها پشتوانه لازم و کافی را نداشت. رواج بی‌رویه ایران چک بانکها تبعات منفی زیادی به همراه داشت که از جمله آن می‌توان، به تشدید رشد نقدینگی از طریق خلق پول توسط بانکها و در نتیجه؛ تضعیف انضباط و ثبات پولی، کاهش کارآمدی سیاستهای پولی و افزایش تورم در کشور اشاره کرد. بانک مرکزی در سال 1387به منظور مقابله با تبعات منفی انتشار چک‌پول و ایران‌چک بانک‌ها وارد عمل شد و از تاریخ 25/5/1387 ایران‌چک بانک مرکزی جایگزین چک‌پول و ایران‌چک بانکها شد.