چه خبر از مافیای دارو؟
چند ماهی هست ماجرای مافیای دارو و فساد در زمینه تجهیزات پزشکی و بازار سیاه دارو گُل کرده است. موضوعی که از وقتی وزیر بهداشت به آن ورود کرد و برای رانت‌خواران بخش دارو خط و نشان کشید، داغ‌تر هم شد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از سازندگی؛ چند وقت پیش، او بدون هیچ تعارفی از این موضوع پرده برداشت و از سرنوشت نامعلوم یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ارز تخصیصی به تجهیزات پزشکی و رانت و فساد در حوزه سلامت و اخلال در بازار دارو گفت. موضوعی که گرچه به مزاج برخی از شرکت‌های متخلف واردکننده خوش نیامد اما سوداگران دارو را از تک و تا نینداخت. به هرحال سازمان غذا و دارو موضع خودش را در قبال این ماجرا اعلام کرده و می‌گوید مصرانه تخلفات را پیگیری خواهد کرد. تا جایی که دیروز هم رئیس سازمان غذا و دارو به آن اشاره کرد و گفت: «بدون اغماض با متخلفان واردات دارو برخورد می‌کنیم».
در این نشست، محمدرضا شانه‌ساز، معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به پرسشی مبنی بر ماجرای فساد دارو و اقدام برخی از واردکنندگان به خرید دارو با ارز دولتی و فروش آن با ارز آزاد در بازار گفت: «نمی‌شود در یک حوزه‌ی اقتصادی که گردش مالی نسبتا بالایی در بحث دارو دارد و ارز نسبتا بالایی را هم به خودش اختصاص داده، آن هم در نظامی که ارز چندین نرخ دارد، قسم بخوریم که هیچ اتفاقی نمی‌افتد و همه چیز درست و صحیح انجام می‌شود. واقعیت این است که اینطور نیست. اما نکته اینجاست که این موضوع صرفا به دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص ندارد. در حوزه‌ها‌ی مختلف این موضوع مطرح است. اما چیزی که نظام و دولت به آن رسیده، این است که ما با داشتن سامانه‌های کنترلی قوی و هماهنگ بتوانیم نظارت بیشتری اعمال کنیم. قطعا با نظارت‌هایی که انجام می‌شود و با پیگیری‌هایی که صورت گرفته است و همچنین برخورد با بعضی از بخش‌های متخلف، تخلفات را کاهش داده‌ایم».
او ادامه داد: «تعدادی از پرونده‌هایی را که به‌عنوان متخلف معرفی شده بودند، بررسی کردیم و دیدیم صحت ندارد. اما تعدادی هم بود که تخلفات آنها صحت داشت و پرونده‌هایی برای آنها تشکیل شد. وزارت بهداشت هماهنگی‌های زیاد و نزدیکی با قوه‌ی قضائیه برقرار کرده و این موضوعات به صورت جدی دارد پیگیری می‌شود. بنای ما این است که در مدت کوتاهی طی سامانه‌های نظارتی مانند تی‌تک، این موضوعات را کنترل کنیم. گرچه این سامانه‌ها باگ‌ها و نقاط ضعفی هم دارند، اما به هرحال این قابلیت را هم دارند که بتوانند با ارتباط با سامانه‌ی بانک مرکزی، صمت و گمرکات، این نظارت را انجام دهند. این کار دارد انجام می‌شود و قطعا با کسانی که تخلف کرده‌اند هم بدون هیچگونه اغماض برخورد خواهد شد. سعی ما این است که تا حدی که توان ما اجازه می‌دهد و همچنین همکاری با سایر دستگاه‌ها بتوانیم بخشی از ضرر و زیان بیت‌المال را جبران کنیم».
شانه‌ساز یادآور شد: «این کار تنها به عهده‌ی وزارت بهداشت نیست. سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت، مرکز و مرجعی هستند که نیاز به ارز توسط یک شرکت را تعیین می‌کنند. همچنین می‌توانند تعیین کنند که یک شرکت چقدر می‌تواند ارز بگیرد. اما هنگامی که به آن شرکت ارز داده شد، به یک رصد جدی‌تری نیاز است که تمام آن به عهده‌ی وزارت بهداشت نیست، اتفاقا تنها بخش کوچکی از آن به عهده‌ی وزارت بهداشت است. تلاش ما این است که بتوانیم این سامانه را هرچه سریع‌تر و به کمک سایر دوستان در دستگاههای نظارتی و همچنین بخش خصوصی، تکمیل کنیم تا نقاط ضعف موجود را برطرف کرده و راه‌ها و رخنه‌هایی که برای تخلف وجود دارد، ببندیم».
او همچنین به آخرین وضعیت انتقال سامانه تی‌تک به سازمان غذا و دارو هم اشاره کرد: «در حال حاضر یک تیم بسیار حرفه‌ای کار تنظیم و تدوین قرارداد سامانه تی‌تک میان مجری، پیمانکار، کارفرما و بخش‌های نظارتی را پیش می‌برند. در این زمینه طبق برنامه‌ریزی‌مان پیش می‌رویم؛ درعین‌حال قرار است شرکت‌های توزیع‌کننده و تولیدکننده دارو هم زیر بار اطلاعاتی سامانه تی‌تک بیایند تا کنترل آنها نیز از شیوه سنتی خارج شده و به صورت برخط انجام شود».
تحریم انگیزه‌ی تولیدکنندگان را بیشتر کرده
همچنین رئیس سازمان غذا و دارو طی گفت‌وگویی به ماجرای تحریم‌ها و وضعیت تولید مواد اولیه دارویی هم اشاره کرد: «اگر نقدینگی برای صنایع دارویی، چه برای محصولات تکمیلی و چه برای ماده‌ی اولیه فراهم شود، مطمئنا هیچ نگرانی‌ای در این خصوص نداریم. مطمئنا نقدینگی هم تامین می‌شود چون یک بحث داخلی است. بنابراین نگرانی خاصی در این‌باره و همچنین در رابطه با توان علمی و توان تولیدی نداریم. مطمئنا تحریم‌ها انگیزه‌ی تولیدکنندگان ما را بسیار بیشتر کرده و می‌کند و اتفاقا تولیدات ما رونق بیشتری هم خواهد گرفت».
او همچنین گفت: «بیش از نیمی از مواد اولیه دارویی را در داخل تولید می‌کنیم. درعین‌حال با استفاده از منابع طبیعی و توانمندی کشور در حوزه دارو و هماهنگی بین‌بخشی می‌توانیم به قطب تولید مواد اولیه دارو در دنیا تبدیل شویم که می‌تواند اشتغال و ثروت زیادی به دنبال داشته باشد».
غلامحسین مهرعلیان، مدیرکل سازمان غذا و دارو نیز در این‌باره گفت: «من با قاطعیت بالایی می‌گویم که هیچ مشکلی در تامین مواد اولیه‌ی دارویی نداریم. آن بخش از تولیدات که در داخل انجام می‌شود، وضعیت خوبی دارد و ما هم کمک‌حال نیروهای این بخش هستیم تا تقویت شوند. برای واردات بخشی هم که در داخل تولید نمی‌شود، برنامه‌ریزی کرده‌ایم و الحمدلله هیچ مشکلی وجود ندارد. با برنامه‌ریزی خوبی که کرده‌ایم، دپوی خوبی از مواد اولیه در کشور داریم. اگرچه تحریم‌ها مسیر کار را برای ما سخت‌تر کرده، اما مطمئنیم که در آینده هم مانند حال از عهده‌ی کار برخواهیم آمد. به مردم قول می‌دهم که در مورد تامین دارو جای هیچگونه نگرانی نیست. آنها می‌توانند بدون دپوی داروها در منازلشان، داروهای مورد نیازشان را تامین کنند».
نمره‌ی قبولی بالای صنعت دارو؟
موضوع دیگر مربوط به عدم اجازه‌ی واردات داروهایی است که مشابه ایرانی دارند. اواخر سال ۹۷ بود که ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت گفته بود: «با هدف حمایت از تولید داخل، واردات داروی مشابهی که در کشور تولید می‌شود، ممنوع شده و درخصوص داروی داخلی که میزانش هم به اندازه کافی باشد به هیچ وجه اجازه واردات نخواهیم داد». اما برخی مدعی‌اند «بعضی از بیماران و حتی پزشکان در مورد کیفیت داروهای تولید داخل گلایه‌های پررنگی دارند». محمدرضا شانه‌ساز، معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو دراین‌باره گفت: «خواهش من این است که دوستان مستند صحبت کنند. این یک موضوع علمی است، تولیدکنندگان ما آمادگی تولید بهترین داروها را دارند. ما آنها را مکلف کرده‌ایم که با انجمن‌های مختلف همفکری کرده و موارد این‌چنینی و اما و اگرهایی که مطرح می‌شود را بررسی کنند؛ این دستور وزیر است. ما نمی‌گوییم همه‌ی داروهای ما بهرین چیز ممکن است. به هر حال قیمت دارو هم مطرح است. قیمت داروهای ایرانی یکی از بهترین قیمت‌ها در سطح دنیاست. همچنین کیفیت داروهای ما کاملا قابل دفاع است. ۱۴ هزار ای‌آرسی تولید و انجام می‌شود، اما این به این معنی نیست که هیچ کدام از اینها هیچ اشکالی ندارد، گفتن این حرف اصلا منطقی نیست. اما حرفمان این است که صنعت داروی ما نمره‌ی قبولی می‌گیرد؛ اتفاقا نمره‌ی قبولی بالایی هم می‌گیرد».
مهرعلیان، مدیرکل سازمان غذا و دارو هم به این نکته اشاره کرد و گفت: «ما سه چیز را در کنار هم رعایت می‌کنیم؛ اول تامین دارو و دوم کیفیت دارو و سوم قیمت مناسب. مطمئن باشید دارویی که اجاره‌ی توزیع آن را در بازار می‌دهیم، کیفیتش به شدت کنترل می‌شود؛ هم قبل از ورود به بازار و هم بعد از ورود به بازار، به‌ویژه داروهای خاص. بنابراین به هیچ وجه اجازه‌ی توزیع دارویی که کیفیت بالایی نداشته باشد، نمی‌دهیم. مردم از این بابت خیالشان راحت باشد».
