پرستاران غیرایرانی
اوایل شهریور ماه مریم حضرتی، معاون پرستاری وزارت بهداشت در مورد عملکرد این معاونت در دولت دوازدهم صحبت میکرد و به رسم معمول از میزان ابلاغها و طرحها و پروژههای انجامشده و در حال انجام میگفت که از آن میان یک مورد بیشتر از تمام آن 41 مورد اعلامشده جلبتوجه کرد: «تدوین پیشنویس اولیه آییننامه جذب پرستاران جویای کار اتباع بیگانه».
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، رامین عوضپور، مشاور معاون پرستاری وزارت بهداشت در امور دانشگاههای علوم پزشکی کشور حالا در مورد این یک مورد بیشتر توضیح داده است و البته در گفتوگو چند بار تاکید میکند که این تصمیم هنوز روی کاغذ است و در مراحل اداری و حرف زدن از آن به معنای نزدیک بودن آن به اجرا نیست.
زمانی که معاون پرستاری وزارت بهداشت از تهیه آییننامه جذب پرستاران جویای کار اتباع بیگانه خبر دادند توضیح کاملتری در مورد آن داده نشد. این آییننامه در چه مرحلهای است؟
معاونت پرستاری وزارت بهداشت در راستای قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1369 مجلس شورای اسلامی، تصمیم گرفت که پیشنویس آییننامه جذب پرستاران اتباع خارجی که در ایران هستند را با یک سری شرایط تهیه کند. البته هنوز در مرحله تدوین پیشنویس آییننامه هستیم و اقدامی صورت نگرفته است. با توجه به اینکه بحث اتباع خارجی هست حتما بحثهایی درون سازمان و با نهادهای بیرونی مانند وزارت امور خارجه خواهیم داشت. از سال 96 مشغول کار روی این پیشنویس هستیم و یک سری همکاریهای بینبخشی را میطلبد تا نهایی شود.
طبق آنچه تاکنون تهیه کردهاید شرایط استخدام اتباع سایر کشورها با شهروندان ایرانی تفاوتی دارد؟
اتباع خارجی به کسانی میگوییم که جزو جمعیت اصلی کشور نباشند اما در آن کشور مقیم باشند. منظور از پروانه کار هم مجوزی است که از سوی وزارت بهداشت صادر میشود تا به کسانی که مدرک پرستاری دارند، اجازه کار داده شود. برای این افراد یک سری شرایط عمومی و اختصاصی در نظر گرفته شده از جمله برخورداری از سلامت و توانایی انجام کار جسمی و اعتقاد به دین مبین اسلام و سایر شرایط عمومی معمول در استخدامهای کشوری. از جمله شرایط اختصاصی که مهم است اینکه متقاضیان دانشنامه کارشناسی یا بالاتر در رشته پرستاری از یکی از دانشگاههای داخل یا خارج از کشور داشته باشند که مورد تایید وزارت بهداشت باشد، صلاحیت حرفهایشان مورد تایید معاونت پرستاری وزارت بهداشت باشد، الزام به دارا بودن گواهی گذراندن قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان و حداکثر سن 35 سال برای مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد هم از دیگر شرایط اختصاصی است و البته مورد مهمی که مطرح است این است که بر اساس نظر متخصصان پرستاری برای منطقهای اعلام نیاز شده باشد که البته اولویت با شهروندان ایرانی است. به هر صورت در صورت نبودن نیروی دارای صلاحیت ایرانی، این افراد در صورتی که روادید قانونی داشته باشند، ساکن ایران باشند و به تشخیص دانشگاهی که درخواستشان را ارایه میکنند منعی وجود نداشته باشد، میتوانند شروع به کار کنند.
پرستاران اتباع به لحاظ حقوق و مزایا در ذیل قانون کار تامین اجتماعی قرار میگیرند و بیمهشان طبق قانون بیمهای قانون تامین اجتماعی مصوب سال 1354 میشوند و اگر تخلفی هم داشته باشند مانند سایر کارکنان ایرانی شاغل هیاتهای انتظامی سازمان نظام پزشکی در موردشان تصمیمگیری میشود. هرچند هیچکدام اینها نهایی نشده و هنوز در روند هماهنگیها است اما این مواردی است که تاکنون در نظر گرفته شده است. البته این را هم باید اضافه کنم که یک سری از استانها هم هستند که بنا به شرایط کشور این اتباع نمیتوانند حضور داشته باشند. این قانون بر آنچه ما در حال تدوینش هستیم مقدم است.
الان آماری از میزان دانشجویان پرستاری غیرایرانی که در دانشگاههای کشور مشغول تحصیل هستند دارید؟
سالانه 44 هزار دانشجوی پرستاری از کارشناسی تا دکترا در کشورمان مشغول به تحصیل هستند و هر سال 11هزار نفر از آنها فارغالتحصیل میشوند که مربوط به تمامی گروهها است اما آمار دقیقی از میزان دانشجویان پرستاری اتباع کشورهای دیگر در کشورمان نداریم.
تهیه این پیشنویس به این معنا است که ما تاکنون پرستار فعال غیرایرانی در سیستم بهداشت و درمان ایران نداشتهایم؟
چرا. قبلا به صورت غیررسمی این اتفاق میافتاد. گاهی با ما مکاتبه میشد و در جاهایی که اتباع ایرانی نبودند و صلاحیت فرد مورد نظر تایید میشد و با ذکر همه شرایطی که نام بردم، مجوز داده میشد. با توجه به اینکه دیدیم درخواست گروهی از افرادی که در ایران مقیم میشوند را میتوانیم پاسخ دهیم، تصمیم گرفتیم که این پیشنویس را تهیه و این دغدغه اتباع مقیم کشور مرتفع شود. اما اینکه به نتیجه برسد یا نه و اینکه کی به ثمر بنشیند همه به قوانین کشور بستگی دارد و مهمتر اینکه وقتی بحث اتباع بیگانه است بحثهای امنیتی هم مطرح میشود و باز هم باید تاکید کنم که هیچیک از این شرایط و مواردی که گفتم نهایی نشده و فقط در حد پیشنویس است.
این موضوع نظر مراجع مسوول در مورد بحثهای امنیتی اغلب میزان تاثیرگذاری بالایی در اجرایی شدن یا نشدن طرحها دارند. هیچ مذاکرهای در این مورد میان شما و نهادهای مربوط انجام شده؟
چون هنوز فاز اولیه کار را طی میکنیم باید اول پیشنویس را نهایی کنیم تا با این عزیزان جلسه مشترک بگذاریم و نظرشان را جویا شویم. نه، هنوز به آن مرحله نرسیدهایم.
این آییننامه اگر واقعا به مرحله اجرا درآید محدودیتی برای جذب در بخش دولتی یا غیردولتی دارد؟
خیر. آیین نامهای که از سمت وزارت بهداشت به دانشگاهها ابلاغ میشود برای تمام مراکز اعم از دولتی و خصوصی لازمالاجرا است.
چقدر امیدوارید که باز کردن راه برای نیروهای باصلاحیت غیرایرانی بتواند به بدنه بهداشت و درمان کشور کمک کند؟
در گروه پرستاری کشورمان به لحاظ نیروی پرستاری با استانداردهای دنیا فاصله دارد. این شاید بتواند در مناطقی که کمبود داریم نیازمان را مرتفع کند و در ضمن شاید بتواند برای کسانی که صلاحیت دارند و جویای کار هستند ثمری داشته باشد و آنها را از مزایای قانونی و حقوقی بهرهمند کند.
پس نگاهی هم به این دارید که این دسته از پرستاران را راهی مناطق کمتربرخوردار کنید که شاید به طریق دیگری نشود کمبود نیرویشان را جبران کرد.
حتما اینطور نیست که در مناطق محروم کمبود داشته باشیم. خیلی مواقع در نقاطی که امکانات خوبی دارند هم کمبود نیروی پرستاری داریم. گفتم سالانه 11 هزار پرستار از دانشگاه فارغالتحصیل میشوند که اگر همین میزان هم سالانه جذب شود، در افق 1404 که سند چشمانداز وزارت بهداشت است میتوانیم به استانداردها نزدیک شویم. ما فعلا در روند جذب مشکل داریم چون باید برای جذب پرستاران (چه اتباع بیگانه و چه شهروندان ایرانی) منابعی هم در نظر گرفته شود و با توجه به شرایطی که کشورمان درگیر آن است نیاز داریم که شاید بتوانیم در گروههای پرستاری جذب بیشتری داشته باشیم. بهطور خاص در حوزه نیروی انسانی شاخصی که داریم به ازای هر تخت در بیمارستانها و مراکز درمانی 1.1 نیروی گروه پرستاری است، شامل نیروهای اتاق عمل، هوشبری و پرستاری. استانداردها در دنیا بین 2 تا 2.5 است و ما سعی داریم به این استاندارد نزدیک شویم؛ کمااینکه در آزمون استخدامی هم که الان ثبتنامش شروع شده حدود 5 هزار نفر از 10 هزار مجوز استخدامی که داریم مربوط به گروههای پرستاری است. فکر میکنم اگر جذب گروههای مختلف را بیشتر کنیم بیشتر میتوانیم این کمبودها را برطرف کنیم و کیفیت مراقبت از بیماران را بالا ببریم.