افول رقابت‌پذیری در اقتصاد ایران

در تازه‌ترین گزارش مجمع جهانی اقتصاد از وضعیت رقابت‌پذیری جهانی، ایران با نزول 10پله‌ای در شاخص در رتبه99 جهان قرار گرفته و از میان 12رکن رقابت‌پذیری، فقط در 4رکن به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات، بهداشت، مهارت و توانایی نوآوری کسب‌وکارها توانسته است امتیاز بهتری را نسبت به گزارش سال گذشته کسب کند.

به‌گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، ایران از 10سال پیش به‌صورت پیوسته در گزارش رقابت‌پذیری مجمع جهانی اقتصاد حضور دارد. در این گزارش امتیاز و رتبه رقابت‌پذیری ایران براساس اطلاعات سال1397 (با ضریب 30درصد برای مؤلفه‌های مبتنی بر نظرسنجی از فعالان اقتصادی و با ضریب 70درصد برای داده‌های آماری رسمی) در مجمع جهانی اقتصاد محاسبه شده و از افول قابل‌توجه رتبه ایران حکایت دارد.

در گزارش رقابت‌پذیری جهانی2019، بالغ ‌بر 141کشور حضور دارند و ایران با کسب امتیاز53 (از 100) در رتبه99 جهان جای گرفته است درحالی‌که در گزارش سال گذشته، ایران با امتیاز 54.9 در رتبه89 جهان قرار گرفته بود.

بررسی نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل وضعیت ایران در این گزارش نشان می‌دهد ایران از میان 12رکن رقابت‌پذیری، فقط در 4رکن شامل «به‌کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «بهداشت»، «مهارت» و «توانایی نوآوری کسب‌وکارها» توانسته است امتیاز بهتری نسبت به گزارش سال گذشته کسب کند و در مابقی ارکان مؤثر بر رتبه رقابت‌پذیری، با کاهش امتیاز مواجه شده است.

بهترین و بدترین رتبه ایران

براساس گزارشی که اتاق ایران به‌عنوان نهاد همکار با مجمع جهانی اقتصاد در پایگاه خبری خود منتشر کرده، بهترین رتبه ایران در میان 141کشور جهان در حوزه اندازه بازار بوده که با رتبه21، وضعیت آن بسیار مطلوب برآورد شده اما در مقابل ایران از میان 141کشور، جایگاه140 را در حوزه وضعیت بازار نیروی کار کسب کرده است. همچنین با توجه به بی‌ثباتی‌های سال گذشته در فضای کلان اقتصاد کشور، به‌ویژه در حوزه ارزی و به‌دنبال آن افزایش نرخ تورم، اقتصاد کلان ایران نیز یکی دیگر از حوزه‌هایی است که وضعیت وخیمی را در گزارش امسال تجربه می‌کند و رتبه ایران ازنظر ثبات اقتصاد کلان را به 134 از میان 141کشور افزایش داده است. همچنین پیرو این بی‌ثباتی‌ها، بازار محصول نیز وضعیت بدتری را نسبت به گزارش سال گذشته تجربه کرده و با تضعیف رقابت داخلی، رتبه ایران در حوزه «بازار محصول» به 133 رسیده است.

رقابت‌پذیرترین‌های جهان

در گزارش رقابت‌پذیری سال2019، سنگاپور گوی سبقت را از ایالات‌متحده آمریکا ربوده و به‌عنوان رقابت‌پذیرترین کشور جهان در رتبه اول ایستاده است. همچنین هنگ‌کنگ نیز موفق عمل کرده و از رتبه7 در سال گذشته به رتبه3 صعود کرده ضمن اینکه هلند با صعود 2پله‌ای بر جایگاه چهارم نشسته و سوئد با یک پله پیشرفت جایگاه هشتم را به‌دست آورده است. در مقابل سوئیس و ژاپن هرکدام با یک پله تنزل نسبت به سال گذشته، به‌ترتیب در رتبه‌های پنجم و ششم جای گرفته‌اند و آلمان با 4پله تنزل جایگاه هفتم را به‌خود اختصاص داده است. از میان 10کشور رقابت‌پذیر جهان، انگلستان نیز با یک پله افت در رتبه نهم قرار گرفته و دانمارک با کسب رتبه مشابه سال پیش، به‌عنوان دهمین اقتصاد رقابت‌پذیر دنیا معرفی شده است.

قعرنشینان جدول رقابت‌پذیری

طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، از میان 141کشور حاضر در گزارش رقابت‌پذیری جهانی 2019، کشور چاد در قعر جدول قرار گرفته و بعد از آن کشورهای یمن، جمهوری دمکراتیک کنگو، هائیتی، موزامبیک، آنگولا، بروندی، موریتانی، ونزوئلا و ماداگاسکار با کمترین رقابت‌پذیری اقتصادی در رتبه‌های 140 تا 132جهان قرار گرفته‌اند. در این جدول ایران با کسب رتبه99، در میان کشورهای هم‌منطقه خود فقط تاجیکستان (رتبه104)، پاکستان (رتبه110) و یمن (رتبه140) را پیش روی خود دارد و از نظر رقابت‌پذیری اقتصادی، از مابقی کشورهای منطقه وضعیت بدتری دارد. طبق اعلام مجمع جهانی اقتصاد، در منطقه‌ای که ایران واقع شده، رژیم اشغالگر قدس با رتبه20 وضعیت رقابت‌پذیری را داشته و بعدازآن نیز کشورهای امارات متحده عربی (رتبه25)، قطر (رتبه29)، عربستان سعودی (رتبه36)، بحرین (رتبه 45)، کویت (رتبه46)، عمان (رتبه53)، قزاقستان (رتبه55)، آذربایجان (رتبه58)، ترکیه (رتبه61)، ارمنستان (رتبه69)، اردن (رتبه70)، گرجستان (رتبه74)، لبنان (رتبه88)، مصر (رتبه93) و جمهوری قرقیزستان (رتبه96) رقابت‌پذیرتر از ایران ارزیابی شده‌اند.

 در گزارش رقابت‌پذیری امسال در مقایسه با سال گذشته، ایران با 10پله تنزل، بیشترین کاهش رقابت‌پذیری را در میان کشورهای منطقه داشته و لبنان و گرجستان هر یک با 8پله تنزل و عمان با 6پله تنزل بعد از ایران بیشترین تضعیف رقابت‌پذیری را تجربه کرده‌اند. در مقابل کشورهای آذربایجان با 11پله، کویت با 8پله، بحرین با 5پله، قزاقستان با 4پله و عربستان سعودی و اردن هریک با 3پله صعود، بیشترین پیشرفت را در رقابت‌پذیری منطقه به‌خود اختصاص داده‌اند.