کار بهاران به مراجع قضائی کشیده شد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، انوشیروان محسنی‌بندپی روز گذشته در ابتدای جلسه شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر از این اقدام شورا و شهرداری انتقاد کرده و گفته است: متأسفانه در واگذاری این مراکز به بهزیستی از شهرداری و شورا دو صدای متفاوت شنیده می‌شود. نخستین صدا مربوط به شهرداری تهران است که موافق واگذاری مراکز بهاران به بهزیستی است و در مسائل فرهنگی برابر آنچه قانون و مصوبات مشخص کرده، پای کار هستند. اما صدای دوم مربوط به شورای شهر تهران است که برخی از اعضای آن مشاهده و اعلام کردند  به هیچ عنوان این مراکز به بهزیستی واگذار نخواهد شد.

او با طرح این سؤال که مگر این مراکز را بهزیستی برای خودش می‌خواهد؟ تصریح کرده است:  نمایندگان همه دستگاه‌ها با تمام مشغله خود در این جلسات حضور پیدا می‌کنند و پای کار هستند تا خروجی مناسبی حاصل شود. بی‌تردید یک پای کار در اجرای مصوبات شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، مجموعه شهرداری و شورای شهر تهران است، بنابراین هر چه زودتر باید این موضوع تعیین تکلیف  و واگذاری مراکز بهاران به بهزیستی محقق شود در غیر این صورت مجبوریم موضوع را به نهادهای قضائی و رئیس‌جمهور منعکس کنیم.

 پروژه‌ای که محمدباقر قالیباف در سال 94 به نام انضباط شهری بدون اطلاع شورای شهر تهران شروع کرد تا با خیالی خوشبینانه آسیب‌های اجتماعی در محلات محروم و معتادخیزی همچون دروازه غار و هرندی و شوش و... را ساماندهی کند و حتی خودش و معاونان آن زمانش قول تغییرات شش‌ماهه را دادند. شاید هم درست می‌گفتند چراکه با همکاری نیروی انتظامی شروع به جمع‌آوری و قلع و قمع معتادان در محدوده‌ای مشخص کردند و به این ترتیب، معتادان از منطقه 12 در مناطق اطراف پخش و پراکنده شدند و فرار را بر قراری بی‌قرار در کوچه پس‌کوچه‌ها و خرابه‌های این محلات ترجیح دادند و این‌گونه منطقه 12 برای گزارش‌های تیم اجرائی شهرداری و تیم ضربتی قرارگاه انظباط شهری رنگی و گل و بلبل شد. اما حالا  سه سال از زمانی که محمدباقر قالیباف طرحی ابداعی و یکباره به نام بهاران را با املاک شهرداری تهران کلید زد تا معتادانی بهبودیافته را ساماندهی کند، می‌گذرد و این پروژه و چرخه معیوب حالا با ساختمان‌ها و ساختاری پراشکال روی دست شورا و شهرداری تهران مانده است و از آن طرف دولت اصرار به انتقال این مجموعه‌ها دارد.

مراکز بهاران از همان ابتدا از جهات مختلف با حرف و حدیث‌های متفاوتی رو‌به‌رو بودند؛ از جانمایی محل قرارگیری در محلات تا استفاده از متادون در آنها، از گزارش‌دهی ناقص به شورا تا فرارکردن معتادان بهبودیافته از آنها. اما یکی از مهم‌ترین مسائل درباره بهاران‌ها این بود که ظرفیتی بیش از آنچه پیش‌بینی شده بود، داشتند؛ به عبارتی تعداد معتاد بهبود‌یافته‌ای که از چرخه درمان بیرون بیاید و سالم بماند و در بهاران باقی بماند، آن‌قدر اندک بود که پس از مدتی بسیاری از این مراکز تعطیل و نیمه‌کاره باقی ماندند و برخی دیگر وارد اموراتی دیگر شدند. به این ترتیب بود که مجتبی عبداللهی،  آخرین معاون اجتماعی و فرهنگی محمدباقر قالیباف، در روزهای پایانی کار شروع به صحبت درباره واگذاری بهاران‌ها کرد. اما واگذاری بهاران‌ها که در واقع اموال شهرداری تهران بودند، باز هم بدون اطلاع و گزارش به شورا یا اذهان عمومی انجام شد و خبر این واگذاری‌ها را محمد حقانی، عضو شورای چهارم، در صحن شورا مطرح کرد. او که به واگذاری‌های لحظه آخری مدیریت شهری قالیباف معترض بود، ‌درباره فعالیت یک مرکز بهاران ویژه بانوان در منطقه ۴ تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر شاهد هستیم  ملک این مرکز در حال واگذاری به فردی تحت عنوان آقای «م» است و باید جلوی این کار گرفته شود. بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته، هر یک از واحدهای مرکز بهاران هفت الی ۱۰ میلیارد تومان ارزش دارد و این در حالی است که این مراکز به تشکیلات قرارگاه امام‌رضا(ع) واگذار شده و با وجود این واگذاری، مسئولان شهرداری آن را انکار می‌کنند. اما پس از تغییرات مدیریتی در شهرداری تهران از سال 96 و روی‌کارآمدن تیم جدید اجرائی نیز این برنامه خیلی جدی‌تر دنبال شد. ولی‌الله شجاع‌پوریان، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، در پاسخ به این سؤال که چرا مراکز بهاران که قرار بود در خصوص بازتوانی معتادان فعالیت کند، امروز بسته است و از این ظرفیت استفاده نمی‌شود، گفت: درحال‌حاضر بهاران و سایر مراکز و بخش‌هایی که فعالیت‌هایی مانند بهاران دارند، تعطیل هستند و در مواردی فقط از 10 درصد امکانات و ظرفیتشان استفاده می‌شود. قرار است ساماندهی کاملی انجام شود و پس از آنکه همه چیز مشخص شد، این مراکز را واگذار خواهیم کرد. شجاع‌پوریان با بیان اینکه رویکردها در این حوزه در مدیریت شهری جدید تغییر کرده است، افزود: اقدامات زیربنایی و اساسی در این معاونت در حال انجام‌شدن است و توسعه زیرساخت‌های فرهنگی ازجمله کافه‌های کتاب، فعالیت‌های اجتماعی و توسعه فعالیت‌های اجتماعی اقداماتی است که در پی تغییر این رویکرد از سوی معاونت انجام شده است. شجاع‌پوریان در واکنش به این انتقاد که چرا سرعت واگذاری بالا نیست و چه زمانی باید شاهد بازشدن و استفاده از مراکز بهاران باشیم، افزود: ما پس از ساماندهی و شناسایی، این مراکز را واگذار خواهیم کرد. این فعالیت از نظر عملیاتی آغاز شده و ما نیز با بهزیستی در این زمینه جلسه گذاشته‌ایم. بهاران و مراکز شبیه به آن، در اختیار بهزیستی یا «ان‌جی‌او»ها یا سازمان‌های مرتبط قرار خواهند گرفت و تعداد مراکزی که شهرداری تهران متولی آنهاست، کم خواهد شد. اما گویا این برنامه و مطالعات برای واگذاری که از سال 97 شروع شده است، هنوز ادامه دارد و در این میان توافق‌ها با بهزیستی و مراکز مشتاق دیگر هنوز تمام نشده و شهرداری اصرار به این واگذاری دارد و حالا شورای شهر جلوی کار را گرفته است. معاون بعدی فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران در این دوره، تیر 98 در گفت‌وگویی از عقد تفاهم‌نامه‌ای با سازمان بهزیستی در آینده نزدیک برای بهره‌برداری از مجموعه بهاران خبر داده بود. محمدرضا جوادی‌یگانه گفته بود: در این تفاهم‌نامه پنج‌ساله، زیرساخت‌ها از سوی شهرداری در اختیار بهزیستی قرار می‌گیرد و نظارت بر این مجموعه با بهزیستی خواهد بود و خیریه‌ها نیز از این مجموعه‌ها بهره‌برداری می‌کنند. او گفته بود این تفاهم‌نامه هنوز امضا نشده است. اما شورا چند هفته قبل جلوی این روند را به‌طور موقت گرفت تا درباره این واگذاری بررسی بیشتری کند؛ چراکه تعدادی از اعضا با این واگذاری مخالف هستند. الهام فخاری، نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر، از انعقاد تفاهم‌نامه بین شهرداری و بهزیستی برای واگذاری مراکز بهاران بدون اطلاع شورای شهر انتقاد کرد و گفت: در ابتدای سال ۱۳۹۸ اخباری درباره واگذاری مراکز بهاران به سازمان بهزیستی منتشر شد، اما هیچ نوع هماهنگی‌ای با کمیسیون ناظر که کمیسیون فرهنگی است، انجام نشده است. فخاری با بیان اینکه ما در مناطق ۲۲‌گانه مراکز مستقر نداریم و ۹ مرکز در مناطق ۵، ۸، ۱۲ تا ۱۴، ۱۹ و ۲۰ داریم که در اسفند سال ۱۳۹۷ ظرفیت این مرکز ۶۴۱ بوده است، گفت: به‌طور میانگین در سال ۱۳۹۷، ۶۰ درصد این ظرفیت پذیرش شد و ۴۰ درصد دیگر خالی بود. همچنین برخی مراکز برای تأمین هزینه‌ها اقدام به نگهداری و ترک اعتیاد معتادان کردند و از سوی دیگر در سال ۱۳۹۸ اغلب مراکز بهاران به مراکز پذیرش افراد ماده ۱۶ تبدیل شده‌اند و افرادی که پس از پاک‌شدن به این مراکز مراجعه می‌کنند، مورد غفلت قرار گرفته‌اند. او با بیان اینکه یکی از کاستی‌های مراکز بهاران، فقدان حرفه‌آموزی است (همان موضوعی که برای آن شکل گرفت)، اظهار کرد: کارگاه‌های حرفه‌آموزی ازجمله خیاطی، پوشاک و مبل‌سازی در منطقه ۱۳ در جذب تعدادی توان‌جو موفق بوده‌اند، اما در سایر مناطق حرفه‌آموزی به معنای واقعی آن وجود ندارد. موضوع اعتراض شورا هم این است که شهرداری با این کار از مدیریت محلی که وظیفه شهرداری است، می‌کاهد و به وظایف دولتی که باید کمتر و کمتر شود، اضافه می‌کند. موضوع واگذاری بهره‌برداری از این مراکز مطرح است و نه فروش آن، با وجود این چرا باید شهرداری پس از صرف هزینه‌های بسیار برای چنین مراکزی، آنها را به سازمان بهزیستی واگذار کند و با این شرایط وظایف ارگان‌هایی مثل سازمان خدمات اجتماعی چه خواهد بود؟