امکان مهار قیمت گوشت بدون تکیه بر واردات
با توجه به اینکه ایران رتبه نخست تولید مرغ در خاورمیانه و جایگاه نخست ماهی قزلآلا در دنیا را دارد، آیا استفاده از این ظرفیتها برای مهار قیمت گوشت قرمز در بازار کافی نیست؟
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، قیمت گوشت در هفتههای گذشته آرامآرام روند کاهشی را آغاز کرده و هفته به هفته قیمتها کاهش مییابد. پیش از این اتحادیههای دامداران گفته بودند قیمت گوشت گوساله تا کیلویی 65 هزار تومان کاهش خواهد یافت. امروز قیمت ران و دست گوساله در بازار تهران کیلویی 76 هزار تومان به فروش میرود و قیمت گوشت مخلوط گوساله هم کیلویی 70 هزار تومان است.
تولیدکنندگان میگویند دام دست دامداران مانده است و آن قدر زیاد است که خریداری برای آن پیدا نمیشود. آنها همچنین از دولت گله دارند که چرا این دام مازاد را از آنها خریداری نمیکند.
غلامرضا قدمخیری رئیس اتحادیه دامداران استان ایلام گفت: تولید و پرواربندی در دامداریهای استان ایلام بیش از اندازه شده و این تراکم بیش از حد نگرانی ما را بیشتر کرده است، چرا که روز به روز وزن دامها زیاد میشود و هزینه دامدار بالا میرود، از سوی دیگر، نگرانی از شیوع بیماری و تلف شدن آنها وجود دارد.
دو دامدار استان ایلام هم گفتند: به دلیل مراتع مناسب و پرواربندی خوبی که در این استان وجود دارد، تولید آنها بسیار افزایش یافته است اما خریداری برای آنها پیدا نمیشود. یکی از آنها گفت پنج ماهی است که نتوانسته دامی بفروشد.
پیش از این عبدالعلی بخشنده معاون برنامهریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی هم از افزایش تولید در سطح کشور خبر داده بود. بنابراین آنطور که پیداست، با افزایش تولید، انتظار کاهش بیشتر قیمت در بازار را میتوان داشت، اگر دولت بتواند مازاد تولید را مدیریت کرده و آن را به بازار عرضه کند.
در بازار تهران قیمت گوشت چرخ کرده گوساله 58 هزار تومان و گوشت منجمد هم کیلویی 52 هزار تومان عرضه میشود.
ایران سالانه حدود 850 هزار تن گوشت قرمز تولید میکند و 150 هزار تن هم وارد میکند. این وابستگی اندک اما مشکلات زیادی را به کشور تحمیل کرده است. سال گذشته حدود 4هزار میلیارد تومان برای واردات گوشت با ارز 4 هزار و 200 تومانی اختصاص یافت تا بازار متعادل شود، اما نه تنها متعادل نشد، بلکه قیمت گرانتر هم شد و قیمت گوشت دو برابر شد.
در تیره ماه 97 قیمت گوشت گوساله کیلویی 40 هزار تومان بود که در خرداد 98 به کیلویی 95 هزار تومان افزایش یافت.قیمت گوشت گوسفندی هم در این بازه زمانی از کیلویی 50 هزار تومان به 100 هزار تومان رسید.
* قیمت مرغ 13 هزار و 500 تومان
قیمت مرغ در بازار تهران کیلویی 13500 تومان به فروش میرود و این از قیمت 11 هزار و 500 تومان روزهای گذشته به این رقم افزایش یافته است، زمانی که قیمت مرغ پایین بود انتقاد مرغداران را به همراه داشت و آنها این قیمت را منطقی و عادلانه نمیدانستند و از نظر آنها حاشیه سودی برای آنها به همراه نداشت بنابراین همواره به طبل اعتراضات کوبیدند که قیمتها باید افزایش یابد.
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور گفت: کاهش قیمت جوجه یک روزه و مرغ گوشتی از نرخ های مصوب تنظیم بازاری، در طول یک ماه اخیر 580 میلیارد تومان به صنعت مرغ گوشتی کشور ضرر وارد کرد.
برومند چهارآیین افزود: در یک ماه گذشته همه حلقه های صنعت مرغ گوشتی از جمله تولیدکنندگان مرغ گوشتی 500 میلیارد تومان و پرورش دهندگان جوجه یک روزه 80 میلیارد تومان از این موضوع متضرر شده اند.
* تغییر تقاضا از گوشت قرمز به سوی گوشت سفید در سفره مردم
در نهایت اعتراضات آنها کارساز شد و قیمت مرغ آرام آرام روند افزایشی یافت که اکنون قیمت به کیلویی 13 هزار و 500 تومان رسیده است اما بالا رفتن بیرویه قیمت گوشت در ماههای گذشته باعث شد تقاضا به سمت گوشت سفید حتی به رغم افزایش قیمت آن سوق یابد. تقاضا برای مرغ در بازار افزایش یافت و تا حدودی کمبود گوشت قرمز در سفرهها را جبران کرد.
گزارش میدانی حاکی است که در بازار تهران، قیمت مرغ قطعه بندی شده به این شرح است:
ران مرغ کیلویی 11 هزار و 800 تومان، سینه مرغ 15 هزار و 500 تومان، فیله کبابی 21 هزار و 500 تومان، فیله مرغ 26 هزار و 500 تومان، کمر مرغ 18 هزار تومان، کتف و بال 14 هزار تومان، گردن مرغ 5 هزار تومان، ساق مرغ 22 هزار تومان، پای مرغ 5 هزار و 500 تومان، سنگدان 6 هزار و 500 تومان و جگر مرغ 3 هزار و 500 تومان عرضه میشود.
* ماهی قزلآلا 24 هزار و 500 تومان
گزارش میدانی حاکی است قیمت انواع ماهی قزلآلا در بازار تهران کیلویی 24 هزار و 500 تومان عرضه میشود. ماهی تیلاپیا هم که یک ماهی عمدتاً وارداتی است و ظاهرا به ذائقه ایرانیها خوش آمده است کیلویی 53 هزار تومان به فروش میرود. ماهی تیلاپیا چند سالی است مهمان سفرههای ایرانیها است و بسیاری معتقدند این نوع ماهی را به جای واردات در داخل باید تولید کرد، اما کارشناسان محیطزیست میگویند این ماهی مهاجم است و برای ماهیان و اکوسیستم بومی میتواند بسیار خطرناک باشد. با این حال سازمان شیلات چهار استان کشور را که دسترسی به آبهای آزاد و دریاها ندارند به عنوان پایلوت پرورش این نوع ماهی را آغاز کردهاند و تولید ماهی تیلاپیا در این استانها انجام میشود.
ایران در تولید پرورش ماهی قزلآلا جایگاه نخست جهان و در تولید میگو جایگاه چهارم دنیا را دارد و ذخایر خوب انواع ماهی به جهت دسترسی به دریای خزر در شمال و خلیج فارس در جنوب و مزارع مختلف پرورشی را در اختیار دارد. با این حال این جای سؤال است که چرا باید ذائقه مردم با یک ماهی گرانتر وارداتی جایگزین شود؟
گرانی گوشت مصرف ماهی را هم بیشتر کرده است. آمارهای سازمان شیلات هم حاکی از آن است که تقاضا برای ماهی بیشتر شده است. آنطور که رئیس سازمان شیلات میگوید، سرانه مصرف ماهی از 8 کیلوگرم به 12 کیلوگرم افزایش یافته که این مقام مسئول آن را یک رشد جهشی میداند. سرانه مصرف مرغ در کشور هم 25 کیلوگرم است.
حال این سوال مطرح است اگر قیمت گوشت در بازار بنابه هر دلیلی که از سوء مدیریت در تنظیم بازار گرفته تا تولید را برای آن عنوان میکنند، افزایش یافته میتوان از راهکارهای میانبر و مناسبتری برای کاهش قیمت استفاده کرد؟ معمولا نخستین و سادهترین راهکاری که مسئولان به آن میرسند واردات است، اما واضح است که راهکارهای بهتری هم وجود دارد.
کشور سالانه بیش از 2 میلیون تن مرغ تولید میکند و در تولید این محصول خودکفا هستیم و بخشی هم به تناسب فصول سال صادرات هم داریم، سرانه مصرف مرغ در کشور 25 کیلوگرم است که میتوان این سرانه مصرف را بیشتر هم کرد و بخش زیادی از تقاضای گوشت قرمز به این سمت سوق داده شود.
ایران در تولید ماهی قزل آلا مقام نخست دنیا را دارد و به دلیل ذخایر آبی تولید انواع ماهیان هم در کشور وجوددارد. به طوری که وزیر جهاد کشاورزی در حاشیه بازدید از نمایشگاه شیلات عنوان کرد: از ابتدای انقلاب تاکنون تولید آبزیان در کشور رشد ۴۰ برابری داشته است. این صنعت ظرفیت تولید یک میلیون تن ماهی در دریا را دارد که مجوزهای زیست محیطی آن گرفته شده است. حدود ۸۰ درصد صادرات آبزیان کشور به شرق دور و اروپای غربی بوده و اخیرا هم در زمینه قزل آلا به کشورهای شمالی ایران به خصوص روسیه صادرات داشتهایم بنابراین این بخش هم میتواند سهمی در جایگزینی مصرف گوشت قرمز داشته باشد.
از سویی بخش زیادی از پروتئینهای حیوانی با پروتئینهای گیاهی مانند سویا قابل جایگزین کردن است که مسئولان بهتر است به این ظرفیتها توجه کنند به جای اینکه بر راهکارهای تجربه شده قبلی پای فشارند.