چرا روسیه از اوپک پلاس خارج نمیشود؟
روسیه در جریان سفر اخیر ولادیمیر پوتین به خاورمیانه، چندین قرارداد سرمایهگذاری انرژی با عربستان سعودی امضا کرد که ارزش آنها به چند صد میلیون دلار رسید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، همچنین رییس جمهور روسیه در سفر به امارات متحده عربی هم قرارداد سرمایهگذاری امضا کرد. اگرچه برخلاف میلیاردها دلاری که روسیه امیدوار بود، نتایج این سفر متوسط بود اما هر توافق اقتصادی، زمینه را برای قرارادهای بیشتر در آینده فراهم می کند.
مسکو از سه سال پیش که با اوپک وارد همکاری شد و این همکاری به تشکیل اوپک پلاس با ماموریت تقویت قیمتهای نفت منتهی شد، تلاش کرده است همکاری با کشورهای نفتخیز ثروتمند خلیج فارس را تحکیم کند. همچنین روسیه خواهان روابط مستحکمتر با خاورمیانه به منظور تقویت موقعیت خود در این منطقه و کسب فاینانس پروژههای انرژی است که تحریمهای غربی مانع آن شده است. با این حال عربستان سعودی در زمینه سرمایهگذاری تعلل به خرج داده زیرا روسیه یک رقیب نفتی و گازی به شمار میرود.
این سعودیها بودند که توافق اوپک پلاس را معماری کردند اما روسیه از این پیمان استقبال کرد تا قیمتهای نفت در حال سقوط تثبیت شود و این کشور بتواند از پیمان مذکور مزایای ژئوپلیتیکی و سرمایهگذاری کسب کند. اکنون ریاض امیدوار است بتواند اوپک پلاس را به مدت یک دهه یا بیشتر تمدید کند اما مسکو حاضر نیست با چنین مدت زمانی موافقت کند. طرف روسی میخواهد در صورتی که شرایط ژئوپلیتیکی و اقتصادی اجازه داد به تنهایی عمل کند، بتواند از این توافق خارج شود. عامل دیگری که روسیه به توافق بلندمدت اوپک پلاس تمایلی نشان نمیدهد، مخالفت تزارهای نفتی این کشور است که نمیخواهند در تولید هر چه بیشتر نفت خام با محدودیتی مواجه شوند.
اگر روسها به ترک اوپک پلاس متمایل شوند باید ابتدا ببینند اصلا این تصمیم ارزش از دست دادن شراکت با عربستان سعودی را دارد یا خیر. مسکو همچنان برای سرمایهگذاری انرژی چندمیلیارد دلاری سعودیها امیدوار است. پس از سفر ملک سلمان به روسیه در سال ۲۰۱۷، صندوقهای سرمایهگذاری دولتی دو کشور یک صندوق سرمایهگذاری ۱۰ میلیارد دلاری را تاسیس کردند تا چنین توافقاتی تسهیل شود.
کریل دیمیتریوف، مدیر صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه اخیرا اظهار کرده که صندوق مشترک دو کشور تاکنون دو میلیارد دلار در پروژههای روسی و سعودی سرمایهگذاری کرده است. اما عمده پول روسیه به جای توسعه بخش نفت و گاز که کرملین به شدت خواهان آن است، صرف پروژههای حمل و نقل هوایی و سایر زیرساختهای غیرانرژی شده است.
پوتین دو سال پیش به خالد الفالح، وزیر انرژی سابق عربستان سعودی امید بسته بود تا سعودیها را برای خرید پروژه گاز طبیعی مایع آرکتیک LNG2 شرکت نواتک متقاعد کند اما این امید هم به جایی نرسید و الفالح از سمت خود برکنار شد. روسیه همچنین نتوانسته سرمایهگذاری سعودی را در "شرکت اوراسیا دریلینگ" که بزرگترین پیمانکار خدمات نفت و گاز این کشور است، کسب کند یا عربستان سعودی را متقاعد کند اجازه دهد شرکت پیمانکار نیروی هسته دولتی روساتوم نیروگاهی در این کشور احداث کند. روسها و سعودیها در جریان سفر اخیر پوتین، اسناد اقتصادی متعددی را امضا کردند اما بیشتر آنها تفاهم نامههای غیرالزام آور یا توافق همکاری بودهاند.
یک توافق الزام آمار برای صندوقهای سرمایهگذاری دو کشور و غول نفتی آرامکو، خرید ۳۱ درصد سهم در شرکت خدمات میدان نفتی نوومت از شرکت دولتی روسنانوی روسیه بوده است. دومین قرارداد واقعی در سفر پوتین به عربستان سعودی، تعهد شرکت سعودی سابیک به خرید سهم نیروگاه متانولی بوده که ESN Group در آمورسک در خاور دور روسیه سرگرم احداث آن است. قرار است گازپروم خوراک گاز طبیعی این نیروگاه را تامین کند. سابیک، صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه و ESN Group متعهد شدهاند ۲۰۰ میلیون دلار در این پروژه سرمایهگذاری کنند. توافق الزام آوری که پوتین در امارات متحده عربی امضا کرد، مربوط به خرید پنج درصد سهم میدان گازی گاشای شرکت ملی نفت ابوظبی از سوی شرکت لوک اویل بود.
بر اساس گزارش اویل پرایس، همکاری روسیه با کشورهای منطقه خلیج فارس تازه بوده و آینده امیدبخشی دارد اما هنوز مستحکم نشده و هر لحظه ممکن است تغییر کند. اگرچه مسکو هنوز شراکت خود در منطقه خلیج فارس را به جریان سرمایهگذاری قابل توجهی تبدیل نکرده اما بیشک شاهد ثمرات حضورش در این منطقه خواهد بود. بزرگترین دستاورد به دست آمده تاکنون، تمدید توافق اوپک پلاس به مدت دو سال دیگر بوده که از قیمتهای جهانی نفت پشتیبانی کرده است. همچنین اتفاق خوب دیگر برای مسکو این بوده که روسیه و شرکای عربش توانستهاند منافع ژئوپلیتیکی خود را از منافع اقتصادیشان جدا کنند.